| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi |
๗. ภทฺทกาปิลานีเถรีอปทานํ
7. Bhaddakāpilānītherīapadānaṃ
๒๔๔.
244.
อิโต สตสหสฺสมฺหิ, กเปฺป อุปฺปชฺชิ นายโกฯ
Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.
๒๔๕.
245.
เสฎฺฐี ปหูตรตโน, ตสฺส ชายา อโหสหํฯ
Seṭṭhī pahūtaratano, tassa jāyā ahosahaṃ.
๒๔๖.
246.
‘‘กทาจิ โส นราทิจฺจํ, อุเปจฺจ สปริชฺชโน;
‘‘Kadāci so narādiccaṃ, upecca saparijjano;
๒๔๗.
247.
‘‘สาวกํ ธุตวาทานํ, อคฺคํ กิเตฺตสิ นายโก;
‘‘Sāvakaṃ dhutavādānaṃ, aggaṃ kittesi nāyako;
สุตฺวา สตฺตาหิกํ ทานํ, ทตฺวา พุทฺธสฺส ตาทิโนฯ
Sutvā sattāhikaṃ dānaṃ, datvā buddhassa tādino.
๒๔๘.
248.
‘‘นิปจฺจ สิรสา ปาเท, ตํ ฐานมภิปตฺถยิํ;
‘‘Nipacca sirasā pāde, taṃ ṭhānamabhipatthayiṃ;
ส หาสยโนฺต ปริสํ, ตทา หิ นรปุงฺคโวฯ
Sa hāsayanto parisaṃ, tadā hi narapuṅgavo.
๒๔๙.
249.
‘‘เสฎฺฐิโน อนุกมฺปาย, อิมา คาถา อภาสถ;
‘‘Seṭṭhino anukampāya, imā gāthā abhāsatha;
‘ลจฺฉเส ปตฺถิตํ ฐานํ, นิพฺพุโต โหหิ ปุตฺตกฯ
‘Lacchase patthitaṃ ṭhānaṃ, nibbuto hohi puttaka.
๒๕๐.
250.
‘‘‘สตสหสฺสิโต กเปฺป, โอกฺกากกุลสมฺภโว;
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
โคตโม นาม โคเตฺตน, สตฺถา โลเก ภวิสฺสติฯ
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
๒๕๑.
251.
‘‘‘ตสฺส ธเมฺมสุ ทายาโท, โอรโส ธมฺมนิมฺมิโต;
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
กสฺสโป นาม โคเตฺตน, เหสฺสติ สตฺถุ สาวโก’ฯ
Kassapo nāma gottena, hessati satthu sāvako’.
๒๕๒.
252.
‘‘ตํ สุตฺวา มุทิโต หุตฺวา, ยาวชีวํ ตทา ชินํ;
‘‘Taṃ sutvā mudito hutvā, yāvajīvaṃ tadā jinaṃ;
เมตฺตจิโตฺต ปริจริ, ปจฺจเยหิ วินายกํฯ
Mettacitto paricari, paccayehi vināyakaṃ.
๒๕๓.
253.
‘‘สาสนํ โชตยิตฺวาน, โส มทฺทิตฺวา กุติตฺถิเย;
‘‘Sāsanaṃ jotayitvāna, so madditvā kutitthiye;
เวเนยฺยํ วินยิตฺวา จ, นิพฺพุโต โส สสาวโกฯ
Veneyyaṃ vinayitvā ca, nibbuto so sasāvako.
๒๕๔.
254.
‘‘นิพฺพุเต ตมฺหิ โลกเคฺค, ปูชนตฺถาย สตฺถุโน;
‘‘Nibbute tamhi lokagge, pūjanatthāya satthuno;
ญาติมิเตฺต สมาเนตฺวา, สห เตหิ อการยิฯ
Ñātimitte samānetvā, saha tehi akārayi.
๒๕๕.
255.
‘‘สตฺตโยชนิกํ ถูปํ, อุพฺพิทฺธํ รตนามยํ;
‘‘Sattayojanikaṃ thūpaṃ, ubbiddhaṃ ratanāmayaṃ;
ชลนฺตํ สตรํสิํว, สาลราชํว ผุลฺลิตํฯ
Jalantaṃ sataraṃsiṃva, sālarājaṃva phullitaṃ.
๒๕๖.
256.
๒๕๗.
257.
‘‘คนฺธเตเลน ปูเรตฺวา, ทีปานุชฺชลยี ตหิํ;
‘‘Gandhatelena pūretvā, dīpānujjalayī tahiṃ;
๒๕๘.
258.
‘‘สตฺตสตสหสฺสานิ, ปุณฺณกุมฺภานิ การยิ;
‘‘Sattasatasahassāni, puṇṇakumbhāni kārayi;
รตเนเหว ปุณฺณานิ, ปูชนตฺถาย มเหสิโนฯ
Rataneheva puṇṇāni, pūjanatthāya mahesino.
๒๕๙.
259.
‘‘มเชฺฌ อฎฺฐฎฺฐกุมฺภีนํ, อุสฺสิตา กญฺจนคฺฆิโย;
‘‘Majjhe aṭṭhaṭṭhakumbhīnaṃ, ussitā kañcanagghiyo;
อติโรจนฺติ วเณฺณน, สรเทว ทิวากโรฯ
Atirocanti vaṇṇena, saradeva divākaro.
๒๖๐.
260.
‘‘จตุทฺวาเรสุ โสภนฺติ, โตรณา รตนามยา;
‘‘Catudvāresu sobhanti, toraṇā ratanāmayā;
อุสฺสิตา ผลกา รมฺมา, โสภนฺติ รตนามยาฯ
Ussitā phalakā rammā, sobhanti ratanāmayā.
๒๖๑.
261.
อุสฺสิตานิ ปฎากานิ, รตนานิ วิโรจเรฯ
Ussitāni paṭākāni, ratanāni virocare.
๒๖๒.
262.
‘‘สุรตฺตํ สุกตํ จิตฺตํ, เจติยํ รตนามยํ;
‘‘Surattaṃ sukataṃ cittaṃ, cetiyaṃ ratanāmayaṃ;
๒๖๓.
263.
‘‘ถูปสฺส เวทิโย ติโสฺส, หริตาเลน ปูรยิ;
‘‘Thūpassa vediyo tisso, haritālena pūrayi;
เอกํ มโนสิลาเยกํ, อญฺชเนน จ เอกิกํฯ
Ekaṃ manosilāyekaṃ, añjanena ca ekikaṃ.
๒๖๔.
264.
‘‘ปูชํ เอตาทิสํ รมฺมํ, กาเรตฺวา วรวาทิโน;
‘‘Pūjaṃ etādisaṃ rammaṃ, kāretvā varavādino;
อทาสิ ทานํ สงฺฆสฺส, ยาวชีวํ ยถาพลํฯ
Adāsi dānaṃ saṅghassa, yāvajīvaṃ yathābalaṃ.
๒๖๕.
265.
‘‘สหาว เสฎฺฐินา เตน, ตานิ ปุญฺญานิ สพฺพโส;
‘‘Sahāva seṭṭhinā tena, tāni puññāni sabbaso;
ยาวชีวํ กริตฺวาน, สหาว สุคติํ คตาฯ
Yāvajīvaṃ karitvāna, sahāva sugatiṃ gatā.
๒๖๖.
266.
‘‘สมฺปตฺติโยนุโภตฺวาน, เทวเตฺต อถ มานุเส;
‘‘Sampattiyonubhotvāna, devatte atha mānuse;
ฉายา วิย สรีเรน, สห เตเนว สํสริํฯ
Chāyā viya sarīrena, saha teneva saṃsariṃ.
๒๖๗.
267.
‘‘เอกนวุติโต กเปฺป, วิปสฺสี นาม นายโก;
‘‘Ekanavutito kappe, vipassī nāma nāyako;
อุปฺปชฺชิ จารุทสฺสโน, สพฺพธมฺมวิปสฺสโกฯ
Uppajji cārudassano, sabbadhammavipassako.
๒๖๘.
268.
‘‘ตทายํ พนฺธุมติยํ, พฺราหฺมโณ สาธุสมฺมโต;
‘‘Tadāyaṃ bandhumatiyaṃ, brāhmaṇo sādhusammato;
๒๖๙.
269.
‘‘ตทาปิ ตสฺสาหํ อาสิํ, พฺราหฺมณี สมเจตสา;
‘‘Tadāpi tassāhaṃ āsiṃ, brāhmaṇī samacetasā;
กทาจิ โส ทิชวโร, สงฺคเมสิ มหามุนิํฯ
Kadāci so dijavaro, saṅgamesi mahāmuniṃ.
๒๗๐.
270.
‘‘นิสินฺนํ ชนกายมฺหิ, เทเสนฺตํ อมตํ ปทํ;
‘‘Nisinnaṃ janakāyamhi, desentaṃ amataṃ padaṃ;
สุตฺวา ธมฺมํ ปมุทิโต, อทาสิ เอกสาฎกํฯ
Sutvā dhammaṃ pamudito, adāsi ekasāṭakaṃ.
๒๗๑.
271.
๒๗๒.
272.
‘สุทิโนฺน สาฎโก สามิ, พุทฺธเสฎฺฐสฺส ตาทิโน’ฯ
‘Sudinno sāṭako sāmi, buddhaseṭṭhassa tādino’.
๒๗๓.
273.
‘‘สุขิโต สชฺชิโต หุตฺวา, สํสรโนฺต ภวาภเว;
‘‘Sukhito sajjito hutvā, saṃsaranto bhavābhave;
พาราณสิปุเร รเมฺม, ราชา อาสิ มหีปติฯ
Bārāṇasipure ramme, rājā āsi mahīpati.
๒๗๔.
274.
‘‘ตทา ตสฺส มเหสีหํ, อิตฺถิคุมฺพสฺส อุตฺตมา;
‘‘Tadā tassa mahesīhaṃ, itthigumbassa uttamā;
๒๗๕.
275.
ทิสฺวา ปมุทิโต หุตฺวา, ทตฺวา ปิณฺฑํ มหารหํฯ
Disvā pamudito hutvā, datvā piṇḍaṃ mahārahaṃ.
๒๗๖.
276.
‘‘ปุโน นิมนฺตยิตฺวาน, กตฺวา รตนมณฺฑปํ;
‘‘Puno nimantayitvāna, katvā ratanamaṇḍapaṃ;
๒๗๗.
277.
‘‘สมาเนตฺวาน เต สเพฺพ, เตสํ ทานมทาสิ โส;
‘‘Samānetvāna te sabbe, tesaṃ dānamadāsi so;
โสณฺณาสเน ปวิฎฺฐานํ, ปสโนฺน เสหิ ปาณิภิฯ
Soṇṇāsane paviṭṭhānaṃ, pasanno sehi pāṇibhi.
๒๗๘.
278.
‘‘ตมฺปิ ทานํ สหาทาสิํ, กาสิราเชนหํ ตทา;
‘‘Tampi dānaṃ sahādāsiṃ, kāsirājenahaṃ tadā;
ปุนาหํ พาราณสิยํ, ชาตา กาสิกคามเกฯ
Punāhaṃ bārāṇasiyaṃ, jātā kāsikagāmake.
๒๗๙.
279.
‘‘กุฎุมฺพิกกุเล ผีเต, สุขิโต โส สภาตุโก;
‘‘Kuṭumbikakule phīte, sukhito so sabhātuko;
เชฎฺฐสฺส ภาตุโน ชายา, อโหสิํ สุปติพฺพตาฯ
Jeṭṭhassa bhātuno jāyā, ahosiṃ supatibbatā.
๒๘๐.
280.
‘‘ปเจฺจกพุทฺธํ ทิสฺวาน, กนิยสฺส มม ภตฺตุโน 33;
‘‘Paccekabuddhaṃ disvāna, kaniyassa mama bhattuno 34;
ภาคนฺนํ ตสฺส ทตฺวาน, อาคเต ตมฺหิ ปาวทิํฯ
Bhāgannaṃ tassa datvāna, āgate tamhi pāvadiṃ.
๒๘๑.
281.
‘‘นาภินนฺทิตฺถ โส ทานํ, ตโต ตสฺส อทาสหํ;
‘‘Nābhinandittha so dānaṃ, tato tassa adāsahaṃ;
๒๘๒.
282.
‘‘ตทนฺนํ ฉฑฺฑยิตฺวาน, ทุฎฺฐา พุทฺธสฺสหํ ตทา;
‘‘Tadannaṃ chaḍḍayitvāna, duṭṭhā buddhassahaṃ tadā;
ปตฺตํ กลลปุณฺณํ ตํ, อทาสิํ ตสฺส ตาทิโนฯ
Pattaṃ kalalapuṇṇaṃ taṃ, adāsiṃ tassa tādino.
๒๘๓.
283.
‘‘ทาเน จ คหเณ เจว, อปเจ ปทุเสปิ จ;
‘‘Dāne ca gahaṇe ceva, apace padusepi ca;
สมจิตฺตมุขํ ทิสฺวา, ตทาหํ สํวิชิํ ภุสํฯ
Samacittamukhaṃ disvā, tadāhaṃ saṃvijiṃ bhusaṃ.
๒๘๔.
284.
‘‘ปุโน ปตฺตํ คเหตฺวาน, โสธยิตฺวา สุคนฺธินา;
‘‘Puno pattaṃ gahetvāna, sodhayitvā sugandhinā;
ปสนฺนจิตฺตา ปูเรตฺวา, สฆตํ สกฺกรํ อทํฯ
Pasannacittā pūretvā, saghataṃ sakkaraṃ adaṃ.
๒๘๕.
285.
‘‘ยตฺถ ยตฺถูปปชฺชามิ, สุรูปา โหมิ ทานโต;
‘‘Yattha yatthūpapajjāmi, surūpā homi dānato;
พุทฺธสฺส อปกาเรน, ทุคฺคนฺธา วทเนน จฯ
Buddhassa apakārena, duggandhā vadanena ca.
๒๘๖.
286.
‘‘ปุน กสฺสปวีรสฺส, นิธายนฺตมฺหิ เจติเย;
‘‘Puna kassapavīrassa, nidhāyantamhi cetiye;
โสวณฺณํ อิฎฺฐกํ วรํ, อทาสิํ มุทิตา อหํฯ
Sovaṇṇaṃ iṭṭhakaṃ varaṃ, adāsiṃ muditā ahaṃ.
๒๘๗.
287.
‘‘จตุชฺชาเตน คเนฺธน, นิจยิตฺวา ตมิฎฺฐกํ;
‘‘Catujjātena gandhena, nicayitvā tamiṭṭhakaṃ;
มุตฺตา ทุคฺคนฺธโทสมฺหา, สพฺพงฺคสุสมาคตาฯ
Muttā duggandhadosamhā, sabbaṅgasusamāgatā.
๒๘๘.
288.
‘‘สตฺตปาติสหสฺสานิ, รตเนเหว สตฺตหิ;
‘‘Sattapātisahassāni, rataneheva sattahi;
๒๘๙.
289.
‘‘ปกฺขิปิตฺวา ปทีเปตฺวา, ฐปยิํ สตฺตปนฺติโย;
‘‘Pakkhipitvā padīpetvā, ṭhapayiṃ sattapantiyo;
ปูชนตฺถํ โลกนาถสฺส, วิปฺปสเนฺนน เจตสาฯ
Pūjanatthaṃ lokanāthassa, vippasannena cetasā.
๒๙๐.
290.
‘‘ตทาปิ ตมฺหิ ปุญฺญมฺหิ, ภาคินียิ วิเสสโต;
‘‘Tadāpi tamhi puññamhi, bhāginīyi visesato;
ปุน กาสีสุ สญฺชาโต, สุมิตฺตา อิติ วิสฺสุโตฯ
Puna kāsīsu sañjāto, sumittā iti vissuto.
๒๙๑.
291.
‘‘ตสฺสาหํ ภริยา อาสิํ, สุขิตา สชฺชิตา ปิยา;
‘‘Tassāhaṃ bhariyā āsiṃ, sukhitā sajjitā piyā;
ตทา ปเจฺจกมุนิโน, อทาสิํ ฆนเวฐนํฯ
Tadā paccekamunino, adāsiṃ ghanaveṭhanaṃ.
๒๙๒.
292.
‘‘ตสฺสาปิ ภาคินี อาสิํ, โมทิตฺวา ทานมุตฺตมํ;
‘‘Tassāpi bhāginī āsiṃ, moditvā dānamuttamaṃ;
ปุนาปิ กาสิรฎฺฐมฺหิ, ชาโต โกลิยชาติยาฯ
Punāpi kāsiraṭṭhamhi, jāto koliyajātiyā.
๒๙๓.
293.
‘‘ตทา โกลิยปุตฺตานํ, สเตหิ สห ปญฺจหิ;
‘‘Tadā koliyaputtānaṃ, satehi saha pañcahi;
ปญฺจปเจฺจกพุทฺธานํ, สตานิ สมุปฎฺฐหิฯ
Pañcapaccekabuddhānaṃ, satāni samupaṭṭhahi.
๒๙๔.
294.
ชายา ตสฺส ตทา อาสิํ, ปุญฺญกมฺมปถานุคาฯ
Jāyā tassa tadā āsiṃ, puññakammapathānugā.
๒๙๕.
295.
‘‘ตโต จุโต อหุ ราชา, นโนฺท นาม มหายโส;
‘‘Tato cuto ahu rājā, nando nāma mahāyaso;
ตสฺสาปิ มเหสี อาสิํ, สพฺพกามสมิทฺธินีฯ
Tassāpi mahesī āsiṃ, sabbakāmasamiddhinī.
๒๙๖.
296.
‘‘ตทา ราชา ภวิตฺวาน, พฺรหฺมทโตฺต มหีปติ;
‘‘Tadā rājā bhavitvāna, brahmadatto mahīpati;
ปทุมวตีปุตฺตานํ, ปเจฺจกมุนินํ ตทาฯ
Padumavatīputtānaṃ, paccekamuninaṃ tadā.
๒๙๗.
297.
‘‘สตานิ ปญฺจนูนานิ, ยาวชีวํ อุปฎฺฐหิํ;
‘‘Satāni pañcanūnāni, yāvajīvaṃ upaṭṭhahiṃ;
ราชุยฺยาเน นิวาเสตฺวา, นิพฺพุตานิ จ ปูชยิํฯ
Rājuyyāne nivāsetvā, nibbutāni ca pūjayiṃ.
๒๙๘.
298.
‘‘เจติยานิ จ กาเรตฺวา, ปพฺพชิตฺวา อุโภ มยํ;
‘‘Cetiyāni ca kāretvā, pabbajitvā ubho mayaṃ;
ภาเวตฺวา อปฺปมญฺญาโย, พฺรหฺมโลกํ อคมฺหเสฯ
Bhāvetvā appamaññāyo, brahmalokaṃ agamhase.
๒๙๙.
299.
‘‘ตโต จุโต มหาติเตฺถ, สุชาโต ปิปฺผลายโน;
‘‘Tato cuto mahātitthe, sujāto pipphalāyano;
มาตา สุมนเทวีติ, โกสิโคโตฺต ทิโช ปิตาฯ
Mātā sumanadevīti, kosigotto dijo pitā.
๓๐๐.
300.
‘‘อหํ มเทฺท ชนปเท, สากลาย ปุรุตฺตเม;
‘‘Ahaṃ madde janapade, sākalāya puruttame;
กปฺปิลสฺส ทิชสฺสาสิํ, ธีตา มาตา สุจีมติฯ
Kappilassa dijassāsiṃ, dhītā mātā sucīmati.
๓๐๑.
301.
‘‘ฆนกญฺจนพิเมฺพน, นิมฺมินิตฺวาน มํ ปิตา;
‘‘Ghanakañcanabimbena, nimminitvāna maṃ pitā;
อทา กสฺสปธีรสฺส, กาเมหิ วชฺชิตสฺสมํฯ
Adā kassapadhīrassa, kāmehi vajjitassamaṃ.
๓๐๒.
302.
‘‘กทาจิ โส การุณิโก, คนฺตฺวา กมฺมนฺตเปกฺขโก;
‘‘Kadāci so kāruṇiko, gantvā kammantapekkhako;
กากาทิเกหิ ขชฺชเนฺต, ปาเณ ทิสฺวาน สํวิชิฯ
Kākādikehi khajjante, pāṇe disvāna saṃviji.
๓๐๓.
303.
‘‘ฆเรวาหํ ติเล ชาเต, ทิสฺวานาตปตาปเน;
‘‘Gharevāhaṃ tile jāte, disvānātapatāpane;
กิมิ กาเกหิ ขชฺชเนฺต, สํเวคมลภิํ ตทาฯ
Kimi kākehi khajjante, saṃvegamalabhiṃ tadā.
๓๐๔.
304.
‘‘ตทา โส ปพฺพชี ธีโร, อหํ ตมนุปพฺพชิํ;
‘‘Tadā so pabbajī dhīro, ahaṃ tamanupabbajiṃ;
๓๐๕.
305.
‘‘ยทา ปพฺพชิตา อาสิ, โคตมี ชินโปสิกา;
‘‘Yadā pabbajitā āsi, gotamī jinaposikā;
ตทาหํ ตมุปคนฺตฺวา, พุเทฺธน อนุสาสิตาฯ
Tadāhaṃ tamupagantvā, buddhena anusāsitā.
๓๐๖.
306.
‘‘น จิเรเนว กาเลน, อรหตฺตมปาปุณิํ;
‘‘Na cireneva kālena, arahattamapāpuṇiṃ;
อโห กลฺยาณมิตฺตตฺตํ, กสฺสปสฺส สิรีมโตฯ
Aho kalyāṇamittattaṃ, kassapassa sirīmato.
๓๐๗.
307.
‘‘สุโต พุทฺธสฺส ทายาโท, กสฺสโป สุสมาหิโต;
‘‘Suto buddhassa dāyādo, kassapo susamāhito;
ปุเพฺพนิวาสํ โย เวทิ, สคฺคาปายญฺจ ปสฺสติฯ
Pubbenivāsaṃ yo vedi, saggāpāyañca passati.
๓๐๘.
308.
‘‘อโถ ชาติกฺขยํ ปโตฺต, อภิญฺญาโวสิโต มุนิ;
‘‘Atho jātikkhayaṃ patto, abhiññāvosito muni;
เอตาหิ ตีหิ วิชฺชาหิ, เตวิโชฺช โหติ พฺราหฺมโณฯ
Etāhi tīhi vijjāhi, tevijjo hoti brāhmaṇo.
๓๐๙.
309.
ธาเรติ อนฺติมํ เทหํ, ชิตฺวา มารํ สวาหนํฯ
Dhāreti antimaṃ dehaṃ, jitvā māraṃ savāhanaṃ.
๓๑๐.
310.
‘‘ทิสฺวา อาทีนวํ โลเก, อุโภ ปพฺพชิตา มยํ;
‘‘Disvā ādīnavaṃ loke, ubho pabbajitā mayaṃ;
ตฺยมฺห ขีณาสวา ทนฺตา, สีติภูตามฺห นิพฺพุตาฯ
Tyamha khīṇāsavā dantā, sītibhūtāmha nibbutā.
๓๑๑.
311.
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสวาฯ
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavā.
๓๑๒.
312.
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
๓๑๓.
313.
‘‘ปฎิสมฺภิทา จตโสฺส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
อิตฺถํ สุทํ ภทฺทกาปิลานี ภิกฺขุนี อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
Itthaṃ sudaṃ bhaddakāpilānī bhikkhunī imā gāthāyo abhāsitthāti.
ภทฺทกาปิลานีเถริยาปทานํ สตฺตมํฯ
Bhaddakāpilānītheriyāpadānaṃ sattamaṃ.
Footnotes:
