Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
၃. တတိယဝဂ္ဂော
3. Tatiyavaggo
၁. ဗလကထာဝဏ္ဏနာ
1. Balakathāvaṇṇanā
၃၅၄. ဣန္ဒ္ရိယပရောပရိယတ္တံ အသာဓာရဏန္တိ ယထာ နိဒ္ဒေသတော ဝိတ္ထာရတော သဗ္ဗံ သဗ္ဗာကာရံ ဌာနာဋ္ဌာနာဒိံ အဇာနန္တာပိ ‘‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော, ယံ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နော ပုဂ္ဂလော ကဉ္စိ သင္ခာရံ နိစ္စတော ဥပဂစ္ဆေယ္ယာ’’တိအာဒိနာ (အ. နိ. ၁.၂၆၈) ဌာနာဋ္ဌာနာနိ ဥဒ္ဒေသတော သင္ခေပတော သာဝကာ ဇာနန္တိ, န ဧဝံ ‘‘အာသယံ ဇာနာတိ အနုသယံ ဇာနာတီ’’တိအာဒိနာ (ပဋိ. မ. ၁.၁၁၃) ဥဒ္ဒေသမတ္တေနပိ ဣန္ဒ္ရိယပရောပရိယတ္တံ ဇာနန္တီတိ ‘‘အသာဓာရဏ’’န္တိ အာဟ။ ထေရေန ပန သဒ္ဓာဒီနံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ တိက္ခမုဒုဘာဝဇာနနမတ္တံ သန္ဓာယ ‘‘သတ္တာနံ ဣန္ဒ္ရိယပရောပရိယတ္တံ ယထာဘူတံ ပဇာနာမီ’’တိ (ပဋိ. မ. ၂.၄၄) ဝုတ္တံ, န ယထာဝုတ္တံ ဣန္ဒ္ရိယပရောပရိယတ္တဉာဏံ တထာဂတဗလန္တိ အယမေတ္ထ အဓိပ္ပာယော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ‘‘ဥဒ္ဒေသတော ဌာနာဋ္ဌာနာဒိမတ္တဇာနနဝသေန ပဋိဇာနာတီ’’တိ ဝုတ္တံ, ဧဝံ ပန ပဋိဇာနန္တေန ‘‘တထာဂတဗလံ သာဝကသာဓာရဏ’’န္တိ ဣဒမ္ပိ ဧဝမေဝ ပဋိညာတံ သိယာတိ ကထမယံ စောဒေတဗ္ဗော သိယာ။
354. Indriyaparopariyattaṃasādhāraṇanti yathā niddesato vitthārato sabbaṃ sabbākāraṃ ṭhānāṭṭhānādiṃ ajānantāpi ‘‘aṭṭhānametaṃ anavakāso, yaṃ diṭṭhisampanno puggalo kañci saṅkhāraṃ niccato upagaccheyyā’’tiādinā (a. ni. 1.268) ṭhānāṭṭhānāni uddesato saṅkhepato sāvakā jānanti, na evaṃ ‘‘āsayaṃ jānāti anusayaṃ jānātī’’tiādinā (paṭi. ma. 1.113) uddesamattenapi indriyaparopariyattaṃ jānantīti ‘‘asādhāraṇa’’nti āha. Therena pana saddhādīnaṃ indriyānaṃ tikkhamudubhāvajānanamattaṃ sandhāya ‘‘sattānaṃ indriyaparopariyattaṃ yathābhūtaṃ pajānāmī’’ti (paṭi. ma. 2.44) vuttaṃ, na yathāvuttaṃ indriyaparopariyattañāṇaṃ tathāgatabalanti ayamettha adhippāyo daṭṭhabbo. ‘‘Uddesato ṭhānāṭṭhānādimattajānanavasena paṭijānātī’’ti vuttaṃ, evaṃ pana paṭijānantena ‘‘tathāgatabalaṃ sāvakasādhāraṇa’’nti idampi evameva paṭiññātaṃ siyāti kathamayaṃ codetabbo siyā.
၃၅၆. သေသေသု ပဋိက္ခေပော သကဝာဒိသ္သ ဌာနာဋ္ဌာနဉာဏာဒီနံ သာဓာရဏာသာဓာရဏတ္တာ တတ္ထ သာဓာရဏပက္ခံ သန္ဓာယာတိ အဓိပ္ပာယော။
356. Sesesu paṭikkhepo sakavādissa ṭhānāṭṭhānañāṇādīnaṃ sādhāraṇāsādhāraṇattā tattha sādhāraṇapakkhaṃ sandhāyāti adhippāyo.
ဗလကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Balakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ကထာဝတ္ထုပာဠိ • Kathāvatthupāḷi / (၂၁) ၁. ဗလကထာ • (21) 1. Balakathā
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / အဘိဓမ္မပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ၁. ဗလကထာဝဏ္ဏနာ • 1. Balakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၁. ဗလကထာဝဏ္ဏနာ • 1. Balakathāvaṇṇanā