| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationමජ්ඣිම නිකාය 129
The Middle-Length Suttas Collection 129
බාලපණ්ඩිතසුත්ත
The Foolish and the Astute
ඒවං මේ සුතං—ඒකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජේතවනේ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමේ. තත්‍ර ඛෝ භගවා භික්ඛූ ආමන්තේසි: “භික්ඛවෝ”ති.
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery. There the Buddha addressed the bhikkhus, “Bhikkhus!”
“භදන්තේ”ති තේ භික්ඛූ භගවතෝ පච්චස්සෝසුං. භගවා ඒතදවෝච:
“Venerable sir,” they replied. The Buddha said this:
“තීණිමානි, භික්ඛවේ, බාලස්ස බාලලක්ඛණානි බාලනිමිත්තානි බාලාපදානානි. කතමානි තීණි? ඉධ, භික්ඛවේ, බාලෝ දුච්චින්තිතචින්තී ච හෝති දුබ්භාසිතභාසී ච දුක්කටකම්මකාරී ච. නෝ චේතං, භික්ඛවේ, බාලෝ දුච්චින්තිතචින්තී ච අභවිස්ස දුබ්භාසිතභාසී ච දුක්කටකම්මකාරී ච කේන නං පණ්ඩිතා ජානේය්‍යුං: ‘බාලෝ අයං භවං අසප්පුරිසෝ(අ)ති? යස්මා ච ඛෝ, භික්ඛවේ, බාලෝ දුච්චින්තිතචින්තී ච හෝති දුබ්භාසිතභාසී ච දුක්කටකම්මකාරී ච තස්මා නං පණ්ඩිතා ජානන්ති: ‘බාලෝ අයං භවං අසප්පුරිසෝ(අ)ති.
“These are the three characteristics, signs, and manifestations of a fool. What three? A fool thinks poorly, speaks poorly, and acts poorly. If a fool didn’t think poorly, speak poorly, and act poorly, then how would the astute know of them, ‘This fellow is a fool, a bad person’? But since a fool does think poorly, speak poorly, and act poorly, then the astute do know of them, ‘This fellow is a fool, a bad person’.
ස ඛෝ සෝ, භික්ඛවේ, බාලෝ තිවිධං දිට්ඨේව ධම්මේ දුක්ඛං දෝමනස්සං පටිසංවේදේති.
A fool experiences three kinds of suffering and sadness in the present life.
සචේ, භික්ඛවේ, බාලෝ සභායං වා නිසින්නෝ හෝති, රථිකාය වා නිසින්නෝ හෝති, සිඞ්ඝාටකේ වා නිසින්නෝ හෝති; තත්‍ර චේ ජනෝ තජ්ජං තස්සාරුප්පං කථං මන්තේති. සචේ, භික්ඛවේ, බාලෝ පාණාතිපාතී හෝති, අදින්නාදායී හෝති, කාමේසුමිච්ඡාචාරී හෝති, මුසාවාදී හෝති, සුරාමේරයමජ්ජපමාදට්ඨායී හෝති. තත්‍ර, භික්ඛවේ, බාලස්ස ඒවං හෝති: ‘යං ඛෝ ජනෝ තජ්ජං තස්සාරුප්පං කථං මන්තේති, සංවිජ්ජන්තේව තේ ධම්මා මයි, අහඤ්ච තේසු ධම්මේසු සන්දිස්සාමී(අ)ති. ඉදං, භික්ඛවේ, බාලෝ පඨමං දිට්ඨේව ධම්මේ දුක්ඛං දෝමනස්සං පටිසංවේදේති.
Suppose a fool is sitting in a council hall, a street, or a crossroad, where people are discussing what is proper and fitting. And suppose that fool is someone who kills living creatures, steals, commits sexual misconduct, lies, and uses alcoholic drinks that cause negligence. Then that fool thinks, ‘These people are discussing what is proper and fitting. But those bad things are found in me and I exhibit them!’ This is the first kind of suffering and sadness that a fool experiences in the present life.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, බාලෝ පස්සති රාජානෝ චෝරං ආගුචාරිං ගහේත්වා විවිධා කම්මකාරණා කාරේන්තේ—කසාහිපි තාළේන්තේ වේත්තේහිපි තාළේන්තේ අද්ධදණ්ඩකේහිපි තාළේන්තේ හත්ථම්පි ඡින්දන්තේ පාදම්පි ඡින්දන්තේ හත්ථපාදම්පි ඡින්දන්තේ කණ්ණම්පි ඡින්දන්තේ නාසම්පි ඡින්දන්තේ කණ්ණනාසම්පි ඡින්දන්තේ බිලඞ්ගථාලිකම්පි කරෝන්තේ සඞ්ඛමුණ්ඩිකම්පි කරෝන්තේ රාහුමුඛම්පි කරෝන්තේ ජෝතිමාලිකම්පි කරෝන්තේ හත්ථපජ්ජෝතිකම්පි කරෝන්තේ ඒරකවත්තිකම්පි කරෝන්තේ චීරකවාසිකම්පි කරෝන්තේ ඒණේය්‍යකම්පි කරෝන්තේ බළිසමංසිකම්පි කරෝන්තේ කහාපණිකම්පි කරෝන්තේ ඛාරාපතච්ඡිකම්පි කරෝන්තේ පලිඝපරිවත්තිකම්පි කරෝන්තේ පලාලපීඨකම්පි කරෝන්තේ තත්තේනපි තේලේන ඕසිඤ්චන්තේ සුනඛේහිපි ඛාදාපේන්තේ ජීවන්තම්පි සූලේ උත්තාසේන්තේ අසිනාපි සීසං ඡින්දන්තේ. තත්‍ර, භික්ඛවේ, බාලස්ස ඒවං හෝති: ‘යථාරූපානං ඛෝ පාපකානං කම්මානං හේතු රාජානෝ චෝරං ආගුචාරිං ගහේත්වා විවිධා කම්මකාරණා කාරේන්ති—කසාහිපි තාළේන්ති …පේ… අසිනාපි සීසං ඡින්දන්ති; සංවිජ්ජන්තේව තේ ධම්මා මයි, අහඤ්ච තේසු ධම්මේසු සන්දිස්සාමි. මඤ්චේපි රාජානෝ ජානේය්‍යුං, මම්පි රාජානෝ ගහේත්වා විවිධා කම්මකාරණා කාරේය්‍යුං—කසාහිපි තාළේය්‍යුං …පේ… ජීවන්තම්පි සූලේ උත්තාසේය්‍යුං, අසිනාපි සීසං ඡින්දේය්‍යුන්(අ)ති. ඉදම්පි, භික්ඛවේ, බාලෝ දුතියං දිට්ඨේව ධම්මේ දුක්ඛං දෝමනස්සං පටිසංවේදේති.
Furthermore, a fool sees that the kings have arrested a bandit, a criminal, and subjected them to various punishments—whipping, caning, and clubbing; cutting off hands or feet, or both; cutting off ears or nose, or both; the ‘porridge pot’, the ‘shell-shave’, the ‘demon’s mouth’, the ‘garland of fire’, the ‘burning hand’, the ‘grass blades’, the ‘bark dress’, the ‘antelope’, the ‘meat hook’, the ‘coins’, the ‘caustic pickle’, the ‘twisting bar’, the ‘straw mat’; being splashed with hot oil, being fed to the dogs, being impaled alive, and being beheaded. Then that fool thinks, ‘The kinds of deeds for which the kings inflict such punishments—those things are found in me and I exhibit them! If the kings find out about me, they will inflict the same kinds of punishments on me!’ This is the second kind of suffering and sadness that a fool experiences in the present life.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, බාලං පීඨසමාරූළ්හං වා මඤ්චසමාරූළ්හං වා ඡමායං වා සේමානං, යානිස්ස පුබ්බේ පාපකානි කම්මානි කතානි කායේන දුච්චරිතානි වාචාය දුච්චරිතානි මනසා දුච්චරිතානි තානිස්ස තම්හි සමයේ ඕලම්බන්ති අජ්ඣෝලම්බන්ති අභිප්පලම්බන්ති. සේය්‍යථාපි, භික්ඛවේ, මහතං පබ්බතකූටානං ඡායා සායන්හසමයං පථවියා ඕලම්බන්ති අජ්ඣෝලම්බන්ති අභිප්පලම්බන්ති; ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, බාලං පීඨසමාරූළ්හං වා මඤ්චසමාරූළ්හං වා ඡමායං වා සේමානං, යානිස්ස පුබ්බේ පාපකානි කම්මානි කතානි කායේන දුච්චරිතානි වාචාය දුච්චරිතානි මනසා දුච්චරිතානි තානිස්ස තම්හි සමයේ ඕලම්බන්ති අජ්ඣෝලම්බන්ති අභිප්පලම්බන්ති. තත්‍ර, භික්ඛවේ, බාලස්ස ඒවං හෝති: ‘අකතං වත මේ කල්‍යාණං, අකතං කුසලං, අකතං භීරුත්තාණං; කතං පාපං, කතං ලුද්දං, කතං කිබ්බිසං. යාවතා, භෝ, අකතකල්‍යාණානං අකතකුසලානං අකතභීරුත්තාණානං කතපාපානං කතලුද්දානං කතකිබ්බිසානං ගති තං ගතිං පේච්ච ගච්ඡාමී(අ)ති. සෝ සෝචති කිලමති පරිදේවති උරත්තාළිං කන්දති සම්මෝහං ආපජ්ජති. ඉදම්පි, භික්ඛවේ, බාලෝ තතියං දිට්ඨේව ධම්මේ දුක්ඛං දෝමනස්සං පටිසංවේදේති.
Furthermore, when a fool is resting on a chair or a bed or on the ground, their past bad deeds—misconduct of body, speech, and mind—settle down upon them, rest down upon them, and lay down upon them. It is like the shadow of a great mountain peak in the evening as it settles down, rests down, and lays down upon the earth. In the same way, when a fool is resting on a chair or a bed or on the ground, their past bad deeds—misconduct of body, speech, and mind—settle down upon them, rest down upon them, and lay down upon them. Then that fool thinks, ‘Well, I haven’t done good and skillful things that keep me safe. And I have done bad, violent, and depraved things. When I depart, I’ll go to the place where people who’ve done such things go.’ They sorrow and wail and lament, beating their breasts and falling into confusion. This is the third kind of suffering and sadness that a fool experiences in the present life.
ස ඛෝ සෝ, භික්ඛවේ, බාලෝ කායේන දුච්චරිතං චරිත්වා වාචාය දුච්චරිතං චරිත්වා මනසා දුච්චරිතං චරිත්වා කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති.
Having done bad things by way of body, speech, and mind, when their body breaks up, after death, they’re reborn in a place of loss, a bad place, the underworld, hell.
යං ඛෝ තං, භික්ඛවේ, සම්මා වදමානෝ වදේය්‍ය: ‘ඒකන්තං අනිට්ඨං ඒකන්තං අකන්තං ඒකන්තං අමනාපන්(අ)ති, නිරයමේව තං සම්මා වදමානෝ වදේය්‍ය: ‘ඒකන්තං අනිට්ඨං ඒකන්තං අකන්තං ඒකන්තං අමනාපන්(අ)ති. යාවඤ්චිදං, භික්ඛවේ, උපමාපි න සුකරා යාව දුක්ඛා නිරයා”ති.
And if there’s anything of which it may be rightly said that it is utterly unlikable, undesirable, and disagreeable, it is of hell that this should be said. So much so that it’s not easy to give a simile for how painful hell is.”
ඒවං වුත්තේ, අඤ්ඤතරෝ භික්ඛු භගවන්තං ඒතදවෝච: “සක්කා පන, භන්තේ, උපමං කාතුන්”ති?
When he said this, one of the bhikkhus asked the Buddha, “But sir, is it possible to give a simile?”
“සක්කා, භික්ඛූ”ති භගවා අවෝච.
“It’s possible,” said the Buddha.
“සේය්‍යථාපි, භික්ඛු, චෝරං ආගුචාරිං ගහේත්වා රඤ්ඤෝ දස්සේය්‍යුං: ‘අයං ඛෝ, දේව, චෝරෝ ආගුචාරී, ඉමස්ස යං ඉච්ඡසි තං දණ්ඩං පණේහී(අ)ති. තමේනං රාජා ඒවං වදේය්‍ය: ‘ගච්ඡථ, භෝ, ඉමං පුරිසං පුබ්බණ්හසමයං සත්තිසතේන හනථා(අ)ති. තමේනං පුබ්බණ්හසමයං සත්තිසතේන හනේය්‍යුං. අථ රාජා මජ්ඣන්හිකසමයං ඒවං වදේය්‍ය: ‘අම්භෝ, කථං සෝ පුරිසෝ(අ)ති? ‘තථේව, දේව, ජීවතී(අ)ති. තමේනං රාජා ඒවං වදේය්‍ය: ‘ගච්ඡථ, භෝ, තං පුරිසං මජ්ඣන්හිකසමයං සත්තිසතේන හනථා(අ)ති. තමේනං මජ්ඣන්හිකසමයං සත්තිසතේන හනේය්‍යුං. අථ රාජා සායන්හසමයං ඒවං වදේය්‍ය: ‘අම්භෝ, කථං සෝ පුරිසෝ(අ)ති? ‘තථේව, දේව, ජීවතී(අ)ති. තමේනං රාජා ඒවං වදේය්‍ය: ‘ගච්ඡථ, භෝ, තං පුරිසං සායන්හසමයං සත්තිසතේන හනථා(අ)ති. තමේනං සායන්හසමයං සත්තිසතේන හනේය්‍යුං.
“Suppose they arrest a bandit, a criminal and present him to the king, saying, ‘Your Majesty, this is a bandit, a criminal. Punish him as you will.’ The king would say, ‘Go, my men, and strike this man in the morning with a hundred spears!’ The king’s men did as they were told. Then at midday the king would say, ‘My men, how is that man?’ ‘He’s still alive, Your Majesty.’ The king would say, ‘Go, my men, and strike this man in the midday with a hundred spears!’ The king’s men did as they were told. Then late in the afternoon the king would say, ‘My men, how is that man?’ ‘He’s still alive, Your Majesty.’ The king would say, ‘Go, my men, and strike this man in the late afternoon with a hundred spears!’ The king’s men did as they were told.
තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවේ, අපි නු සෝ පුරිසෝ තීහි සත්තිසතේහි හඤ්ඤමානෝ තතෝනිදානං දුක්ඛං දෝමනස්සං පටිසංවේදියේථා”ති?
What do you think, bhikkhus? Would that man experience pain and distress from being struck with three hundred spears?”
“ඒකිස්සාපි, භන්තේ, සත්තියා හඤ්ඤමානෝ සෝ පුරිසෝ තතෝනිදානං දුක්ඛං දෝමනස්සං පටිසංවේදියේථ, කෝ පන වාදෝ තීහි සත්තිසතේහී”ති?
“Sir, that man would experience pain and distress from being struck with one spear, let alone three hundred spears!”
අථ ඛෝ භගවා පරිත්තං පාණිමත්තං පාසාණං ගහේත්වා භික්ඛූ ආමන්තේසි: “තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවේ, කතමෝ නු ඛෝ මහන්තතරෝ—යෝ චායං මයා පරිත්තෝ පාණිමත්තෝ පාසාණෝ ගහිතෝ, යෝ ච හිමවා පබ්බතරාජා”ති?
Then the Buddha, picking up a stone the size of his palm, addressed the bhikkhus, “What do you think, bhikkhus? Which is bigger: the stone the size of my palm that I’ve picked up, or the Himalayas, the king of mountains?”
“අප්පමත්තකෝ අයං, භන්තේ, භගවතා පරිත්තෝ පාණිමත්තෝ පාසාණෝ ගහිතෝ, හිමවන්තං පබ්බතරාජානං උපනිධාය සඞ්ඛම්පි න උපේති, කලභාගම්පි න උපේති, උපනිධම්පි න උපේ”ති.
“Sir, the stone you’ve picked up is tiny. Compared to the Himalayas, it doesn’t count, it’s not worth a fraction, there’s no comparison.”
“ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, යං සෝ පුරිසෝ තීහි සත්තිසතේහි හඤ්ඤමානෝ තතෝනිදානං දුක්ඛං දෝමනස්සං පටිසංවේදේති තං නිරයකස්ස දුක්ඛස්ස උපනිධාය සඞ්ඛම්පි න උපේති, කලභාගම්පි න උපේති, උපනිධම්පි න උපේති.
“In the same way, compared to the suffering in hell, the pain and distress experienced by that man due to being struck with three hundred spears doesn’t count, it’s not worth a fraction, there’s no comparison.
තමේනං, භික්ඛවේ, නිරයපාලා පඤ්චවිධබන්ධනං නාම කම්මකාරණං කරෝන්ති—තත්තං අයෝඛිලං හත්ථේ ගමේන්ති, තත්තං අයෝඛිලං දුතියේ හත්ථේ ගමේන්ති, තත්තං අයෝඛිලං පාදේ ගමේන්ති, තත්තං අයෝඛිලං දුතියේ පාදේ ගමේන්ති, තත්තං අයෝඛිලං මජ්ඣේ උරස්මිං ගමේන්ති. සෝ තත්ථ දුක්ඛා තිබ්බා ඛරා කටුකා වේදනා වේදේති, න ච තාව කාලං කරෝති යාව න තං පාපකම්මං බ්‍යන්තීහෝති.
The wardens of hell punish them with the five-fold crucifixion. They drive red-hot stakes through the hands and feet, and another in the middle of the chest. And there they feel painful, sharp, severe, acute feelings—but they don’t die until that bad deed is eliminated.
තමේනං, භික්ඛවේ, නිරයපාලා සංවේසේත්වා කුඨාරීහි තච්ඡන්ති. සෝ තත්ථ දුක්ඛා තිබ්බා …පේ… බ්‍යන්තීහෝති.
The wardens of hell throw them down and hack them with axes. …
තමේනං, භික්ඛවේ, නිරයපාලා උද්ධම්පාදං අධෝසිරං ගහේත්වා වාසීහි තච්ඡන්ති. සෝ තත්ථ දුක්ඛා තිබ්බා …පේ… බ්‍යන්තීහෝති.
They hang them upside-down and hack them with hatchets. …
තමේනං, භික්ඛවේ, නිරයපාලා රථේ යෝජේත්වා ආදිත්තාය පථවියා සම්පජ්ජලිතාය සජෝතිභූතාය සාරේන්තිපි පච්චාසාරේන්තිපි. සෝ තත්ථ දුක්ඛා තිබ්බා …පේ… බ්‍යන්තීහෝති.
They harness them to a chariot, and drive them back and forth across burning ground, blazing and glowing. …
තමේනං, භික්ඛවේ, නිරයපාලා මහන්තං අඞ්ගාරපබ්බතං ආදිත්තං සම්පජ්ජලිතං සජෝතිභූතං ආරෝපේන්තිපි ඕරෝපේන්තිපි. සෝ තත්ථ දුක්ඛා තිබ්බා ඛරා කටුකා වේදනා වේදේති, න ච තාව කාලං කරෝති යාව න තං පාපකම්මං බ්‍යන්තීහෝති.
They make them climb up and down a huge mountain of burning coals, blazing and glowing. …
තමේනං, භික්ඛවේ, නිරයපාලා උද්ධම්පාදං අධෝසිරං ගහේත්වා තත්තාය ලෝහකුම්භියා පක්ඛිපන්ති ආදිත්තාය සම්පජ්ජලිතාය සජෝතිභූතාය. සෝ තත්ථ ඵේණුද්දේහකං පච්චති. සෝ තත්ථ ඵේණුද්දේහකං පච්චමානෝ සකිම්පි උද්ධං ගච්ඡති, සකිම්පි අධෝ ගච්ඡති, සකිම්පි තිරියං ගච්ඡති. සෝ තත්ථ දුක්ඛා තිබ්බා ඛරා කටුකා වේදනා වේදේති, න ච තාව කාලං කරෝති යාව න තං පාපකම්මං බ්‍යන්තීහෝති.
The wardens of hell turn them upside down and throw them into a red-hot copper pot, burning, blazing, and glowing. There they’re seared in boiling scum, and they’re swept up and down and round and round. And there they feel painful, sharp, severe, acute feelings—but they don’t die until that bad deed is eliminated.
තමේනං, භික්ඛවේ, නිරයපාලා මහානිරයේ පක්ඛිපන්ති. සෝ ඛෝ පන, භික්ඛවේ, මහානිරයෝ—
The wardens of hell toss them in the Great Hell. Now, about that Great Hell:
චතුක්කණ්ණෝ චතුද්වාරෝ, විභත්තෝ භාගසෝ මිතෝ; අයෝපාකාරපරියන්තෝ, අයසා පටිකුජ්ජිතෝ.
‘Four are its corners, four its doors, neatly divided in equal parts. Surrounded by an iron wall, of iron is its roof.
තස්ස අයෝමයා භූමි, ජලිතා තේජසා යුතා; සමන්තා යෝජනසතං, ඵරිත්වා තිට්ඨති සබ්බදා.
The ground is even made of iron, it burns with fierce fire. The heat forever radiates a hundred leagues around.’
අනේකපරියායේනපි ඛෝ අහං, භික්ඛවේ, නිරයකථං කථේය්‍යං; යාවඤ්චිදං, භික්ඛවේ, න සුකරා අක්ඛානේන පාපුණිතුං යාව දුක්ඛා නිරයා.
I could tell you many different things about hell. So much so that it’s not easy to completely describe the suffering in hell.
සන්ති, භික්ඛවේ, තිරච්ඡානගතා පාණා තිණභක්ඛා. තේ අල්ලානිපි තිණානි සුක්ඛානිපි තිණානි දන්තුල්ලේහකං ඛාදන්ති. කතමේ ච, භික්ඛවේ, තිරච්ඡානගතා පාණා තිණභක්ඛා? හත්ථී අස්සා ගෝණා ගද්‍රභා අජා මිගා, යේ වා පනඤ්ඤේපි කේචි තිරච්ඡානගතා පාණා තිණභක්ඛා. ස ඛෝ සෝ, භික්ඛවේ, බාලෝ ඉධ පුබ්බේ රසාදෝ ඉධ පාපානි කම්මානි කරිත්වා කායස්ස භේදා පරං මරණා තේසං සත්තානං සහබ්‍යතං උපපජ්ජති යේ තේ සත්තා තිණභක්ඛා.
There are, bhikkhus, animals that feed on grass. They eat by cropping fresh or dried grass with their teeth. And what animals feed on grass? Elephants, horses, cattle, donkeys, goats, deer, and various others. A fool who used to be a glutton here and did bad deeds here, when their body breaks up, after death, is reborn in the company of those sentient beings who feed on grass.
සන්ති, භික්ඛවේ, තිරච්ඡානගතා පාණා ගූථභක්ඛා. තේ දූරතෝව ගූථගන්ධං ඝායිත්වා ධාවන්ති: ‘ඒත්ථ භුඤ්ජිස්සාම, ඒත්ථ භුඤ්ජිස්සාමා(අ)ති. සේය්‍යථාපි නාම බ්‍රාහ්මණා ආහුතිගන්ධේන ධාවන්ති: ‘ඒත්ථ භුඤ්ජිස්සාම, ඒත්ථ භුඤ්ජිස්සාමා(අ)ති; ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, සන්ති තිරච්ඡානගතා පාණා ගූථභක්ඛා, තේ දූරතෝව ගූථගන්ධං ඝායිත්වා ධාවන්ති: ‘ඒත්ථ භුඤ්ජිස්සාම, ඒත්ථ භුඤ්ජිස්සාමා(අ)ති. කතමේ ච, භික්ඛවේ, තිරච්ඡානගතා පාණා ගූථභක්ඛා? කුක්කුටා සූකරා සෝණා සිඞ්ගාලා, යේ වා පනඤ්ඤේපි කේචි තිරච්ඡානගතා පාණා ගූථභක්ඛා. ස ඛෝ සෝ, භික්ඛවේ, බාලෝ ඉධ පුබ්බේ රසාදෝ ඉධ පාපානි කම්මානි කරිත්වා කායස්ස භේදා පරං මරණා තේසං සත්තානං සහබ්‍යතං උපපජ්ජති යේ තේ සත්තා ගූථභක්ඛා.
There are animals that feed on dung. When they catch a whiff of dung they run to it, thinking, ‘There we’ll eat! There we’ll eat!’ It’s like when brahmins smell a burnt offering, they run to it, thinking, ‘There we’ll eat! There we’ll eat!’ In the same way, there are animals that feed on dung. When they catch a whiff of dung they run to it, thinking, ‘There we’ll eat! There we’ll eat!’ And what animals feed on dung? Chickens, pigs, dogs, jackals, and various others. A fool who used to be a glutton here and did bad deeds here, after death is reborn in the company of those sentient beings who feed on dung.
සන්ති, භික්ඛවේ, තිරච්ඡානගතා පාණා අන්ධකාරේ ජායන්ති අන්ධකාරේ ජීයන්ති අන්ධකාරේ මීයන්ති. කතමේ ච, භික්ඛවේ, තිරච්ඡානගතා පාණා අන්ධකාරේ ජායන්ති අන්ධකාරේ ජීයන්ති අන්ධකාරේ මීයන්ති? කීටා පුළවා ගණ්ඩුප්පාදා, යේ වා පනඤ්ඤේපි කේචි තිරච්ඡානගතා පාණා අන්ධකාරේ ජායන්ති අන්ධකාරේ ජීයන්ති අන්ධකාරේ මීයන්ති. ස ඛෝ සෝ, භික්ඛවේ, බාලෝ ඉධ පුබ්බේ රසාදෝ, ඉධ පාපානි කම්මානි කරිත්වා කායස්ස භේදා පරං මරණා තේසං සත්තානං සහබ්‍යතං උපපජ්ජති යේ තේ සත්තා අන්ධකාරේ ජායන්ති අන්ධකාරේ ජීයන්ති අන්ධකාරේ මීයන්ති.
There are animals who are born, live, and die in darkness. And what animals are born, live, and die in darkness? Moths, maggots, earthworms, and various others. A fool who used to be a glutton here and did bad deeds here, after death is reborn in the company of those sentient beings who are born, live, and die in darkness.
සන්ති, භික්ඛවේ, තිරච්ඡානගතා පාණා උදකස්මිං ජායන්ති උදකස්මිං ජීයන්ති උදකස්මිං මීයන්ති. කතමේ ච, භික්ඛවේ, තිරච්ඡානගතා පාණා උදකස්මිං ජායන්ති උදකස්මිං ජීයන්ති උදකස්මිං මීයන්ති? මච්ඡා කච්ඡපා සුසුමාරා, යේ වා පනඤ්ඤේපි කේචි තිරච්ඡානගතා පාණා උදකස්මිං ජායන්ති උදකස්මිං ජීයන්ති උදකස්මිං මීයන්ති. ස ඛෝ සෝ, භික්ඛවේ, බාලෝ ඉධ පුබ්බේ රසාදෝ ඉධ පාපානි කම්මානි කරිත්වා කායස්ස භේදා පරං මරණා තේසං සත්තානං සහබ්‍යතං උපපජ්ජති යේ තේ සත්තා උදකස්මිං ජායන්ති උදකස්මිං ජීයන්ති උදකස්මිං මීයන්ති.
There are animals who are born, live, and die in water. And what animals are born, live, and die in water? Fish, turtles, crocodiles, and various others. A fool who used to be a glutton here and did bad deeds here, after death is reborn in the company of those sentient beings who are born, live, and die in water.
සන්ති, භික්ඛවේ, තිරච්ඡානගතා පාණා අසුචිස්මිං ජායන්ති අසුචිස්මිං ජීයන්ති අසුචිස්මිං මීයන්ති. කතමේ ච, භික්ඛවේ, තිරච්ඡානගතා පාණා අසුචිස්මිං ජායන්ති අසුචිස්මිං ජීයන්ති අසුචිස්මිං මීයන්ති? යේ තේ, භික්ඛවේ, සත්තා පූතිමච්ඡේ වා ජායන්ති පූතිමච්ඡේ වා ජීයන්ති පූතිමච්ඡේ වා මීයන්ති පූතිකුණපේ වා …පේ… පූතිකුම්මාසේ වා … චන්දනිකාය වා … ඕලිගල්ලේ වා ජායන්ති, යේ වා පනඤ්ඤේපි කේචි තිරච්ඡානගතා පාණා අසුචිස්මිං ජායන්ති අසුචිස්මිං ජීයන්ති අසුචිස්මිං මීයන්ති. ස ඛෝ සෝ, භික්ඛවේ, බාලෝ ඉධ පුබ්බේ රසාදෝ ඉධ පාපානි කම්මානි කරිත්වා කායස්ස භේදා පරං මරණා තේසං සත්තානං සහබ්‍යතං උපපජ්ජති යේ තේ සත්තා අසුචිස්මිං ජායන්ති අසුචිස්මිං ජීයන්ති අසුචිස්මිං මීයන්ති.
There are animals who are born, live, and die in filth. And what animals are born, live, and die in filth? Those animals that are born, live, and die in a rotten fish, a rotten carcass, rotten porridge, or a sewer. A fool who used to be a glutton here and did bad deeds here, after death is reborn in the company of those sentient beings who are born, live, and die in filth.
අනේකපරියායේනපි ඛෝ අහං, භික්ඛවේ, තිරච්ඡානයෝනිකථං කථේය්‍යං; යාවඤ්චිදං, භික්ඛවේ, න සුකරං අක්ඛානේන පාපුණිතුං යාව දුක්ඛා තිරච්ඡානයෝනි.
I could tell you many different things about the animal realm. So much so that it’s not easy to completely describe the suffering in the animal realm.
සේය්‍යථාපි, භික්ඛවේ, පුරිසෝ ඒකච්ඡිග්ගලං යුගං මහාසමුද්දේ පක්ඛිපේය්‍ය. තමේනං පුරත්ථිමෝ වාතෝ පච්ඡිමේන සංහරේය්‍ය, පච්ඡිමෝ වාතෝ පුරත්ථිමේන සංහරේය්‍ය, උත්තරෝ වාතෝ දක්ඛිණේන සංහරේය්‍ය, දක්ඛිණෝ වාතෝ උත්තරේන සංහරේය්‍ය. තත්‍රාස්ස කාණෝ කච්ඡපෝ, සෝ වස්සසතස්ස වස්සසතස්ස අච්චයේන සකිං උම්මුජ්ජේය්‍ය.
Bhikkhus, suppose a person were to throw a yoke with a single hole into the ocean. The east wind wafts it west; the west wind wafts it east; the north wind wafts it south; and the south wind wafts it north. And there was a one-eyed turtle who popped up once every hundred years.
තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවේ, අපි නු සෝ කාණෝ කච්ඡපෝ අමුස්මිං ඒකච්ඡිග්ගලේ යුගේ ගීවං පවේසේය්‍යා”ති?
What do you think, bhikkhus? Would that one-eyed turtle still poke its neck through the hole in that yoke?”
“නෝ හේතං, භන්තේ”. “යදි පන, භන්තේ, කදාචි කරහචි දීඝස්ස අද්ධුනෝ අච්චයේනා”ති.
“No, sir. Only after a very long time, sir, if ever.”
“ඛිප්පතරං ඛෝ සෝ, භික්ඛවේ, කාණෝ කච්ඡපෝ අමුස්මිං ඒකච්ඡිග්ගලේ යුගේ ගීවං පවේසේය්‍ය, අතෝ දුල්ලභතරාහං, භික්ඛවේ, මනුස්සත්තං වදාමි සකිං විනිපාතගතේන බාලේන. තං කිස්ස හේතු? න හේත්ථ, භික්ඛවේ, අත්ථි ධම්මචරියා සමචරියා කුසලකිරියා පුඤ්ඤකිරියා. අඤ්ඤමඤ්ඤඛාදිකා ඒත්ථ, භික්ඛවේ, වත්තති දුබ්බලඛාදිකා.
“That one-eyed turtle would poke its neck through the hole in that yoke sooner than a fool who has fallen to the underworld would be reborn as a human being, I say. Why is that? Because in that place there’s no principled or moral conduct, and no doing what is good and skillful. There they just prey on each other, preying on the weak.
ස ඛෝ සෝ, භික්ඛවේ, බාලෝ සචේ කදාචි කරහචි දීඝස්ස අද්ධුනෝ අච්චයේන මනුස්සත්තං ආගච්ඡති, යානි තානි නීචකුලානි—චණ්ඩාලකුලං වා නේසාදකුලං වා වේනකුලං වා රථකාරකුලං වා පුක්කුසකුලං වා. තථාරූපේ කුලේ පච්චාජායති දලිද්දේ අප්පන්නපානභෝජනේ කසිරවුත්තිකේ, යත්ථ කසිරේන ඝාසච්ඡාදෝ ලබ්භති. සෝ ච හෝති දුබ්බණ්ණෝ දුද්දසිකෝ ඕකෝටිමකෝ බව්හාබාධෝ කාණෝ වා කුණී වා ඛුජ්ජෝ වා පක්ඛහතෝ වා න ලාභී අන්නස්ස පානස්ස වත්ථස්ස යානස්ස මාලාගන්ධවිලේපනස්ස සේය්‍යාවසථපදීපේය්‍යස්ස. සෝ කායේන දුච්චරිතං චරති වාචාය දුච්චරිතං චරති මනසා දුච්චරිතං චරති. සෝ කායේන දුච්චරිතං චරිත්වා වාචාය දුච්චරිතං චරිත්වා මනසා දුච්චරිතං චරිත්වා කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති.
And suppose that fool, after a very long time, returned to the human realm. They’d be reborn in a low class family—a family of outcastes, hunters, bamboo-workers, chariot-makers, or waste-collectors. Such families are poor, with little to eat or drink, where life is tough, and food and shelter are hard to find. And they’d be ugly, unsightly, deformed, sickly—one-eyed, crippled, lame, or half-paralyzed. They don’t get to have food, drink, clothes, and vehicles; garlands, perfumes, and makeup; or bed, house, and lighting. And they do bad things by way of body, speech, and mind. When their body breaks up, after death, they’re reborn in a place of loss, a bad place, the underworld, hell.
සේය්‍යථාපි, භික්ඛවේ, අක්ඛධුත්තෝ පඨමේනේව කලිග්ගහේන පුත්තම්පි ජීයේථ, දාරම්පි ජීයේථ, සබ්බං සාපතේය්‍යම්පි ජීයේථ, උත්තරිපි අධිබන්ධං නිගච්ඡේය්‍ය. අප්පමත්තකෝ සෝ, භික්ඛවේ, කලිග්ගහෝ යං සෝ අක්ඛධුත්තෝ පඨමේනේව කලිග්ගහේන පුත්තම්පි ජීයේථ, දාරම්පි ජීයේථ, සබ්බං සාපතේය්‍යම්පි ජීයේථ, උත්තරිපි අධිබන්ධං නිගච්ඡේය්‍ය. අථ ඛෝ අයමේව තතෝ මහන්තතරෝ කලිග්ගහෝ යං සෝ බාලෝ කායේන දුච්චරිතං චරිත්වා වාචාය දුච්චරිතං චරිත්වා මනසා දුච්චරිතං චරිත්වා කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති. අයං, භික්ඛවේ, කේවලා පරිපූරා බාලභූමීති.
Suppose a gambler on the first unlucky throw were to lose his wife and child, all his property, and then get thrown in jail. But such an unlucky throw is trivial compared to the unlucky throw whereby a fool, having done bad things by way of body, speech, and mind, when their body breaks up, after death, is reborn in a place of loss, a bad place, the underworld, hell. This is the total fulfillment of the fool’s level.
තීණිමානි, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතස්ස පණ්ඩිතලක්ඛණානි පණ්ඩිතනිමිත්තානි පණ්ඩිතාපදානානි. කතමානි තීණි? ඉධ, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතෝ සුචින්තිතචින්තී ච හෝති සුභාසිතභාසී ච සුකතකම්මකාරී ච. නෝ චේතං, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතෝ සුචින්තිතචින්තී ච අභවිස්ස සුභාසිතභාසී ච සුකතකම්මකාරී ච, කේන නං පණ්ඩිතා ජානේය්‍යුං: ‘පණ්ඩිතෝ අයං භවං සප්පුරිසෝ(අ)ති?
There are these three characteristics, signs, and manifestations of an astute person. What three? An astute person thinks well, speaks well, and acts well. If an astute person didn’t think well, speak well, and act well, then how would the astute know of them, ‘This fellow is astute, a good person’?
යස්මා ච ඛෝ, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතෝ සුචින්තිතචින්තී ච හෝති සුභාසිතභාසී ච සුකතකම්මකාරී ච තස්මා නං පණ්ඩිතා ජානන්ති: ‘පණ්ඩිතෝ අයං භවං සප්පුරිසෝ(අ)ති. ස ඛෝ සෝ, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතෝ තිවිධං දිට්ඨේව ධම්මේ සුඛං සෝමනස්සං පටිසංවේදේති. සචේ, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතෝ සභායං වා නිසින්නෝ හෝති, රථිකාය වා නිසින්නෝ හෝති, සිඞ්ඝාටකේ වා නිසින්නෝ හෝති; තත්‍ර චේ ජනෝ තජ්ජං තස්සාරුප්පං කථං මන්තේති. සචේ, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතෝ පාණාතිපාතා පටිවිරතෝ හෝති, අදින්නාදානා පටිවිරතෝ හෝති, කාමේසුමිච්ඡාචාරා පටිවිරතෝ හෝති, මුසාවාදා පටිවිරතෝ හෝති, සුරාමේරයමජ්ජප්පමාදට්ඨානා පටිවිරතෝ හෝති; තත්‍ර, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතස්ස ඒවං හෝති: ‘යං ඛෝ ජනෝ තජ්ජං තස්සාරුප්පං කථං මන්තේති; සංවිජ්ජන්තේව තේ ධම්මා මයි, අහඤ්ච තේසු ධම්මේසු සන්දිස්සාමී(අ)ති. ඉදං, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතෝ පඨමං දිට්ඨේව ධම්මේ සුඛං සෝමනස්සං පටිසංවේදේති.
But since an astute person does think well, speak well, and act well, then the astute do know of them, ‘This fellow is astute, a good person’. An astute person experiences three kinds of pleasure and happiness in the present life. Suppose an astute person is sitting in a council hall, a street, or a crossroad, where people are discussing about what is proper and fitting. And suppose that astute person is someone who refrains from killing living creatures, stealing, committing sexual misconduct, lying, and alcoholic drinks that cause negligence. Then that astute person thinks, ‘These people are discussing what is proper and fitting. And those good things are found in me and I exhibit them.’ This is the first kind of pleasure and happiness that an astute person experiences in the present life.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතෝ පස්සති රාජානෝ චෝරං ආගුචාරිං ගහේත්වා විවිධා කම්මකාරණා කාරේන්තේ—කසාහිපි තාළේන්තේ වේත්තේහිපි තාළේන්තේ අද්ධදණ්ඩකේහිපි තාළේන්තේ හත්ථම්පි ඡින්දන්තේ පාදම්පි ඡින්දන්තේ හත්ථපාදම්පි ඡින්දන්තේ කණ්ණම්පි ඡින්දන්තේ නාසම්පි ඡින්දන්තේ කණ්ණනාසම්පි ඡින්දන්තේ බිලඞ්ගථාලිකම්පි කරෝන්තේ සඞ්ඛමුණ්ඩිකම්පි කරෝන්තේ රාහුමුඛම්පි කරෝන්තේ ජෝතිමාලිකම්පි කරෝන්තේ හත්ථපජ්ජෝතිකම්පි කරෝන්තේ ඒරකවත්තිකම්පි කරෝන්තේ චීරකවාසිකම්පි කරෝන්තේ ඒණේය්‍යකම්පි කරෝන්තේ බලිසමංසිකම්පි කරෝන්තේ කහාපණිකම්පි කරෝන්තේ ඛාරාපතච්ඡිකම්පි කරෝන්තේ පලිඝපරිවත්තිකම්පි කරෝන්තේ පලාලපීඨකම්පි කරෝන්තේ තත්තේනපි තේලේන ඕසිඤ්චන්තේ සුනඛේහිපි ඛාදාපේන්තේ ජීවන්තම්පි සූලේ උත්තාසේන්තේ අසිනාපි සීසං ඡින්දන්තේ. තත්‍ර, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතස්ස ඒවං හෝති: ‘යථාරූපානං ඛෝ පාපකානං කම්මානං හේතු රාජානෝ චෝරං ආගුචාරිං ගහේත්වා විවිධා කම්මකාරණා කාරේන්ති කසාහිපි තාළේන්ති, වේත්තේහිපි තාළේන්ති, අද්ධදණ්ඩකේහිපි තාළේන්ති, හත්ථම්පි ඡින්දන්ති, පාදම්පි ඡින්දන්ති, හත්ථපාදම්පි ඡින්දන්ති, කණ්ණම්පි ඡින්දන්ති, නාසම්පි ඡින්දන්ති, කණ්ණනාසම්පි ඡින්දන්ති, බිලඞ්ගථාලිකම්පි කරෝන්ති, සඞ්ඛමුණ්ඩිකම්පි කරෝන්ති, රාහුමුඛම්පි කරෝන්ති, ජෝතිමාලිකම්පි කරෝන්ති, හත්ථපජ්ජෝතිකම්පි කරෝන්ති, ඒරකවත්තිකම්පි කරෝන්ති, චීරකවාසිකම්පි කරෝන්ති, ඒණේය්‍යකම්පි කරෝන්ති, බලිසමංසිකම්පි කරෝන්ති, කහාපණිකම්පි කරෝන්ති, ඛාරාපතච්ඡිකම්පි කරෝන්ති, පලිඝපරිවත්තිකම්පි කරෝන්ති, පලාලපීඨකම්පි කරෝන්ති, තත්තේනපි තේලේන ඕසිඤ්චන්ති, සුනඛේහිපි ඛාදාපේන්ති, ජීවන්තම්පි සූලේ උත්තාසේන්ති, අසිනාපි සීසං ඡින්දන්ති, න තේ ධම්මා මයි සංවිජ්ජන්ති, අහඤ්ච න තේසු ධම්මේසු සන්දිස්සාමී(අ)ති. ඉදම්පි, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතෝ දුතියං දිට්ඨේව ධම්මේ සුඛං සෝමනස්සං පටිසංවේදේති.
Furthermore, an astute person sees that the kings have arrested a bandit, a criminal, and subjected them to various punishments—whipping, caning, and clubbing; cutting off hands or feet, or both; cutting off ears or nose, or both; the ‘porridge pot’, the ‘shell-shave’, the ‘demon’s mouth’, the ‘garland of fire’, the ‘burning hand’, the ‘grass blades’, the ‘bark dress’, the ‘antelope’, the ‘meat hook’, the ‘coins’, the ‘caustic pickle’, the ‘twisting bar’, the ‘straw mat’; being splashed with hot oil, being fed to the dogs, being impaled alive, and being beheaded. Then that astute person thinks, ‘The kinds of deeds for which the kings inflict such punishments—those things are not found in me and I do not exhibit them!’ This is the second kind of pleasure and happiness that an astute person experiences in the present life.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතං පීඨසමාරූළ්හං වා මඤ්චසමාරූළ්හං වා ඡමායං වා සේමානං, යානිස්ස පුබ්බේ කල්‍යාණානි කම්මානි කතානි කායේන සුචරිතානි වාචාය සුචරිතානි මනසා සුචරිතානි තානිස්ස තම්හි සමයේ ඕලම්බන්ති …පේ… සේය්‍යථාපි, භික්ඛවේ, මහතං පබ්බතකූටානං ඡායා සායන්හසමයං පථවියා ඕලම්බන්ති අජ්ඣෝලම්බන්ති අභිප්පලම්බන්ති; ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතං පීඨසමාරූළ්හං වා මඤ්චසමාරූළ්හං වා ඡමායං වා සේමානං යානිස්ස පුබ්බේ කල්‍යාණානි කම්මානි කතානි කායේන සුචරිතානි වාචාය සුචරිතානි මනසා සුචරිතානි තානිස්ස තම්හි සමයේ ඕලම්බන්ති අජ්ඣෝලම්බන්ති අභිප්පලම්බන්ති. තත්‍ර, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතස්ස ඒවං හෝති: ‘අකතං වත මේ පාපං, අකතං ලුද්දං, අකතං කිබ්බිසං; කතං කල්‍යාණං, කතං කුසලං, කතං භීරුත්තාණං. යාවතා, භෝ, අකතපාපානං අකතලුද්දානං අකතකිබ්බිසානං කතකල්‍යාණානං කතකුසලානං කතභීරුත්තාණානං ගති තං ගතිං පේච්ච ගච්ඡාමී(අ)ති. සෝ න සෝචති, න කිලමති, න පරිදේවති, න උරත්තාළිං කන්දති, න සම්මෝහං ආපජ්ජති. ඉදම්පි, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතෝ තතියං දිට්ඨේව ධම්මේ සුඛං සෝමනස්සං පටිසංවේදේති.
Furthermore, when an astute person is resting on a chair or a bed or on the ground, their past good deeds—good conduct of body, speech, and mind—settle down upon them, rest down upon them, and lay down upon them. It is like the shadow of a great mountain peak in the evening as it settles down, rests down, and lays down upon the earth. In the same way, when an astute person is resting on a chair or a bed or on the ground, their past good deeds—good conduct of body, speech, and mind—settle down upon them, rest down upon them, and lay down upon them. Then that astute person thinks, ‘Well, I haven’t done bad, violent, and depraved things. And I have done good and skillful deeds that keep me safe. When I pass away, I’ll go to the place where people who’ve done such things go.’ So they don’t sorrow and wail and lament, beating their breast and falling into confusion. This is the third kind of pleasure and happiness that an astute person experiences in the present life.
ස ඛෝ සෝ, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතෝ කායේන සුචරිතං චරිත්වා වාචාය සුචරිතං චරිත්වා මනසා සුචරිතං චරිත්වා කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති.
When their body breaks up, after death, they’re reborn in a good place, a heavenly realm.
යං ඛෝ තං, භික්ඛවේ, සම්මා වදමානෝ වදේය්‍ය: ‘ඒකන්තං ඉට්ඨං ඒකන්තං කන්තං ඒකන්තං මනාපන්(අ)ති, සග්ගමේව තං සම්මා වදමානෝ වදේය්‍ය: ‘ඒකන්තං ඉට්ඨං ඒකන්තං කන්තං ඒකන්තං මනාපන්(අ)ති. යාවඤ්චිදං, භික්ඛවේ, උපමාපි න සුකරා යාව සුඛා සග්ගා”ති.
And if there’s anything of which it may be rightly said that it is utterly likable, desirable, and agreeable, it is of heaven that this should be said. So much so that it’s not easy to give a simile for how pleasurable heaven is.”
ඒවං වුත්තේ, අඤ්ඤතරෝ භික්ඛු භගවන්තං ඒතදවෝච: “සක්කා පන, භන්තේ, උපමං කාතුන්”ති?
When he said this, one of the bhikkhus asked the Buddha, “But sir, is it possible to give a simile?”
“සක්කා, භික්ඛූ”ති භගවා අවෝච.
“It’s possible,” said the Buddha.
“සේය්‍යථාපි, භික්ඛවේ, රාජා චක්කවත්තී සත්තහි රතනේහි සමන්නාගතෝ චතූහි ච ඉද්ධීහි තතෝනිදානං සුඛං සෝමනස්සං පටිසංවේදේති.
“Suppose there was a king, a wheel-turning monarch who possessed seven treasures and four blessings, and experienced pleasure and happiness because of them.
කතමේහි සත්තහි? ඉධ, භික්ඛවේ, රඤ්ඤෝ ඛත්තියස්ස මුද්ධාවසිත්තස්ස තදහුපෝසථේ පන්නරසේ සීසංන්හාතස්ස උපෝසථිකස්ස උපරිපාසාදවරගතස්ස දිබ්බං චක්කරතනං පාතුභවති සහස්සාරං සනේමිකං සනාභිකං සබ්බාකාරපරිපූරං. තං දිස්වාන රඤ්ඤෝ ඛත්තියස්ස මුද්ධාවසිත්තස්ස ඒවං හෝති: ‘සුතං ඛෝ පන මේතං යස්ස රඤ්ඤෝ ඛත්තියස්ස මුද්ධාවසිත්තස්ස තදහුපෝසථේ පන්නරසේ සීසංන්හාතස්ස උපෝසථිකස්ස උපරිපාසාදවරගතස්ස දිබ්බං චක්කරතනං පාතුභවති සහස්සාරං සනේමිකං සනාභිකං සබ්බාකාරපරිපූරං, සෝ හෝති රාජා චක්කවත්තීති. අස්සං නු ඛෝ අහං රාජා චක්කවත්තී(අ)ති?
What seven? It’s when, on the Uposatha day of the fifteenth, an anointed aristocratic king has bathed his head and gone upstairs in the royal longhouse to observe the Uposatha day. And the heavenly wheel-treasure appears to him, with a thousand spokes, with rim and hub, complete in every detail. Seeing this, the king thinks, ‘I have heard that when the heavenly wheel-treasure appears to a king in this way, he becomes a wheel-turning monarch. Am I then a wheel-turning monarch?’
අථ ඛෝ, භික්ඛවේ, රාජා ඛත්තියෝ මුද්ධාවසිත්තෝ වාමේන හත්ථේන භිඞ්කාරං ගහේත්වා දක්ඛිණේන හත්ථේන චක්කරතනං අබ්භුක්කිරති: ‘පවත්තතු භවං චක්කරතනං, අභිවිජිනාතු භවං චක්කරතනන්(අ)ති. අථ ඛෝ තං, භික්ඛවේ, චක්කරතනං පුරත්ථිමං දිසං පවත්තති. අන්වදේව රාජා චක්කවත්තී සද්ධිං චතුරඞ්ගිනියා සේනාය. යස්මිං ඛෝ පන, භික්ඛවේ, පදේසේ චක්කරතනං පතිට්ඨාති තත්ථ රාජා චක්කවත්තී වාසං උපේති සද්ධිං චතුරඞ්ගිනියා සේනාය. යේ ඛෝ පන, භික්ඛවේ, පුරත්ථිමාය දිසාය පටිරාජානෝ තේ රාජානං චක්කවත්තිං උපසඞ්කමිත්වා ඒවමාහංසු: ‘ඒහි ඛෝ, මහාරාජ. ස්වාගතං තේ, මහාරාජ. සකං තේ, මහාරාජ. අනුසාස, මහාරාජා(අ)ති. රාජා චක්කවත්තී ඒවමාහ: ‘පාණෝ න හන්තබ්බෝ, අදින්නං නාදාතබ්බං, කාමේසුමිච්ඡා න චරිතබ්බා, මුසා න භාසිතබ්බා, මජ්ජං න පාතබ්බං, යථාභුත්තඤ්ච භුඤ්ජථා(අ)ති. යේ ඛෝ පන, භික්ඛවේ, පුරත්ථිමාය දිසාය පටිරාජානෝ තේ රඤ්ඤෝ චක්කවත්තිස්ස අනුයන්තා භවන්ති.
Then the anointed aristocratic king, taking a ceremonial vase in his left hand, besprinkled the wheel-treasure with his right hand, saying, ‘Roll forth, O wheel-treasure! Triumph, O wheel-treasure!’ Then the wheel-treasure rolls towards the east. And the king follows it together with his army of four divisions. In whatever place the wheel-treasure stands still, there the king comes to stay together with his army. And any opposing rulers of the eastern quarter come to the wheel-turning monarch and say, ‘Come, great king! Welcome, great king! We are yours, great king, instruct us.’ The wheel-turning monarch says, ‘Do not kill living creatures. Do not steal. Do not commit sexual misconduct. Do not lie. Do not drink alcohol. Maintain the current level of taxation.’ And so the opposing rulers of the eastern quarter become his vassals.
අථ ඛෝ තං, භික්ඛවේ, චක්කරතනං පුරත්ථිමං සමුද්දං අජ්ඣෝගාහේත්වා පච්චුත්තරිත්වා දක්ඛිණං දිසං පවත්තති …පේ… දක්ඛිණං සමුද්දං අජ්ඣෝගාහේත්වා පච්චුත්තරිත්වා පච්ඡිමං දිසං පවත්තති …පේ… පච්ඡිමං සමුද්දං අජ්ඣෝගාහේත්වා පච්චුත්තරිත්වා උත්තරං දිසං පවත්තති අන්වදේව රාජා චක්කවත්තී සද්ධිං චතුරඞ්ගිනියා සේනාය. යස්මිං ඛෝ පන, භික්ඛවේ, පදේසේ චක්කරතනං පතිට්ඨාති තත්ථ රාජා චක්කවත්තී වාසං උපේති සද්ධිං චතුරඞ්ගිනියා සේනාය.
Then the wheel-treasure, having plunged into the eastern ocean and emerged again, rolls towards the south. … Having plunged into the southern ocean and emerged again, it rolls towards the west. … Having plunged into the western ocean and emerged again, it rolls towards the north, followed by the king together with his army of four divisions. In whatever place the wheel-treasure stands still, there the king comes to stay together with his army.
යේ ඛෝ පන, භික්ඛවේ, උත්තරාය දිසාය පටිරාජානෝ තේ රාජානං චක්කවත්තිං උපසඞ්කමිත්වා ඒවමාහංසු: ‘ඒහි ඛෝ, මහාරාජ. ස්වාගතං තේ, මහාරාජ. සකං තේ, මහාරාජ. අනුසාස, මහාරාජා(අ)ති. රාජා චක්කවත්තී ඒවමාහ: ‘පාණෝ න හන්තබ්බෝ, අදින්නං නාදාතබ්බං, කාමේසුමිච්ඡා න චරිතබ්බා, මුසා න භාසිතබ්බා, මජ්ජං න පාතබ්බං; යථාභුත්තඤ්ච භුඤ්ජථා(අ)ති. යේ ඛෝ පන, භික්ඛවේ, උත්තරාය දිසාය පටිරාජානෝ තේ රඤ්ඤෝ චක්කවත්තිස්ස අනුයන්තා භවන්ති.
And any opposing rulers of the northern quarter come to the wheel-turning monarch and say, ‘Come, great king! Welcome, great king! We are yours, great king, instruct us.’ The wheel-turning monarch says, ‘Do not kill living creatures. Do not steal. Do not commit sexual misconduct. Do not lie. Do not drink alcohol. Maintain the current level of taxation.’ And so the rulers of the northern quarter become his vassals.
අථ ඛෝ තං, භික්ඛවේ, චක්කරතනං සමුද්දපරියන්තං පථවිං අභිවිජිනිත්වා තමේව රාජධානිං පච්චාගන්ත්වා රඤ්ඤෝ චක්කවත්තිස්ස අන්තේපුරද්වාරේ අක්ඛාහතං මඤ්ඤේ තිට්ඨති රඤ්ඤෝ චක්කවත්තිස්ස අන්තේපුරද්වාරං උපසෝභයමානං. රඤ්ඤෝ, භික්ඛවේ, චක්කවත්තිස්ස ඒවරූපං චක්කරතනං පාතුභවති.
And then the wheel-treasure, having triumphed over this land surrounded by ocean, returns to the royal capital. There it stands still at the gate to the royal compound as if fixed to an axle, illuminating the royal compound. Such is the wheel-treasure that appears to the wheel-turning monarch.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, රඤ්ඤෝ චක්කවත්තිස්ස හත්ථිරතනං පාතුභවති—සබ්බසේතෝ සත්තප්පතිට්ඨෝ ඉද්ධිමා වේහාසඞ්ගමෝ උපෝසථෝ නාම නාගරාජා. තං දිස්වාන රඤ්ඤෝ චක්කවත්තිස්ස චිත්තං පසීදති: ‘භද්දකං වත භෝ හත්ථියානං, සචේ දමථං උපේය්‍යා(අ)ති. අථ ඛෝ තං, භික්ඛවේ, හත්ථිරතනං සේය්‍යථාපි නාම භද්දෝ හත්ථාජානීයෝ දීඝරත්තං සුපරිදන්තෝ ඒවමේව දමථං උපේති. භූතපුබ්බං, භික්ඛවේ, රාජා චක්කවත්තී තමේව හත්ථිරතනං වීමංසමානෝ පුබ්බණ්හසමයං අභිරුහිත්වා සමුද්දපරියන්තං පථවිං අනුසංයායිත්වා තමේව රාජධානිං පච්චාගන්ත්වා පාතරාසමකාසි. රඤ්ඤෝ, භික්ඛවේ, චක්කවත්තිස්ස ඒවරූපං හත්ථිරතනං පාතුභවති.
Next, the elephant-treasure appears to the wheel-turning monarch. It was an all-white sky-walker with psychic power, touching the ground in seven places, a king of elephants named Uposatha. Seeing him, the king was impressed, ‘This would truly be a fine elephant vehicle, if he would submit to taming.’ Then the elephant-treasure submitted to taming, as if he were a fine thoroughbred elephant that had been tamed for a long time. Once it so happened that the wheel-turning monarch, testing that same elephant-treasure, mounted him in the morning and traversed the land surrounded by ocean before returning to the royal capital in time for breakfast. Such is the elephant-treasure that appears to the wheel-turning monarch.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, රඤ්ඤෝ චක්කවත්තිස්ස අස්සරතනං පාතුභවති—සබ්බසේතෝ කාළසීසෝ මුඤ්ජකේසෝ ඉද්ධිමා වේහාසඞ්ගමෝ වලාහකෝ නාම අස්සරාජා. තං දිස්වාන රඤ්ඤෝ චක්කවත්තිස්ස චිත්තං පසීදති: ‘භද්දකං වත භෝ අස්සයානං, සචේ දමථං උපේය්‍යා(අ)ති. අථ ඛෝ තං, භික්ඛවේ, අස්සරතනං සේය්‍යථාපි නාම භද්දෝ අස්සාජානීයෝ දීඝරත්තං සුපරිදන්තෝ ඒවමේව දමථං උපේති. භූතපුබ්බං, භික්ඛවේ, රාජා චක්කවත්තී තමේව අස්සරතනං වීමංසමානෝ පුබ්බණ්හසමයං අභිරුහිත්වා සමුද්දපරියන්තං පථවිං අනුසංයායිත්වා තමේව රාජධානිං පච්චාගන්ත්වා පාතරාසමකාසි. රඤ්ඤෝ, භික්ඛවේ, චක්කවත්තිස්ස ඒවරූපං අස්සරතනං පාතුභවති.
Next, the horse-treasure appears to the wheel-turning monarch. It was an all-white sky-walker with psychic power, with head of black and mane like woven reeds, a royal steed named Thundercloud. Seeing him, the king was impressed, ‘This would truly be a fine horse vehicle, if he would submit to taming.’ Then the horse-treasure submitted to taming, as if he were a fine thoroughbred horse that had been tamed for a long time. Once it so happened that the wheel-turning monarch, testing that same horse-treasure, mounted him in the morning and traversed the land surrounded by ocean before returning to the royal capital in time for breakfast. Such is the horse-treasure that appears to the wheel-turning monarch.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, රඤ්ඤෝ චක්කවත්තිස්ස මණිරතනං පාතුභවති. සෝ හෝති මණි වේළුරියෝ සුභෝ ජාතිමා අට්ඨංසෝ සුපරිකම්මකතෝ. තස්ස ඛෝ පන, භික්ඛවේ, මණිරතනස්ස ආභා සමන්තා යෝජනං ඵුටා හෝති. භූතපුබ්බං, භික්ඛවේ, රාජා චක්කවත්තී තමේව මණිරතනං වීමංසමානෝ චතුරඞ්ගිනිං සේනං සන්නය්හිත්වා මණිං ධජග්ගං ආරෝපේත්වා රත්තන්ධකාරතිමිසාය පායාසි. යේ ඛෝ පන, භික්ඛවේ, සමන්තා ගාමා අහේසුං තේ තේනෝභාසේන කම්මන්තේ පයෝජේසුං ‘දිවා(අ)ති මඤ්ඤමානා. රඤ්ඤෝ, භික්ඛවේ, චක්කවත්තිස්ස ඒවරූපං මණිරතනං පාතුභවති.
Next, the jewel-treasure appears to the wheel-turning monarch. It is a beryl gem that’s naturally beautiful, eight-faceted, well-worked. And the radiance of that jewel spreads all-round for a league. Once it so happened that the wheel-turning monarch, testing that same jewel-treasure, mobilized his army of four divisions and, with the jewel hoisted on his banner, set out in the dark of the night. Then the villagers around them set off to work, thinking that it was day. Such is the jewel-treasure that appears to the wheel-turning monarch.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, රඤ්ඤෝ චක්කවත්තිස්ස ඉත්ථිරතනං පාතුභවති. සා අභිරූපා දස්සනීයා පාසාදිකා පරමාය වණ්ණපෝක්ඛරතාය සමන්නාගතා නාතිදීඝා නාතිරස්සා නාතිකිසා නාතිථූලා නාතිකාළිකා නාච්චෝදාතා, අතික්කන්තා මානුසං වණ්ණං, අප්පත්තා දිබ්බං වණ්ණං. තස්ස ඛෝ පන, භික්ඛවේ, ඉත්ථිරතනස්ස ඒවරූපෝ කායසම්ඵස්සෝ හෝති, සේය්‍යථාපි නාම තූලපිචුනෝ වා කප්පාසපිචුනෝ වා. තස්ස ඛෝ පන, භික්ඛවේ, ඉත්ථිරතනස්ස සීතේ උණ්හානි ගත්තානි හෝන්ති, උණ්හේ සීතානි ගත්තානි හෝන්ති. තස්ස ඛෝ පන, භික්ඛවේ, ඉත්ථිරතනස්ස කායතෝ චන්දනගන්ධෝ වායති, මුඛතෝ උප්පලගන්ධෝ වායති. තං ඛෝ පන, භික්ඛවේ, ඉත්ථිරතනං රඤ්ඤෝ චක්කවත්තිස්ස පුබ්බුට්ඨායිනී හෝති පච්ඡානිපාතිනී කිඞ්කාරපටිස්සාවිනී මනාපචාරිනී පියවාදිනී. තං ඛෝ පන, භික්ඛවේ, ඉත්ථිරතනං රාජානං චක්කවත්තිං මනසාපි නෝ අතිචරති, කුතෝ පන කායේන? රඤ්ඤෝ, භික්ඛවේ, චක්කවත්තිස්ස ඒවරූපං ඉත්ථිරතනං පාතුභවති.
Next, the woman-treasure appears to the wheel-turning monarch. She is attractive, good-looking, lovely, of surpassing beauty. She’s neither too tall nor too short; neither too thin nor too fat; neither too dark nor too light. She outdoes human beauty without reaching divine beauty. And her touch is like a tuft of cotton-wool or kapok. When it’s cool her limbs are warm, and when it’s warm her limbs are cool. The fragrance of sandal floats from her body, and lotus from her mouth. She gets up before the king and goes to bed after him, and is obliging, behaving nicely and speaking politely. The woman-treasure does not betray the wheel-turning monarch even in thought, still less in deed. Such is the woman-treasure who appears to the wheel-turning monarch.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, රඤ්ඤෝ චක්කවත්තිස්ස ගහපතිරතනං පාතුභවති. තස්ස කම්මවිපාකජං දිබ්බචක්ඛු පාතුභවති, යේන නිධිං පස්සති සස්සාමිකම්පි අස්සාමිකම්පි. සෝ රාජානං චක්කවත්තිං උපසඞ්කමිත්වා ඒවමාහ: ‘අප්පෝස්සුක්කෝ ත්වං, දේව, හෝහි. අහං තේ ධනේන ධනකරණීයං කරිස්සාමී(අ)ති. භූතපුබ්බං, භික්ඛවේ, රාජා චක්කවත්තී තමේව ගහපතිරතනං වීමංසමානෝ නාවං අභිරුහිත්වා මජ්ඣේ ගඞ්ගාය නදියා සෝතං ඕගාහිත්වා ගහපතිරතනං ඒතදවෝච: ‘අත්ථෝ මේ, ගහපති, හිරඤ්ඤසුවණ්ණේනා(අ)ති. ‘තේන හි, මහාරාජ, ඒකං තීරං නාවා උපේතූ(අ)ති. ‘ඉධේව මේ, ගහපති, අත්ථෝ හිරඤ්ඤසුවණ්ණේනා(අ)ති. අථ ඛෝ තං, භික්ඛවේ, ගහපතිරතනං උභෝහි හත්ථේහි උදකේ ඕමසිත්වා පූරං හිරඤ්ඤසුවණ්ණස්ස කුම්භිං උද්ධරිත්වා රාජානං චක්කවත්තිං ඒතදවෝච: ‘අලමේත්තාවතා, මහාරාජ. කතමේත්තාවතා, මහාරාජ. පූජිතමේත්තාවතා, මහාරාජා(අ)ති. රාජා චක්කවත්තී ඒවමාහ: ‘අලමේත්තාවතා, ගහපති. කතමේත්තාවතා, ගහපති. පූජිතමේත්තාවතා, ගහපතී(අ)ති. රඤ්ඤෝ, භික්ඛවේ, චක්කවත්තිස්ස ඒවරූපං ගහපතිරතනං පාතුභවති.
Next, the householder-treasure appears to the wheel-turning monarch. The power of clairvoyance manifests in him as a result of past deeds, by which he sees hidden treasure, both owned and ownerless. He approaches the wheel-turning monarch and says, ‘Relax, sire. I will take care of the treasury.’ Once it so happened that the wheel-turning monarch, testing that same householder-treasure, boarded a boat and sailed to the middle of the Ganges river. Then he said to the householder-treasure, ‘Householder, I need gold coins and bullion.’ ‘Well then, great king, draw the boat up to one shore.’ ‘It’s right here, householder, that I need gold coins and bullion.’ Then that householder-treasure, immersing both hands in the water, pulled up a pot full of gold coin and bullion, and said to the king, ‘Is this sufficient, great king? Has enough been done, great king, enough offered?’ The wheel-turning monarch said, ‘That is sufficient, householder. Enough has been done, enough offered.’ Such is the householder-treasure that appears to the wheel-turning monarch.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, රඤ්ඤෝ චක්කවත්තිස්ස පරිණායකරතනං පාතුභවති—පණ්ඩිතෝ බ්‍යත්තෝ මේධාවී පටිබලෝ රාජානං චක්කවත්තිං උපයාපේතබ්බං උපයාපේතුං අපයාපේතබ්බං අපයාපේතුං ඨපේතබ්බං ඨපේතුං. සෝ රාජානං චක්කවත්තිං උපසඞ්කමිත්වා ඒවමාහ: ‘අප්පෝස්සුක්කෝ ත්වං, දේව, හෝහි. අහමනුසාසිස්සාමී(අ)ති. රඤ්ඤෝ, භික්ඛවේ, චක්කවත්තිස්ස ඒවරූපං පරිණායකරතනං පාතුභවති. රාජා, භික්ඛවේ, චක්කවත්තී ඉමේහි සත්තහි රතනේහි සමන්නාගතෝ හෝති.
Next, the counselor-treasure appears to the wheel-turning monarch. He is astute, competent, intelligent, and capable of getting the king to appoint who should be appointed, dismiss who should be dismissed, and retain who should be retained. He approaches the wheel-turning monarch and says, ‘Relax, sire. I shall issue instructions.’ Such is the counselor-treasure that appears to the wheel-turning monarch. These are the seven treasures possessed by a wheel-turning monarch.
කතමාහි චතූහි ඉද්ධීහි?
And what are the four blessings?
ඉධ, භික්ඛවේ, රාජා චක්කවත්තී අභිරූපෝ හෝති දස්සනීයෝ පාසාදිකෝ පරමාය වණ්ණපෝක්ඛරතාය සමන්නාගතෝ අතිවිය අඤ්ඤේහි මනුස්සේහි. රාජා, භික්ඛවේ, චක්කවත්තී ඉමාය පඨමාය ඉද්ධියා සමන්නාගතෝ හෝති.
A wheel-turning monarch is attractive, good-looking, lovely, of surpassing beauty, more so than other people. This is the first blessing.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, රාජා චක්කවත්තී දීඝායුකෝ හෝති චිරට්ඨිතිකෝ අතිවිය අඤ්ඤේහි මනුස්සේහි. රාජා, භික්ඛවේ, චක්කවත්තී ඉමාය දුතියාය ඉද්ධියා සමන්නාගතෝ හෝති.
Furthermore, he is long-lived, more so than other people. This is the second blessing.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, රාජා චක්කවත්තී අප්පාබාධෝ හෝති අප්පාතඞ්කෝ සමවේපාකිනියා ගහණියා සමන්නාගතෝ නාතිසීතාය නාච්චුණ්හාය අතිවිය අඤ්ඤේහි මනුස්සේහි. රාජා, භික්ඛවේ, චක්කවත්තී ඉමාය තතියාය ඉද්ධියා සමන්නාගතෝ හෝති.
Furthermore, he is rarely ill or unwell, and his stomach digests well, being neither too hot nor too cold, more so than other people. This is the third blessing.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, රාජා චක්කවත්තී බ්‍රාහ්මණගහපතිකානං පියෝ හෝති මනාපෝ. සේය්‍යථාපි, භික්ඛවේ, පිතා පුත්තානං පියෝ හෝති මනාපෝ; ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, රාජා චක්කවත්තී බ්‍රාහ්මණගහපතිකානං පියෝ හෝති මනාපෝ. රඤ්ඤෝපි, භික්ඛවේ, චක්කවත්තිස්ස බ්‍රාහ්මණගහපතිකා පියා හෝන්ති මනාපා. සේය්‍යථාපි, භික්ඛවේ, පිතු පුත්තා පියා හෝන්ති මනාපා; ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, රඤ්ඤෝපි චක්කවත්තිස්ස බ්‍රාහ්මණගහපතිකා පියා හෝන්ති මනාපා.
Furthermore, a wheel-turning monarch is as dear and beloved to the brahmins and householders as a father is to his children. And the brahmins and householders are as dear to the wheel-turning monarch as children are to their father.
භූතපුබ්බං, භික්ඛවේ, රාජා චක්කවත්තී චතුරඞ්ගිනියා සේනාය උය්‍යානභූමිං නිය්‍යාසි. අථ ඛෝ, භික්ඛවේ, බ්‍රාහ්මණගහපතිකා රාජානං චක්කවත්තිං උපසඞ්කමිත්වා ඒවමාහංසු: ‘අතරමානෝ, දේව, යාහි යථා තං මයං චිරතරං පස්සේය්‍යාමා(අ)ති. රාජාපි, භික්ඛවේ, චක්කවත්තී සාරථිං ආමන්තේසි: ‘අතරමානෝ, සාරථි, පේසේහි යථා මං බ්‍රාහ්මණගහපතිකා චිරතරං පස්සේය්‍යුන්(අ)ති. රාජා, භික්ඛවේ, චක්කවත්තී ඉමාය චතුත්ථාය ඉද්ධියා සමන්නාගතෝ හෝති.
Once it so happened that a wheel-turning monarch went with his army of four divisions to visit a park. Then the brahmins and householders went up to him and said, ‘Slow down, Your Majesty, so we may see you longer!’ And the king addressed his charioteer, ‘Drive slowly, charioteer, so I can see the brahmins and householders longer!’ This is the fourth blessing.
රාජා, භික්ඛවේ, චක්කවත්තී ඉමාහි චතූහි ඉද්ධීහි සමන්නාගතෝ හෝති.
These are the four blessings possessed by a wheel-turning monarch.
තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවේ, අපි නු ඛෝ රාජා චක්කවත්තී ඉමේහි සත්තහි රතනේහි සමන්නාගතෝ ඉමාහි චතූහි ච ඉද්ධීහි තතෝනිදානං සුඛං සෝමනස්සං පටිසංවේදියේථා”ති?
What do you think, bhikkhus? Would a wheel-turning monarch who possessed these seven treasures and these four blessings experience pleasure and happiness because of them?”
“ඒකමේකේනපි, භන්තේ, රතනේන සමන්නාගතෝ රාජා චක්කවත්තී තතෝනිදානං සුඛං සෝමනස්සං පටිසංවේදියේථ, කෝ පන වාදෝ සත්තහි රතනේහි චතූහි ච ඉද්ධීහී”ති?
“Sir, a wheel-turning monarch who possessed even a single one of these treasures would experience pleasure and happiness because of that, let alone all seven treasures and four blessings!”
අථ ඛෝ භගවා පරිත්තං පාණිමත්තං පාසාණං ගහේත්වා භික්ඛූ ආමන්තේසි: “තං කිං මඤ්ඤථ, භික්ඛවේ, කතමෝ නු ඛෝ මහන්තතරෝ—යෝ චායං මයා පරිත්තෝ පාණිමත්තෝ පාසාණෝ ගහිතෝ යෝ ච හිමවා පබ්බතරාජා”ති?
Then the Buddha, picking up a stone the size of his palm, addressed the bhikkhus, “What do you think, bhikkhus? Which is bigger: the stone the size of my palm that I’ve picked up, or the Himalayas, the king of mountains?”
“අප්පමත්තකෝ අයං, භන්තේ, භගවතා පරිත්තෝ පාණිමත්තෝ පාසාණෝ ගහිතෝ; හිමවන්තං පබ්බතරාජානං උපනිධාය සඞ්ඛම්පි න උපේති; කලභාගම්පි න උපේති; උපනිධම්පි න උපේතී”ති.
“Sir, the stone you’ve picked up is tiny. Compared to the Himalayas, it doesn’t count, it’s not worth a fraction, there’s no comparison.”
“ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, යං රාජා චක්කවත්තී සත්තහි රතනේහි සමන්නාගතෝ චතූහි ච ඉද්ධීහි තතෝනිදානං සුඛං සෝමනස්සං පටිසංවේදේති තං දිබ්බස්ස සුඛස්ස උපනිධාය සඞ්ඛම්පි න උපේති; කලභාගම්පි න උපේති; උපනිධම්පි න උපේති.
“In the same way, compared to the happiness of heaven, the pleasure and happiness experienced by a wheel-turning monarch due to those seven treasures and those four blessings doesn’t even count, it’s not even a fraction, there’s no comparison.
ස ඛෝ සෝ, භික්ඛවේ, පණ්ඩිතෝ සචේ කදාචි කරහචි දීඝස්ස අද්ධුනෝ අච්චයේන මනුස්සත්තං ආගච්ඡති, යානි තානි උච්චාකුලානි—ඛත්තියමහාසාලකුලං වා බ්‍රාහ්මණමහාසාලකුලං වා ගහපතිමහාසාලකුලං වා තථාරූපේ කුලේ පච්චාජායති අඩ්ඪේ මහද්ධනේ මහාභෝගේ පහූතජාතරූපරජතේ පහූතවිත්තූපකරණේ පහූතධනධඤ්ඤේ. සෝ ච හෝති අභිරූපෝ දස්සනීයෝ පාසාදිකෝ පරමාය වණ්ණපෝක්ඛරතාය සමන්නාගතෝ, ලාභී අන්නස්ස පානස්ස වත්ථස්ස යානස්ස මාලාගන්ධවිලේපනස්ස සේය්‍යාවසථපදීපේය්‍යස්ස. සෝ කායේන සුචරිතං චරති, වාචාය සුචරිතං චරති, මනසා සුචරිතං චරති. සෝ කායේන සුචරිතං චරිත්වා, වාචාය සුචරිතං චරිත්වා, මනසා සුචරිතං චරිත්වා, කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති.
And suppose that astute person, after a very long time, returned to the human realm. They’d be reborn in a well-to-do family of aristocrats, brahmins, or householders—rich, affluent, and wealthy, with lots of gold and silver, lots of property and assets, and lots of money and grain. And they’d be attractive, good-looking, lovely, of surpassing beauty. They’d get to have food, drink, clothes, and vehicles; garlands, perfumes, and makeup; and a bed, house, and lighting. And they do good things by way of body, speech, and mind. When their body breaks up, after death, they’re reborn in a good place, a heavenly realm.
සේය්‍යථාපි, භික්ඛවේ, අක්ඛධුත්තෝ පඨමේනේව කටග්ගහේන මහන්තං භෝගක්ඛන්ධං අධිගච්ඡේය්‍ය; අප්පමත්තකෝ සෝ, භික්ඛවේ, කටග්ගහෝ යං සෝ අක්ඛධුත්තෝ පඨමේනේව කටග්ගහේන මහන්තං භෝගක්ඛන්ධං අධිගච්ඡේය්‍ය. අථ ඛෝ අයමේව තතෝ මහන්තතරෝ කටග්ගහෝ යං සෝ පණ්ඩිතෝ කායේන සුචරිතං චරිත්වා, වාචාය සුචරිතං චරිත්වා, මනසා සුචරිතං චරිත්වා කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති. අයං, භික්ඛවේ, කේවලා පරිපූරා පණ්ඩිතභූමී”ති.
Suppose a gambler on the first lucky throw was to win a big pile of money. But such a lucky throw is trivial compared to the lucky throw whereby an astute person, when their body breaks up, after death, is reborn in a good place, a heavenly realm. This is the total fulfillment of the astute person’s level.”
ඉදමවෝච භගවා. අත්තමනා තේ භික්ඛූ භගවතෝ භාසිතං අභිනන්දුන්ති.
That is what the Buddha said. Satisfied, the bhikkhus approved what the Buddha said.
බාලපණ්ඩිතසුත්තං නිට්ඨිතං නවමං.
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
