Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အပဒာနပာဠိ • Apadānapāḷi |
၅. ဥပာလိဝဂ္ဂော
5. Upālivaggo
၁. ဘာဂိနေယ္ယုပာလိတ္ထေရအပဒာနံ
1. Bhāgineyyupālittheraapadānaṃ
၁.
1.
ဝိဝေကမနုယုတ္တော သော၊ ဂစ္ဆတေ ပဋိသလ္လိတုံ။
Vivekamanuyutto so, gacchate paṭisallituṃ.
၂.
2.
‘‘အဇိနေန နိဝတ္ထောဟံ၊ တိဒဏ္ဍပရိဓာရကော။
‘‘Ajinena nivatthohaṃ, tidaṇḍaparidhārako;
ဘိက္ခုသင္ဃပရိဗ္ယူဠ္ဟံ၊ အဒ္ဒသံ လောကနာယကံ။
Bhikkhusaṅghaparibyūḷhaṃ, addasaṃ lokanāyakaṃ.
၃.
3.
‘‘ဧကံသံ အဇိနံ ကတ္ဝာ၊ သိရေ ကတ္ဝာန အဉ္ဇလိံ။
‘‘Ekaṃsaṃ ajinaṃ katvā, sire katvāna añjaliṃ;
သမ္ဗုဒ္ဓံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ၊ သန္ထဝိံ လောကနာယကံ။
Sambuddhaṃ abhivādetvā, santhaviṃ lokanāyakaṃ.
၄.
4.
‘‘ယထာဏ္ဍဇာ စ သံသေဒာ၊ ဩပပာတီ ဇလာဗုဇာ။
‘‘Yathāṇḍajā ca saṃsedā, opapātī jalābujā;
ကာကာဒိပက္ခိနော သဗ္ဗေ၊ အန္တလိက္ခစရာ သဒာ။
Kākādipakkhino sabbe, antalikkhacarā sadā.
၅.
5.
‘‘ယေ ကေစိ ပာဏဘူတတ္ထိ၊ သညိနော ဝာ အသညိနော။
‘‘Ye keci pāṇabhūtatthi, saññino vā asaññino;
သဗ္ဗေ တေ တဝ ဉာဏမ္ဟိ၊ အန္တော ဟောန္တိ သမောဂဓာ။
Sabbe te tava ñāṇamhi, anto honti samogadhā.
၆.
6.
‘‘ဂန္ဓာ စ ပဗ္ဗတေယ္ယာ ယေ၊ ဟိမဝန္တနဂုတ္တမေ။
‘‘Gandhā ca pabbateyyā ye, himavantanaguttame;
သဗ္ဗေ တေ တဝ သီလမ္ဟိ၊ ကလာယပိ န ယုဇ္ဇရေ။
Sabbe te tava sīlamhi, kalāyapi na yujjare.
၇.
7.
‘‘မောဟန္ဓကာရပက္ခန္ဒော၊ အယံ လောကော သဒေဝကော။
‘‘Mohandhakārapakkhando, ayaṃ loko sadevako;
တဝ ဉာဏမ္ဟိ ဇောတန္တေ၊ အန္ဓကာရာ ဝိဓံသိတာ။
Tava ñāṇamhi jotante, andhakārā vidhaṃsitā.
၈.
8.
‘‘ယထာ အတ္ထင္ဂတေ သူရိယေ၊ ဟောန္တိ သတ္တာ တမောဂတာ။
‘‘Yathā atthaṅgate sūriye, honti sattā tamogatā;
ဧဝံ ဗုဒ္ဓေ အနုပ္ပန္နေ၊ ဟောတိ လောကော တမောဂတော။
Evaṃ buddhe anuppanne, hoti loko tamogato.
၉.
9.
‘‘ယထောဒယန္တော အာဒိစ္စော၊ ဝိနောဒေတိ တမံ သဒာ။
‘‘Yathodayanto ādicco, vinodeti tamaṃ sadā;
တထေဝ တ္ဝံ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌ၊ ဝိဒ္ဓံသေသိ တမံ သဒာ။
Tatheva tvaṃ buddhaseṭṭha, viddhaṃsesi tamaṃ sadā.
၁၀.
10.
‘‘ပဓာနပဟိတတ္တောသိ ၊ ဗုဒ္ဓော လောကေ သဒေဝကေ။
‘‘Padhānapahitattosi , buddho loke sadevake;
တဝ ကမ္မာဘိရဒ္ဓေန၊ တောသေသိ ဇနတံ ဗဟုံ။
Tava kammābhiraddhena, tosesi janataṃ bahuṃ.
၁၁.
11.
‘‘တံ သဗ္ဗံ အနုမောဒိတ္ဝာ၊ ပဒုမုတ္တရော မဟာမုနိ။
‘‘Taṃ sabbaṃ anumoditvā, padumuttaro mahāmuni;
နဘံ အဗ္ဘုဂ္ဂမီ ဓီရော၊ ဟံသရာဇာဝ အမ္ဗရေ။
Nabhaṃ abbhuggamī dhīro, haṃsarājāva ambare.
၁၂.
12.
‘‘အဗ္ဘုဂ္ဂန္တ္ဝာန သမ္ဗုဒ္ဓော၊ မဟေသိ ပဒုမုတ္တရော။
‘‘Abbhuggantvāna sambuddho, mahesi padumuttaro;
အန္တလိက္ခေ ဌိတော သတ္ထာ၊ ဣမာ ဂာထာ အဘာသထ။
Antalikkhe ṭhito satthā, imā gāthā abhāsatha.
၁၃.
13.
‘‘ယေနိဒံ ထဝိတံ ဉာဏံ၊ ဩပမ္မေဟိ သမာယုတံ။
‘‘Yenidaṃ thavitaṃ ñāṇaṃ, opammehi samāyutaṃ;
တမဟံ ကိတ္တယိသ္သာမိ၊ သုဏာထ မမ ဘာသတော။
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
၁၄.
14.
‘‘‘အဋ္ဌာရသဉ္စ ခတ္တုံ သော၊ ဒေဝရာဇာ ဘဝိသ္သတိ။
‘‘‘Aṭṭhārasañca khattuṃ so, devarājā bhavissati;
ပထဗ္ယာ ရဇ္ဇံ တိသတံ၊ ဝသုဓံ အာဝသိသ္သတိ။
Pathabyā rajjaṃ tisataṃ, vasudhaṃ āvasissati.
၁၅.
15.
‘‘‘ပဉ္စဝီသတိက္ခတ္တုဉ္စ၊ စက္ကဝတ္တီ ဘဝိသ္သတိ။
‘‘‘Pañcavīsatikkhattuñca, cakkavattī bhavissati;
ပဒေသရဇ္ဇံ ဝိပုလံ၊ ဂဏနာတော အသင္ခိယံ။
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
၁၆.
16.
‘‘‘ကပ္ပသတသဟသ္သမ္ဟိ၊ ဩက္ကာကကုလသမ္ဘဝော။
‘‘‘Kappasatasahassamhi, okkākakulasambhavo;
ဂောတမော နာမ ဂောတ္တေန၊ သတ္ထာ လောကေ ဘဝိသ္သတိ။
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
၁၇.
17.
‘‘‘တုသိတာ ဟိ စဝိတ္ဝာန၊ သုက္ကမူလေန စောဒိတော။
‘‘‘Tusitā hi cavitvāna, sukkamūlena codito;
ဟီနောဝ ဇာတိယာ သန္တော၊ ဥပာလိ နာမ ဟေသ္သတိ။
Hīnova jātiyā santo, upāli nāma hessati.
၁၈.
18.
‘‘‘သော ပစ္ဆာ ပဗ္ဗဇိတ္ဝာန၊ ဝိရာဇေတ္ဝာန ပာပကံ။
‘‘‘So pacchā pabbajitvāna, virājetvāna pāpakaṃ;
သဗ္ဗာသဝေ ပရိညာယ၊ နိဗ္ဗာယိသ္သတိနာသဝော။
Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo.
၁၉.
19.
‘‘‘တုဋ္ဌော စ ဂောတမော ဗုဒ္ဓော၊ သက္ယပုတ္တော မဟာယသော။
‘‘‘Tuṭṭho ca gotamo buddho, sakyaputto mahāyaso;
ဝိနယာဓိဂတံ တသ္သ၊ ဧတဒဂ္ဂေ ဌပေသ္သတိ’။
Vinayādhigataṃ tassa, etadagge ṭhapessati’.
၂၀.
20.
‘‘သဒ္ဓာယာဟံ ပဗ္ဗဇိတော၊ ကတကိစ္စော အနာသဝော။
‘‘Saddhāyāhaṃ pabbajito, katakicco anāsavo;
သဗ္ဗာသဝေ ပရိညာယ၊ ဝိဟရာမိ အနာသဝော။
Sabbāsave pariññāya, viharāmi anāsavo.
၂၁.
21.
‘‘ဘဂဝာ စာနုကမ္ပီ မံ၊ ဝိနယေဟံ ဝိသာရဒော။
‘‘Bhagavā cānukampī maṃ, vinayehaṃ visārado;
သကကမ္မာဘိရဒ္ဓော စ၊ ဝိဟရာမိ အနာသဝော။
Sakakammābhiraddho ca, viharāmi anāsavo.
၂၂.
22.
‘‘သံဝုတော ပာတိမောက္ခမ္ဟိ၊ ဣန္ဒ္ရိယေသု စ ပဉ္စသု။
‘‘Saṃvuto pātimokkhamhi, indriyesu ca pañcasu;
၂၃.
23.
‘‘မမဉ္စ ဂုဏမညာယ၊ သတ္ထာ လောကေ အနုတ္တရော။
‘‘Mamañca guṇamaññāya, satthā loke anuttaro;
ဘိက္ခုသင္ဃေ နိသီဒိတ္ဝာ၊ ဧတဒဂ္ဂေ ဌပေသိ မံ။
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, etadagge ṭhapesi maṃ.
၂၄.
24.
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒာ စတသ္သော၊ ဝိမောက္ခာပိ စ အဋ္ဌိမေ။
‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
ဆဠဘိညာ သစ္ဆိကတာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ’’။
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဥပာလိထေရော ဣမာ ဂာထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
Itthaṃ sudaṃ āyasmā upālithero imā gāthāyo abhāsitthāti.
ဘာဂိနေယ္ယုပာလိတ္ထေရသ္သာပဒာနံ ပဌမံ။
Bhāgineyyupālittherassāpadānaṃ paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / အပဒာန-အဋ္ဌကထာ • Apadāna-aṭṭhakathā / ၁. ဘာဂိနေယ္ယုပာလိတ္ထေရအပဒာနဝဏ္ဏနာ • 1. Bhāgineyyupālittheraapadānavaṇṇanā