| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய (டீகா) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
5. ப⁴த்³தா³லிஸுத்தவண்ணனா
5. Bhaddālisuttavaṇṇanā
134. அஸியதீதி அஸனங், பு⁴ஞ்ஜனங் போ⁴ஜனங், அஸனஸ்ஸ போ⁴ஜனங் அஸனபோ⁴ஜனங், ஆஹாரபரிபோ⁴கோ³, ஏகஸ்மிங் காலே அஸனபோ⁴ஜனங் ஏகாஸனபோ⁴ஜனங். ஸோ பன காலோ ஸப்³ப³பு³த்³தா⁴னங் ஸப்³ப³பச்சேகபு³த்³தா⁴னங் ஆசிண்ணஸமாசிண்ணவஸேன புப்³ப³ண்ஹோ ஏவ இதா⁴தி⁴ப்பேதோதி ஆஹ ‘‘ஏகஸ்மிங் புரேப⁴த்தே அஸனபோ⁴ஜன’’ந்தி. விப்படிஸாரகுக்குச்சந்தி ‘‘அயுத்தங் வத மயா கதங், யோ அத்தனோ ஸரீரபகதிங் அஜானந்தோ ஏகாஸனபோ⁴ஜனங் பு⁴ஞ்ஜி, யேன மே இத³ங் ஸரீரங் கிஸங் ஜாதங் ப்³ரஹ்மசரியானுக்³க³ஹோ நாஹோஸீ’’தி ஏவங் விப்படிஸாரகுக்குச்சங் ப⁴வெய்ய. ஏதங் ஸந்தா⁴ய ஸத்தா² ஆஹ, ந ப⁴த்³தா³லிமேவ தாதி³ஸங் கிரியங் அனுஜானந்தோ. இதரதா²தி யதி³ ஏகங்யேவ ப⁴த்தங் த்³விதா⁴ கத்வா ததோ ஏகஸ்ஸ பா⁴க³ஸ்ஸ பு⁴ஞ்ஜனங் ஏகதே³ஸபு⁴ஞ்ஜனங் அதி⁴ப்பேதங். கோ ஸக்கோதீதி கோ ஏவங் யாபேதுங் ஸக்கோதி. அதீதஜாதிபரிசயோபி நாம இமேஸங் ஸத்தானங்யேவ அனுப³ந்த⁴தீதி ஆஹ ‘‘அதீதே’’திஆதி³. விரவந்தஸ்ஸேவாதி அனாத³ரே ஸாமிவசனங். தங் மத்³தி³த்வாதி ‘‘அயங் ஸிக்கா² ஸப்³பே³ஸம்பி பு³த்³தா⁴னங் ஸாஸனே ஆசிண்ணங், அயஞ்ச பி⁴க்கு² இமங் ஸிக்க²தேவா’’தி வத்வா தங் ப⁴த்³தா³லிங் தஸ்ஸ வா அனுஸ்ஸாஹபவேத³னங் அபி⁴ப⁴வித்வா. பி⁴க்கா²சாரக³மனத்த²ங் ந விதக்கமாளகங் அக³மாஸி, விஹாரசாரிகங் சரந்தோ தஸ்ஸ வஸனட்டா²னங் ப⁴க³வா க³ச்ச²தி.
134. Asiyatīti asanaṃ, bhuñjanaṃ bhojanaṃ, asanassa bhojanaṃ asanabhojanaṃ, āhāraparibhogo, ekasmiṃ kāle asanabhojanaṃ ekāsanabhojanaṃ. So pana kālo sabbabuddhānaṃ sabbapaccekabuddhānaṃ āciṇṇasamāciṇṇavasena pubbaṇho eva idhādhippetoti āha ‘‘ekasmiṃ purebhatte asanabhojana’’nti. Vippaṭisārakukkuccanti ‘‘ayuttaṃ vata mayā kataṃ, yo attano sarīrapakatiṃ ajānanto ekāsanabhojanaṃ bhuñji, yena me idaṃ sarīraṃ kisaṃ jātaṃ brahmacariyānuggaho nāhosī’’ti evaṃ vippaṭisārakukkuccaṃ bhaveyya. Etaṃ sandhāya satthā āha, na bhaddālimeva tādisaṃ kiriyaṃ anujānanto. Itarathāti yadi ekaṃyeva bhattaṃ dvidhā katvā tato ekassa bhāgassa bhuñjanaṃ ekadesabhuñjanaṃ adhippetaṃ. Ko sakkotīti ko evaṃ yāpetuṃ sakkoti. Atītajātiparicayopi nāma imesaṃ sattānaṃyeva anubandhatīti āha ‘‘atīte’’tiādi. Viravantassevāti anādare sāmivacanaṃ. Taṃ madditvāti ‘‘ayaṃ sikkhā sabbesampi buddhānaṃ sāsane āciṇṇaṃ, ayañca bhikkhu imaṃ sikkhatevā’’ti vatvā taṃ bhaddāliṃ tassa vā anussāhapavedanaṃ abhibhavitvā. Bhikkhācāragamanatthaṃ na vitakkamāḷakaṃ agamāsi, vihāracārikaṃ caranto tassa vasanaṭṭhānaṃ bhagavā gacchati.
135. தூ³ஸயந்தி க³ரஹந்தி ஏதேனாதி தோ³ஸோ, அபராதோ⁴, ஸோ ஏவ குச்சி²தபா⁴வேன தோ³ஸகோ. க³ரஹாய பவத்திட்டா²னதோ ஓகாஸோ. தேனாஹ – ‘‘ஏதங் ஓகாஸங் ஏதங் அபராத⁴’’ந்தி. து³க்கரதரந்தி பதிகாரவஸேன அதிஸயேன து³க்கரங். அபராதோ⁴ ஹி ந க²மாபெந்தங் யதா²பச்சயங் வித்தா²ரிதோ ஹுத்வா து³ப்பதிகாரோ ஹோதி. தேனாஹ ‘‘வஸ்ஸஞ்ஹீ’’திஆதி³.
135. Dūsayanti garahanti etenāti doso, aparādho, so eva kucchitabhāvena dosako. Garahāya pavattiṭṭhānato okāso. Tenāha – ‘‘etaṃ okāsaṃ etaṃ aparādha’’nti. Dukkarataranti patikāravasena atisayena dukkaraṃ. Aparādho hi na khamāpentaṃ yathāpaccayaṃ vitthārito hutvā duppatikāro hoti. Tenāha ‘‘vassañhī’’tiādi.
அலக்³கி³த்வாதி இமம்பி நாம அபனீதங் அகாஸீதி ஏவங் அவினெத்வா, தங் தங் தஸ்ஸ ஹிதபடிபத்திங் நிவாரணங் கத்வாதி அத்தோ². ஞாயபடிபத்திங் அதிச்ச ஏதி பவத்ததீதி அச்சயோ, அபராதோ⁴, புரிஸேன மத்³தி³த்வா பவத்திதோ அபராதோ⁴ அத்த²தோ புரிஸங் அதிச்ச அபி⁴ப⁴வித்வா பவத்தோ நாம ஹோதி. தேனாஹ ‘‘அச்சயோ மங், ப⁴ந்தே, அச்சக³மா’’தி. அவஸேஸபச்சயானங் ஸமாக³மே ஏதி ப²லங் ஏதஸ்மா உப்பஜ்ஜதி பவத்ததி சாதி ஸமயோ, ஹேது யதா² ‘‘ஸமுதா³யோ’’தி ஆஹ ‘‘ஏகங் காரண’’ந்தி. யங் பனெத்த² ப⁴த்³தா³லித்தே²ரஸ்ஸ அபரிபூரகாரிதாய பி⁴க்கு²ஆதீ³னங் ஜானநங், தம்பி காரணங் கத்வா ‘‘அஹங் கோ², ப⁴ந்தே, ந உஸ்ஸஹாமீ’’திஆதி³னா வத்தப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸேதி.
Alaggitvāti imampi nāma apanītaṃ akāsīti evaṃ avinetvā, taṃ taṃ tassa hitapaṭipattiṃ nivāraṇaṃ katvāti attho. Ñāyapaṭipattiṃ aticca eti pavattatīti accayo, aparādho, purisena madditvā pavattito aparādho atthato purisaṃ aticca abhibhavitvā pavatto nāma hoti. Tenāha ‘‘accayo maṃ, bhante, accagamā’’ti. Avasesapaccayānaṃ samāgame eti phalaṃ etasmā uppajjati pavattati cāti samayo, hetu yathā ‘‘samudāyo’’ti āha ‘‘ekaṃ kāraṇa’’nti. Yaṃ panettha bhaddālittherassa aparipūrakāritāya bhikkhuādīnaṃ jānanaṃ, tampi kāraṇaṃ katvā ‘‘ahaṃ kho, bhante, na ussahāmī’’tiādinā vattabbanti dasseti.
136. ஏகசித்தக்க²ணிகாதி பட²மமக்³க³சித்தக்க²ணேன ஏகசித்தக்க²ணிகா. ஏவங் ஆணாபேதுங் ந யுத்தந்தி ஸங்கமத்தா²ய ஆணாபேதுங் ந யுத்தங் பயோஜனாபா⁴வதோ. அனாசிண்ணஞ்சேதங் பு³த்³தா⁴னங், யதி³த³ங் பத³ஸா அக்கமனங். ததா² ஹி –
136.Ekacittakkhaṇikāti paṭhamamaggacittakkhaṇena ekacittakkhaṇikā. Evaṃ āṇāpetuṃ na yuttanti saṅkamatthāya āṇāpetuṃ na yuttaṃ payojanābhāvato. Anāciṇṇañcetaṃ buddhānaṃ, yadidaṃ padasā akkamanaṃ. Tathā hi –
‘‘அக்கமித்வான மங் பு³த்³தோ⁴, ஸஹ ஸிஸ்ஸேஹி க³ச்ச²து;
‘‘Akkamitvāna maṃ buddho, saha sissehi gacchatu;
மா நங் கலலங் அக்கமித்த², ஹிதாய மே ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி. (பு³॰ வங்॰ 2.53);
Mā naṃ kalalaṃ akkamittha, hitāya me bhavissatī’’ti. (bu. vaṃ. 2.53);
ஸுமேத⁴பண்டி³தேன பச்சாஸீஸிதங் ந கதங். யதா²ஹ –
Sumedhapaṇḍitena paccāsīsitaṃ na kataṃ. Yathāha –
‘‘தீ³பங்கரோ லோகவிதூ³, ஆஹுதீனங் படிக்³க³ஹோ;
‘‘Dīpaṅkaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
உஸ்ஸீஸகே மங் ட²த்வான, இத³ங் வசனமப்³ரவீ’’தி. (பு³॰ வங்॰ 2.60);
Ussīsake maṃ ṭhatvāna, idaṃ vacanamabravī’’ti. (bu. vaṃ. 2.60);
ப⁴க³வதா ஆணத்தே ஸதி தேஸம்பி ஏவங் காதுங் ந யுத்தந்தி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. ஏதேஸங் படிபா³ஹிதுங் யுத்தந்தி இத³ங் அட்டா²னபரிகப்பனவஸேனேவ வுத்தங். ந ஹி பு³த்³தா⁴னங் காதுங் ஆரத்³த⁴ங் நாம கிச்சங் கேஹிசி படிபா³ஹிதுங் யுத்தங் நாம அத்தி² படிபா³ஹிதுங்யேவ அகரணதோ. ஸம்மத்தனியாமஸ்ஸ அனோக்கந்தத்தா வுத்தங் ‘‘பா³ஹிரகோ’’தி.
Bhagavatā āṇatte sati tesampi evaṃ kātuṃ na yuttanti etthāpi eseva nayo. Etesaṃ paṭibāhituṃ yuttanti idaṃ aṭṭhānaparikappanavaseneva vuttaṃ. Na hi buddhānaṃ kātuṃ āraddhaṃ nāma kiccaṃ kehici paṭibāhituṃ yuttaṃ nāma atthi paṭibāhituṃyeva akaraṇato. Sammattaniyāmassa anokkantattā vuttaṃ ‘‘bāhirako’’ti.
137. ந கம்மட்டா²னங் அல்லீயதீதி சித்தங் கம்மட்டா²னங் ந ஓதரதி.
137.Na kammaṭṭhānaṃ allīyatīti cittaṃ kammaṭṭhānaṃ na otarati.
140. புனப்புனங் காரெந்தீதி த³ண்ட³கம்மபணாமனாதி³காரணங் புனப்புனங் காரெந்தி. ஸம்மாவத்தம்ஹி ந வத்ததீதி தஸ்ஸா தஸ்ஸா ஆபத்தியா வுட்டா²னத்த²ங் ப⁴க³வதா பஞ்ஞத்தஸம்மாவத்தம்ஹி ந வத்ததி. அனுலோமவத்தே ந வத்ததீதி யேன யேன வத்தேன ஸங்கோ⁴ அனுலோமிகோ ஹோதி, தஸ்மிங் தஸ்மிங் அனுலோமவத்தே ந வத்ததி விலோமமேவ க³ண்ஹாதி, படிலோமேன ஹோதி. நித்தா²ரணகவத்தம்ஹீதி யேன வத்தேன ஸங்கோ⁴ அனுலோமிகோ ஹோதி, ஸாபத்திகபா⁴வதோ நித்தி²ண்ணோ ஹோதி, தம்ஹி நித்தா²ரணவத்தஸ்மிங் ந வத்ததி. தேனாஹ ‘‘ஆபத்தீ’’திஆதி³. து³ப்³ப³சகரணேதி து³ப்³ப³சஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ கரணே.
140.Punappunaṃ kārentīti daṇḍakammapaṇāmanādikāraṇaṃ punappunaṃ kārenti. Sammāvattamhi na vattatīti tassā tassā āpattiyā vuṭṭhānatthaṃ bhagavatā paññattasammāvattamhi na vattati. Anulomavatte na vattatīti yena yena vattena saṅgho anulomiko hoti, tasmiṃ tasmiṃ anulomavatte na vattati vilomameva gaṇhāti, paṭilomena hoti. Nitthāraṇakavattamhīti yena vattena saṅgho anulomiko hoti, sāpattikabhāvato nitthiṇṇo hoti, tamhi nitthāraṇavattasmiṃ na vattati. Tenāha ‘‘āpattī’’tiādi. Dubbacakaraṇeti dubbacassa bhikkhuno karaṇe.
144. யாபேதீதி வத்ததி, ஸாஸனே திட்ட²தீதி அத்தோ². அபி⁴ஞ்ஞாபத்தாதி ‘‘அஸுகோ அஸுகோ ச தே²ரோ ஸீலவா கல்யாணத⁴ம்மோ ப³ஹுஸ்ஸுதோ’’திஆதி³னா அபி⁴ஞ்ஞாதபா⁴வங் பத்தா அதி⁴க³தஅபி⁴ஞ்ஞாதா.
144.Yāpetīti vattati, sāsane tiṭṭhatīti attho. Abhiññāpattāti ‘‘asuko asuko ca thero sīlavā kalyāṇadhammo bahussuto’’tiādinā abhiññātabhāvaṃ pattā adhigataabhiññātā.
145. ஸத்தேஸு ஹாயமானேஸூதி கிலேஸப³ஹுலதாய படிபஜ்ஜனகஸத்தேஸு பரிஹாயந்தேஸு படிபதே²ஸு ஜாயமானேஸு. அந்தரதா⁴யதி நாம ததா³தா⁴ரதாய. தி³ட்ட²த⁴ம்மிகா பரூபவாதா³த³யோ. ஸம்பராயிகா அபாயது³க்க²விஸேஸா. ஆஸவந்தி தேன தேன பச்சயேன பவத்தந்தீதி ஆஸவா. நேஸந்தி பரூபவாதா³தி³ஆஸவானங். தேதி வீதிக்கமத⁴ம்மா.
145.Sattesu hāyamānesūti kilesabahulatāya paṭipajjanakasattesu parihāyantesu paṭipathesu jāyamānesu. Antaradhāyati nāma tadādhāratāya. Diṭṭhadhammikā parūpavādādayo. Samparāyikā apāyadukkhavisesā. Āsavanti tena tena paccayena pavattantīti āsavā. Nesanti parūpavādādiāsavānaṃ. Teti vītikkamadhammā.
அகாலங் த³ஸ்ஸெத்வாதி ஸிக்கா²பத³பஞ்ஞத்தியா அகாலங் த³ஸ்ஸெத்வா. உப்பத்திந்தி ஆஸவட்டா²னியானங் த⁴ம்மானமுப்பத்திங். ஸிக்கா²பத³பஞ்ஞத்தியா காலங், தாவ ஸேனாஸனானி பஹொந்தி, தேன ஆவாஸமச்ச²ரியாதி³ஹேதுனா ஸாஸனே ஏகச்சே ஆஸவட்டா²னியா த⁴ம்மா ந உப்பஜ்ஜந்தி. இமினா நயேனாதி இமினா பன ஹேதுனா பத³ஸோத⁴ம்மஸிக்கா²பதா³னங் ஸங்க³ஹோ த³ட்ட²ப்³போ³.
Akālaṃ dassetvāti sikkhāpadapaññattiyā akālaṃ dassetvā. Uppattinti āsavaṭṭhāniyānaṃ dhammānamuppattiṃ. Sikkhāpadapaññattiyā kālaṃ, tāvasenāsanāni pahonti, tena āvāsamacchariyādihetunā sāsane ekacce āsavaṭṭhāniyā dhammā na uppajjanti. Iminā nayenāti iminā pana hetunā padasodhammasikkhāpadānaṃ saṅgaho daṭṭhabbo.
யஸந்தி கித்திஸத்³த³ங் பரிவாரஞ்ச. ஸாக³தத்தே²ரஸ்ஸ நாக³த³மனகித்தியஸாதி³வஸேன ஸுராபானஸங்கா²தோ ஆஸவட்டா²னியோ த⁴ம்மோ உப்பஜ்ஜி.
Yasanti kittisaddaṃ parivārañca. Sāgatattherassa nāgadamanakittiyasādivasena surāpānasaṅkhāto āsavaṭṭhāniyo dhammo uppajji.
ரஸேன ரஸங் ஸங்ஸந்தெ³த்வாதி உபாதி³ன்னகப²ஸ்ஸரஸேன அனுபாதி³ன்னகப²ஸ்ஸரஸங் ஸங்ஸந்தெ³த்வா.
Rasena rasaṃ saṃsandetvāti upādinnakaphassarasena anupādinnakaphassarasaṃ saṃsandetvā.
146. ந கோ², ப⁴த்³தா³லி, ஏஸேவ ஹேது, அத² கோ² அஞ்ஞம்பி அத்தீ²தி த³ஸ்ஸெந்தோ ப⁴க³வா ‘‘அபிசா’’திஆதி³மாஹ. தேன த⁴ம்மஸ்ஸ ஸக்கச்சஸவனே தே²ரங் நியோஜேதி.
146. Na kho, bhaddāli, eseva hetu, atha kho aññampi atthīti dassento bhagavā ‘‘apicā’’tiādimāha. Tena dhammassa sakkaccasavane theraṃ niyojeti.
147. விஸேவனாசாரந்தி அத³ந்தகிரியங். பரினிப்³பா³யதீதி வூபஸம்மதி. தத்த² அத³ந்தகிரியங் பஹாய த³ந்தோ ஹோதி. யுக³ஸ்ஸாதி ரத²து⁴ரஸ்ஸ.
147.Visevanācāranti adantakiriyaṃ. Parinibbāyatīti vūpasammati. Tattha adantakiriyaṃ pahāya danto hoti. Yugassāti rathadhurassa.
அனுக்கமேதி அனுரூபபரிக³மே. தத³வத்தா²னுரூபங் பாதா³னங் உக்கி²பனே நிக்கி²பனே ச. தேனாஹ ‘‘சத்தாரோ பாதே³’’திஆதி³. ரஜ்ஜுப³ந்த⁴னவிதா⁴னேனாதி பாத³தோ பூ⁴மியா மோசனவிதா⁴னேன. ஏவங் கரணத்த²ந்தி யதா² அஸ்ஸே நிஸின்னஸ்ஸேவ பூ⁴மிங் க³ஹேதுங் ஸக்கா, ஏவங் சத்தாரோ பாதே³ ததா² கத்வா அத்தனோ நிச்சலபா⁴வகரணத்த²ங். மண்ட³லேதி மண்ட³லதா⁴விகாயங். பத²வீகமனேதி பத²விங் பு²ட்ட²மத்தேன க³மனே. தேனாஹ ‘‘அக்³க³க்³க³கு²ரேஹீ’’தி. ஓக்கந்தகரணஸ்மிந்தி ஓக்கந்தெத்வா பரஸேனாஸம்மத்³த³ன ஓக்கந்தகரணே. ஏகஸ்மிங் டா²னேதி சதூஸு பாதே³ஸு யத்த² கத்த²சி ஏகஸ்மிங் டா²னே க³மனங் சோதெ³ந்தீதி அத்தோ², ஸோ பனெத்த² ஸீக⁴தரோ அதி⁴ப்பேதோ. த³வத்தேதி மரியாதா³கோபனேஹி நானப்பயோஜனே, பரஸேனாய பவத்தமஹானாத³பஹரணேஹி அத்தோ². தேனாஹ ‘‘யுத்³த⁴காலஸ்மி’’ந்திஆதி³.
Anukkameti anurūpaparigame. Tadavatthānurūpaṃ pādānaṃ ukkhipane nikkhipane ca. Tenāha ‘‘cattāro pāde’’tiādi. Rajjubandhanavidhānenāti pādato bhūmiyā mocanavidhānena. Evaṃ karaṇatthanti yathā asse nisinnasseva bhūmiṃ gahetuṃ sakkā, evaṃ cattāro pāde tathā katvā attano niccalabhāvakaraṇatthaṃ. Maṇḍaleti maṇḍaladhāvikāyaṃ. Pathavīkamaneti pathaviṃ phuṭṭhamattena gamane. Tenāha ‘‘aggaggakhurehī’’ti. Okkantakaraṇasminti okkantetvā parasenāsammaddana okkantakaraṇe. Ekasmiṃ ṭhāneti catūsu pādesu yattha katthaci ekasmiṃ ṭhāne gamanaṃ codentīti attho, so panettha sīghataro adhippeto. Davatteti mariyādākopanehi nānappayojane, parasenāya pavattamahānādapaharaṇehi attho. Tenāha ‘‘yuddhakālasmi’’ntiādi.
ரஞ்ஞா ஜானிதப்³ப³கு³ணேதி யதா² ராஜா அஸ்ஸஸ்ஸ கு³ணே ஜானாதி, ஏவங் தேன ஜானிதப்³ப³கு³ணகாரணங் காரேதி. அஸ்ஸராஜவங்ஸேதி து³ஸ்ஸஹங் து³க்க²ங் பத்வாபி யதா² அயங் ராஜவங்ஸானுரூபகிரியங் ந ஜஹிஸ்ஸதி, ஏவங் ஸிக்கா²பனே. ஸிக்கா²பனமேவ ஹி ஸந்தா⁴ய ஸப்³ப³த்த² ‘‘காரணங் காரேதீ’’தி வுத்தங் தஸ்ஸ கரணகாராபனபரியாயத்தா.
Raññā jānitabbaguṇeti yathā rājā assassa guṇe jānāti, evaṃ tena jānitabbaguṇakāraṇaṃ kāreti. Assarājavaṃseti dussahaṃ dukkhaṃ patvāpi yathā ayaṃ rājavaṃsānurūpakiriyaṃ na jahissati, evaṃ sikkhāpane. Sikkhāpanameva hi sandhāya sabbattha ‘‘kāraṇaṃ kāretī’’ti vuttaṃ tassa karaṇakārāpanapariyāyattā.
யதா² உத்தமஜவோ ஹோதீதி ஜவத³ஸ்ஸனட்டா²னே யதா² ஹயோ உத்தமஜவங் ந ஹாபேஸி, ஏவங் ஸிக்கா²பேதி. உத்தமஹயபா⁴வே, யதா² உத்தமஹயோ ஹோதீதி கம்மகரணகாலே அத்தனோ உத்தமஸபா⁴வங் அனிகு³ஹித்வா அவஜ்ஜெத்வா யதா² அத்த²ஸித்³தி⁴ ஹோதி, ஏவங் பரமஜவேன ஸிக்கா²பேதி. யதா² கிரியா வினா த³ப்³ப³ம்பி வினா கிரியங் ந ப⁴வதி, ஏவங் த³ட்ட²ப்³ப³ந்தி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘தத்த² பகதியா’’திஆதி³ வுத்தங்.
Yathāuttamajavo hotīti javadassanaṭṭhāne yathā hayo uttamajavaṃ na hāpesi, evaṃ sikkhāpeti. Uttamahayabhāve, yathā uttamahayo hotīti kammakaraṇakāle attano uttamasabhāvaṃ aniguhitvā avajjetvā yathā atthasiddhi hoti, evaṃ paramajavena sikkhāpeti. Yathā kiriyā vinā dabbampi vinā kiriyaṃ na bhavati, evaṃ daṭṭhabbanti dassetuṃ ‘‘tattha pakatiyā’’tiādi vuttaṃ.
தத்ராதி தஸ்மிங் பகதியா உத்தமஹயஸ்ஸேவ உத்தமஹயகாரணாரஹத்தா உத்தமஜவபடிபஜ்ஜனே. மாஸகா²த³ககோ⁴டகானந்தி மாஸங் கா²தி³த்வா யதா² ததா² விகு³ணக²லுங்க³கானங். வலஞ்ஜகத³ண்ட³ந்தி ரஞ்ஞா க³ஹேதப்³ப³ஸுவண்ணத³ண்ட³ங். தா⁴துபத்த²த்³தோ⁴தி அத்தனாவ ஸமுப்பாதி³ததா⁴துயா உபத்த²ம்பி⁴தோ ஹுத்வா.
Tatrāti tasmiṃ pakatiyā uttamahayasseva uttamahayakāraṇārahattā uttamajavapaṭipajjane. Māsakhādakaghoṭakānanti māsaṃ khāditvā yathā tathā viguṇakhaluṅgakānaṃ. Valañjakadaṇḍanti raññā gahetabbasuvaṇṇadaṇḍaṃ. Dhātupatthaddhoti attanāva samuppāditadhātuyā upatthambhito hutvā.
உத்தமே ஸாக²ல்யேதி பரமஸகி²லபா⁴வே ஸகி²லவாசாய ஏவ த³மேதப்³ப³தாய. தேனாஹ ‘‘முது³வாசாய ஹீ’’திஆதி³.
Uttame sākhalyeti paramasakhilabhāve sakhilavācāya eva dametabbatāya. Tenāha ‘‘muduvācāya hī’’tiādi.
அரஹத்தப²லஸம்மாதி³ட்டி²யாதி ப²லஸமாபத்திகாலே பவத்தஸம்மாஞாணங். ஸம்மாஞாணங் புப்³பே³ வுத்தஸம்மாதி³ட்டி²யேவாதி பன இத³ங் ப²லஸம்மாதி³ட்டி²பா⁴வஸாமஞ்ஞேன வுத்தங். கேசி பன ‘‘பச்சவெக்க²ணஞாண’’ந்தி வத³ந்தி, தங் ந யுஜ்ஜதி ‘‘அஸெக்கே²னா’’தி விஸேஸிதத்தா. தம்பி அஸெக்க²ஞாணந்தி சே? ஏவம்பி நிப்பரியாய ஸெக்க²க்³க³ஹணே பரியாயஸெக்க²க்³க³ஹணங் ந யுத்தமேவ, கிச்சபே⁴தே³ன வா வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஏகா ஏவ ஹி ஸா பஞ்ஞா நிப்³பா³னஸ்ஸ பச்சக்க²கிரியாய ஸம்மாத³ஸ்ஸனகிச்சங் உபாதா³ய ‘‘ஸம்மாதி³ட்டீ²’’தி வுத்தா, ஸம்மாஜானநகிச்சங் உபாதா³ய ‘‘ஸம்மாஞாண’’ந்தி. அஞ்ஞாதாவிந்த்³ரியவஸேன வா ஸம்மாதி³ட்டி², பஞ்ஞிந்த்³ரியவஸேன ஸம்மாஞாணந்தி ஏவமெத்த² அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. மக்³க³ப²லாவஹாய தே³ஸனாய ஸங்கே²பதோவ ஆக³தத்தா வுத்தங் ‘‘உக்³க⁴டிதஞ்ஞுபுக்³க³லஸ்ஸ வஸேனா’’தி.
Arahattaphalasammādiṭṭhiyāti phalasamāpattikāle pavattasammāñāṇaṃ. Sammāñāṇaṃ pubbe vuttasammādiṭṭhiyevāti pana idaṃ phalasammādiṭṭhibhāvasāmaññena vuttaṃ. Keci pana ‘‘paccavekkhaṇañāṇa’’nti vadanti, taṃ na yujjati ‘‘asekkhenā’’ti visesitattā. Tampi asekkhañāṇanti ce? Evampi nippariyāya sekkhaggahaṇe pariyāyasekkhaggahaṇaṃ na yuttameva, kiccabhedena vā vuttanti daṭṭhabbaṃ. Ekā eva hi sā paññā nibbānassa paccakkhakiriyāya sammādassanakiccaṃ upādāya ‘‘sammādiṭṭhī’’ti vuttā, sammājānanakiccaṃ upādāya ‘‘sammāñāṇa’’nti. Aññātāvindriyavasena vā sammādiṭṭhi, paññindriyavasena sammāñāṇanti evamettha attho daṭṭhabbo. Maggaphalāvahāya desanāya saṅkhepatova āgatattā vuttaṃ ‘‘ugghaṭitaññupuggalassa vasenā’’ti.
ப⁴த்³தா³லிஸுத்தவண்ணனாய லீனத்த²ப்பகாஸனா ஸமத்தா.
Bhaddālisuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய • Majjhimanikāya / 5. ப⁴த்³தா³லிஸுத்தங் • 5. Bhaddālisuttaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (அட்ட²கதா²) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 5. ப⁴த்³தா³லிஸுத்தவண்ணனா • 5. Bhaddālisuttavaṇṇanā
