| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
๓. ตติยวโคฺค
3. Tatiyavaggo
๑. พลกถาวณฺณนา
1. Balakathāvaṇṇanā
๓๕๔. อินฺทฺริยปโรปริยตฺตํ อสาธารณนฺติ ยถา นิเทฺทสโต วิตฺถารโต สพฺพํ สพฺพาการํ ฐานาฎฺฐานาทิํ อชานนฺตาปิ ‘‘อฎฺฐานเมตํ อนวกาโส, ยํ ทิฎฺฐิสมฺปโนฺน ปุคฺคโล กญฺจิ สงฺขารํ นิจฺจโต อุปคเจฺฉยฺยา’’ติอาทินา (อ. นิ. ๑.๒๖๘) ฐานาฎฺฐานานิ อุเทฺทสโต สเงฺขปโต สาวกา ชานนฺติ, น เอวํ ‘‘อาสยํ ชานาติ อนุสยํ ชานาตี’’ติอาทินา (ปฎิ. ม. ๑.๑๑๓) อุเทฺทสมเตฺตนปิ อินฺทฺริยปโรปริยตฺตํ ชานนฺตีติ ‘‘อสาธารณ’’นฺติ อาหฯ เถเรน ปน สทฺธาทีนํ อินฺทฺริยานํ ติกฺขมุทุภาวชานนมตฺตํ สนฺธาย ‘‘สตฺตานํ อินฺทฺริยปโรปริยตฺตํ ยถาภูตํ ปชานามี’’ติ (ปฎิ. ม. ๒.๔๔) วุตฺตํ, น ยถาวุตฺตํ อินฺทฺริยปโรปริยตฺตญาณํ ตถาคตพลนฺติ อยเมตฺถ อธิปฺปาโย ทฎฺฐโพฺพฯ ‘‘อุเทฺทสโต ฐานาฎฺฐานาทิมตฺตชานนวเสน ปฎิชานาตี’’ติ วุตฺตํ, เอวํ ปน ปฎิชานเนฺตน ‘‘ตถาคตพลํ สาวกสาธารณ’’นฺติ อิทมฺปิ เอวเมว ปฎิญฺญาตํ สิยาติ กถมยํ โจเทตโพฺพ สิยาฯ
354. Indriyaparopariyattaṃasādhāraṇanti yathā niddesato vitthārato sabbaṃ sabbākāraṃ ṭhānāṭṭhānādiṃ ajānantāpi ‘‘aṭṭhānametaṃ anavakāso, yaṃ diṭṭhisampanno puggalo kañci saṅkhāraṃ niccato upagaccheyyā’’tiādinā (a. ni. 1.268) ṭhānāṭṭhānāni uddesato saṅkhepato sāvakā jānanti, na evaṃ ‘‘āsayaṃ jānāti anusayaṃ jānātī’’tiādinā (paṭi. ma. 1.113) uddesamattenapi indriyaparopariyattaṃ jānantīti ‘‘asādhāraṇa’’nti āha. Therena pana saddhādīnaṃ indriyānaṃ tikkhamudubhāvajānanamattaṃ sandhāya ‘‘sattānaṃ indriyaparopariyattaṃ yathābhūtaṃ pajānāmī’’ti (paṭi. ma. 2.44) vuttaṃ, na yathāvuttaṃ indriyaparopariyattañāṇaṃ tathāgatabalanti ayamettha adhippāyo daṭṭhabbo. ‘‘Uddesato ṭhānāṭṭhānādimattajānanavasena paṭijānātī’’ti vuttaṃ, evaṃ pana paṭijānantena ‘‘tathāgatabalaṃ sāvakasādhāraṇa’’nti idampi evameva paṭiññātaṃ siyāti kathamayaṃ codetabbo siyā.
๓๕๖. เสเสสุ ปฎิเกฺขโป สกวาทิสฺส ฐานาฎฺฐานญาณาทีนํ สาธารณาสาธารณตฺตา ตตฺถ สาธารณปกฺขํ สนฺธายาติ อธิปฺปาโยฯ
356. Sesesu paṭikkhepo sakavādissa ṭhānāṭṭhānañāṇādīnaṃ sādhāraṇāsādhāraṇattā tattha sādhāraṇapakkhaṃ sandhāyāti adhippāyo.
พลกถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Balakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi / (๒๑) ๑. พลกถา • (21) 1. Balakathā
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / อภิธมฺมปิฎก (อฎฺฐกถา) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ๑. พลกถาวณฺณนา • 1. Balakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๑. พลกถาวณฺณนา • 1. Balakathāvaṇṇanā
