| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
၉. ဗာလပဏ္ဍိတသုတ္တဝဏ္ဏနာ
9. Bālapaṇḍitasuttavaṇṇanā
၁၉. နဝမေ အဝိဇ္ဇာနီဝရဏသ္သာတိ အဝိဇ္ဇာယ နိဝာရိတသ္သ။ ဧဝမယံ ကာယော သမုဒာဂတောတိ ဧဝံ အဝိဇ္ဇာယ နိဝာရိတတ္တာ တဏ္ဟာယ စ သမ္ပယုတ္တတ္တာယေဝ အယံ ကာယော နိဗ္ဗတ္တော။ အယဉ္စေဝ ကာယောတိ အယဉ္စသ္သ အတ္တနော သဝိညာဏကော ကာယော။ ဗဟိဒ္ဓာ စ နာမရူပန္တိ ဗဟိဒ္ဓာ စ ပရေသံ သဝိညာဏကော ကာယော။ အတ္တနော စ ပရသ္သ စ ပဉ္စဟိ ခန္ဓေဟိ ဆဟိ အာယတနေဟိ စာပိ အယံ အတ္ထော ဒီပေတဗ္ဗောဝ။ ဣတ္ထေတံ ဒ္ဝယန္တိ ဧဝမေတံ ဒ္ဝယံ။ ဒ္ဝယံ ပဋိစ္စ ဖသ္သောတိ အညတ္ထ စက္ခုရူပာဒီနိ ဒ္ဝယာနိ ပဋိစ္စ စက္ခုသမ္ဖသ္သာဒယော ဝုတ္တာ, ဣဓ ပန အဇ္ဈတ္တိကဗာဟိရာနိ အာယတနာနိ။ မဟာဒ္ဝယံ နာမ ကိရေတံ။ သဠေဝာယတနာနီတိ သဠေဝ ဖသ္သာယတနာနိ ဖသ္သကာရဏာနိ။ ယေဟိ ဖုဋ္ဌောတိ ယေဟိ ကာရဏဘူတေဟိ အာယတနေဟိ ဥပ္ပန္နေန ဖသ္သေန ဖုဋ္ဌော။ အညတရေနာတိ ဧတ္ထ ပရိပုဏ္ဏဝသေန အညတရတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ တတ္ရာတိ တသ္မိံ ဗာလပဏ္ဍိတာနံ ကာယနိဗ္ဗတ္တနာဒိမ္ဟိ။ ကော အဓိပ္ပယာသောတိ ကော အဓိကပယောဂော။
19. Navame avijjānīvaraṇassāti avijjāya nivāritassa. Evamayaṃ kāyo samudāgatoti evaṃ avijjāya nivāritattā taṇhāya ca sampayuttattāyeva ayaṃ kāyo nibbatto. Ayañceva kāyoti ayañcassa attano saviññāṇako kāyo. Bahiddhā ca nāmarūpanti bahiddhā ca paresaṃ saviññāṇako kāyo. Attano ca parassa ca pañcahi khandhehi chahi āyatanehi cāpi ayaṃ attho dīpetabbova. Itthetaṃ dvayanti evametaṃ dvayaṃ. Dvayaṃ paṭicca phassoti aññattha cakkhurūpādīni dvayāni paṭicca cakkhusamphassādayo vuttā, idha pana ajjhattikabāhirāni āyatanāni. Mahādvayaṃ nāma kiretaṃ. Saḷevāyatanānīti saḷeva phassāyatanāni phassakāraṇāni. Yehi phuṭṭhoti yehi kāraṇabhūtehi āyatanehi uppannena phassena phuṭṭho. Aññatarenāti ettha paripuṇṇavasena aññataratā veditabbā. Tatrāti tasmiṃ bālapaṇḍitānaṃ kāyanibbattanādimhi. Ko adhippayāsoti ko adhikapayogo.
ဘဂဝံမူလကာတိ ဘဂဝာ မူလံ ဧတေသန္တိ ဘဂဝံမူလကာ။ ဣဒံ ဝုတ္တံ ဟောတိ – ဣမေ, ဘန္တေ, အမ္ဟာကံ ဓမ္မာ ပုဗ္ဗေ ကသ္သပသမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဥပ္ပာဒိတာ, တသ္မိံ ပရိနိဗ္ဗုတေ ဧကံ ဗုဒ္ဓန္တရံ အညော သမဏော ဝာ ဗ္ရာဟ္မဏော ဝာ ဣမေ ဓမ္မေ ဥပ္ပာဒေတုံ သမတ္ထော နာမ နာဟောသိ, ဘဂဝတာ ပန နော ဣမေ ဓမ္မာ ဥပ္ပာဒိတာ။ ဘဂဝန္တဉ္ဟိ နိသ္သာယ မယံ ဣမေ ဓမ္မေ အာဇာနာမ ပဋိဝိဇ္ဈာမာတိ ဧဝံ ဘဂဝံမူလကာ နော, ဘန္တေ, ဓမ္မာတိ။ ဘဂဝံနေတ္တိကာတိ ဘဂဝာ ဟိ ဓမ္မာနံ နေတာ ဝိနေတာ အနုနေတာ, ယထာသဘာဝတော ပာဋိယေက္ကံ ပာဋိယေက္ကံ နာမံ ဂဟေတ္ဝာ ဒသ္သေတာတိ ဓမ္မာ ဘဂဝံနေတ္တိကာ နာမ ဟောန္တိ။ ဘဂဝံပဋိသရဏာတိ စတုဘူမကဓမ္မာ သဗ္ဗညုတညာဏသ္သ အာပာထံ အာဂစ္ဆမာနာ ဘဂဝတိ ပဋိသရန္တိ နာမာတိ ဘဂဝံပဋိသရဏာ။ ပဋိသရန္တီတိ သမောသရန္တိ။ အပိစ မဟာဗောဓိမဏ္ဍေ နိသိန္နသ္သ ဘဂဝတော ပဋိဝေဓဝသေန ဖသ္သော အာဂစ္ဆတိ ‘‘အဟံ ဘဂဝာ ကိန္နာမော’’တိ? တ္ဝံ ဖုသနဋ္ဌေန ဖသ္သော နာမ။ ဝေဒနာ, သညာ, သင္ခာရာ, ဝိညာဏံ အာဂစ္ဆတိ ‘‘အဟံ ဘဂဝာ ကိန္နာမ’’န္တိ, တ္ဝံ ဝိဇာနနဋ္ဌေန ဝိညာဏံ နာမာတိ ဧဝံ စတုဘူမကဓမ္မာနံ ယထာသဘာဝတော ပာဋိယေက္ကံ ပာဋိယေက္ကံ နာမံ ဂဏ္ဟန္တော ဘဂဝာ ဓမ္မေ ပဋိသရတီတိ ဘဂဝံပဋိသရဏာ။ ဘဂဝန္တံယေဝ ပဋိဘာတူတိ ဘဂဝတောဝ ဧတသ္သ ဘာသိတသ္သ အတ္ထော ဥပဋ္ဌာတု, တုမ္ဟေယေဝ နော ကထေတ္ဝာ ဒေထာတိ အတ္ထော။
Bhagavaṃmūlakāti bhagavā mūlaṃ etesanti bhagavaṃmūlakā. Idaṃ vuttaṃ hoti – ime, bhante, amhākaṃ dhammā pubbe kassapasammāsambuddhena uppāditā, tasmiṃ parinibbute ekaṃ buddhantaraṃ añño samaṇo vā brāhmaṇo vā ime dhamme uppādetuṃ samattho nāma nāhosi, bhagavatā pana no ime dhammā uppāditā. Bhagavantañhi nissāya mayaṃ ime dhamme ājānāma paṭivijjhāmāti evaṃ bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammāti. Bhagavaṃnettikāti bhagavā hi dhammānaṃ netā vinetā anunetā, yathāsabhāvato pāṭiyekkaṃ pāṭiyekkaṃ nāmaṃ gahetvā dassetāti dhammā bhagavaṃnettikā nāma honti. Bhagavaṃpaṭisaraṇāti catubhūmakadhammā sabbaññutaññāṇassa āpāthaṃ āgacchamānā bhagavati paṭisaranti nāmāti bhagavaṃpaṭisaraṇā. Paṭisarantīti samosaranti. Apica mahābodhimaṇḍe nisinnassa bhagavato paṭivedhavasena phasso āgacchati ‘‘ahaṃ bhagavā kinnāmo’’ti? Tvaṃ phusanaṭṭhena phasso nāma. Vedanā, saññā, saṅkhārā, viññāṇaṃ āgacchati ‘‘ahaṃ bhagavā kinnāma’’nti, tvaṃ vijānanaṭṭhena viññāṇaṃ nāmāti evaṃ catubhūmakadhammānaṃ yathāsabhāvato pāṭiyekkaṃ pāṭiyekkaṃ nāmaṃ gaṇhanto bhagavā dhamme paṭisaratīti bhagavaṃpaṭisaraṇā. Bhagavantaṃyeva paṭibhātūti bhagavatova etassa bhāsitassa attho upaṭṭhātu, tumheyeva no kathetvā dethāti attho.
သာ စေဝ အဝိဇ္ဇာတိ ဧတ္ထ ကိဉ္စာပိ သာ အဝိဇ္ဇာ စ တဏ္ဟာ စ ကမ္မံ ဇဝာပေတ္ဝာ ပဋိသန္ဓိံ အာကဍ္ဎိတ္ဝာ နိရုဒ္ဓာ, ယထာ ပန အဇ္ဇာပိ ယံ ဟိယ္ယော ဘေသဇ္ဇံ ပီတံ, တဒေဝ ဘောဇနံ ဘုဉ္ဇာတိ သရိက္ခကတ္တေန တဒေဝာတိ ဝုစ္စတိ, ဧဝမိဓာပိ သာ စေဝ အဝိဇ္ဇာ သာ စ တဏ္ဟာတိ ဣဒမ္ပိ သရိက္ခကတ္တေန ဝုတ္တံ။ ဗ္ရဟ္မစရိယန္တိ မဂ္ဂဗ္ရဟ္မစရိယံ။ ဒုက္ခက္ခယာယာတိ ဝဋ္ဋဒုက္ခသ္သ ခယတ္ထာယ။ ကာယူပဂော ဟောတီတိ အညံ ပဋိသန္ဓိကာယံ ဥပဂန္တာ ဟောတိ။ ယဒိဒံ ဗ္ရဟ္မစရိယဝာသောတိ ယော အယံ မဂ္ဂဗ္ရဟ္မစရိယဝာသော, အယံ ဗာလတော ပဏ္ဍိတသ္သ ဝိသေသောတိ ဒသ္သေတိ။ ဣတိ ဣမသ္မိံ သုတ္တေ သဗ္ဗောပိ သပဋိသန္ဓိကော ပုထုဇ္ဇနော ‘‘ဗာလော’’တိ, အပ္ပဋိသန္ဓိကော ခီဏာသဝော ‘‘ပဏ္ဍိတော’’တိ ဝုတ္တော။ သောတာပန္နသကဒာဂာမိအနာဂာမိနော ပန ‘‘ပဏ္ဍိတာ’’တိ ဝာ ‘‘ဗာလာ’’တိ ဝာ န ဝတ္တဗ္ဗာ, ဘဇမာနာ ပန ပဏ္ဍိတပက္ခံ ဘဇန္တိ။ နဝမံ။
Sāceva avijjāti ettha kiñcāpi sā avijjā ca taṇhā ca kammaṃ javāpetvā paṭisandhiṃ ākaḍḍhitvā niruddhā, yathā pana ajjāpi yaṃ hiyyo bhesajjaṃ pītaṃ, tadeva bhojanaṃ bhuñjāti sarikkhakattena tadevāti vuccati, evamidhāpi sā ceva avijjā sā ca taṇhāti idampi sarikkhakattena vuttaṃ. Brahmacariyanti maggabrahmacariyaṃ. Dukkhakkhayāyāti vaṭṭadukkhassa khayatthāya. Kāyūpago hotīti aññaṃ paṭisandhikāyaṃ upagantā hoti. Yadidaṃ brahmacariyavāsoti yo ayaṃ maggabrahmacariyavāso, ayaṃ bālato paṇḍitassa visesoti dasseti. Iti imasmiṃ sutte sabbopi sapaṭisandhiko puthujjano ‘‘bālo’’ti, appaṭisandhiko khīṇāsavo ‘‘paṇḍito’’ti vutto. Sotāpannasakadāgāmianāgāmino pana ‘‘paṇḍitā’’ti vā ‘‘bālā’’ti vā na vattabbā, bhajamānā pana paṇḍitapakkhaṃ bhajanti. Navamaṃ.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၉. ဗာလပဏ္ဍိတသုတ္တံ • 9. Bālapaṇḍitasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၉. ဗာလပဏ္ဍိတသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 9. Bālapaṇḍitasuttavaṇṇanā
