Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
౩. తతియవగ్గో
3. Tatiyavaggo
౧. బలకథావణ్ణనా
1. Balakathāvaṇṇanā
౩౫౪. ఇదాని బలకథా నామ హోతి. తత్థ యేసం అనురుద్ధసంయుత్తే ‘‘ఇమేసఞ్చ పనాహం, ఆవుసో, చతున్నం సతిపట్ఠానానం భావితత్తా బహులీకతత్తా ఠానఞ్చ ఠానతో అట్ఠానఞ్చ అట్ఠానతో యథాభూతం పజానామీ’’తిఆదీని (సం॰ ని॰ ౫.౯౧౩) దససుత్తాని అయోనిసో గహేత్వా ‘‘తథాగతబలం సావకసాధారణ’’న్తి లద్ధి, సేయ్యథాపి ఏతరహి అన్ధకానం; తే సన్ధాయ పుచ్ఛా సకవాదిస్స, లద్ధియం ఠత్వా పటిఞ్ఞా పరవాదిస్స. తథాగతబలఞ్చ నామేతం సావకేహి సాధారణమ్పి అత్థి అసాధారణమ్పి సాధారణాసాధారణమ్పి. తత్థ ఆసవానం ఖయే ఞాణం సాధారణం. ఇన్ద్రియపరోపరియత్తిఞాణం అసాధారణం. సేసం సాధారణఞ్చ అసాధారణఞ్చ. ఠానాట్ఠానాదీని హి సావకా పదేసేన జానన్తి, తథాగతా నిప్పదేసేన. ఇతి తాని ఉద్దేసతో సాధారణాని, న నిద్దేసతో. అయం పన అవిసేసేన సబ్బమ్పి సాధారణన్తి ఆహ. తమేనం తతో వివేచేతుం తథాగతబలం సావకబలన్తి పున అనుయోగో ఆరద్ధో. తత్థ పఠమపఞ్హే నిద్దేసతో సబ్బాకారవిసయతం సన్ధాయ పటిక్ఖిపతి. దుతియపఞ్హే ఉద్దేసతో ఠానాట్ఠానమత్తాదిజాననవసేన పటిజానాతి. తఞ్ఞేవాతిఆదిపఞ్హేసు సబ్బాకారేన నిన్నానాకరణతాయ అభావేన పటిక్ఖిపతి. పుబ్బయోగో చ పుబ్బచరియా చ అత్థతో ఏకం, తథా ధమ్మక్ఖానఞ్చ ధమ్మదేసనా చ.
354. Idāni balakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ anuruddhasaṃyutte ‘‘imesañca panāhaṃ, āvuso, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā ṭhānañca ṭhānato aṭṭhānañca aṭṭhānato yathābhūtaṃ pajānāmī’’tiādīni (saṃ. ni. 5.913) dasasuttāni ayoniso gahetvā ‘‘tathāgatabalaṃ sāvakasādhāraṇa’’nti laddhi, seyyathāpi etarahi andhakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, laddhiyaṃ ṭhatvā paṭiññā paravādissa. Tathāgatabalañca nāmetaṃ sāvakehi sādhāraṇampi atthi asādhāraṇampi sādhāraṇāsādhāraṇampi. Tattha āsavānaṃ khaye ñāṇaṃ sādhāraṇaṃ. Indriyaparopariyattiñāṇaṃ asādhāraṇaṃ. Sesaṃ sādhāraṇañca asādhāraṇañca. Ṭhānāṭṭhānādīni hi sāvakā padesena jānanti, tathāgatā nippadesena. Iti tāni uddesato sādhāraṇāni, na niddesato. Ayaṃ pana avisesena sabbampi sādhāraṇanti āha. Tamenaṃ tato vivecetuṃ tathāgatabalaṃ sāvakabalanti puna anuyogo āraddho. Tattha paṭhamapañhe niddesato sabbākāravisayataṃ sandhāya paṭikkhipati. Dutiyapañhe uddesato ṭhānāṭṭhānamattādijānanavasena paṭijānāti. Taññevātiādipañhesu sabbākārena ninnānākaraṇatāya abhāvena paṭikkhipati. Pubbayogo ca pubbacariyā ca atthato ekaṃ, tathā dhammakkhānañca dhammadesanā ca.
ఇన్ద్రియపరోపరియత్తిపఞ్హే ఏకదేసేన సాధారణతం సన్ధాయ సావకవిసయే పటిజానాతి.
Indriyaparopariyattipañhe ekadesena sādhāraṇataṃ sandhāya sāvakavisaye paṭijānāti.
౩౫౫. ఇదాని యస్మా ఉద్దేసతో ఠానాట్ఠానాదీని సావకో జానాతి, తస్మా సావకస్స తథా జాననం పకాసేత్వా తేన జాననమత్తసామఞ్ఞేన తేసం సావకసాధారణత్తం పతిట్ఠాపేతుం సావకో ఠానాట్ఠానం జానాతీతిఆదయో పరవాదిపఞ్హా హోన్తి. తత్థ ఇన్ద్రియపరోపరియత్తిఞాణం ఛన్నం అసాధారణఞాణానం అఞ్ఞతరన్తి న గహితం. ఆసవక్ఖయేన వా ఆసవక్ఖయన్తి యం తథాగతస్స ఆసవక్ఖయేన సద్ధిం సావకస్స ఆసవక్ఖయం పటిచ్చ వత్తబ్బం సియా నానాకరణం, తం నత్థి. విముత్తియా వా విముత్తిన్తి పదేపి ఏసేవ నయో. సేసమేత్థ ఉత్తానత్థమేవ.
355. Idāni yasmā uddesato ṭhānāṭṭhānādīni sāvako jānāti, tasmā sāvakassa tathā jānanaṃ pakāsetvā tena jānanamattasāmaññena tesaṃ sāvakasādhāraṇattaṃ patiṭṭhāpetuṃ sāvako ṭhānāṭṭhānaṃjānātītiādayo paravādipañhā honti. Tattha indriyaparopariyattiñāṇaṃ channaṃ asādhāraṇañāṇānaṃ aññataranti na gahitaṃ. Āsavakkhayena vā āsavakkhayanti yaṃ tathāgatassa āsavakkhayena saddhiṃ sāvakassa āsavakkhayaṃ paṭicca vattabbaṃ siyā nānākaraṇaṃ, taṃ natthi. Vimuttiyā vā vimuttinti padepi eseva nayo. Sesamettha uttānatthameva.
౩౫౬. ఇదాని యం సకవాదినా ‘‘ఆసవానం ఖయే ఞాణం సాధారణ’’న్తి అనుఞ్ఞాతం, తేన సద్ధిం సంసన్దిత్వా సేసానమ్పి సాధారణభావం పుచ్ఛితుం పున ఆసవానం ఖయేతిఆదయో పరవాదిపఞ్హావ హోన్తి. తేసం విస్సజ్జనే సకవాదినా ఆసవక్ఖయే విసేసాభావేన తం ఞాణం సాధారణన్తి అనుఞ్ఞాతం. ఇతరేసుపి విసేసాభావేన సాధారణతా పటిక్ఖిత్తా. పున ఠానాట్ఠానాదీనం ఆసవక్ఖయేనేవ సద్ధిం సంసన్దిత్వా అసాధారణపుచ్ఛా పరవాదిస్సేవ. తత్థ ఆసవక్ఖయఞాణే పటిక్ఖేపో, సేసేసు చ పటిఞ్ఞా సకవాదిస్స. తతో ఇన్ద్రియపరోపరియత్తేన సద్ధిం సంసన్దిత్వా అసాధారణపుచ్ఛా పరవాదిస్స. సా సఙ్ఖిపిత్వా దస్సితా. తథాపి ఇన్ద్రియపరోపరియత్తే పటిఞ్ఞా, సేసేసు చ పటిక్ఖేపో సకవాదిస్స. తతో ఠానాట్ఠానాదీహి సద్ధిం సంసన్దిత్వా ఇన్ద్రియపరోపరియత్తస్స సాధారణపుచ్ఛా పరవాదిస్స. సాపి సఙ్ఖిపిత్వావ దస్సితా. తత్థ ఇన్ద్రియపరోపరియత్తే పటిక్ఖేపో. సేసేసు చ పటిఞ్ఞా సకవాదిస్సాతి.
356. Idāni yaṃ sakavādinā ‘‘āsavānaṃ khaye ñāṇaṃ sādhāraṇa’’nti anuññātaṃ, tena saddhiṃ saṃsanditvā sesānampi sādhāraṇabhāvaṃ pucchituṃ puna āsavānaṃ khayetiādayo paravādipañhāva honti. Tesaṃ vissajjane sakavādinā āsavakkhaye visesābhāvena taṃ ñāṇaṃ sādhāraṇanti anuññātaṃ. Itaresupi visesābhāvena sādhāraṇatā paṭikkhittā. Puna ṭhānāṭṭhānādīnaṃ āsavakkhayeneva saddhiṃ saṃsanditvā asādhāraṇapucchā paravādisseva. Tattha āsavakkhayañāṇe paṭikkhepo, sesesu ca paṭiññā sakavādissa. Tato indriyaparopariyattena saddhiṃ saṃsanditvā asādhāraṇapucchā paravādissa. Sā saṅkhipitvā dassitā. Tathāpi indriyaparopariyatte paṭiññā, sesesu ca paṭikkhepo sakavādissa. Tato ṭhānāṭṭhānādīhi saddhiṃ saṃsanditvā indriyaparopariyattassa sādhāraṇapucchā paravādissa. Sāpi saṅkhipitvāva dassitā. Tattha indriyaparopariyatte paṭikkhepo. Sesesu ca paṭiññā sakavādissāti.
బలకథావణ్ణనా.
Balakathāvaṇṇanā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / కథావత్థుపాళి • Kathāvatthupāḷi / (౨౧) ౧. బలకథా • (21) 1. Balakathā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ౧. బలకథావణ్ణనా • 1. Balakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ౧. బలకథావణ్ణనా • 1. Balakathāvaṇṇanā