| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๑๐. พาฬฺหคิลานสุตฺตํ
10. Bāḷhagilānasuttaṃ
๙๐๘. เอกํ สมยํ อายสฺมา อนุรุโทฺธ สาวตฺถิยํ วิหรติ อนฺธวนสฺมิํ อาพาธิโก ทุกฺขิโต พาฬฺหคิลาโนฯ อถ โข สมฺพหุลา ภิกฺขู เยนายสฺมา อนุรุโทฺธ เตนุปสงฺกมิํสุ; อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อนุรุทฺธํ เอตทโวจุํ –
908. Ekaṃ samayaṃ āyasmā anuruddho sāvatthiyaṃ viharati andhavanasmiṃ ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. Atha kho sambahulā bhikkhū yenāyasmā anuruddho tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ anuruddhaṃ etadavocuṃ –
‘‘กตเมนายสฺมโต อนุรุทฺธสฺส วิหาเรน วิหรโต อุปฺปนฺนา สารีริกา ทุกฺขา เวทนา จิตฺตํ น ปริยาทาย ติฎฺฐนฺตี’’ติ? ‘‘จตูสุ โข เม, อาวุโส, สติปฎฺฐาเนสุ สุปฺปติฎฺฐิตจิตฺตสฺส วิหรโต อุปฺปนฺนา สารีริกา ทุกฺขา เวทนา จิตฺตํ น ปริยาทาย ติฎฺฐนฺติฯ กตเมสุ จตูสุ? อิธาหํ, อาวุโส, กาเย กายานุปสฺสี วิหรามิ…เป.… เวทนาสุ…เป.… จิเตฺต…เป.… ธเมฺมสุ ธมฺมานุปสฺสี วิหรามิ อาตาปี สมฺปชาโน สติมา, วิเนยฺย โลเก อภิชฺฌาโทมนสฺสํ – อิเมสุ โข เม, อาวุโส, จตูสุ สติปฎฺฐาเนสุ สุปฺปติฎฺฐิตจิตฺตสฺส วิหรโต อุปฺปนฺนา สารีริกา ทุกฺขา เวทนา จิตฺตํ น ปริยาทาย ติฎฺฐนฺตี’’ติฯ ทสมํฯ
‘‘Katamenāyasmato anuruddhassa vihārena viharato uppannā sārīrikā dukkhā vedanā cittaṃ na pariyādāya tiṭṭhantī’’ti? ‘‘Catūsu kho me, āvuso, satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacittassa viharato uppannā sārīrikā dukkhā vedanā cittaṃ na pariyādāya tiṭṭhanti. Katamesu catūsu? Idhāhaṃ, āvuso, kāye kāyānupassī viharāmi…pe… vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharāmi ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ – imesu kho me, āvuso, catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacittassa viharato uppannā sārīrikā dukkhā vedanā cittaṃ na pariyādāya tiṭṭhantī’’ti. Dasamaṃ.
รโหคตวโคฺค ปฐโมฯ
Rahogatavaggo paṭhamo.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
รโหคเตน เทฺว วุตฺตา, สุตนุ กณฺฑกี ตโย;
Rahogatena dve vuttā, sutanu kaṇḍakī tayo;
ตณฺหกฺขยสลฬาคารํ, อมฺพปาลิ จ คิลานนฺติฯ
Taṇhakkhayasalaḷāgāraṃ, ambapāli ca gilānanti.
