Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಪದಾನಪಾಳಿ • Apadānapāḷi |
೪೨. ಭದ್ದಾಲಿವಗ್ಗೋ
42. Bhaddālivaggo
೧. ಭದ್ದಾಲಿತ್ಥೇರಅಪದಾನಂ
1. Bhaddālittheraapadānaṃ
೧.
1.
‘‘ಸುಮೇಧೋ ನಾಮ ಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ಅಗ್ಗೋ ಕಾರುಣಿಕೋ ಮುನಿ।
‘‘Sumedho nāma sambuddho, aggo kāruṇiko muni;
ವಿವೇಕಕಾಮೋ ಲೋಕಗ್ಗೋ, ಹಿಮವನ್ತಮುಪಾಗಮಿ॥
Vivekakāmo lokaggo, himavantamupāgami.
೨.
2.
‘‘ಅಜ್ಝೋಗಾಹೇತ್ವಾ ಹಿಮವಂ, ಸುಮೇಧೋ ಲೋಕನಾಯಕೋ।
‘‘Ajjhogāhetvā himavaṃ, sumedho lokanāyako;
ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ಆಭುಜಿತ್ವಾನ, ನಿಸೀದಿ ಪುರಿಸುತ್ತಮೋ॥
Pallaṅkaṃ ābhujitvāna, nisīdi purisuttamo.
೩.
3.
‘‘ಸಮಾಧಿಂ ಸೋ ಸಮಾಪನ್ನೋ, ಸುಮೇಧೋ ಲೋಕನಾಯಕೋ।
‘‘Samādhiṃ so samāpanno, sumedho lokanāyako;
ಸತ್ತರತ್ತಿನ್ದಿವಂ ಬುದ್ಧೋ, ನಿಸೀದಿ ಪುರಿಸುತ್ತಮೋ॥
Sattarattindivaṃ buddho, nisīdi purisuttamo.
೪.
4.
ತತ್ಥದ್ದಸಾಸಿಂ ಸಮ್ಬುದ್ಧಂ, ಓಘತಿಣ್ಣಮನಾಸವಂ॥
Tatthaddasāsiṃ sambuddhaṃ, oghatiṇṇamanāsavaṃ.
೫.
5.
‘‘ಸಮ್ಮಜ್ಜನಿಂ ಗಹೇತ್ವಾನ, ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತ್ವಾನ ಅಸ್ಸಮಂ।
‘‘Sammajjaniṃ gahetvāna, sammajjitvāna assamaṃ;
ಚತುದಣ್ಡೇ ಠಪೇತ್ವಾನ, ಅಕಾಸಿಂ ಮಣ್ಡಪಂ ತದಾ॥
Catudaṇḍe ṭhapetvāna, akāsiṃ maṇḍapaṃ tadā.
೬.
6.
‘‘ಸಾಲಪುಪ್ಫಂ ಆಹರಿತ್ವಾ, ಮಣ್ಡಪಂ ಛಾದಯಿಂ ಅಹಂ।
‘‘Sālapupphaṃ āharitvā, maṇḍapaṃ chādayiṃ ahaṃ;
ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೋ ಸುಮನೋ, ಅಭಿವನ್ದಿಂ ತಥಾಗತಂ॥
Pasannacitto sumano, abhivandiṃ tathāgataṃ.
೭.
7.
‘‘ಯಂ ವದನ್ತಿ ಸುಮೇಧೋತಿ, ಭೂರಿಪಞ್ಞಂ ಸುಮೇಧಸಂ।
‘‘Yaṃ vadanti sumedhoti, bhūripaññaṃ sumedhasaṃ;
ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ, ಇಮಾ ಗಾಥಾ ಅಭಾಸಥ॥
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, imā gāthā abhāsatha.
೮.
8.
‘‘‘ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಗಿರಮಞ್ಞಾಯ, ಸಬ್ಬೇ ದೇವಾ ಸಮಾಗಮುಂ।
‘‘‘Buddhassa giramaññāya, sabbe devā samāgamuṃ;
ಅಸಂಸಯಂ ಬುದ್ಧಸೇಟ್ಠೋ, ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತಿ ಚಕ್ಖುಮಾ॥
Asaṃsayaṃ buddhaseṭṭho, dhammaṃ deseti cakkhumā.
೯.
9.
‘‘‘ಸುಮೇಧೋ ನಾಮ ಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ಆಹುತೀನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೋ।
‘‘‘Sumedho nāma sambuddho, āhutīnaṃ paṭiggaho;
ದೇವಸಙ್ಘೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ, ಇಮಾ ಗಾಥಾ ಅಭಾಸಥ॥
Devasaṅghe nisīditvā, imā gāthā abhāsatha.
೧೦.
10.
‘‘‘ಯೋ ಮೇ ಸತ್ತಾಹಂ ಮಣ್ಡಪಂ, ಧಾರಯೀ ಸಾಲಛಾದಿತಂ।
‘‘‘Yo me sattāhaṃ maṇḍapaṃ, dhārayī sālachāditaṃ;
ತಮಹಂ ಕಿತ್ತಯಿಸ್ಸಾಮಿ, ಸುಣಾಥ ಮಮ ಭಾಸತೋ॥
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
೧೧.
11.
‘‘‘ದೇವಭೂತೋ ಮನುಸ್ಸೋ ವಾ, ಹೇಮವಣ್ಣೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ।
‘‘‘Devabhūto manusso vā, hemavaṇṇo bhavissati;
ಪಹೂತಭೋಗೋ ಹುತ್ವಾನ, ಕಾಮಭೋಗೀ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥
Pahūtabhogo hutvāna, kāmabhogī bhavissati.
೧೨.
12.
‘‘‘ಸಟ್ಠಿ ನಾಗಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಸಬ್ಬಾಲಙ್ಕಾರಭೂಸಿತಾ।
‘‘‘Saṭṭhi nāgasahassāni, sabbālaṅkārabhūsitā;
ಸುವಣ್ಣಕಚ್ಛಾ ಮಾತಙ್ಗಾ, ಹೇಮಕಪ್ಪನವಾಸಸಾ॥
Suvaṇṇakacchā mātaṅgā, hemakappanavāsasā.
೧೩.
13.
‘‘‘ಆರೂಳ್ಹಾ ಗಾಮಣೀಯೇಹಿ, ತೋಮರಙ್ಕುಸಪಾಣಿಭಿ।
‘‘‘Ārūḷhā gāmaṇīyehi, tomaraṅkusapāṇibhi;
ತೇಹಿ ನಾಗೇಹಿ ಪರಿವುತೋ, ರಮಿಸ್ಸತಿ ಅಯಂ ನರೋ॥
Tehi nāgehi parivuto, ramissati ayaṃ naro.
೧೪.
14.
‘‘‘ಸಟ್ಠಿ ಅಸ್ಸಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಸಬ್ಬಾಲಙ್ಕಾರಭೂಸಿತಾ।
‘‘‘Saṭṭhi assasahassāni, sabbālaṅkārabhūsitā;
ಆಜಾನೀಯಾವ ಜಾತಿಯಾ, ಸಿನ್ಧವಾ ಸೀಘವಾಹಿನೋ॥
Ājānīyāva jātiyā, sindhavā sīghavāhino.
೧೫.
15.
‘‘‘ಆರೂಳ್ಹಾ ಗಾಮಣೀಯೇಹಿ, ಇಲ್ಲಿಯಾಚಾಪಧಾರಿಭಿ।
‘‘‘Ārūḷhā gāmaṇīyehi, illiyācāpadhāribhi;
ಪರಿವಾರೇಸ್ಸನ್ತಿಮಂ ನಿಚ್ಚಂ, ಬುದ್ಧಪೂಜಾಯಿದಂ ಫಲಂ॥
Parivāressantimaṃ niccaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
೧೬.
16.
‘‘‘ಸಟ್ಠಿ ರಥಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಸಬ್ಬಾಲಙ್ಕಾರಭೂಸಿತಾ।
‘‘‘Saṭṭhi rathasahassāni, sabbālaṅkārabhūsitā;
ದೀಪಾ ಅಥೋಪಿ ವೇಯಗ್ಘಾ, ಸನ್ನದ್ಧಾ ಉಸ್ಸಿತದ್ಧಜಾ॥
Dīpā athopi veyagghā, sannaddhā ussitaddhajā.
೧೭.
17.
‘‘‘ಆರೂಳ್ಹಾ ಗಾಮಣೀಯೇಹಿ, ಚಾಪಹತ್ಥೇಹಿ ವಮ್ಮಿಭಿ।
‘‘‘Ārūḷhā gāmaṇīyehi, cāpahatthehi vammibhi;
ಪರಿವಾರೇಸ್ಸನ್ತಿಮಂ ನಿಚ್ಚಂ, ಬುದ್ಧಪೂಜಾಯಿದಂ ಫಲಂ॥
Parivāressantimaṃ niccaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
೧೮.
18.
‘‘‘ಸಟ್ಠಿ ಗಾಮಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಪರಿಪುಣ್ಣಾನಿ ಸಬ್ಬಸೋ।
‘‘‘Saṭṭhi gāmasahassāni, paripuṇṇāni sabbaso;
ಪಹೂತಧನಧಞ್ಞಾನಿ, ಸುಸಮಿದ್ಧಾನಿ ಸಬ್ಬಸೋ।
Pahūtadhanadhaññāni, susamiddhāni sabbaso;
ಸದಾ ಪಾತುಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಬುದ್ಧಪೂಜಾಯಿದಂ ಫಲಂ॥
Sadā pātubhavissanti, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
೧೯.
19.
‘‘‘ಹತ್ಥೀ ಅಸ್ಸಾ ರಥಾ ಪತ್ತೀ, ಸೇನಾ ಚ ಚತುರಙ್ಗಿನೀ।
‘‘‘Hatthī assā rathā pattī, senā ca caturaṅginī;
ಪರಿವಾರೇಸ್ಸನ್ತಿಮಂ ನಿಚ್ಚಂ, ಬುದ್ಧಪೂಜಾಯಿದಂ ಫಲಂ॥
Parivāressantimaṃ niccaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
೨೦.
20.
‘‘‘ಅಟ್ಠಾರಸೇ ಕಪ್ಪಸತೇ, ದೇವಲೋಕೇ ರಮಿಸ್ಸತಿ।
‘‘‘Aṭṭhārase kappasate, devaloke ramissati;
ಸಹಸ್ಸಕ್ಖತ್ತುಂ ರಾಜಾ ಚ, ಚಕ್ಕವತ್ತೀ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥
Sahassakkhattuṃ rājā ca, cakkavattī bhavissati.
೨೧.
21.
‘‘‘ಸತಾನಂ ತೀಣಿಕ್ಖತ್ತುಞ್ಚ, ದೇವರಜ್ಜಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ।
‘‘‘Satānaṃ tīṇikkhattuñca, devarajjaṃ karissati;
ಪದೇಸರಜ್ಜಂ ವಿಪುಲಂ, ಗಣನಾತೋ ಅಸಙ್ಖಿಯಂ॥
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
೨೨.
22.
‘‘‘ತಿಂಸಕಪ್ಪಸಹಸ್ಸಮ್ಹಿ, ಓಕ್ಕಾಕಕುಲಸಮ್ಭವೋ।
‘‘‘Tiṃsakappasahassamhi, okkākakulasambhavo;
ಗೋತಮೋ ನಾಮ ಗೋತ್ತೇನ, ಸತ್ಥಾ ಲೋಕೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
೨೩.
23.
‘‘‘ತಸ್ಸ ಧಮ್ಮೇಸು ದಾಯಾದೋ, ಓರಸೋ ಧಮ್ಮನಿಮ್ಮಿತೋ।
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
ಸಬ್ಬಾಸವೇ ಪರಿಞ್ಞಾಯ, ವಿಹರಿಸ್ಸತಿನಾಸವೋ’॥
Sabbāsave pariññāya, viharissatināsavo’.
೨೪.
24.
‘‘ತಿಂಸಕಪ್ಪಸಹಸ್ಸಮ್ಹಿ , ಅದ್ದಸಂ ಲೋಕನಾಯಕಂ।
‘‘Tiṃsakappasahassamhi , addasaṃ lokanāyakaṃ;
ಏತ್ಥನ್ತರಮುಪಾದಾಯ, ಗವೇಸಿಂ ಅಮತಂ ಪದಂ॥
Etthantaramupādāya, gavesiṃ amataṃ padaṃ.
೨೫.
25.
‘‘ಲಾಭಾ ಮಯ್ಹಂ ಸುಲದ್ಧಂ ಮೇ, ಯಮಹಞ್ಞಾಸಿ ಸಾಸನಂ।
‘‘Lābhā mayhaṃ suladdhaṃ me, yamahaññāsi sāsanaṃ;
ತಿಸ್ಸೋ ವಿಜ್ಜಾ ಅನುಪ್ಪತ್ತಾ, ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನಂ॥
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
೨೬.
26.
‘‘ನಮೋ ತೇ ಪುರಿಸಾಜಞ್ಞ, ನಮೋ ತೇ ಪುರಿಸುತ್ತಮ।
‘‘Namo te purisājañña, namo te purisuttama;
ತವ ಞಾಣಂ ಪಕಿತ್ತೇತ್ವಾ, ಪತ್ತೋಮ್ಹಿ ಅಚಲಂ ಪದಂ॥
Tava ñāṇaṃ pakittetvā, pattomhi acalaṃ padaṃ.
೨೭.
27.
‘‘ಯಂ ಯಂ ಯೋನುಪಪಜ್ಜಾಮಿ, ದೇವತ್ತಂ ಅಥ ಮಾನುಸಂ।
‘‘Yaṃ yaṃ yonupapajjāmi, devattaṃ atha mānusaṃ;
ಸಬ್ಬತ್ಥ ಸುಖಿತೋ ಹೋಮಿ, ಫಲಂ ಮೇ ಞಾಣಕಿತ್ತನೇ॥
Sabbattha sukhito homi, phalaṃ me ñāṇakittane.
೨೮.
28.
‘‘ಇದಂ ಪಚ್ಛಿಮಕಂ ಮಯ್ಹಂ, ಚರಿಮೋ ವತ್ತತೇ ಭವೋ।
‘‘Idaṃ pacchimakaṃ mayhaṃ, carimo vattate bhavo;
ನಾಗೋವ ಬನ್ಧನಂ ಛೇತ್ವಾ, ವಿಹರಾಮಿ ಅನಾಸವೋ॥
Nāgova bandhanaṃ chetvā, viharāmi anāsavo.
೨೯.
29.
‘‘ಕಿಲೇಸಾ ಝಾಪಿತಾ ಮಯ್ಹಂ, ಭವಾ ಸಬ್ಬೇ ಸಮೂಹತಾ।
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā;
ನಾಗೋವ ಬನ್ಧನಂ ಛೇತ್ವಾ, ವಿಹರಾಮಿ ಅನಾಸವೋ॥
Nāgova bandhanaṃ chetvā, viharāmi anāsavo.
೩೦.
30.
‘‘ಸ್ವಾಗತಂ ವತ ಮೇ ಆಸಿ, ಮಮ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ।
‘‘Svāgataṃ vata me āsi, mama buddhassa santike;
ತಿಸ್ಸೋ ವಿಜ್ಜಾ ಅನುಪ್ಪತ್ತಾ, ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನಂ॥
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
೩೧.
31.
‘‘ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾ ಚತಸ್ಸೋ, ವಿಮೋಕ್ಖಾಪಿ ಚ ಅಟ್ಠಿಮೇ।
‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
ಛಳಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತಾ, ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನಂ’’॥
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ಇತ್ಥಂ ಸುದಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಭದ್ದಾಲಿತ್ಥೇರೋ ಇಮಾ ಗಾಥಾಯೋ ಅಭಾಸಿತ್ಥಾತಿ।
Itthaṃ sudaṃ āyasmā bhaddālitthero imā gāthāyo abhāsitthāti.
ಭದ್ದಾಲಿತ್ಥೇರಸ್ಸಾಪದಾನಂ ಪಠಮಂ।
Bhaddālittherassāpadānaṃ paṭhamaṃ.
Footnotes: