| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
៣. តតិយវគ្គោ
3. Tatiyavaggo
១. ពលកថាវណ្ណនា
1. Balakathāvaṇṇanā
៣៥៤. ឥទានិ ពលកថា នាម ហោតិ។ តត្ថ យេសំ អនុរុទ្ធសំយុត្តេ ‘‘ឥមេសញ្ច បនាហំ, អាវុសោ, ចតុន្នំ សតិបដ្ឋានានំ ភាវិតត្តា ពហុលីកតត្តា ឋានញ្ច ឋានតោ អដ្ឋានញ្ច អដ្ឋានតោ យថាភូតំ បជានាមី’’តិអាទីនិ (សំ. និ. ៥.៩១៣) ទសសុត្តានិ អយោនិសោ គហេត្វា ‘‘តថាគតពលំ សាវកសាធារណ’’ន្តិ លទ្ធិ, សេយ្យថាបិ ឯតរហិ អន្ធកានំ; តេ សន្ធាយ បុច្ឆា សកវាទិស្ស, លទ្ធិយំ ឋត្វា បដិញ្ញា បរវាទិស្ស។ តថាគតពលញ្ច នាមេតំ សាវកេហិ សាធារណម្បិ អត្ថិ អសាធារណម្បិ សាធារណាសាធារណម្បិ។ តត្ថ អាសវានំ ខយេ ញាណំ សាធារណំ។ ឥន្ទ្រិយបរោបរិយត្តិញាណំ អសាធារណំ។ សេសំ សាធារណញ្ច អសាធារណញ្ច។ ឋានាដ្ឋានាទីនិ ហិ សាវកា បទេសេន ជានន្តិ, តថាគតា និប្បទេសេន។ ឥតិ តានិ ឧទ្ទេសតោ សាធារណានិ, ន និទ្ទេសតោ។ អយំ បន អវិសេសេន សព្ពម្បិ សាធារណន្តិ អាហ។ តមេនំ តតោ វិវេចេតុំ តថាគតពលំ សាវកពលន្តិ បុន អនុយោគោ អារទ្ធោ។ តត្ថ បឋមបញ្ហេ និទ្ទេសតោ សព្ពាការវិសយតំ សន្ធាយ បដិក្ខិបតិ។ ទុតិយបញ្ហេ ឧទ្ទេសតោ ឋានាដ្ឋានមត្តាទិជាននវសេន បដិជានាតិ។ តញ្ញេវាតិអាទិបញ្ហេសុ សព្ពាការេន និន្នានាករណតាយ អភាវេន បដិក្ខិបតិ។ បុព្ពយោគោ ច បុព្ពចរិយា ច អត្ថតោ ឯកំ, តថា ធម្មក្ខានញ្ច ធម្មទេសនា ច។
354. Idāni balakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ anuruddhasaṃyutte ‘‘imesañca panāhaṃ, āvuso, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā ṭhānañca ṭhānato aṭṭhānañca aṭṭhānato yathābhūtaṃ pajānāmī’’tiādīni (saṃ. ni. 5.913) dasasuttāni ayoniso gahetvā ‘‘tathāgatabalaṃ sāvakasādhāraṇa’’nti laddhi, seyyathāpi etarahi andhakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, laddhiyaṃ ṭhatvā paṭiññā paravādissa. Tathāgatabalañca nāmetaṃ sāvakehi sādhāraṇampi atthi asādhāraṇampi sādhāraṇāsādhāraṇampi. Tattha āsavānaṃ khaye ñāṇaṃ sādhāraṇaṃ. Indriyaparopariyattiñāṇaṃ asādhāraṇaṃ. Sesaṃ sādhāraṇañca asādhāraṇañca. Ṭhānāṭṭhānādīni hi sāvakā padesena jānanti, tathāgatā nippadesena. Iti tāni uddesato sādhāraṇāni, na niddesato. Ayaṃ pana avisesena sabbampi sādhāraṇanti āha. Tamenaṃ tato vivecetuṃ tathāgatabalaṃ sāvakabalanti puna anuyogo āraddho. Tattha paṭhamapañhe niddesato sabbākāravisayataṃ sandhāya paṭikkhipati. Dutiyapañhe uddesato ṭhānāṭṭhānamattādijānanavasena paṭijānāti. Taññevātiādipañhesu sabbākārena ninnānākaraṇatāya abhāvena paṭikkhipati. Pubbayogo ca pubbacariyā ca atthato ekaṃ, tathā dhammakkhānañca dhammadesanā ca.
ឥន្ទ្រិយបរោបរិយត្តិបញ្ហេ ឯកទេសេន សាធារណតំ សន្ធាយ សាវកវិសយេ បដិជានាតិ។
Indriyaparopariyattipañhe ekadesena sādhāraṇataṃ sandhāya sāvakavisaye paṭijānāti.
៣៥៥. ឥទានិ យស្មា ឧទ្ទេសតោ ឋានាដ្ឋានាទីនិ សាវកោ ជានាតិ, តស្មា សាវកស្ស តថា ជាននំ បកាសេត្វា តេន ជាននមត្តសាមញ្ញេន តេសំ សាវកសាធារណត្តំ បតិដ្ឋាបេតុំ សាវកោ ឋានាដ្ឋានំ ជានាតីតិអាទយោ បរវាទិបញ្ហា ហោន្តិ។ តត្ថ ឥន្ទ្រិយបរោបរិយត្តិញាណំ ឆន្នំ អសាធារណញាណានំ អញ្ញតរន្តិ ន គហិតំ។ អាសវក្ខយេន វា អាសវក្ខយន្តិ យំ តថាគតស្ស អាសវក្ខយេន សទ្ធិំ សាវកស្ស អាសវក្ខយំ បដិច្ច វត្តព្ពំ សិយា នានាករណំ, តំ នត្ថិ។ វិមុត្តិយា វា វិមុត្តិន្តិ បទេបិ ឯសេវ នយោ។ សេសមេត្ថ ឧត្តានត្ថមេវ។
355. Idāni yasmā uddesato ṭhānāṭṭhānādīni sāvako jānāti, tasmā sāvakassa tathā jānanaṃ pakāsetvā tena jānanamattasāmaññena tesaṃ sāvakasādhāraṇattaṃ patiṭṭhāpetuṃ sāvako ṭhānāṭṭhānaṃjānātītiādayo paravādipañhā honti. Tattha indriyaparopariyattiñāṇaṃ channaṃ asādhāraṇañāṇānaṃ aññataranti na gahitaṃ. Āsavakkhayena vā āsavakkhayanti yaṃ tathāgatassa āsavakkhayena saddhiṃ sāvakassa āsavakkhayaṃ paṭicca vattabbaṃ siyā nānākaraṇaṃ, taṃ natthi. Vimuttiyā vā vimuttinti padepi eseva nayo. Sesamettha uttānatthameva.
៣៥៦. ឥទានិ យំ សកវាទិនា ‘‘អាសវានំ ខយេ ញាណំ សាធារណ’’ន្តិ អនុញ្ញាតំ, តេន សទ្ធិំ សំសន្ទិត្វា សេសានម្បិ សាធារណភាវំ បុច្ឆិតុំ បុន អាសវានំ ខយេតិអាទយោ បរវាទិបញ្ហាវ ហោន្តិ។ តេសំ វិស្សជ្ជនេ សកវាទិនា អាសវក្ខយេ វិសេសាភាវេន តំ ញាណំ សាធារណន្តិ អនុញ្ញាតំ។ ឥតរេសុបិ វិសេសាភាវេន សាធារណតា បដិក្ខិត្តា។ បុន ឋានាដ្ឋានាទីនំ អាសវក្ខយេនេវ សទ្ធិំ សំសន្ទិត្វា អសាធារណបុច្ឆា បរវាទិស្សេវ។ តត្ថ អាសវក្ខយញាណេ បដិក្ខេបោ, សេសេសុ ច បដិញ្ញា សកវាទិស្ស។ តតោ ឥន្ទ្រិយបរោបរិយត្តេន សទ្ធិំ សំសន្ទិត្វា អសាធារណបុច្ឆា បរវាទិស្ស។ សា សង្ខិបិត្វា ទស្សិតា។ តថាបិ ឥន្ទ្រិយបរោបរិយត្តេ បដិញ្ញា, សេសេសុ ច បដិក្ខេបោ សកវាទិស្ស។ តតោ ឋានាដ្ឋានាទីហិ សទ្ធិំ សំសន្ទិត្វា ឥន្ទ្រិយបរោបរិយត្តស្ស សាធារណបុច្ឆា បរវាទិស្ស។ សាបិ សង្ខិបិត្វាវ ទស្សិតា។ តត្ថ ឥន្ទ្រិយបរោបរិយត្តេ បដិក្ខេបោ។ សេសេសុ ច បដិញ្ញា សកវាទិស្សាតិ។
356. Idāni yaṃ sakavādinā ‘‘āsavānaṃ khaye ñāṇaṃ sādhāraṇa’’nti anuññātaṃ, tena saddhiṃ saṃsanditvā sesānampi sādhāraṇabhāvaṃ pucchituṃ puna āsavānaṃ khayetiādayo paravādipañhāva honti. Tesaṃ vissajjane sakavādinā āsavakkhaye visesābhāvena taṃ ñāṇaṃ sādhāraṇanti anuññātaṃ. Itaresupi visesābhāvena sādhāraṇatā paṭikkhittā. Puna ṭhānāṭṭhānādīnaṃ āsavakkhayeneva saddhiṃ saṃsanditvā asādhāraṇapucchā paravādisseva. Tattha āsavakkhayañāṇe paṭikkhepo, sesesu ca paṭiññā sakavādissa. Tato indriyaparopariyattena saddhiṃ saṃsanditvā asādhāraṇapucchā paravādissa. Sā saṅkhipitvā dassitā. Tathāpi indriyaparopariyatte paṭiññā, sesesu ca paṭikkhepo sakavādissa. Tato ṭhānāṭṭhānādīhi saddhiṃ saṃsanditvā indriyaparopariyattassa sādhāraṇapucchā paravādissa. Sāpi saṅkhipitvāva dassitā. Tattha indriyaparopariyatte paṭikkhepo. Sesesu ca paṭiññā sakavādissāti.
ពលកថាវណ្ណនា។
Balakathāvaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (២១) ១. ពលកថា • (21) 1. Balakathā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ១. ពលកថាវណ្ណនា • 1. Balakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ១. ពលកថាវណ្ណនា • 1. Balakathāvaṇṇanā
