| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೯. ಬಾಲಪಣ್ಡಿತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
9. Bālapaṇḍitasuttavaṇṇanā
೧೯. ನವಮೇ ಅವಿಜ್ಜಾನೀವರಣಸ್ಸಾತಿ ಅವಿಜ್ಜಾಯ ನಿವಾರಿತಸ್ಸ। ಏವಮಯಂ ಕಾಯೋ ಸಮುದಾಗತೋತಿ ಏವಂ ಅವಿಜ್ಜಾಯ ನಿವಾರಿತತ್ತಾ ತಣ್ಹಾಯ ಚ ಸಮ್ಪಯುತ್ತತ್ತಾಯೇವ ಅಯಂ ಕಾಯೋ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ। ಅಯಞ್ಚೇವ ಕಾಯೋತಿ ಅಯಞ್ಚಸ್ಸ ಅತ್ತನೋ ಸವಿಞ್ಞಾಣಕೋ ಕಾಯೋ। ಬಹಿದ್ಧಾ ಚ ನಾಮರೂಪನ್ತಿ ಬಹಿದ್ಧಾ ಚ ಪರೇಸಂ ಸವಿಞ್ಞಾಣಕೋ ಕಾಯೋ। ಅತ್ತನೋ ಚ ಪರಸ್ಸ ಚ ಪಞ್ಚಹಿ ಖನ್ಧೇಹಿ ಛಹಿ ಆಯತನೇಹಿ ಚಾಪಿ ಅಯಂ ಅತ್ಥೋ ದೀಪೇತಬ್ಬೋವ। ಇತ್ಥೇತಂ ದ್ವಯನ್ತಿ ಏವಮೇತಂ ದ್ವಯಂ। ದ್ವಯಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಫಸ್ಸೋತಿ ಅಞ್ಞತ್ಥ ಚಕ್ಖುರೂಪಾದೀನಿ ದ್ವಯಾನಿ ಪಟಿಚ್ಚ ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸಾದಯೋ ವುತ್ತಾ, ಇಧ ಪನ ಅಜ್ಝತ್ತಿಕಬಾಹಿರಾನಿ ಆಯತನಾನಿ। ಮಹಾದ್ವಯಂ ನಾಮ ಕಿರೇತಂ। ಸಳೇವಾಯತನಾನೀತಿ ಸಳೇವ ಫಸ್ಸಾಯತನಾನಿ ಫಸ್ಸಕಾರಣಾನಿ। ಯೇಹಿ ಫುಟ್ಠೋತಿ ಯೇಹಿ ಕಾರಣಭೂತೇಹಿ ಆಯತನೇಹಿ ಉಪ್ಪನ್ನೇನ ಫಸ್ಸೇನ ಫುಟ್ಠೋ। ಅಞ್ಞತರೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಪರಿಪುಣ್ಣವಸೇನ ಅಞ್ಞತರತಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ತತ್ರಾತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಬಾಲಪಣ್ಡಿತಾನಂ ಕಾಯನಿಬ್ಬತ್ತನಾದಿಮ್ಹಿ। ಕೋ ಅಧಿಪ್ಪಯಾಸೋತಿ ಕೋ ಅಧಿಕಪಯೋಗೋ।
19. Navame avijjānīvaraṇassāti avijjāya nivāritassa. Evamayaṃ kāyo samudāgatoti evaṃ avijjāya nivāritattā taṇhāya ca sampayuttattāyeva ayaṃ kāyo nibbatto. Ayañceva kāyoti ayañcassa attano saviññāṇako kāyo. Bahiddhā ca nāmarūpanti bahiddhā ca paresaṃ saviññāṇako kāyo. Attano ca parassa ca pañcahi khandhehi chahi āyatanehi cāpi ayaṃ attho dīpetabbova. Itthetaṃ dvayanti evametaṃ dvayaṃ. Dvayaṃ paṭicca phassoti aññattha cakkhurūpādīni dvayāni paṭicca cakkhusamphassādayo vuttā, idha pana ajjhattikabāhirāni āyatanāni. Mahādvayaṃ nāma kiretaṃ. Saḷevāyatanānīti saḷeva phassāyatanāni phassakāraṇāni. Yehi phuṭṭhoti yehi kāraṇabhūtehi āyatanehi uppannena phassena phuṭṭho. Aññatarenāti ettha paripuṇṇavasena aññataratā veditabbā. Tatrāti tasmiṃ bālapaṇḍitānaṃ kāyanibbattanādimhi. Ko adhippayāsoti ko adhikapayogo.
ಭಗವಂಮೂಲಕಾತಿ ಭಗವಾ ಮೂಲಂ ಏತೇಸನ್ತಿ ಭಗವಂಮೂಲಕಾ। ಇದಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ಇಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ಧಮ್ಮಾ ಪುಬ್ಬೇ ಕಸ್ಸಪಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ ಉಪ್ಪಾದಿತಾ, ತಸ್ಮಿಂ ಪರಿನಿಬ್ಬುತೇ ಏಕಂ ಬುದ್ಧನ್ತರಂ ಅಞ್ಞೋ ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ಇಮೇ ಧಮ್ಮೇ ಉಪ್ಪಾದೇತುಂ ಸಮತ್ಥೋ ನಾಮ ನಾಹೋಸಿ, ಭಗವತಾ ಪನ ನೋ ಇಮೇ ಧಮ್ಮಾ ಉಪ್ಪಾದಿತಾ। ಭಗವನ್ತಞ್ಹಿ ನಿಸ್ಸಾಯ ಮಯಂ ಇಮೇ ಧಮ್ಮೇ ಆಜಾನಾಮ ಪಟಿವಿಜ್ಝಾಮಾತಿ ಏವಂ ಭಗವಂಮೂಲಕಾ ನೋ, ಭನ್ತೇ, ಧಮ್ಮಾತಿ। ಭಗವಂನೇತ್ತಿಕಾತಿ ಭಗವಾ ಹಿ ಧಮ್ಮಾನಂ ನೇತಾ ವಿನೇತಾ ಅನುನೇತಾ, ಯಥಾಸಭಾವತೋ ಪಾಟಿಯೇಕ್ಕಂ ಪಾಟಿಯೇಕ್ಕಂ ನಾಮಂ ಗಹೇತ್ವಾ ದಸ್ಸೇತಾತಿ ಧಮ್ಮಾ ಭಗವಂನೇತ್ತಿಕಾ ನಾಮ ಹೋನ್ತಿ। ಭಗವಂಪಟಿಸರಣಾತಿ ಚತುಭೂಮಕಧಮ್ಮಾ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ಆಪಾಥಂ ಆಗಚ್ಛಮಾನಾ ಭಗವತಿ ಪಟಿಸರನ್ತಿ ನಾಮಾತಿ ಭಗವಂಪಟಿಸರಣಾ। ಪಟಿಸರನ್ತೀತಿ ಸಮೋಸರನ್ತಿ। ಅಪಿಚ ಮಹಾಬೋಧಿಮಣ್ಡೇ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಪಟಿವೇಧವಸೇನ ಫಸ್ಸೋ ಆಗಚ್ಛತಿ ‘‘ಅಹಂ ಭಗವಾ ಕಿನ್ನಾಮೋ’’ತಿ? ತ್ವಂ ಫುಸನಟ್ಠೇನ ಫಸ್ಸೋ ನಾಮ। ವೇದನಾ, ಸಞ್ಞಾ, ಸಙ್ಖಾರಾ, ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಆಗಚ್ಛತಿ ‘‘ಅಹಂ ಭಗವಾ ಕಿನ್ನಾಮ’’ನ್ತಿ, ತ್ವಂ ವಿಜಾನನಟ್ಠೇನ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ನಾಮಾತಿ ಏವಂ ಚತುಭೂಮಕಧಮ್ಮಾನಂ ಯಥಾಸಭಾವತೋ ಪಾಟಿಯೇಕ್ಕಂ ಪಾಟಿಯೇಕ್ಕಂ ನಾಮಂ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಭಗವಾ ಧಮ್ಮೇ ಪಟಿಸರತೀತಿ ಭಗವಂಪಟಿಸರಣಾ। ಭಗವನ್ತಂಯೇವ ಪಟಿಭಾತೂತಿ ಭಗವತೋವ ಏತಸ್ಸ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥೋ ಉಪಟ್ಠಾತು, ತುಮ್ಹೇಯೇವ ನೋ ಕಥೇತ್ವಾ ದೇಥಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
Bhagavaṃmūlakāti bhagavā mūlaṃ etesanti bhagavaṃmūlakā. Idaṃ vuttaṃ hoti – ime, bhante, amhākaṃ dhammā pubbe kassapasammāsambuddhena uppāditā, tasmiṃ parinibbute ekaṃ buddhantaraṃ añño samaṇo vā brāhmaṇo vā ime dhamme uppādetuṃ samattho nāma nāhosi, bhagavatā pana no ime dhammā uppāditā. Bhagavantañhi nissāya mayaṃ ime dhamme ājānāma paṭivijjhāmāti evaṃ bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammāti. Bhagavaṃnettikāti bhagavā hi dhammānaṃ netā vinetā anunetā, yathāsabhāvato pāṭiyekkaṃ pāṭiyekkaṃ nāmaṃ gahetvā dassetāti dhammā bhagavaṃnettikā nāma honti. Bhagavaṃpaṭisaraṇāti catubhūmakadhammā sabbaññutaññāṇassa āpāthaṃ āgacchamānā bhagavati paṭisaranti nāmāti bhagavaṃpaṭisaraṇā. Paṭisarantīti samosaranti. Apica mahābodhimaṇḍe nisinnassa bhagavato paṭivedhavasena phasso āgacchati ‘‘ahaṃ bhagavā kinnāmo’’ti? Tvaṃ phusanaṭṭhena phasso nāma. Vedanā, saññā, saṅkhārā, viññāṇaṃ āgacchati ‘‘ahaṃ bhagavā kinnāma’’nti, tvaṃ vijānanaṭṭhena viññāṇaṃ nāmāti evaṃ catubhūmakadhammānaṃ yathāsabhāvato pāṭiyekkaṃ pāṭiyekkaṃ nāmaṃ gaṇhanto bhagavā dhamme paṭisaratīti bhagavaṃpaṭisaraṇā. Bhagavantaṃyeva paṭibhātūti bhagavatova etassa bhāsitassa attho upaṭṭhātu, tumheyeva no kathetvā dethāti attho.
ಸಾ ಚೇವ ಅವಿಜ್ಜಾತಿ ಏತ್ಥ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಸಾ ಅವಿಜ್ಜಾ ಚ ತಣ್ಹಾ ಚ ಕಮ್ಮಂ ಜವಾಪೇತ್ವಾ ಪಟಿಸನ್ಧಿಂ ಆಕಡ್ಢಿತ್ವಾ ನಿರುದ್ಧಾ, ಯಥಾ ಪನ ಅಜ್ಜಾಪಿ ಯಂ ಹಿಯ್ಯೋ ಭೇಸಜ್ಜಂ ಪೀತಂ, ತದೇವ ಭೋಜನಂ ಭುಞ್ಜಾತಿ ಸರಿಕ್ಖಕತ್ತೇನ ತದೇವಾತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಏವಮಿಧಾಪಿ ಸಾ ಚೇವ ಅವಿಜ್ಜಾ ಸಾ ಚ ತಣ್ಹಾತಿ ಇದಮ್ಪಿ ಸರಿಕ್ಖಕತ್ತೇನ ವುತ್ತಂ। ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯನ್ತಿ ಮಗ್ಗಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ। ದುಕ್ಖಕ್ಖಯಾಯಾತಿ ವಟ್ಟದುಕ್ಖಸ್ಸ ಖಯತ್ಥಾಯ। ಕಾಯೂಪಗೋ ಹೋತೀತಿ ಅಞ್ಞಂ ಪಟಿಸನ್ಧಿಕಾಯಂ ಉಪಗನ್ತಾ ಹೋತಿ। ಯದಿದಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯವಾಸೋತಿ ಯೋ ಅಯಂ ಮಗ್ಗಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯವಾಸೋ, ಅಯಂ ಬಾಲತೋ ಪಣ್ಡಿತಸ್ಸ ವಿಸೇಸೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಇತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ಸಬ್ಬೋಪಿ ಸಪಟಿಸನ್ಧಿಕೋ ಪುಥುಜ್ಜನೋ ‘‘ಬಾಲೋ’’ತಿ, ಅಪ್ಪಟಿಸನ್ಧಿಕೋ ಖೀಣಾಸವೋ ‘‘ಪಣ್ಡಿತೋ’’ತಿ ವುತ್ತೋ। ಸೋತಾಪನ್ನಸಕದಾಗಾಮಿಅನಾಗಾಮಿನೋ ಪನ ‘‘ಪಣ್ಡಿತಾ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಬಾಲಾ’’ತಿ ವಾ ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ, ಭಜಮಾನಾ ಪನ ಪಣ್ಡಿತಪಕ್ಖಂ ಭಜನ್ತಿ। ನವಮಂ।
Sāceva avijjāti ettha kiñcāpi sā avijjā ca taṇhā ca kammaṃ javāpetvā paṭisandhiṃ ākaḍḍhitvā niruddhā, yathā pana ajjāpi yaṃ hiyyo bhesajjaṃ pītaṃ, tadeva bhojanaṃ bhuñjāti sarikkhakattena tadevāti vuccati, evamidhāpi sā ceva avijjā sā ca taṇhāti idampi sarikkhakattena vuttaṃ. Brahmacariyanti maggabrahmacariyaṃ. Dukkhakkhayāyāti vaṭṭadukkhassa khayatthāya. Kāyūpago hotīti aññaṃ paṭisandhikāyaṃ upagantā hoti. Yadidaṃ brahmacariyavāsoti yo ayaṃ maggabrahmacariyavāso, ayaṃ bālato paṇḍitassa visesoti dasseti. Iti imasmiṃ sutte sabbopi sapaṭisandhiko puthujjano ‘‘bālo’’ti, appaṭisandhiko khīṇāsavo ‘‘paṇḍito’’ti vutto. Sotāpannasakadāgāmianāgāmino pana ‘‘paṇḍitā’’ti vā ‘‘bālā’’ti vā na vattabbā, bhajamānā pana paṇḍitapakkhaṃ bhajanti. Navamaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೯. ಬಾಲಪಣ್ಡಿತಸುತ್ತಂ • 9. Bālapaṇḍitasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೯. ಬಾಲಪಣ್ಡಿತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Bālapaṇḍitasuttavaṇṇanā
