Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi |
൧൧. ഭദ്ദവഗ്ഗിയവത്ഥു
11. Bhaddavaggiyavatthu
൩൬. അഥ ഖോ ഭഗവാ ബാരാണസിയം യഥാഭിരന്തം വിഹരിത്വാ യേന ഉരുവേലാ തേന ചാരികം പക്കാമി. അഥ ഖോ ഭഗവാ മഗ്ഗാ ഓക്കമ്മ യേന അഞ്ഞതരോ വനസണ്ഡോ തേനുപസങ്കമി, ഉപസങ്കമിത്വാ തം വനസണ്ഡം അജ്ഝോഗാഹേത്വാ അഞ്ഞതരസ്മിം രുക്ഖമൂലേ നിസീദി. തേന ഖോ പന സമയേന തിംസമത്താ ഭദ്ദവഗ്ഗിയാ സഹായകാ സപജാപതികാ തസ്മിം വനസണ്ഡേ പരിചാരേന്തി. ഏകസ്സ പജാപതി നാഹോസി; തസ്സ അത്ഥായ വേസീ ആനീതാ അഹോസി. അഥ ഖോ സാ വേസീ തേസു പമത്തേസു പരിചാരേന്തേസു ഭണ്ഡം ആദായ പലായിത്ഥ. അഥ ഖോ തേ സഹായകാ സഹായകസ്സ വേയ്യാവച്ചം കരോന്താ, തം ഇത്ഥിം ഗവേസന്താ, തം വനസണ്ഡം ആഹിണ്ഡന്താ അദ്ദസംസു ഭഗവന്തം അഞ്ഞതരസ്മിം രുക്ഖമൂലേ നിസിന്നം. ദിസ്വാന യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമിംസു, ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം ഏതദവോചും – ‘‘അപി, ഭന്തേ, ഭഗവാ ഏകം ഇത്ഥിം പസ്സേയ്യാ’’തി? ‘‘കിം പന വോ, കുമാരാ, ഇത്ഥിയാ’’തി? ‘‘ഇധ മയം, ഭന്തേ, തിംസമത്താ ഭദ്ദവഗ്ഗിയാ സഹായകാ സപജാപതികാ ഇമസ്മിം വനസണ്ഡേ പരിചാരിമ്ഹാ. ഏകസ്സ പജാപതി നാഹോസി; തസ്സ അത്ഥായ വേസീ ആനീതാ അഹോസി. അഥ ഖോ സാ, ഭന്തേ , വേസീ അമ്ഹേസു പമത്തേസു പരിചാരേന്തേസു ഭണ്ഡം ആദായ പലായിത്ഥ. തേ മയം, ഭന്തേ, സഹായകാ സഹായകസ്സ വേയ്യാവച്ചം കരോന്താ, തം ഇത്ഥിം ഗവേസന്താ, ഇമം വനസണ്ഡം ആഹിണ്ഡാമാ’’തി. ‘‘തം കിം മഞ്ഞഥ വോ, കുമാരാ, കതമം നു ഖോ തുമ്ഹാകം വരം – യം വാ തുമ്ഹേ ഇത്ഥിം ഗവേസേയ്യാഥ, യം വാ അത്താനം ഗവേസേയ്യാഥാ’’തി? ‘‘ഏതദേവ, ഭന്തേ, അമ്ഹാകം വരം യം മയം അത്താനം ഗവേസേയ്യാമാ’’തി. ‘‘തേന ഹി വോ, കുമാരാ, നിസീദഥ, ധമ്മം വോ ദേസേസ്സാമീ’’തി. ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി ഖോ തേ ഭദ്ദവഗ്ഗിയാ സഹായകാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദിംസു. തേസം ഭഗവാ അനുപുബ്ബിം കഥം കഥേസി, സേയ്യഥിദം – ദാനകഥം സീലകഥം സഗ്ഗകഥം കാമാനം ആദീനവം ഓകാരം സംകിലേസം നേക്ഖമ്മേ ആനിസംസം പകാസേസി, യദാ തേ ഭഗവാ അഞ്ഞാസി കല്ലചിത്തേ മുദുചിത്തേ വിനീവരണചിത്തേ ഉദഗ്ഗചിത്തേ പസന്നചിത്തേ, അഥ യാ ബുദ്ധാനം സാമുക്കംസികാ ധമ്മദേസനാ, തം പകാസേസി ദുക്ഖം സമുദയം നിരോധം മഗ്ഗം, സേയ്യഥാപി നാമ സുദ്ധം വത്ഥം അപഗതകാളകം സമ്മദേവ രജനം പടിഗ്ഗണ്ഹേയ്യ, ഏവമേവ തേസം തസ്മിംയേവ ആസനേ വിരജം വീതമലം ധമ്മചക്ഖും ഉദപാദി ‘‘യം കിഞ്ചി സമുദയധമ്മം, സബ്ബം തം നിരോധധമ്മ’’ന്തി. തേ ദിട്ഠധമ്മാ പത്തധമ്മാ വിദിതധമ്മാ പരിയോഗാള്ഹധമ്മാ തിണ്ണവിചികിച്ഛാ വിഗതകഥംകഥാ വേസാരജ്ജപ്പത്താ അപരപ്പച്ചയാ സത്ഥുസാസനേ ഭഗവന്തം ഏതദവോചും – ‘‘ലഭേയ്യാമ മയം, ഭന്തേ, ഭഗവതോ സന്തികേ പബ്ബജ്ജം, ലഭേയ്യാമ ഉപസമ്പദ’’ന്തി. ‘‘ഏഥ ഭിക്ഖവോ’’തി ഭഗവാ അവോച – ‘‘സ്വാക്ഖാതോ ധമ്മോ, ചരഥ ബ്രഹ്മചരിയം സമ്മാ ദുക്ഖസ്സ അന്തകിരിയായാ’’തി. സാവ തേസം ആയസ്മന്താനം ഉപസമ്പദാ അഹോസി.
36. Atha kho bhagavā bārāṇasiyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena uruvelā tena cārikaṃ pakkāmi. Atha kho bhagavā maggā okkamma yena aññataro vanasaṇḍo tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā taṃ vanasaṇḍaṃ ajjhogāhetvā aññatarasmiṃ rukkhamūle nisīdi. Tena kho pana samayena tiṃsamattā bhaddavaggiyā sahāyakā sapajāpatikā tasmiṃ vanasaṇḍe paricārenti. Ekassa pajāpati nāhosi; tassa atthāya vesī ānītā ahosi. Atha kho sā vesī tesu pamattesu paricārentesu bhaṇḍaṃ ādāya palāyittha. Atha kho te sahāyakā sahāyakassa veyyāvaccaṃ karontā, taṃ itthiṃ gavesantā, taṃ vanasaṇḍaṃ āhiṇḍantā addasaṃsu bhagavantaṃ aññatarasmiṃ rukkhamūle nisinnaṃ. Disvāna yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘api, bhante, bhagavā ekaṃ itthiṃ passeyyā’’ti? ‘‘Kiṃ pana vo, kumārā, itthiyā’’ti? ‘‘Idha mayaṃ, bhante, tiṃsamattā bhaddavaggiyā sahāyakā sapajāpatikā imasmiṃ vanasaṇḍe paricārimhā. Ekassa pajāpati nāhosi; tassa atthāya vesī ānītā ahosi. Atha kho sā, bhante , vesī amhesu pamattesu paricārentesu bhaṇḍaṃ ādāya palāyittha. Te mayaṃ, bhante, sahāyakā sahāyakassa veyyāvaccaṃ karontā, taṃ itthiṃ gavesantā, imaṃ vanasaṇḍaṃ āhiṇḍāmā’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññatha vo, kumārā, katamaṃ nu kho tumhākaṃ varaṃ – yaṃ vā tumhe itthiṃ gaveseyyātha, yaṃ vā attānaṃ gaveseyyāthā’’ti? ‘‘Etadeva, bhante, amhākaṃ varaṃ yaṃ mayaṃ attānaṃ gaveseyyāmā’’ti. ‘‘Tena hi vo, kumārā, nisīdatha, dhammaṃ vo desessāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhaddavaggiyā sahāyakā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Tesaṃ bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi, yadā te bhagavā aññāsi kallacitte muducitte vinīvaraṇacitte udaggacitte pasannacitte, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā, taṃ pakāsesi dukkhaṃ samudayaṃ nirodhaṃ maggaṃ, seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya, evameva tesaṃ tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti. Te diṭṭhadhammā pattadhammā viditadhammā pariyogāḷhadhammā tiṇṇavicikicchā vigatakathaṃkathā vesārajjappattā aparappaccayā satthusāsane bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘labheyyāma mayaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyāma upasampada’’nti. ‘‘Etha bhikkhavo’’ti bhagavā avoca – ‘‘svākkhāto dhammo, caratha brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti. Sāva tesaṃ āyasmantānaṃ upasampadā ahosi.
ഭദ്ദവഗ്ഗിയസഹായകാനം വത്ഥു നിട്ഠിതം.
Bhaddavaggiyasahāyakānaṃ vatthu niṭṭhitaṃ.
ദുതിയഭാണവാരോ.
Dutiyabhāṇavāro.
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ഭദ്ദവഗ്ഗിയകഥാ • Bhaddavaggiyakathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ഭദ്ദവഗ്ഗിയകഥാവണ്ണനാ • Bhaddavaggiyakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ഭദ്ദവഗ്ഗിയകഥാവണ്ണനാ • Bhaddavaggiyakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൧൧. ഭദ്ദവഗ്ഗിയകഥാ • 11. Bhaddavaggiyakathā