Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੫. ਬਲਸੁਤ੍ਤਂ
5. Balasuttaṃ
੫. ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿਮਾਨਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬਲਾਨਿ। ਕਤਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ? ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ, વੀਰਿਯਬਲਂ, ਅਨવਜ੍ਜਬਲਂ, ਸਙ੍ਗਾਹਬਲਂ। ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ? ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ ਕੁਸਲਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਕੁਸਲਾ ਅਕੁਸਲਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਾવਜ੍ਜਾ ਸਾવਜ੍ਜਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨવਜ੍ਜਾ ਅਨવਜ੍ਜਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕਣ੍ਹਾ ਕਣ੍ਹਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸੁਕ੍ਕਾ ਸੁਕ੍ਕਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸੇવਿਤਬ੍ਬਾ ਸੇવਿਤਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਸੇવਿਤਬ੍ਬਾ ਅਸੇવਿਤਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਲਮਰਿਯਾ ਨਾਲਮਰਿਯਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਲਮਰਿਯਾ ਅਲਮਰਿਯਸਙ੍ਖਾਤਾ, ਤ੍ਯਾਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਾ ਪਞ੍ਞਾਯ વੋਦਿਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤਿ વੋਚਰਿਤਾ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ।
5. ‘‘Cattārimāni, bhikkhave, balāni. Katamāni cattāri? Paññābalaṃ, vīriyabalaṃ, anavajjabalaṃ, saṅgāhabalaṃ. Katamañca, bhikkhave, paññābalaṃ? Ye dhammā kusalā kusalasaṅkhātā ye dhammā akusalā akusalasaṅkhātā ye dhammā sāvajjā sāvajjasaṅkhātā ye dhammā anavajjā anavajjasaṅkhātā ye dhammā kaṇhā kaṇhasaṅkhātā ye dhammā sukkā sukkasaṅkhātā ye dhammā sevitabbā sevitabbasaṅkhātā ye dhammā asevitabbā asevitabbasaṅkhātā ye dhammā nālamariyā nālamariyasaṅkhātā ye dhammā alamariyā alamariyasaṅkhātā, tyāssa dhammā paññāya vodiṭṭhā honti vocaritā. Idaṃ vuccati, bhikkhave, paññābalaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, વੀਰਿਯਬਲਂ? ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਕੁਸਲਾ ਅਕੁਸਲਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸਾવਜ੍ਜਾ ਸਾવਜ੍ਜਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕਣ੍ਹਾ ਕਣ੍ਹਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਸੇવਿਤਬ੍ਬਾ ਅਸੇવਿਤਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਲਮਰਿਯਾ ਨਾਲਮਰਿਯਸਙ੍ਖਾਤਾ, ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ। ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ ਕੁਸਲਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨવਜ੍ਜਾ ਅਨવਜ੍ਜਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸੁਕ੍ਕਾ ਸੁਕ੍ਕਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਸੇવਿਤਬ੍ਬਾ ਸੇવਿਤਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਤਾ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਲਮਰਿਯਾ ਅਲਮਰਿਯਸਙ੍ਖਾਤਾ, ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਾਯ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ વਾਯਮਤਿ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਪਦਹਤਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વੀਰਿਯਬਲਂ।
‘‘Katamañca , bhikkhave, vīriyabalaṃ? Ye dhammā akusalā akusalasaṅkhātā ye dhammā sāvajjā sāvajjasaṅkhātā ye dhammā kaṇhā kaṇhasaṅkhātā ye dhammā asevitabbā asevitabbasaṅkhātā ye dhammā nālamariyā nālamariyasaṅkhātā, tesaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Ye dhammā kusalā kusalasaṅkhātā ye dhammā anavajjā anavajjasaṅkhātā ye dhammā sukkā sukkasaṅkhātā ye dhammā sevitabbā sevitabbasaṅkhātā ye dhammā alamariyā alamariyasaṅkhātā, tesaṃ dhammānaṃ paṭilābhāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Idaṃ vuccati, bhikkhave, vīriyabalaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨવਜ੍ਜਬਲਂ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਅਨવਜ੍ਜੇਨ ਕਾਯਕਮ੍ਮੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਅਨવਜ੍ਜੇਨ વਚੀਕਮ੍ਮੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ, ਅਨવਜ੍ਜੇਨ ਮਨੋਕਮ੍ਮੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਹੋਤਿ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨવਜ੍ਜਬਲਂ।
‘‘Katamañca, bhikkhave, anavajjabalaṃ? Idha, bhikkhave, ariyasāvako anavajjena kāyakammena samannāgato hoti, anavajjena vacīkammena samannāgato hoti, anavajjena manokammena samannāgato hoti. Idaṃ vuccati, bhikkhave, anavajjabalaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਙ੍ਗਾਹਬਲਂ? ਚਤ੍ਤਾਰਿਮਾਨਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਙ੍ਗਹવਤ੍ਥੂਨਿ – ਦਾਨਂ, ਪੇਯ੍ਯવਜ੍ਜਂ, ਅਤ੍ਥਚਰਿਯਾ, ਸਮਾਨਤ੍ਤਤਾ। ਏਤਦਗ੍ਗਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦਾਨਾਨਂ ਯਦਿਦਂ ਧਮ੍ਮਦਾਨਂ। ਏਤਦਗ੍ਗਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੇਯ੍ਯવਜ੍ਜਾਨਂ ਯਦਿਦਂ ਅਤ੍ਥਿਕਸ੍ਸ ਓਹਿਤਸੋਤਸ੍ਸ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ। ਏਤਦਗ੍ਗਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤ੍ਥਚਰਿਯਾਨਂ ਯਦਿਦਂ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਂ ਸਦ੍ਧਾਸਮ੍ਪਦਾਯ ਸਮਾਦਪੇਤਿ ਨਿવੇਸੇਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਦੁਸ੍ਸੀਲਂ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ… ਪੇ॰… ਮਚ੍ਛਰਿਂ ਚਾਗਸਮ੍ਪਦਾਯ…ਪੇ॰… ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞਂ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਦਾਯ ਸਮਾਦਪੇਤਿ ਨਿવੇਸੇਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤਿ। ਏਤਦਗ੍ਗਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਾਨਤ੍ਤਤਾਨਂ ਯਦਿਦਂ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਮਾਨਤ੍ਤੋ, ਸਕਦਾਗਾਮੀ ਸਕਦਾਗਾਮਿਸ੍ਸ ਸਮਾਨਤ੍ਤੋ, ਅਨਾਗਾਮੀ ਅਨਾਗਾਮਿਸ੍ਸ ਸਮਾਨਤ੍ਤੋ, ਅਰਹਾ ਅਰਹਤੋ ਸਮਾਨਤ੍ਤੋ। ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਙ੍ਗਾਹਬਲਂ। ਇਮਾਨਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਬਲਾਨਿ।
‘‘Katamañca , bhikkhave, saṅgāhabalaṃ? Cattārimāni, bhikkhave, saṅgahavatthūni – dānaṃ, peyyavajjaṃ, atthacariyā, samānattatā. Etadaggaṃ, bhikkhave, dānānaṃ yadidaṃ dhammadānaṃ. Etadaggaṃ, bhikkhave, peyyavajjānaṃ yadidaṃ atthikassa ohitasotassa punappunaṃ dhammaṃ deseti. Etadaggaṃ, bhikkhave, atthacariyānaṃ yadidaṃ assaddhaṃ saddhāsampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, dussīlaṃ sīlasampadāya… pe… macchariṃ cāgasampadāya…pe… duppaññaṃ paññāsampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti. Etadaggaṃ, bhikkhave, samānattatānaṃ yadidaṃ sotāpanno sotāpannassa samānatto, sakadāgāmī sakadāgāmissa samānatto, anāgāmī anāgāmissa samānatto, arahā arahato samānatto. Idaṃ vuccati, bhikkhave, saṅgāhabalaṃ. Imāni kho, bhikkhave, cattāri balāni.
‘‘ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤੂਹਿ ਬਲੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਪਞ੍ਚ ਭਯਾਨਿ ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਕਤਮਾਨਿ ਪਞ੍ਚ? ਆਜੀવਿਕਭਯਂ, ਅਸਿਲੋਕਭਯਂ, ਪਰਿਸਸਾਰਜ੍ਜਭਯਂ, ਮਰਣਭਯਂ , ਦੁਗ੍ਗਤਿਭਯਂ। ਸ ਖੋ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨਾਹਂ ਆਜੀવਿਕਭਯਸ੍ਸ ਭਾਯਾਮਿ। ਕਿਸ੍ਸਾਹਂ ਆਜੀવਿਕਭਯਸ੍ਸ ਭਾਯਿਸ੍ਸਾਮਿ? ਅਤ੍ਥਿ ਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਬਲਾਨਿ – ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ, વੀਰਿਯਬਲਂ, ਅਨવਜ੍ਜਬਲਂ, ਸਙ੍ਗਾਹਬਲਂ। ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੋ ਖੋ ਆਜੀવਿਕਭਯਸ੍ਸ ਭਾਯੇਯ੍ਯ। ਕੁਸੀਤੋ ਆਜੀવਿਕਭਯਸ੍ਸ ਭਾਯੇਯ੍ਯ। ਸਾવਜ੍ਜਕਾਯਕਮ੍ਮਨ੍ਤવਚੀਕਮ੍ਮਨ੍ਤਮਨੋਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ ਆਜੀવਿਕਭਯਸ੍ਸ ਭਾਯੇਯ੍ਯ। ਅਸਙ੍ਗਾਹਕੋ ਆਜੀવਿਕਭਯਸ੍ਸ ਭਾਯੇਯ੍ਯ। ਨਾਹਂ ਅਸਿਲੋਕਭਯਸ੍ਸ ਭਾਯਾਮਿ…ਪੇ॰… ਨਾਹਂ ਪਰਿਸਸਾਰਜ੍ਜਭਯਸ੍ਸ ਭਾਯਾਮਿ…ਪੇ॰… ਨਾਹਂ ਮਰਣਭਯਸ੍ਸ ਭਾਯਾਮਿ…ਪੇ॰… ਨਾਹਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਭਯਸ੍ਸ ਭਾਯਾਮਿ। ਕਿਸ੍ਸਾਹਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਭਯਸ੍ਸ ਭਾਯਿਸ੍ਸਾਮਿ? ਅਤ੍ਥਿ ਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਬਲਾਨਿ – ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ, વੀਰਿਯਬਲਂ, ਅਨવਜ੍ਜਬਲਂ, ਸਙ੍ਗਾਹਬਲਂ। ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੋ ਖੋ ਦੁਗ੍ਗਤਿਭਯਸ੍ਸ ਭਾਯੇਯ੍ਯ। ਕੁਸੀਤੋ ਦੁਗ੍ਗਤਿਭਯਸ੍ਸ ਭਾਯੇਯ੍ਯ। ਸਾવਜ੍ਜਕਾਯਕਮ੍ਮਨ੍ਤવਚੀਕਮ੍ਮਨ੍ਤਮਨੋਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ ਦੁਗ੍ਗਤਿਭਯਸ੍ਸ ਭਾਯੇਯ੍ਯ। ਅਸਙ੍ਗਾਹਕੋ ਦੁਗ੍ਗਤਿਭਯਸ੍ਸ ਭਾਯੇਯ੍ਯ। ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤੂਹਿ ਬਲੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਅਰਿਯਸਾવਕੋ ਇਮਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਭਯਾਨਿ ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਪਞ੍ਚਮਂ।
‘‘Imehi kho, bhikkhave, catūhi balehi samannāgato ariyasāvako pañca bhayāni samatikkanto hoti. Katamāni pañca? Ājīvikabhayaṃ, asilokabhayaṃ, parisasārajjabhayaṃ, maraṇabhayaṃ , duggatibhayaṃ. Sa kho so, bhikkhave, ariyasāvako iti paṭisañcikkhati – ‘nāhaṃ ājīvikabhayassa bhāyāmi. Kissāhaṃ ājīvikabhayassa bhāyissāmi? Atthi me cattāri balāni – paññābalaṃ, vīriyabalaṃ, anavajjabalaṃ, saṅgāhabalaṃ. Duppañño kho ājīvikabhayassa bhāyeyya. Kusīto ājīvikabhayassa bhāyeyya. Sāvajjakāyakammantavacīkammantamanokammanto ājīvikabhayassa bhāyeyya. Asaṅgāhako ājīvikabhayassa bhāyeyya. Nāhaṃ asilokabhayassa bhāyāmi…pe… nāhaṃ parisasārajjabhayassa bhāyāmi…pe… nāhaṃ maraṇabhayassa bhāyāmi…pe… nāhaṃ duggatibhayassa bhāyāmi. Kissāhaṃ duggatibhayassa bhāyissāmi? Atthi me cattāri balāni – paññābalaṃ, vīriyabalaṃ, anavajjabalaṃ, saṅgāhabalaṃ. Duppañño kho duggatibhayassa bhāyeyya. Kusīto duggatibhayassa bhāyeyya. Sāvajjakāyakammantavacīkammantamanokammanto duggatibhayassa bhāyeyya. Asaṅgāhako duggatibhayassa bhāyeyya. Imehi kho, bhikkhave, catūhi balehi samannāgato ariyasāvako imāni pañca bhayāni samatikkanto hotī’’ti. Pañcamaṃ.
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੫. ਬਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Balasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੪-੫. ਨਨ੍ਦਕਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 4-5. Nandakasuttādivaṇṇanā