| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
3. ததியவக்³கோ³
3. Tatiyavaggo
1. ப³லகதா²வண்ணனா
1. Balakathāvaṇṇanā
354. நித்³தே³ஸதோதி ‘‘அட்டா²னமேதங் அனவகாஸோ’’திஆதி³னா நித்³தி³ட்ட²ப்பகாரதோ. ஸோ பன யஸ்மா வித்தா²ரோ ஹோதி, தஸ்மா வுத்தங் ‘‘வித்தா²ரதோ’’தி. ஸப்³ப³ங் கிலேஸாவரணாதி³ங், தமேவ பச்சேகங் பவத்திஆகாரபே⁴த³தோ ஸப்³பா³காரங். ‘‘ஸப்³ப³’’ந்தி ஹி இத³ங் ஸரூபதோ க³ஹணங், ‘‘ஸப்³பா³காரதோ’’தி பவத்திஆகாரபே⁴த³தோ. ப⁴க³வா ஹி த⁴ம்மே ஜானந்தோ தேஸங் ஆகாரபே⁴தே³ அனவஸேஸெத்வாவ ஜானாதி. யதா²ஹ ‘‘ஸப்³பே³ த⁴ம்மா ஸப்³பா³காரதோ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஞாணமுகே² ஆபாத²ங் ஆக³ச்ச²ந்தீ’’தி (மஹானி॰ 156; சூளனி॰ மோக⁴ராஜமாணவபுச்சா²னித்³தே³ஸ 85; படி॰ ம॰ 3.5). உத்³தே³ஸதோதி ஏகதே³ஸதோ. ஏகதே³ஸோ ச வித்தா²ரோ ந ஹோதீதி ஆஹ ‘‘ஸங்கே²பதோ’’தி. யதா² ஜானந்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. உத்³தே³ஸமத்தேனபீதி தி³ட்டி²க³தயதா²பூ⁴தஞாணாதி³ப்பபே⁴தா³னங் ஆஸயாதீ³னங் உத்³தே³ஸமத்தேனபி. தேனாஹ ‘‘இந்த்³ரியானங் திக்க²முது³பா⁴வஜானநமத்தங் ஸந்தா⁴யா’’தி. தே²ரேனாதி அனுருத்³த⁴த்தே²ரேன. ஏவமேவாதி உத்³தே³ஸதோ டா²னாதி³மத்தஜானநாகாரேனேவ. ஸ்வாயமத்தோ² ஸகவாதி³னாபி இச்சி²தோயேவாதி ஆஹ ‘‘கத²மயங் சோதே³தப்³போ³ ஸியா’’தி.
354. Niddesatoti ‘‘aṭṭhānametaṃ anavakāso’’tiādinā niddiṭṭhappakārato. So pana yasmā vitthāro hoti, tasmā vuttaṃ ‘‘vitthārato’’ti. Sabbaṃ kilesāvaraṇādiṃ, tameva paccekaṃ pavattiākārabhedato sabbākāraṃ. ‘‘Sabba’’nti hi idaṃ sarūpato gahaṇaṃ, ‘‘sabbākārato’’ti pavattiākārabhedato. Bhagavā hi dhamme jānanto tesaṃ ākārabhede anavasesetvāva jānāti. Yathāha ‘‘sabbe dhammā sabbākārato buddhassa bhagavato ñāṇamukhe āpāthaṃ āgacchantī’’ti (mahāni. 156; cūḷani. mogharājamāṇavapucchāniddesa 85; paṭi. ma. 3.5). Uddesatoti ekadesato. Ekadeso ca vitthāro na hotīti āha ‘‘saṅkhepato’’ti. Yathā jānantīti sambandho. Uddesamattenapīti diṭṭhigatayathābhūtañāṇādippabhedānaṃ āsayādīnaṃ uddesamattenapi. Tenāha ‘‘indriyānaṃ tikkhamudubhāvajānanamattaṃ sandhāyā’’ti. Therenāti anuruddhattherena. Evamevāti uddesato ṭhānādimattajānanākāreneva. Svāyamattho sakavādināpi icchitoyevāti āha ‘‘kathamayaṃ codetabbo siyā’’ti.
356. ஸேஸேஸூதி இந்த்³ரியபரோபரியத்தஞாணதோ ஸேஸேஸு. படிக்கே²போதி அஸாதா⁴ரணதாபடிக்கே²போ. நனு ச ஸேஸானங் அஸாதா⁴ரணதாபி அத்தீ²தி சோத³னங் ஸந்தா⁴யாஹ ‘‘டா²னா…பே॰… அதி⁴ப்பாயோ’’தி.
356. Sesesūti indriyaparopariyattañāṇato sesesu. Paṭikkhepoti asādhāraṇatāpaṭikkhepo. Nanu ca sesānaṃ asādhāraṇatāpi atthīti codanaṃ sandhāyāha ‘‘ṭhānā…pe… adhippāyo’’ti.
ப³லகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Balakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / கதா²வத்து²பாளி • Kathāvatthupāḷi / (21) 1. ப³லகதா² • (21) 1. Balakathā
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (அட்ட²கதா²) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / பஞ்சபகரண-அட்ட²கதா² • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 1. ப³லகதா²வண்ணனா • 1. Balakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 1. ப³லகதா²வண்ணனா • 1. Balakathāvaṇṇanā
