Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
೩. ತತಿಯವಗ್ಗೋ
3. Tatiyavaggo
೧. ಬಲಕಥಾವಣ್ಣನಾ
1. Balakathāvaṇṇanā
೩೫೪. ನಿದ್ದೇಸತೋತಿ ‘‘ಅಟ್ಠಾನಮೇತಂ ಅನವಕಾಸೋ’’ತಿಆದಿನಾ ನಿದ್ದಿಟ್ಠಪ್ಪಕಾರತೋ। ಸೋ ಪನ ಯಸ್ಮಾ ವಿತ್ಥಾರೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ವಿತ್ಥಾರತೋ’’ತಿ। ಸಬ್ಬಂ ಕಿಲೇಸಾವರಣಾದಿಂ, ತಮೇವ ಪಚ್ಚೇಕಂ ಪವತ್ತಿಆಕಾರಭೇದತೋ ಸಬ್ಬಾಕಾರಂ। ‘‘ಸಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಹಿ ಇದಂ ಸರೂಪತೋ ಗಹಣಂ, ‘‘ಸಬ್ಬಾಕಾರತೋ’’ತಿ ಪವತ್ತಿಆಕಾರಭೇದತೋ। ಭಗವಾ ಹಿ ಧಮ್ಮೇ ಜಾನನ್ತೋ ತೇಸಂ ಆಕಾರಭೇದೇ ಅನವಸೇಸೇತ್ವಾವ ಜಾನಾತಿ। ಯಥಾಹ ‘‘ಸಬ್ಬೇ ಧಮ್ಮಾ ಸಬ್ಬಾಕಾರತೋ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಞಾಣಮುಖೇ ಆಪಾಥಂ ಆಗಚ್ಛನ್ತೀ’’ತಿ (ಮಹಾನಿ॰ ೧೫೬; ಚೂಳನಿ॰ ಮೋಘರಾಜಮಾಣವಪುಚ್ಛಾನಿದ್ದೇಸ ೮೫; ಪಟಿ॰ ಮ॰ ೩.೫)। ಉದ್ದೇಸತೋತಿ ಏಕದೇಸತೋ। ಏಕದೇಸೋ ಚ ವಿತ್ಥಾರೋ ನ ಹೋತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಸಙ್ಖೇಪತೋ’’ತಿ। ಯಥಾ ಜಾನನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಉದ್ದೇಸಮತ್ತೇನಪೀತಿ ದಿಟ್ಠಿಗತಯಥಾಭೂತಞಾಣಾದಿಪ್ಪಭೇದಾನಂ ಆಸಯಾದೀನಂ ಉದ್ದೇಸಮತ್ತೇನಪಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಂ ತಿಕ್ಖಮುದುಭಾವಜಾನನಮತ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯಾ’’ತಿ। ಥೇರೇನಾತಿ ಅನುರುದ್ಧತ್ಥೇರೇನ। ಏವಮೇವಾತಿ ಉದ್ದೇಸತೋ ಠಾನಾದಿಮತ್ತಜಾನನಾಕಾರೇನೇವ। ಸ್ವಾಯಮತ್ಥೋ ಸಕವಾದಿನಾಪಿ ಇಚ್ಛಿತೋಯೇವಾತಿ ಆಹ ‘‘ಕಥಮಯಂ ಚೋದೇತಬ್ಬೋ ಸಿಯಾ’’ತಿ।
354. Niddesatoti ‘‘aṭṭhānametaṃ anavakāso’’tiādinā niddiṭṭhappakārato. So pana yasmā vitthāro hoti, tasmā vuttaṃ ‘‘vitthārato’’ti. Sabbaṃ kilesāvaraṇādiṃ, tameva paccekaṃ pavattiākārabhedato sabbākāraṃ. ‘‘Sabba’’nti hi idaṃ sarūpato gahaṇaṃ, ‘‘sabbākārato’’ti pavattiākārabhedato. Bhagavā hi dhamme jānanto tesaṃ ākārabhede anavasesetvāva jānāti. Yathāha ‘‘sabbe dhammā sabbākārato buddhassa bhagavato ñāṇamukhe āpāthaṃ āgacchantī’’ti (mahāni. 156; cūḷani. mogharājamāṇavapucchāniddesa 85; paṭi. ma. 3.5). Uddesatoti ekadesato. Ekadeso ca vitthāro na hotīti āha ‘‘saṅkhepato’’ti. Yathā jānantīti sambandho. Uddesamattenapīti diṭṭhigatayathābhūtañāṇādippabhedānaṃ āsayādīnaṃ uddesamattenapi. Tenāha ‘‘indriyānaṃ tikkhamudubhāvajānanamattaṃ sandhāyā’’ti. Therenāti anuruddhattherena. Evamevāti uddesato ṭhānādimattajānanākāreneva. Svāyamattho sakavādināpi icchitoyevāti āha ‘‘kathamayaṃ codetabbo siyā’’ti.
೩೫೬. ಸೇಸೇಸೂತಿ ಇನ್ದ್ರಿಯಪರೋಪರಿಯತ್ತಞಾಣತೋ ಸೇಸೇಸು। ಪಟಿಕ್ಖೇಪೋತಿ ಅಸಾಧಾರಣತಾಪಟಿಕ್ಖೇಪೋ। ನನು ಚ ಸೇಸಾನಂ ಅಸಾಧಾರಣತಾಪಿ ಅತ್ಥೀತಿ ಚೋದನಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ ‘‘ಠಾನಾ…ಪೇ॰… ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ’’ತಿ।
356. Sesesūti indriyaparopariyattañāṇato sesesu. Paṭikkhepoti asādhāraṇatāpaṭikkhepo. Nanu ca sesānaṃ asādhāraṇatāpi atthīti codanaṃ sandhāyāha ‘‘ṭhānā…pe… adhippāyo’’ti.
ಬಲಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Balakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿ • Kathāvatthupāḷi / (೨೧) ೧. ಬಲಕಥಾ • (21) 1. Balakathā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ೧. ಬಲಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 1. Balakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೧. ಬಲಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 1. Balakathāvaṇṇanā