Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā

    ౩. తతియవగ్గో

    3. Tatiyavaggo

    ౧. బలకథావణ్ణనా

    1. Balakathāvaṇṇanā

    ౩౫౪. నిద్దేసతోతి ‘‘అట్ఠానమేతం అనవకాసో’’తిఆదినా నిద్దిట్ఠప్పకారతో. సో పన యస్మా విత్థారో హోతి, తస్మా వుత్తం ‘‘విత్థారతో’’తి. సబ్బం కిలేసావరణాదిం, తమేవ పచ్చేకం పవత్తిఆకారభేదతో సబ్బాకారం. ‘‘సబ్బ’’న్తి హి ఇదం సరూపతో గహణం, ‘‘సబ్బాకారతో’’తి పవత్తిఆకారభేదతో. భగవా హి ధమ్మే జానన్తో తేసం ఆకారభేదే అనవసేసేత్వావ జానాతి. యథాహ ‘‘సబ్బే ధమ్మా సబ్బాకారతో బుద్ధస్స భగవతో ఞాణముఖే ఆపాథం ఆగచ్ఛన్తీ’’తి (మహాని॰ ౧౫౬; చూళని॰ మోఘరాజమాణవపుచ్ఛానిద్దేస ౮౫; పటి॰ మ॰ ౩.౫). ఉద్దేసతోతి ఏకదేసతో. ఏకదేసో చ విత్థారో న హోతీతి ఆహ ‘‘సఙ్ఖేపతో’’తి. యథా జానన్తీతి సమ్బన్ధో. ఉద్దేసమత్తేనపీతి దిట్ఠిగతయథాభూతఞాణాదిప్పభేదానం ఆసయాదీనం ఉద్దేసమత్తేనపి. తేనాహ ‘‘ఇన్ద్రియానం తిక్ఖముదుభావజాననమత్తం సన్ధాయా’’తి. థేరేనాతి అనురుద్ధత్థేరేన. ఏవమేవాతి ఉద్దేసతో ఠానాదిమత్తజాననాకారేనేవ. స్వాయమత్థో సకవాదినాపి ఇచ్ఛితోయేవాతి ఆహ ‘‘కథమయం చోదేతబ్బో సియా’’తి.

    354. Niddesatoti ‘‘aṭṭhānametaṃ anavakāso’’tiādinā niddiṭṭhappakārato. So pana yasmā vitthāro hoti, tasmā vuttaṃ ‘‘vitthārato’’ti. Sabbaṃ kilesāvaraṇādiṃ, tameva paccekaṃ pavattiākārabhedato sabbākāraṃ. ‘‘Sabba’’nti hi idaṃ sarūpato gahaṇaṃ, ‘‘sabbākārato’’ti pavattiākārabhedato. Bhagavā hi dhamme jānanto tesaṃ ākārabhede anavasesetvāva jānāti. Yathāha ‘‘sabbe dhammā sabbākārato buddhassa bhagavato ñāṇamukhe āpāthaṃ āgacchantī’’ti (mahāni. 156; cūḷani. mogharājamāṇavapucchāniddesa 85; paṭi. ma. 3.5). Uddesatoti ekadesato. Ekadeso ca vitthāro na hotīti āha ‘‘saṅkhepato’’ti. Yathā jānantīti sambandho. Uddesamattenapīti diṭṭhigatayathābhūtañāṇādippabhedānaṃ āsayādīnaṃ uddesamattenapi. Tenāha ‘‘indriyānaṃ tikkhamudubhāvajānanamattaṃ sandhāyā’’ti. Therenāti anuruddhattherena. Evamevāti uddesato ṭhānādimattajānanākāreneva. Svāyamattho sakavādināpi icchitoyevāti āha ‘‘kathamayaṃ codetabbo siyā’’ti.

    ౩౫౬. సేసేసూతి ఇన్ద్రియపరోపరియత్తఞాణతో సేసేసు. పటిక్ఖేపోతి అసాధారణతాపటిక్ఖేపో. నను చ సేసానం అసాధారణతాపి అత్థీతి చోదనం సన్ధాయాహ ‘‘ఠానా…పే॰… అధిప్పాయో’’తి.

    356. Sesesūti indriyaparopariyattañāṇato sesesu. Paṭikkhepoti asādhāraṇatāpaṭikkhepo. Nanu ca sesānaṃ asādhāraṇatāpi atthīti codanaṃ sandhāyāha ‘‘ṭhānā…pe… adhippāyo’’ti.

    బలకథావణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Balakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / కథావత్థుపాళి • Kathāvatthupāḷi / (౨౧) ౧. బలకథా • (21) 1. Balakathā

    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / అభిధమ్మపిటక (అట్ఠకథా) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ౧. బలకథావణ్ణనా • 1. Balakathāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ౧. బలకథావణ్ణనా • 1. Balakathāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact