Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi |
੧੧. ਭਦ੍ਦવਗ੍ਗਿਯવਤ੍ਥੁ
11. Bhaddavaggiyavatthu
੩੬. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਯਥਾਭਿਰਨ੍ਤਂ વਿਹਰਿਤ੍વਾ ਯੇਨ ਉਰੁવੇਲਾ ਤੇਨ ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਾਮਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਮਗ੍ਗਾ ਓਕ੍ਕਮ੍ਮ ਯੇਨ ਅਞ੍ਞਤਰੋ વਨਸਣ੍ਡੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਂ વਨਸਣ੍ਡਂ ਅਜ੍ਝੋਗਾਹੇਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸੀਦਿ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਤਿਂਸਮਤ੍ਤਾ ਭਦ੍ਦવਗ੍ਗਿਯਾ ਸਹਾਯਕਾ ਸਪਜਾਪਤਿਕਾ ਤਸ੍ਮਿਂ વਨਸਣ੍ਡੇ ਪਰਿਚਾਰੇਨ੍ਤਿ। ਏਕਸ੍ਸ ਪਜਾਪਤਿ ਨਾਹੋਸਿ; ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ વੇਸੀ ਆਨੀਤਾ ਅਹੋਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਸਾ વੇਸੀ ਤੇਸੁ ਪਮਤ੍ਤੇਸੁ ਪਰਿਚਾਰੇਨ੍ਤੇਸੁ ਭਣ੍ਡਂ ਆਦਾਯ ਪਲਾਯਿਤ੍ਥ। ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਸਹਾਯਕਾ ਸਹਾਯਕਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾવਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ, ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਗવੇਸਨ੍ਤਾ, ਤਂ વਨਸਣ੍ਡਂ ਆਹਿਣ੍ਡਨ੍ਤਾ ਅਦ੍ਦਸਂਸੁ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ। ਦਿਸ੍વਾਨ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਅਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਏਕਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਂ ਪਨ વੋ, ਕੁਮਾਰਾ, ਇਤ੍ਥਿਯਾ’’ਤਿ? ‘‘ਇਧ ਮਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਿਂਸਮਤ੍ਤਾ ਭਦ੍ਦવਗ੍ਗਿਯਾ ਸਹਾਯਕਾ ਸਪਜਾਪਤਿਕਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ વਨਸਣ੍ਡੇ ਪਰਿਚਾਰਿਮ੍ਹਾ। ਏਕਸ੍ਸ ਪਜਾਪਤਿ ਨਾਹੋਸਿ; ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ વੇਸੀ ਆਨੀਤਾ ਅਹੋਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਸਾ, ਭਨ੍ਤੇ , વੇਸੀ ਅਮ੍ਹੇਸੁ ਪਮਤ੍ਤੇਸੁ ਪਰਿਚਾਰੇਨ੍ਤੇਸੁ ਭਣ੍ਡਂ ਆਦਾਯ ਪਲਾਯਿਤ੍ਥ। ਤੇ ਮਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਹਾਯਕਾ ਸਹਾਯਕਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾવਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾ, ਤਂ ਇਤ੍ਥਿਂ ਗવੇਸਨ੍ਤਾ, ਇਮਂ વਨਸਣ੍ਡਂ ਆਹਿਣ੍ਡਾਮਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਥ વੋ, ਕੁਮਾਰਾ, ਕਤਮਂ ਨੁ ਖੋ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ વਰਂ – ਯਂ વਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਤ੍ਥਿਂ ਗવੇਸੇਯ੍ਯਾਥ, ਯਂ વਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਗવੇਸੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਏਤਦੇવ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ વਰਂ ਯਂ ਮਯਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਗવੇਸੇਯ੍ਯਾਮਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ વੋ, ਕੁਮਾਰਾ, ਨਿਸੀਦਥ, ਧਮ੍ਮਂ વੋ ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਦ੍ਦવਗ੍ਗਿਯਾ ਸਹਾਯਕਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ। ਤੇਸਂ ਭਗવਾ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬਿਂ ਕਥਂ ਕਥੇਸਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਦਾਨਕਥਂ ਸੀਲਕਥਂ ਸਗ੍ਗਕਥਂ ਕਾਮਾਨਂ ਆਦੀਨવਂ ਓਕਾਰਂ ਸਂਕਿਲੇਸਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਪਕਾਸੇਸਿ, ਯਦਾ ਤੇ ਭਗવਾ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਕਲ੍ਲਚਿਤ੍ਤੇ ਮੁਦੁਚਿਤ੍ਤੇ વਿਨੀવਰਣਚਿਤ੍ਤੇ ਉਦਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤੇ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੇ, ਅਥ ਯਾ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਸਾਮੁਕ੍ਕਂਸਿਕਾ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ, ਤਂ ਪਕਾਸੇਸਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਸਮੁਦਯਂ ਨਿਰੋਧਂ ਮਗ੍ਗਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਸੁਦ੍ਧਂ વਤ੍ਥਂ ਅਪਗਤਕਾਲ਼ਕਂ ਸਮ੍ਮਦੇવ ਰਜਨਂ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ, ਏવਮੇવ ਤੇਸਂ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਆਸਨੇ વਿਰਜਂ વੀਤਮਲਂ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਖੁਂ ਉਦਪਾਦਿ ‘‘ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਮੁਦਯਧਮ੍ਮਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਤਂ ਨਿਰੋਧਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਾ ਪਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾ વਿਦਿਤਧਮ੍ਮਾ ਪਰਿਯੋਗਾਲ਼੍ਹਧਮ੍ਮਾ ਤਿਣ੍ਣવਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ વਿਗਤਕਥਂਕਥਾ વੇਸਾਰਜ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਅਪਰਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨੇ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਲਭੇਯ੍ਯਾਮ ਮਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ, ਲਭੇਯ੍ਯਾਮ ਉਪਸਮ੍ਪਦ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਏਥ ਭਿਕ੍ਖવੋ’’ਤਿ ਭਗવਾ ਅવੋਚ – ‘‘ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੋ ਧਮ੍ਮੋ, ਚਰਥ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਸਮ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾਯਾ’’ਤਿ। ਸਾવ ਤੇਸਂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਅਹੋਸਿ।
36. Atha kho bhagavā bārāṇasiyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena uruvelā tena cārikaṃ pakkāmi. Atha kho bhagavā maggā okkamma yena aññataro vanasaṇḍo tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā taṃ vanasaṇḍaṃ ajjhogāhetvā aññatarasmiṃ rukkhamūle nisīdi. Tena kho pana samayena tiṃsamattā bhaddavaggiyā sahāyakā sapajāpatikā tasmiṃ vanasaṇḍe paricārenti. Ekassa pajāpati nāhosi; tassa atthāya vesī ānītā ahosi. Atha kho sā vesī tesu pamattesu paricārentesu bhaṇḍaṃ ādāya palāyittha. Atha kho te sahāyakā sahāyakassa veyyāvaccaṃ karontā, taṃ itthiṃ gavesantā, taṃ vanasaṇḍaṃ āhiṇḍantā addasaṃsu bhagavantaṃ aññatarasmiṃ rukkhamūle nisinnaṃ. Disvāna yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘api, bhante, bhagavā ekaṃ itthiṃ passeyyā’’ti? ‘‘Kiṃ pana vo, kumārā, itthiyā’’ti? ‘‘Idha mayaṃ, bhante, tiṃsamattā bhaddavaggiyā sahāyakā sapajāpatikā imasmiṃ vanasaṇḍe paricārimhā. Ekassa pajāpati nāhosi; tassa atthāya vesī ānītā ahosi. Atha kho sā, bhante , vesī amhesu pamattesu paricārentesu bhaṇḍaṃ ādāya palāyittha. Te mayaṃ, bhante, sahāyakā sahāyakassa veyyāvaccaṃ karontā, taṃ itthiṃ gavesantā, imaṃ vanasaṇḍaṃ āhiṇḍāmā’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññatha vo, kumārā, katamaṃ nu kho tumhākaṃ varaṃ – yaṃ vā tumhe itthiṃ gaveseyyātha, yaṃ vā attānaṃ gaveseyyāthā’’ti? ‘‘Etadeva, bhante, amhākaṃ varaṃ yaṃ mayaṃ attānaṃ gaveseyyāmā’’ti. ‘‘Tena hi vo, kumārā, nisīdatha, dhammaṃ vo desessāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhaddavaggiyā sahāyakā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Tesaṃ bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi, yadā te bhagavā aññāsi kallacitte muducitte vinīvaraṇacitte udaggacitte pasannacitte, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā, taṃ pakāsesi dukkhaṃ samudayaṃ nirodhaṃ maggaṃ, seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya, evameva tesaṃ tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti. Te diṭṭhadhammā pattadhammā viditadhammā pariyogāḷhadhammā tiṇṇavicikicchā vigatakathaṃkathā vesārajjappattā aparappaccayā satthusāsane bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘labheyyāma mayaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyāma upasampada’’nti. ‘‘Etha bhikkhavo’’ti bhagavā avoca – ‘‘svākkhāto dhammo, caratha brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti. Sāva tesaṃ āyasmantānaṃ upasampadā ahosi.
ਭਦ੍ਦવਗ੍ਗਿਯਸਹਾਯਕਾਨਂ વਤ੍ਥੁ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ।
Bhaddavaggiyasahāyakānaṃ vatthu niṭṭhitaṃ.
ਦੁਤਿਯਭਾਣવਾਰੋ।
Dutiyabhāṇavāro.
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਭਦ੍ਦવਗ੍ਗਿਯਕਥਾ • Bhaddavaggiyakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਭਦ੍ਦવਗ੍ਗਿਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Bhaddavaggiyakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਭਦ੍ਦવਗ੍ਗਿਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Bhaddavaggiyakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੧੧. ਭਦ੍ਦવਗ੍ਗਿਯਕਥਾ • 11. Bhaddavaggiyakathā