Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / धम्मपदपाळि • Dhammapadapāḷi

    ५. बालवग्गो

    5. Bālavaggo

    ६०.

    60.

    दीघा जागरतो रत्ति, दीघं सन्तस्स योजनं।

    Dīghā jāgarato ratti, dīghaṃ santassa yojanaṃ;

    दीघो बालानं संसारो, सद्धम्मं अविजानतं॥

    Dīgho bālānaṃ saṃsāro, saddhammaṃ avijānataṃ.

    ६१.

    61.

    चरञ्‍चे नाधिगच्छेय्य, सेय्यं सदिसमत्तनो।

    Carañce nādhigaccheyya, seyyaṃ sadisamattano;

    एकचरियं 1 दळ्हं कयिरा, नत्थि बाले सहायता॥

    Ekacariyaṃ 2 daḷhaṃ kayirā, natthi bāle sahāyatā.

    ६२.

    62.

    पुत्ता मत्थि धनम्मत्थि 3, इति बालो विहञ्‍ञति।

    Puttā matthi dhanammatthi 4, iti bālo vihaññati;

    अत्ता हि 5 अत्तनो नत्थि, कुतो पुत्ता कुतो धनं॥

    Attā hi 6 attano natthi, kuto puttā kuto dhanaṃ.

    ६३.

    63.

    यो बालो मञ्‍ञति बाल्यं, पण्डितो वापि तेन सो।

    Yo bālo maññati bālyaṃ, paṇḍito vāpi tena so;

    बालो च पण्डितमानी, स वे ‘‘बालो’’ति वुच्‍चति॥

    Bālo ca paṇḍitamānī, sa ve ‘‘bālo’’ti vuccati.

    ६४.

    64.

    यावजीवम्पि चे बालो, पण्डितं पयिरुपासति।

    Yāvajīvampi ce bālo, paṇḍitaṃ payirupāsati;

    न सो धम्मं विजानाति, दब्बी सूपरसं यथा॥

    Na so dhammaṃ vijānāti, dabbī sūparasaṃ yathā.

    ६५.

    65.

    मुहुत्तमपि चे विञ्‍ञू, पण्डितं पयिरुपासति।

    Muhuttamapi ce viññū, paṇḍitaṃ payirupāsati;

    खिप्पं धम्मं विजानाति, जिव्हा सूपरसं यथा॥

    Khippaṃ dhammaṃ vijānāti, jivhā sūparasaṃ yathā.

    ६६.

    66.

    चरन्ति बाला दुम्मेधा, अमित्तेनेव अत्तना।

    Caranti bālā dummedhā, amitteneva attanā;

    करोन्ता पापकं कम्मं, यं होति कटुकप्फलं॥

    Karontā pāpakaṃ kammaṃ, yaṃ hoti kaṭukapphalaṃ.

    ६७.

    67.

    न तं कम्मं कतं साधु, यं कत्वा अनुतप्पति।

    Na taṃ kammaṃ kataṃ sādhu, yaṃ katvā anutappati;

    यस्स अस्सुमुखो रोदं, विपाकं पटिसेवति॥

    Yassa assumukho rodaṃ, vipākaṃ paṭisevati.

    ६८.

    68.

    तञ्‍च कम्मं कतं साधु, यं कत्वा नानुतप्पति।

    Tañca kammaṃ kataṃ sādhu, yaṃ katvā nānutappati;

    यस्स पतीतो सुमनो, विपाकं पटिसेवति॥

    Yassa patīto sumano, vipākaṃ paṭisevati.

    ६९.

    69.

    मधुवा 7 मञ्‍ञति बालो, याव पापं न पच्‍चति।

    Madhuvā 8 maññati bālo, yāva pāpaṃ na paccati;

    यदा च पच्‍चति पापं, बालो 9 दुक्खं निगच्छति॥

    Yadā ca paccati pāpaṃ, bālo 10 dukkhaṃ nigacchati.

    ७०.

    70.

    मासे मासे कुसग्गेन, बालो भुञ्‍जेय्य भोजनं।

    Māse māse kusaggena, bālo bhuñjeyya bhojanaṃ;

    न सो सङ्खातधम्मानं 11, कलं अग्घति सोळसिं॥

    Na so saṅkhātadhammānaṃ 12, kalaṃ agghati soḷasiṃ.

    ७१.

    71.

    न हि पापं कतं कम्मं, सज्‍जु खीरंव मुच्‍चति।

    Na hi pāpaṃ kataṃ kammaṃ, sajju khīraṃva muccati;

    डहन्तं बालमन्वेति, भस्मच्छन्‍नोव 13 पावको॥

    Ḍahantaṃ bālamanveti, bhasmacchannova 14 pāvako.

    ७२.

    72.

    यावदेव अनत्थाय, ञत्तं 15 बालस्स जायति।

    Yāvadeva anatthāya, ñattaṃ 16 bālassa jāyati;

    हन्ति बालस्स सुक्‍कंसं, मुद्धमस्स विपातयं॥

    Hanti bālassa sukkaṃsaṃ, muddhamassa vipātayaṃ.

    ७३.

    73.

    असन्तं भावनमिच्छेय्य 17, पुरेक्खारञ्‍च भिक्खुसु।

    Asantaṃ bhāvanamiccheyya 18, purekkhārañca bhikkhusu;

    आवासेसु च इस्सरियं, पूजा परकुलेसु च॥

    Āvāsesu ca issariyaṃ, pūjā parakulesu ca.

    ७४.

    74.

    ममेव कत मञ्‍ञन्तु, गिहीपब्बजिता उभो।

    Mameva kata maññantu, gihīpabbajitā ubho;

    ममेवातिवसा अस्सु, किच्‍चाकिच्‍चेसु किस्मिचि।

    Mamevātivasā assu, kiccākiccesu kismici;

    इति बालस्स सङ्कप्पो, इच्छा मानो च वड्ढति॥

    Iti bālassa saṅkappo, icchā māno ca vaḍḍhati.

    ७५.

    75.

    अञ्‍ञा हि लाभूपनिसा, अञ्‍ञा निब्बानगामिनी।

    Aññā hi lābhūpanisā, aññā nibbānagāminī;

    एवमेतं अभिञ्‍ञाय, भिक्खु बुद्धस्स सावको।

    Evametaṃ abhiññāya, bhikkhu buddhassa sāvako;

    सक्‍कारं नाभिनन्देय्य, विवेकमनुब्रूहये॥

    Sakkāraṃ nābhinandeyya, vivekamanubrūhaye.

    बालवग्गो पञ्‍चमो निट्ठितो।

    Bālavaggo pañcamo niṭṭhito.







    Footnotes:
    1. एकचरियं (क॰)
    2. ekacariyaṃ (ka.)
    3. पुत्तमत्थि धनमत्थि (क॰)
    4. puttamatthi dhanamatthi (ka.)
    5. अत्तापि (?)
    6. attāpi (?)
    7. मधुं वा (दी॰ नि॰ टीका १)
    8. madhuṃ vā (dī. ni. ṭīkā 1)
    9. अथ बालो (सी॰ स्या॰) अथ (?)
    10. atha bālo (sī. syā.) atha (?)
    11. सङ्खतधम्मानं (सी॰ पी॰ क॰)
    12. saṅkhatadhammānaṃ (sī. pī. ka.)
    13. भस्माछन्‍नोव (सी॰ पी॰ क॰)
    14. bhasmāchannova (sī. pī. ka.)
    15. ञातं (?)
    16. ñātaṃ (?)
    17. असन्तं भावमिच्छेय्य (स्या॰), असन्तभावनमिच्छेय्य (क॰)
    18. asantaṃ bhāvamiccheyya (syā.), asantabhāvanamiccheyya (ka.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / धम्मपद-अट्ठकथा • Dhammapada-aṭṭhakathā / ५. बालवग्गो • 5. Bālavaggo


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact