Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഉദാനപാളി • Udānapāḷi |
൧൦. ഭദ്ദിയസുത്തം
10. Bhaddiyasuttaṃ
൨൦. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ അനുപിയായം വിഹരതി അമ്ബവനേ. തേന ഖോ പന സമയേന ആയസ്മാ ഭദ്ദിയോ കാളീഗോധായ പുത്തോ അരഞ്ഞഗതോപി രുക്ഖമൂലഗതോപി സുഞ്ഞാഗാരഗതോപി അഭിക്ഖണം ഉദാനം ഉദാനേസി – ‘‘അഹോ സുഖം, അഹോ സുഖ’’ന്തി!
20. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā anupiyāyaṃ viharati ambavane. Tena kho pana samayena āyasmā bhaddiyo kāḷīgodhāya putto araññagatopi rukkhamūlagatopi suññāgāragatopi abhikkhaṇaṃ udānaṃ udānesi – ‘‘aho sukhaṃ, aho sukha’’nti!
അസ്സോസും ഖോ സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ ആയസ്മതോ ഭദ്ദിയസ്സ കാളീഗോധായ പുത്തസ്സ അരഞ്ഞഗതസ്സപി രുക്ഖമൂലഗതസ്സപി സുഞ്ഞാഗാരഗതസ്സപി അഭിക്ഖണം ഉദാനം ഉദാനേന്തസ്സ – ‘‘അഹോ സുഖം, അഹോ സുഖ’’ന്തി! സുത്വാന നേസം ഏതദഹോസി – ‘‘നിസ്സംസയം ഖോ, ആവുസോ, ആയസ്മാ ഭദ്ദിയോ കാളീഗോധായ പുത്തോ അനഭിരതോ ബ്രഹ്മചരിയം ചരതി, യംസ പുബ്ബേ അഗാരിയഭൂതസ്സ 1 രജ്ജസുഖം, സോ തമനുസ്സരമാനോ അരഞ്ഞഗതോപി രുക്ഖമൂലഗതോപി സുഞ്ഞാഗാരഗതോപി അഭിക്ഖണം ഉദാനം ഉദാനേസി – ‘അഹോ സുഖം, അഹോ സുഖ’’’ന്തി!
Assosuṃ kho sambahulā bhikkhū āyasmato bhaddiyassa kāḷīgodhāya puttassa araññagatassapi rukkhamūlagatassapi suññāgāragatassapi abhikkhaṇaṃ udānaṃ udānentassa – ‘‘aho sukhaṃ, aho sukha’’nti! Sutvāna nesaṃ etadahosi – ‘‘nissaṃsayaṃ kho, āvuso, āyasmā bhaddiyo kāḷīgodhāya putto anabhirato brahmacariyaṃ carati, yaṃsa pubbe agāriyabhūtassa 2 rajjasukhaṃ, so tamanussaramāno araññagatopi rukkhamūlagatopi suññāgāragatopi abhikkhaṇaṃ udānaṃ udānesi – ‘aho sukhaṃ, aho sukha’’’nti!
അഥ ഖോ സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമിംസു; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദിംസു. ഏകമന്തം നിസിന്നാ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവന്തം ഏതദവോചും – ‘‘ആയസ്മാ, ഭന്തേ, ഭദ്ദിയോ കാളീഗോധായ പുത്തോ അരഞ്ഞഗതോപി രുക്ഖമൂലഗതോപി സുഞ്ഞാഗാരഗതോപി അഭിക്ഖണം ഉദാനം ഉദാനേസി – ‘അഹോ സുഖം, അഹോ സുഖ’ന്തി! നിസ്സംസയം ഖോ, ഭന്തേ, ആയസ്മാ ഭദ്ദിയോ കാളീഗോധായ പുത്തോ അനഭിരതോ ബ്രഹ്മചരിയം ചരതി. യംസ പുബ്ബേ അഗാരിയഭൂതസ്സ രജ്ജസുഖം, സോ തമനുസ്സരമാനോ അരഞ്ഞഗതോപി രുക്ഖമൂലഗതോപി സുഞ്ഞാഗാരഗതോപി അഭിക്ഖണം ഉദാനം ഉദാനേസി – ‘അഹോ സുഖം, അഹോ സുഖ’’’ന്തി!
Atha kho sambahulā bhikkhū yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘āyasmā, bhante, bhaddiyo kāḷīgodhāya putto araññagatopi rukkhamūlagatopi suññāgāragatopi abhikkhaṇaṃ udānaṃ udānesi – ‘aho sukhaṃ, aho sukha’nti! Nissaṃsayaṃ kho, bhante, āyasmā bhaddiyo kāḷīgodhāya putto anabhirato brahmacariyaṃ carati. Yaṃsa pubbe agāriyabhūtassa rajjasukhaṃ, so tamanussaramāno araññagatopi rukkhamūlagatopi suññāgāragatopi abhikkhaṇaṃ udānaṃ udānesi – ‘aho sukhaṃ, aho sukha’’’nti!
അഥ ഖോ ഭഗവാ അഞ്ഞതരം ഭിക്ഖും ആമന്തേസി – ‘‘ഏഹി ത്വം, ഭിക്ഖു, മമ വചനേന ഭദ്ദിയം ഭിക്ഖും ആമന്തേഹി – ‘സത്ഥാ തം, ആവുസോ ഭദ്ദിയ, ആമന്തേതീ’’’തി.
Atha kho bhagavā aññataraṃ bhikkhuṃ āmantesi – ‘‘ehi tvaṃ, bhikkhu, mama vacanena bhaddiyaṃ bhikkhuṃ āmantehi – ‘satthā taṃ, āvuso bhaddiya, āmantetī’’’ti.
‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി ഖോ സോ ഭിക്ഖു ഭഗവതോ പടിസ്സുത്വാ യേനായസ്മാ ഭദ്ദിയോ കാളീഗോധായ പുത്തോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭദ്ദിയം കാളീഗോധായ പുത്തം ഏതദവോച – ‘‘സത്ഥാ തം, ആവുസോ ഭദ്ദിയ, ആമന്തേതീ’’തി. ‘‘ഏവമാവുസോ’’തി ഖോ ആയസ്മാ ഭദ്ദിയോ കാളീഗോധായ പുത്തോ തസ്സ ഭിക്ഖുനോ പടിസ്സുത്വാ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നം ഖോ ആയസ്മന്തം ഭദ്ദിയം കാളീഗോധായ പുത്തം ഭഗവാ ഏതദവോച –
‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho so bhikkhu bhagavato paṭissutvā yenāyasmā bhaddiyo kāḷīgodhāya putto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhaddiyaṃ kāḷīgodhāya puttaṃ etadavoca – ‘‘satthā taṃ, āvuso bhaddiya, āmantetī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho āyasmā bhaddiyo kāḷīgodhāya putto tassa bhikkhuno paṭissutvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ bhaddiyaṃ kāḷīgodhāya puttaṃ bhagavā etadavoca –
‘‘സച്ചം കിര ത്വം, ഭദ്ദിയ, അരഞ്ഞഗതോപി രുക്ഖമൂലഗതോപി സുഞ്ഞാഗാരഗതോപി അഭിക്ഖണം ഉദാനം ഉദാനേസി – ‘അഹോ സുഖം, അഹോ സുഖ’’’ന്തി! ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി.
‘‘Saccaṃ kira tvaṃ, bhaddiya, araññagatopi rukkhamūlagatopi suññāgāragatopi abhikkhaṇaṃ udānaṃ udānesi – ‘aho sukhaṃ, aho sukha’’’nti! ‘‘Evaṃ, bhante’’ti.
‘‘കിം പന 3 ത്വം, ഭദ്ദിയ, അത്ഥവസം സമ്പസ്സമാനോ അരഞ്ഞഗതോപി രുക്ഖമൂലഗതോപി സുഞ്ഞാഗാരഗതോപി അഭിക്ഖണം ഉദാനം ഉദാനേസി – ‘അഹോ സുഖം, അഹോ സുഖ’’’ന്തി! ‘‘പുബ്ബേ മേ, ഭന്തേ, അഗാരിയഭൂതസ്സ രജ്ജം കാരേന്തസ്സ അന്തോപി അന്തേപുരേ രക്ഖാ സുസംവിഹിതാ അഹോസി, ബഹിപി അന്തേപുരേ രക്ഖാ സുസംവിഹിതാ അഹോസി, അന്തോപി നഗരേ രക്ഖാ സുസംവിഹിതാ അഹോസി, ബഹിപി നഗരേ രക്ഖാ സുസംവിഹിതാ അഹോസി, അന്തോപി ജനപദേ രക്ഖാ സുസംവിഹിതാ അഹോസി, ബഹിപി ജനപദേ രക്ഖാ സുസംവിഹിതാ അഹോസി. സോ ഖോ അഹം, ഭന്തേ, ഏവം രക്ഖിതോ ഗോപിതോ സന്തോ ഭീതോ ഉബ്ബിഗ്ഗോ ഉസ്സങ്കീ ഉത്രാസീ വിഹാസിം. ഏതരഹി ഖോ പനാഹം, ഭന്തേ, അരഞ്ഞഗതോപി രുക്ഖമൂലഗതോപി സുഞ്ഞാഗാരഗതോപി ഏകോ 4 അഭീതോ അനുബ്ബിഗ്ഗോ അനുസ്സങ്കീ അനുത്രാസീ അപ്പോസ്സുക്കോ പന്നലോമോ പരദത്തവുത്തോ 5, മിഗഭൂതേന ചേതസാ വിഹരാമി. ഇമം 6 ഖോ അഹം, ഭന്തേ, അത്ഥവസം സമ്പസ്സമാനോ അരഞ്ഞഗതോപി രുക്ഖമൂലഗതോപി സുഞ്ഞാഗാരഗതോപി അഭിക്ഖണം ഉദാനം ഉദാനേസി 7 – ‘അഹോ സുഖം, അഹോ സുഖ’’’ന്തി!
‘‘Kiṃ pana 8 tvaṃ, bhaddiya, atthavasaṃ sampassamāno araññagatopi rukkhamūlagatopi suññāgāragatopi abhikkhaṇaṃ udānaṃ udānesi – ‘aho sukhaṃ, aho sukha’’’nti! ‘‘Pubbe me, bhante, agāriyabhūtassa rajjaṃ kārentassa antopi antepure rakkhā susaṃvihitā ahosi, bahipi antepure rakkhā susaṃvihitā ahosi, antopi nagare rakkhā susaṃvihitā ahosi, bahipi nagare rakkhā susaṃvihitā ahosi, antopi janapade rakkhā susaṃvihitā ahosi, bahipi janapade rakkhā susaṃvihitā ahosi. So kho ahaṃ, bhante, evaṃ rakkhito gopito santo bhīto ubbiggo ussaṅkī utrāsī vihāsiṃ. Etarahi kho panāhaṃ, bhante, araññagatopi rukkhamūlagatopi suññāgāragatopi eko 9 abhīto anubbiggo anussaṅkī anutrāsī appossukko pannalomo paradattavutto 10, migabhūtena cetasā viharāmi. Imaṃ 11 kho ahaṃ, bhante, atthavasaṃ sampassamāno araññagatopi rukkhamūlagatopi suññāgāragatopi abhikkhaṇaṃ udānaṃ udānesi 12 – ‘aho sukhaṃ, aho sukha’’’nti!
അഥ ഖോ ഭഗവാ ഏതമത്ഥം വിദിത്വാ തായം വേലായം ഇമം ഉദാനം ഉദാനേസി –
Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –
‘‘യസ്സന്തരതോ ന സന്തി കോപാ,
‘‘Yassantarato na santi kopā,
ഇതിഭവാഭവതഞ്ച വീതിവത്തോ;
Itibhavābhavatañca vītivatto;
തം വിഗതഭയം സുഖിം അസോകം,
Taṃ vigatabhayaṃ sukhiṃ asokaṃ,
ദേവാ നാനുഭവന്തി ദസ്സനായാ’’തി. ദസമം;
Devā nānubhavanti dassanāyā’’ti. dasamaṃ;
മുചലിന്ദവഗ്ഗോ ദുതിയോ നിട്ഠിതോ.
Mucalindavaggo dutiyo niṭṭhito.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
മുചലിന്ദോ രാജാ ദണ്ഡേന, സക്കാരോ ഉപാസകേന ച;
Mucalindo rājā daṇḍena, sakkāro upāsakena ca;
ഗബ്ഭിനീ ഏകപുത്തോ ച, സുപ്പവാസാ വിസാഖാ ച;
Gabbhinī ekaputto ca, suppavāsā visākhā ca;
കാളീഗോധായ ഭദ്ദിയോതി.
Kāḷīgodhāya bhaddiyoti.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ഉദാന-അട്ഠകഥാ • Udāna-aṭṭhakathā / ൧൦. ഭദ്ദിയസുത്തവണ്ണനാ • 10. Bhaddiyasuttavaṇṇanā