| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஜாதக-அட்ட²கதா² • Jātaka-aṭṭhakathā |
[120] 10. ப³ந்த⁴னமொக்க²ஜாதகவண்ணனா
[120] 10. Bandhanamokkhajātakavaṇṇanā
அப³த்³தா⁴ தத்த² ப³ஜ்ஜ²ந்தீதி இத³ங் ஸத்தா² ஜேதவனே விஹரந்தோ சிஞ்சமாணவிகங் ஆரப்³ப⁴ கதே²ஸி. தஸ்ஸா வத்து² த்³வாத³ஸகனிபாதே மஹாபது³மஜாதகே (ஜா॰ 1.12.106 ஆத³யோ) ஆவி ப⁴விஸ்ஸதி. ததா³ பன ஸத்தா² ‘‘ந, பி⁴க்க²வே, சிஞ்சமாணவிகா இதா³னேவ மங் அபூ⁴தேன அப்³பா⁴சிக்க²தி, புப்³பே³பி அப்³பா⁴சிக்கி²யேவா’’தி வத்வா அதீதங் ஆஹரி.
Abaddhātattha bajjhantīti idaṃ satthā jetavane viharanto ciñcamāṇavikaṃ ārabbha kathesi. Tassā vatthu dvādasakanipāte mahāpadumajātake (jā. 1.12.106 ādayo) āvi bhavissati. Tadā pana satthā ‘‘na, bhikkhave, ciñcamāṇavikā idāneva maṃ abhūtena abbhācikkhati, pubbepi abbhācikkhiyevā’’ti vatvā atītaṃ āhari.
அதீதே பா³ராணஸியங் ப்³ரஹ்மத³த்தே ரஜ்ஜங் காரெந்தே போ³தி⁴ஸத்தோ புரோஹிதஸ்ஸ கே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா வயப்பத்தோ பிது அச்சயேன தஸ்ஸேவ புரோஹிதோ அஹோஸி. தேன அக்³க³மஹேஸியா வரோ தி³ன்னோ ஹோதி ‘‘ப⁴த்³தே³, யங் இச்ச²ஸி, தங் வதெ³ய்யாஸீ’’தி. ஸா ஏவமாஹ ‘‘ந மய்ஹங் அஞ்ஞோ வரோ நாம து³ல்லபோ⁴, இதோ பன தே பட்டா²ய அஞ்ஞா இத்தீ² கிலேஸவஸேன ந ஓலோகேதப்³பா³’’தி. ஸோ படிக்கி²பித்வா புனப்புனங் நிப்பீளியமானோ தஸ்ஸா வசனங் அதிக்கமிதுங் அஸக்கொந்தோ ஸம்படிச்சி²த்வா ததோ பட்டா²ய ஸோளஸஸு நாடகித்தி²ஸஹஸ்ஸேஸு கிலேஸவஸேன ஏகித்தி²ம்பி ந ஓலோகேஸி.
Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto purohitassa gehe nibbattitvā vayappatto pitu accayena tasseva purohito ahosi. Tena aggamahesiyā varo dinno hoti ‘‘bhadde, yaṃ icchasi, taṃ vadeyyāsī’’ti. Sā evamāha ‘‘na mayhaṃ añño varo nāma dullabho, ito pana te paṭṭhāya aññā itthī kilesavasena na oloketabbā’’ti. So paṭikkhipitvā punappunaṃ nippīḷiyamāno tassā vacanaṃ atikkamituṃ asakkonto sampaṭicchitvā tato paṭṭhāya soḷasasu nāṭakitthisahassesu kilesavasena ekitthimpi na olokesi.
அத²ஸ்ஸ பச்சந்தோ குப்பி, பச்சந்தே டி²தா யோதா⁴ சோரேஹி ஸத்³தி⁴ங் த்³வே தயோ ஸங்கா³மே கத்வா ‘‘இதோ உத்தரி மயங் ந ஸக்கோமா’’தி ரஞ்ஞோ பண்ணங் பேஸேஸுங். ராஜா தத்த² க³ந்துகாமோ ப³லகாயங் ஸங்ஹரித்வா தங் பக்கோஸாபெத்வா ‘‘ப⁴த்³தே³, அஹங் பச்சந்தங் க³ச்சா²மி, தத்த² நானப்பகாரானி யுத்³தா⁴னி ஹொந்தி, ஜயபராஜயோபி அனிப³த்³தோ⁴, தாதி³ஸேஸு டா²னேஸு மாதுகா³மோ து³ப்பரிஹாரோ, த்வங் இதே⁴வ நிவத்தாஹீ’’தி ஆஹ. ஸா ‘‘ந ஸக்கா, தே³வ, மயா நிவத்திது’’ந்தி புனப்புனங் ரஞ்ஞா படிக்கி²த்தா ஆஹ ‘‘தேன ஹி ஏகேகங் யோஜனங் க³ந்த்வா மய்ஹங் ஸுக²து³க்க²ஜானநத்த²ங் ஏகேகங் மனுஸ்ஸங் பேஸெய்யாதா²’’தி. ராஜா ‘‘ஸாதூ⁴’’தி ஸம்படிச்சி²த்வா போ³தி⁴ஸத்தங் நக³ரே ட²பெத்வா மஹந்தேன ப³லகாயேன நிக்க²மித்வா க³ச்ச²ந்தோ யோஜனே யோஜனே ஏகேகங் புரிஸங் ‘‘அம்ஹாகங் ஆரொக்³யங் ஆரோசெத்வா தே³வியா ஸுக²து³க்க²ங் ஜானித்வா ஆக³ச்சா²’’தி பேஸேஸி. ஸா ஆக³தாக³தங் புரிஸங் ‘‘ராஜா கிமத்த²ங் தங் பேஸேதீ’’தி புச்சி²த்வா ‘‘தும்ஹாகங் ஸுக²து³க்க²ஜானநத்தா²யா’’தி வுத்தே ‘‘தேன ஹி ஏஹீ’’தி தேன ஸத்³தி⁴ங் அஸத்³த⁴ம்மங் படிஸேவதி. ராஜா த்³வத்திங்ஸயோஜனமக்³க³ங் க³ச்ச²ந்தோ த்³வத்திங்ஸ ஜனே பேஸேஸி, ஸா ஸப்³பே³ஹிபி தேஹி ஸத்³தி⁴ங் ததே²வ அகாஸி.
Athassa paccanto kuppi, paccante ṭhitā yodhā corehi saddhiṃ dve tayo saṅgāme katvā ‘‘ito uttari mayaṃ na sakkomā’’ti rañño paṇṇaṃ pesesuṃ. Rājā tattha gantukāmo balakāyaṃ saṃharitvā taṃ pakkosāpetvā ‘‘bhadde, ahaṃ paccantaṃ gacchāmi, tattha nānappakārāni yuddhāni honti, jayaparājayopi anibaddho, tādisesu ṭhānesu mātugāmo dupparihāro, tvaṃ idheva nivattāhī’’ti āha. Sā ‘‘na sakkā, deva, mayā nivattitu’’nti punappunaṃ raññā paṭikkhittā āha ‘‘tena hi ekekaṃ yojanaṃ gantvā mayhaṃ sukhadukkhajānanatthaṃ ekekaṃ manussaṃ peseyyāthā’’ti. Rājā ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā bodhisattaṃ nagare ṭhapetvā mahantena balakāyena nikkhamitvā gacchanto yojane yojane ekekaṃ purisaṃ ‘‘amhākaṃ ārogyaṃ ārocetvā deviyā sukhadukkhaṃ jānitvā āgacchā’’ti pesesi. Sā āgatāgataṃ purisaṃ ‘‘rājā kimatthaṃ taṃ pesetī’’ti pucchitvā ‘‘tumhākaṃ sukhadukkhajānanatthāyā’’ti vutte ‘‘tena hi ehī’’ti tena saddhiṃ asaddhammaṃ paṭisevati. Rājā dvattiṃsayojanamaggaṃ gacchanto dvattiṃsa jane pesesi, sā sabbehipi tehi saddhiṃ tatheva akāsi.
ராஜா பச்சந்தங் வூபஸமெத்வா ஜனபத³ங் ஸமஸ்ஸாஸெத்வா புன ஆக³ச்ச²ந்தோபி ததே²வ த்³வத்திங்ஸ ஜனே பேஸேஸி, ஸா தேஹிபி ஸத்³தி⁴ங் ததே²வ விப்படிபஜ்ஜியேவ. ராஜா ஆக³ந்த்வா ஜயக்க²ந்தா⁴வாரட்டா²னே ட²த்வா ‘‘நக³ரங் படிஜக்³கா³பேதூ’’தி போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ பண்ணங் பேஸேஸி. போ³தி⁴ஸத்தோ ஸகலனக³ரங் படிஜக்³கா³பெத்வா ராஜனிவேஸனங் படிஜக்³கா³பெந்தோ தே³வியா வஸனட்டா²னங் அக³மாஸி. ஸா போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ ரூபஸோப⁴க்³க³ப்பத்தங் காயங் தி³ஸ்வா ஸண்டா²துங் அஸக்கொந்தீ ‘‘ஏஹி , ப்³ராஹ்மண, ஸயனங் அபி⁴ருஹா’’தி ஆஹ. போ³தி⁴ஸத்தோ ‘‘மா ஏவங் அவச, ராஜாபி க³ரு, அகுஸலம்பி பா⁴யாமி, ந ஸக்கா மயா ஏவங் காது’’ந்தி ஆஹ. ‘‘சதுஸட்டி²யா பாத³மூலிகானங் நேவ ராஜா க³ரு, ந அகுஸலங் பா⁴யந்தி. தவேவ ராஜா க³ரு, த்வங்யேவ ச அகுஸலங் பா⁴யஸீ’’தி. ‘‘ஆம, தே³வி, ஸசே தேஸம்பி ஏவங் ப⁴வெய்ய, ந ஏவரூபங் கரெய்யுங்’’. ‘‘அஹங் பன ஜானமானோ ஏவரூபங் ஸாஹஸியகம்மங் ந கரிஸ்ஸாமீ’’தி. ‘‘கிங் ப³ஹுங் விப்பலபஸி, ஸசே மே வசனங் ந கரோஸி, ஸீஸங் தே சி²ந்தா³பெஸ்ஸாமீ’’தி. ‘‘திட்ட²து தாவ ஏகஸ்மிங் அத்தபா⁴வே ஸீஸங், அத்தபா⁴வஸஹஸ்ஸேபி ஸீஸே சி²ஜ்ஜந்தே ந ஸக்கா மயா ஏவரூபங் காது’’ந்தி. ஸா ‘‘ஹோது, ஜானிஸ்ஸாமீ’’தி போ³தி⁴ஸத்தங் தஜ்ஜெத்வா அத்தனோ க³ப்³ப⁴ங் பவிஸித்வா ஸரீரே நக²வளஞ்ஜங் த³ஸ்ஸெத்வா தேலேன க³த்தானி அப்³ப⁴ஞ்ஜித்வா கிலிட்ட²வத்த²ங் நிவாஸெத்வா கி³லானாலயங் கத்வா தா³ஸியோ ஆணாபேஸி ‘ரஞ்ஞா கஹங் தே³வீ’தி வுத்தே ‘கி³லானா’தி கதெ²ய்யாதா²’’தி.
Rājā paccantaṃ vūpasametvā janapadaṃ samassāsetvā puna āgacchantopi tatheva dvattiṃsa jane pesesi, sā tehipi saddhiṃ tatheva vippaṭipajjiyeva. Rājā āgantvā jayakkhandhāvāraṭṭhāne ṭhatvā ‘‘nagaraṃ paṭijaggāpetū’’ti bodhisattassa paṇṇaṃ pesesi. Bodhisatto sakalanagaraṃ paṭijaggāpetvā rājanivesanaṃ paṭijaggāpento deviyā vasanaṭṭhānaṃ agamāsi. Sā bodhisattassa rūpasobhaggappattaṃ kāyaṃ disvā saṇṭhātuṃ asakkontī ‘‘ehi , brāhmaṇa, sayanaṃ abhiruhā’’ti āha. Bodhisatto ‘‘mā evaṃ avaca, rājāpi garu, akusalampi bhāyāmi, na sakkā mayā evaṃ kātu’’nti āha. ‘‘Catusaṭṭhiyā pādamūlikānaṃ neva rājā garu, na akusalaṃ bhāyanti. Taveva rājā garu, tvaṃyeva ca akusalaṃ bhāyasī’’ti. ‘‘Āma, devi, sace tesampi evaṃ bhaveyya, na evarūpaṃ kareyyuṃ’’. ‘‘Ahaṃ pana jānamāno evarūpaṃ sāhasiyakammaṃ na karissāmī’’ti. ‘‘Kiṃ bahuṃ vippalapasi, sace me vacanaṃ na karosi, sīsaṃ te chindāpessāmī’’ti. ‘‘Tiṭṭhatu tāva ekasmiṃ attabhāve sīsaṃ, attabhāvasahassepi sīse chijjante na sakkā mayā evarūpaṃ kātu’’nti. Sā ‘‘hotu, jānissāmī’’ti bodhisattaṃ tajjetvā attano gabbhaṃ pavisitvā sarīre nakhavaḷañjaṃ dassetvā telena gattāni abbhañjitvā kiliṭṭhavatthaṃ nivāsetvā gilānālayaṃ katvā dāsiyo āṇāpesi ‘raññā kahaṃ devī’ti vutte ‘gilānā’ti katheyyāthā’’ti.
போ³தி⁴ஸத்தோபி ரஞ்ஞோ படிபத²ங் அக³மாஸி. ராஜா நக³ரங் பத³க்கி²ணங் கத்வா பாஸாத³ங் ஆருய்ஹ தே³விங் அபஸ்ஸந்தோ ‘‘கஹங், தே³வீ’’தி புச்சி². ‘‘கி³லானா, தே³வா’’தி. ஸோபி ஸிரிக³ப்³ப⁴ங் பவிஸித்வா தஸ்ஸா பிட்டி²ங் பரிமஜ்ஜந்தோ ‘‘கிங் தே, ப⁴த்³தே³, அபா²ஸுக’’ந்தி புச்சி². ஸா துண்ஹீ அஹோஸி. ததியவாரே ராஜானங் ஓலோகெத்வா ‘‘த்வம்பி, மஹாராஜ, ஜீவஸி நாம, மாதி³ஸாபி இத்தி²யோ ஸஸ்ஸாமிகாயேவ நாமா’’தி ஆஹ. ‘‘கிங் ஏதங், ப⁴த்³தே³’’தி? தும்ஹேஹி நக³ரங் ரக்க²னத்தா²ய ட²பிதோ புரோஹிதோ ‘‘தும்ஹாகங் நிவேஸனங் படிஜக்³கா³மீ’’தி இதா⁴க³ந்த்வா அத்தனோ வசனங் அகரொந்திங் மங் பஹரித்வா அத்தனோ மனங் பூரெத்வா க³தோதி. ராஜா அக்³கி³ம்ஹி பக்கி²த்தலோணஸக்க²ரா விய கோதே⁴ன தடதடாயந்தோ ஸிரிக³ப்³பா⁴ நிக்க²மித்வா தோ³வாரிகபாத³மூலிகாத³யோ பக்கோஸாபெத்வா ‘‘க³ச்ச²த², ப⁴ணே, புரோஹிதங் பச்சா²பா³ஹங் ப³ந்தி⁴த்வா வஜ்ஜ²பா⁴வப்பத்தங் கத்வா நக³ரா நீஹரித்வா ஆகா⁴தனங் நெத்வா ஸீஸமஸ்ஸ சி²ந்த³தா²’’தி ஆஹ. தே வேகே³ன க³ந்த்வா தங் பச்சா²பா³ஹங் ப³ந்தி⁴த்வா வஜ்ஜ²பே⁴ரிங் சராபேஸுங்.
Bodhisattopi rañño paṭipathaṃ agamāsi. Rājā nagaraṃ padakkhiṇaṃ katvā pāsādaṃ āruyha deviṃ apassanto ‘‘kahaṃ, devī’’ti pucchi. ‘‘Gilānā, devā’’ti. Sopi sirigabbhaṃ pavisitvā tassā piṭṭhiṃ parimajjanto ‘‘kiṃ te, bhadde, aphāsuka’’nti pucchi. Sā tuṇhī ahosi. Tatiyavāre rājānaṃ oloketvā ‘‘tvampi, mahārāja, jīvasi nāma, mādisāpi itthiyo sassāmikāyeva nāmā’’ti āha. ‘‘Kiṃ etaṃ, bhadde’’ti? Tumhehi nagaraṃ rakkhanatthāya ṭhapito purohito ‘‘tumhākaṃ nivesanaṃ paṭijaggāmī’’ti idhāgantvā attano vacanaṃ akarontiṃ maṃ paharitvā attano manaṃ pūretvā gatoti. Rājā aggimhi pakkhittaloṇasakkharā viya kodhena taṭataṭāyanto sirigabbhā nikkhamitvā dovārikapādamūlikādayo pakkosāpetvā ‘‘gacchatha, bhaṇe, purohitaṃ pacchābāhaṃ bandhitvā vajjhabhāvappattaṃ katvā nagarā nīharitvā āghātanaṃ netvā sīsamassa chindathā’’ti āha. Te vegena gantvā taṃ pacchābāhaṃ bandhitvā vajjhabheriṃ carāpesuṃ.
போ³தி⁴ஸத்தோ சிந்தேஸி – ‘‘அத்³தா⁴ தாய து³ட்ட²தே³வியா ராஜா புரேதரமேவ பரிபி⁴ன்னோ, அஜ்ஜ தா³னாஹங் அத்தனோ ப³லேனேவ அத்தானங் மோசெஸ்ஸாமீ’’தி. ஸோ தே புரிஸே ஆஹ ‘‘போ⁴, தும்ஹே மங் மாரெந்தா ரஞ்ஞோ த³ஸ்ஸெத்வாவ மாரேதா²’’தி. ‘‘கிங்காரணா’’தி? ‘‘அஹங் ராஜகம்மிகோ, ப³ஹு மே கம்மங் கதங், ப³ஹூனி மஹானிதி⁴ட்டா²னானி ஜானாமி, ராஜகுடும்ப³ங் மயா விசாரிதங். ஸசே மங் ரஞ்ஞோ ந த³ஸ்ஸெஸ்ஸத², ப³ஹுத⁴னங் நஸ்ஸிஸ்ஸதி, மயா ரஞ்ஞோ ஸாபதெய்யே ஆசிக்கி²தே பச்சா² காதப்³ப³ங் கரோதா²’’தி. தே தங் ரஞ்ஞோ த³ஸ்ஸயிங்ஸு. ராஜா தங் தி³ஸ்வாவ ‘‘கஸ்மா போ⁴, ப்³ராஹ்மண, மயி லஜ்ஜங் ந அகாஸி, கஸ்மா தே ஏவரூபங் பாபகம்மங் கத’’ந்தி ஆஹ. ‘‘மஹாராஜ, அஹங் ஸொத்தி²யகுலே ஜாதோ, மயா குந்த²கிபில்லிகமத்தோபி பாணாதிபாதோ ந கதபுப்³போ³, திணஸலாகமத்தம்பி அதி³ன்னங் நாதி³ன்னபுப்³ப³ங், லோப⁴வஸேன பரேஸங் இத்தீ² அக்கீ²னி உம்மீலெத்வாபி ந ஓலோகிதபுப்³பா³, ஹஸ்ஸவஸேனாபி முஸா ந பா⁴ஸிதபுப்³பா³, குஸக்³கே³னாபி மஜ்ஜங் ந பீதபுப்³ப³ங், அஹங் தும்ஹேஸு நிரபராதோ⁴. ஸா பன பா³லா லோப⁴வஸேன மங் ஹத்தே² க³ஹெத்வா மயா படிக்கி²த்தா மங் தஜ்ஜெத்வா அத்தனா கதங் பாபங் உத்தானங் கத்வா மம ஆசிக்கி²த்வா அந்தோக³ப்³ப⁴ங் பவிட்டா². அஹங் நிரபராதோ⁴, பண்ணங் க³ஹெத்வா பன ஆக³தா சதுஸட்டி² ஜனா ஸாபராதா⁴, தே பக்கோஸாபெத்வா ‘‘தாய வோ வசனங் கதங், ந கத’’ந்தி புச்ச², தே³வாதி. ராஜா தே சதுஸட்டி² ஜனே ப³ந்தா⁴பெத்வா தே³விங் பக்கோஸாபெத்வா ‘‘தயா ஏதேஹி ஸத்³தி⁴ங் பாபங் கதங், ந கத’’ந்தி புச்சி². ‘‘கதங், தே³வா’’தி வுத்தே தே பச்சா²பா³ஹங் ப³ந்தா⁴பெத்வா ‘‘இமேஸங் சதுஸட்டி²ஜனானங் ஸீஸானி சி²ந்த³தா²’’தி ஆணாபேஸி.
Bodhisatto cintesi – ‘‘addhā tāya duṭṭhadeviyā rājā puretarameva paribhinno, ajja dānāhaṃ attano baleneva attānaṃ mocessāmī’’ti. So te purise āha ‘‘bho, tumhe maṃ mārentā rañño dassetvāva mārethā’’ti. ‘‘Kiṃkāraṇā’’ti? ‘‘Ahaṃ rājakammiko, bahu me kammaṃ kataṃ, bahūni mahānidhiṭṭhānāni jānāmi, rājakuṭumbaṃ mayā vicāritaṃ. Sace maṃ rañño na dassessatha, bahudhanaṃ nassissati, mayā rañño sāpateyye ācikkhite pacchā kātabbaṃ karothā’’ti. Te taṃ rañño dassayiṃsu. Rājā taṃ disvāva ‘‘kasmā bho, brāhmaṇa, mayi lajjaṃ na akāsi, kasmā te evarūpaṃ pāpakammaṃ kata’’nti āha. ‘‘Mahārāja, ahaṃ sotthiyakule jāto, mayā kunthakipillikamattopi pāṇātipāto na katapubbo, tiṇasalākamattampi adinnaṃ nādinnapubbaṃ, lobhavasena paresaṃ itthī akkhīni ummīletvāpi na olokitapubbā, hassavasenāpi musā na bhāsitapubbā, kusaggenāpi majjaṃ na pītapubbaṃ, ahaṃ tumhesu niraparādho. Sā pana bālā lobhavasena maṃ hatthe gahetvā mayā paṭikkhittā maṃ tajjetvā attanā kataṃ pāpaṃ uttānaṃ katvā mama ācikkhitvā antogabbhaṃ paviṭṭhā. Ahaṃ niraparādho, paṇṇaṃ gahetvā pana āgatā catusaṭṭhi janā sāparādhā, te pakkosāpetvā ‘‘tāya vo vacanaṃ kataṃ, na kata’’nti puccha, devāti. Rājā te catusaṭṭhi jane bandhāpetvā deviṃ pakkosāpetvā ‘‘tayā etehi saddhiṃ pāpaṃ kataṃ, na kata’’nti pucchi. ‘‘Kataṃ, devā’’ti vutte te pacchābāhaṃ bandhāpetvā ‘‘imesaṃ catusaṭṭhijanānaṃ sīsāni chindathā’’ti āṇāpesi.
அத² நங் போ³தி⁴ஸத்தோ ஆஹ – ‘‘நத்தி², மஹாராஜ, ஏதேஸங் தோ³ஸோ, தே³வீ அத்தனோ ருசிங் காராபேஸி. நிரபராதா⁴ ஏதே, தஸ்மா நேஸங் க²மத². தஸ்ஸாபி தோ³ஸோ நத்தி², இத்தி²யோ நாம மேது²னத⁴ம்மேன அதித்தா. ஜாதிஸபா⁴வோ ஹி ஏஸ. ஏதாஸங் க²மிதப்³ப³யுத்தமேவ ஹோதி. தஸ்மா ஏதிஸ்ஸாபி க²மதா²’’தி நானப்பகாரேன ராஜானங் ஸஞ்ஞாபெத்வா தே சதுஸட்டி²பி ஜனே தஞ்ச பா³லங் மோசாபெத்வா ஸப்³பே³ஸங் யதா²ஸகானி டா²னானி தா³பேஸி. ஏவங் தே ஸப்³பே³ மோசெத்வா ஸகட்டா²னே பதிட்டா²பெத்வா போ³தி⁴ஸத்தோ ராஜானங் உபஸங்கமித்வா ‘‘மஹாராஜ, அந்த⁴பா³லானங் நாம அவத்து²கேன வசனேன அப³ந்தி⁴தப்³ப³யுத்தகாபி பண்டி³தா பச்சா²பா³ஹங் ப³த்³தா⁴, பண்டி³தானங் காரணயுத்தேன வசனேன பச்சா²பா³ஹங் ப³த்³தா⁴பி முத்தா. ஏவங் பா³லா நாம அப³ந்தி⁴தப்³ப³யுத்தகேபி ப³ந்தா⁴பெந்தி, பண்டி³தா ப³த்³தே⁴பி மோசெந்தீ’’தி வத்வா இமங் கா³த²மாஹ –
Atha naṃ bodhisatto āha – ‘‘natthi, mahārāja, etesaṃ doso, devī attano ruciṃ kārāpesi. Niraparādhā ete, tasmā nesaṃ khamatha. Tassāpi doso natthi, itthiyo nāma methunadhammena atittā. Jātisabhāvo hi esa. Etāsaṃ khamitabbayuttameva hoti. Tasmā etissāpi khamathā’’ti nānappakārena rājānaṃ saññāpetvā te catusaṭṭhipi jane tañca bālaṃ mocāpetvā sabbesaṃ yathāsakāni ṭhānāni dāpesi. Evaṃ te sabbe mocetvā sakaṭṭhāne patiṭṭhāpetvā bodhisatto rājānaṃ upasaṅkamitvā ‘‘mahārāja, andhabālānaṃ nāma avatthukena vacanena abandhitabbayuttakāpi paṇḍitā pacchābāhaṃ baddhā, paṇḍitānaṃ kāraṇayuttena vacanena pacchābāhaṃ baddhāpi muttā. Evaṃ bālā nāma abandhitabbayuttakepi bandhāpenti, paṇḍitā baddhepi mocentī’’ti vatvā imaṃ gāthamāha –
120.
120.
‘‘அப³த்³தா⁴ தத்த² ப³ஜ்ஜ²ந்தி, யத்த² பா³லா பபா⁴ஸரே;
‘‘Abaddhā tattha bajjhanti, yattha bālā pabhāsare;
ப³த்³தா⁴பி தத்த² முச்சந்தி, யத்த² தீ⁴ரா பபா⁴ஸரே’’தி.
Baddhāpi tattha muccanti, yattha dhīrā pabhāsare’’ti.
தத்த² அப³த்³தா⁴தி அப³ந்தி⁴தப்³ப³யுத்தா. பபா⁴ஸரேதி பபா⁴ஸந்தி வத³ந்தி கதெ²ந்தி.
Tattha abaddhāti abandhitabbayuttā. Pabhāsareti pabhāsanti vadanti kathenti.
ஏவங் மஹாஸத்தோ இமாய கா³தா²ய ரஞ்ஞோ த⁴ம்மங் தே³ஸெத்வா ‘‘மயா இமங் து³க்க²ங் அகா³ரே வஸனபா⁴வேன லத்³த⁴ங், இதா³னி மே அகா³ரேன கிச்சங் நத்தி², பப்³ப³ஜ்ஜங் மே அனுஜான, தே³வா’’தி பப்³ப³ஜ்ஜங் அனுஜானாபெத்வா அஸ்ஸுமுக²ங் ஞாதிஜனங் மஹந்தஞ்ச விப⁴வங் பஹாய இஸிபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜித்வா ஹிமவந்தே வஸந்தோ அபி⁴ஞ்ஞா ச ஸமாபத்தியோ ச நிப்³ப³த்தெத்வா ப்³ரஹ்மலோகபராயணோ அஹோஸி.
Evaṃ mahāsatto imāya gāthāya rañño dhammaṃ desetvā ‘‘mayā imaṃ dukkhaṃ agāre vasanabhāvena laddhaṃ, idāni me agārena kiccaṃ natthi, pabbajjaṃ me anujāna, devā’’ti pabbajjaṃ anujānāpetvā assumukhaṃ ñātijanaṃ mahantañca vibhavaṃ pahāya isipabbajjaṃ pabbajitvā himavante vasanto abhiññā ca samāpattiyo ca nibbattetvā brahmalokaparāyaṇo ahosi.
ஸத்தா² இமங் த⁴ம்மதே³ஸனங் ஆஹரித்வா ஜாதகங் ஸமோதா⁴னேஸி – ‘‘ததா³ து³ட்ட²தே³வீ சிஞ்சமாணவிகா அஹோஸி, ராஜா ஆனந்தோ³, புரோஹிதோ பன அஹமேவ அஹோஸி’’ந்தி.
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā duṭṭhadevī ciñcamāṇavikā ahosi, rājā ānando, purohito pana ahameva ahosi’’nti.
ப³ந்த⁴னமொக்க²ஜாதகவண்ணனா த³ஸமா.
Bandhanamokkhajātakavaṇṇanā dasamā.
ஹங்சிவக்³கோ³ த்³வாத³ஸமோ.
Haṃcivaggo dvādasamo.
தஸ்ஸுத்³தா³னங் –
Tassuddānaṃ –
க³த்³ரப⁴பஞ்ஹா அமரா, ஸிங்கா³லங் மிதசிந்தி ச;
Gadrabhapañhā amarā, siṅgālaṃ mitacinti ca;
அனுஸாஸிகது³ப்³ப³சங், தித்திரங் வட்டகங் புன;
Anusāsikadubbacaṃ, tittiraṃ vaṭṭakaṃ puna;
அகாலராவி ப³ந்த⁴னந்தி.
Akālarāvi bandhananti.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / ஜாதகபாளி • Jātakapāḷi / 120. ப³ந்த⁴னமொக்க²ஜாதகங் • 120. Bandhanamokkhajātakaṃ
