| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya |
३. बालवग्गो
3. Bālavaggo
२२. ‘‘‘द्वेमे , भिक्खवे, बाला। कतमे द्वे? यो च अच्चयं अच्चयतो न पस्सति, यो च अच्चयं देसेन्तस्स यथाधम्मं नप्पटिग्गण्हाति । इमे खो, भिक्खवे, द्वे बाला’ति। ‘द्वेमे , भिक्खवे, पण्डिता। कतमे द्वे? यो च अच्चयं अच्चयतो पस्सति, यो च अच्चयं देसेन्तस्स यथाधम्मं पटिग्गण्हाति। इमे खो, भिक्खवे, द्वे पण्डिता’’’ति।
22. ‘‘‘Dveme , bhikkhave, bālā. Katame dve? Yo ca accayaṃ accayato na passati, yo ca accayaṃ desentassa yathādhammaṃ nappaṭiggaṇhāti . Ime kho, bhikkhave, dve bālā’ti. ‘Dveme , bhikkhave, paṇḍitā. Katame dve? Yo ca accayaṃ accayato passati, yo ca accayaṃ desentassa yathādhammaṃ paṭiggaṇhāti. Ime kho, bhikkhave, dve paṇḍitā’’’ti.
२३. ‘‘द्वेमे, भिक्खवे, तथागतं अब्भाचिक्खन्ति। कतमे द्वे? दुट्ठो वा दोसन्तरो, सद्धो वा दुग्गहितेन 1। इमे खो, भिक्खवे, द्वे तथागतं अब्भाचिक्खन्ती’’ति।
23. ‘‘Dveme, bhikkhave, tathāgataṃ abbhācikkhanti. Katame dve? Duṭṭho vā dosantaro, saddho vā duggahitena 2. Ime kho, bhikkhave, dve tathāgataṃ abbhācikkhantī’’ti.
२४. ‘‘‘द्वेमे, भिक्खवे, तथागतं अब्भाचिक्खन्ति। कतमे द्वे? यो च अभासितं अलपितं तथागतेन भासितं लपितं तथागतेनाति दीपेति, यो च भासितं लपितं तथागतेन अभासितं अलपितं तथागतेनाति दीपेति। इमे खो, भिक्खवे, द्वे तथागतं अब्भाचिक्खन्ती’ति। ‘द्वेमे, भिक्खवे, तथागतं नाब्भाचिक्खन्ति। कतमे द्वे? यो च अभासितं अलपितं तथागतेन अभासितं अलपितं तथागतेनाति दीपेति, यो च भासितं लपितं तथागतेन भासितं लपितं तथागतेनाति दीपेति। इमे खो, भिक्खवे, द्वे तथागतं नाब्भाचिक्खन्ती’’’ति।
24. ‘‘‘Dveme, bhikkhave, tathāgataṃ abbhācikkhanti. Katame dve? Yo ca abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti dīpeti, yo ca bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti dīpeti. Ime kho, bhikkhave, dve tathāgataṃ abbhācikkhantī’ti. ‘Dveme, bhikkhave, tathāgataṃ nābbhācikkhanti. Katame dve? Yo ca abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti dīpeti, yo ca bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti dīpeti. Ime kho, bhikkhave, dve tathāgataṃ nābbhācikkhantī’’’ti.
२५. ‘‘द्वेमे, भिक्खवे, तथागतं अब्भाचिक्खन्ति। कतमे द्वे? यो च नेय्यत्थं सुत्तन्तं नीतत्थो सुत्तन्तोति दीपेति, यो च नीतत्थं सुत्तन्तं नेय्यत्थो सुत्तन्तोति दीपेति। इमे खो, भिक्खवे, द्वे तथागतं अब्भाचिक्खन्ती’’ति।
25. ‘‘Dveme, bhikkhave, tathāgataṃ abbhācikkhanti. Katame dve? Yo ca neyyatthaṃ suttantaṃ nītattho suttantoti dīpeti, yo ca nītatthaṃ suttantaṃ neyyattho suttantoti dīpeti. Ime kho, bhikkhave, dve tathāgataṃ abbhācikkhantī’’ti.
२६. ‘‘द्वेमे, भिक्खवे, तथागतं नाब्भाचिक्खन्ति। कतमे द्वे? यो च नेय्यत्थं सुत्तन्तं नेय्यत्थो सुत्तन्तोति दीपेति , यो च नीतत्थं सुत्तन्तं नीतत्थो सुत्तन्तोति दीपेति। इमे खो, भिक्खवे, द्वे तथागतं नाब्भाचिक्खन्ती’’ति।
26. ‘‘Dveme, bhikkhave, tathāgataṃ nābbhācikkhanti. Katame dve? Yo ca neyyatthaṃ suttantaṃ neyyattho suttantoti dīpeti , yo ca nītatthaṃ suttantaṃ nītattho suttantoti dīpeti. Ime kho, bhikkhave, dve tathāgataṃ nābbhācikkhantī’’ti.
२७. ‘‘पटिच्छन्नकम्मन्तस्स , भिक्खवे, द्विन्नं गतीनं अञ्ञतरा गति पाटिकङ्खा – निरयो वा तिरच्छानयोनि वाति। अप्पटिच्छन्नकम्मन्तस्स, भिक्खवे, द्विन्नं गतीनं अञ्ञतरा गति पाटिकङ्खा – देवा वा मनुस्सा वा’’ति।
27. ‘‘Paṭicchannakammantassa , bhikkhave, dvinnaṃ gatīnaṃ aññatarā gati pāṭikaṅkhā – nirayo vā tiracchānayoni vāti. Appaṭicchannakammantassa, bhikkhave, dvinnaṃ gatīnaṃ aññatarā gati pāṭikaṅkhā – devā vā manussā vā’’ti.
२८. ‘‘मिच्छादिट्ठिकस्स , भिक्खवे, द्विन्नं गतीनं अञ्ञतरा गति पाटिकङ्खा – निरयो वा तिरच्छानयोनि वा’’ति।
28. ‘‘Micchādiṭṭhikassa , bhikkhave, dvinnaṃ gatīnaṃ aññatarā gati pāṭikaṅkhā – nirayo vā tiracchānayoni vā’’ti.
२९. ‘‘सम्मादिट्ठिकस्स, भिक्खवे, द्विन्नं गतीनं अञ्ञतरा गति पाटिकङ्खा – देवा वा मनुस्सा वा’’ति।
29. ‘‘Sammādiṭṭhikassa, bhikkhave, dvinnaṃ gatīnaṃ aññatarā gati pāṭikaṅkhā – devā vā manussā vā’’ti.
३०. ‘‘दुस्सीलस्स, भिक्खवे, द्वे पटिग्गाहा – निरयो वा तिरच्छानयोनि वा। सीलवतो, भिक्खवे, द्वे पटिग्गाहा – देवा वा मनुस्सा वा’’ति 3।
30. ‘‘Dussīlassa, bhikkhave, dve paṭiggāhā – nirayo vā tiracchānayoni vā. Sīlavato, bhikkhave, dve paṭiggāhā – devā vā manussā vā’’ti 4.
३१. ‘‘द्वाहं, भिक्खवे, अत्थवसे सम्पस्समानो अरञ्ञवनपत्थानि 5 पन्तानि सेनासनानि पटिसेवामि। कतमे द्वे? अत्तनो च दिट्ठधम्मसुखविहारं सम्पस्समानो, पच्छिमञ्च जनतं अनुकम्पमानो। इमे खो अहं, भिक्खवे, द्वे अत्थवसे सम्पस्समानो अरञ्ञवनपत्थानि पन्तानि सेनासनानि पटिसेवामी’’ति।
31. ‘‘Dvāhaṃ, bhikkhave, atthavase sampassamāno araññavanapatthāni 6 pantāni senāsanāni paṭisevāmi. Katame dve? Attano ca diṭṭhadhammasukhavihāraṃ sampassamāno, pacchimañca janataṃ anukampamāno. Ime kho ahaṃ, bhikkhave, dve atthavase sampassamāno araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmī’’ti.
३२. ‘‘द्वे मे, भिक्खवे, धम्मा विज्जाभागिया। कतमे द्वे? समथो च विपस्सना च। समथो, भिक्खवे, भावितो कमत्थ 7 मनुभोति? चित्तं भावीयति। चित्तं भावितं कमत्थमनुभोति? यो रागो सो पहीयति। विपस्सना, भिक्खवे, भाविता कमत्थमनुभोति? पञ्ञा भावीयति। पञ्ञा भाविता कमत्थमनुभोति? या अविज्जा सा पहीयति। रागुपक्किलिट्ठं वा, भिक्खवे, चित्तं न विमुच्चति, अविज्जुपक्किलिट्ठा वा पञ्ञा भावीयति। इति खो, भिक्खवे, रागविरागा चेतोविमुत्ति, अविज्जाविरागा पञ्ञाविमुत्ती’’ति।
32. ‘‘Dve me, bhikkhave, dhammā vijjābhāgiyā. Katame dve? Samatho ca vipassanā ca. Samatho, bhikkhave, bhāvito kamattha 8 manubhoti? Cittaṃ bhāvīyati. Cittaṃ bhāvitaṃ kamatthamanubhoti? Yo rāgo so pahīyati. Vipassanā, bhikkhave, bhāvitā kamatthamanubhoti? Paññā bhāvīyati. Paññā bhāvitā kamatthamanubhoti? Yā avijjā sā pahīyati. Rāgupakkiliṭṭhaṃ vā, bhikkhave, cittaṃ na vimuccati, avijjupakkiliṭṭhā vā paññā bhāvīyati. Iti kho, bhikkhave, rāgavirāgā cetovimutti, avijjāvirāgā paññāvimuttī’’ti.
बालवग्गो ततियो।
Bālavaggo tatiyo.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ३. बालवग्गवण्णना • 3. Bālavaggavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ३. बालवग्गवण्णना • 3. Bālavaggavaṇṇanā
