Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಪದಾನಪಾಳಿ • Apadānapāḷi |
೫. ಉಪಾಲಿವಗ್ಗೋ
5. Upālivaggo
೧. ಭಾಗಿನೇಯ್ಯುಪಾಲಿತ್ಥೇರಅಪದಾನಂ
1. Bhāgineyyupālittheraapadānaṃ
೧.
1.
ವಿವೇಕಮನುಯುತ್ತೋ ಸೋ, ಗಚ್ಛತೇ ಪಟಿಸಲ್ಲಿತುಂ॥
Vivekamanuyutto so, gacchate paṭisallituṃ.
೨.
2.
‘‘ಅಜಿನೇನ ನಿವತ್ಥೋಹಂ, ತಿದಣ್ಡಪರಿಧಾರಕೋ।
‘‘Ajinena nivatthohaṃ, tidaṇḍaparidhārako;
ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಪರಿಬ್ಯೂಳ್ಹಂ, ಅದ್ದಸಂ ಲೋಕನಾಯಕಂ॥
Bhikkhusaṅghaparibyūḷhaṃ, addasaṃ lokanāyakaṃ.
೩.
3.
‘‘ಏಕಂಸಂ ಅಜಿನಂ ಕತ್ವಾ, ಸಿರೇ ಕತ್ವಾನ ಅಞ್ಜಲಿಂ।
‘‘Ekaṃsaṃ ajinaṃ katvā, sire katvāna añjaliṃ;
ಸಮ್ಬುದ್ಧಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ, ಸನ್ಥವಿಂ ಲೋಕನಾಯಕಂ॥
Sambuddhaṃ abhivādetvā, santhaviṃ lokanāyakaṃ.
೪.
4.
‘‘ಯಥಾಣ್ಡಜಾ ಚ ಸಂಸೇದಾ, ಓಪಪಾತೀ ಜಲಾಬುಜಾ।
‘‘Yathāṇḍajā ca saṃsedā, opapātī jalābujā;
ಕಾಕಾದಿಪಕ್ಖಿನೋ ಸಬ್ಬೇ, ಅನ್ತಲಿಕ್ಖಚರಾ ಸದಾ॥
Kākādipakkhino sabbe, antalikkhacarā sadā.
೫.
5.
‘‘ಯೇ ಕೇಚಿ ಪಾಣಭೂತತ್ಥಿ, ಸಞ್ಞಿನೋ ವಾ ಅಸಞ್ಞಿನೋ।
‘‘Ye keci pāṇabhūtatthi, saññino vā asaññino;
ಸಬ್ಬೇ ತೇ ತವ ಞಾಣಮ್ಹಿ, ಅನ್ತೋ ಹೋನ್ತಿ ಸಮೋಗಧಾ॥
Sabbe te tava ñāṇamhi, anto honti samogadhā.
೬.
6.
‘‘ಗನ್ಧಾ ಚ ಪಬ್ಬತೇಯ್ಯಾ ಯೇ, ಹಿಮವನ್ತನಗುತ್ತಮೇ।
‘‘Gandhā ca pabbateyyā ye, himavantanaguttame;
ಸಬ್ಬೇ ತೇ ತವ ಸೀಲಮ್ಹಿ, ಕಲಾಯಪಿ ನ ಯುಜ್ಜರೇ॥
Sabbe te tava sīlamhi, kalāyapi na yujjare.
೭.
7.
‘‘ಮೋಹನ್ಧಕಾರಪಕ್ಖನ್ದೋ, ಅಯಂ ಲೋಕೋ ಸದೇವಕೋ।
‘‘Mohandhakārapakkhando, ayaṃ loko sadevako;
ತವ ಞಾಣಮ್ಹಿ ಜೋತನ್ತೇ, ಅನ್ಧಕಾರಾ ವಿಧಂಸಿತಾ॥
Tava ñāṇamhi jotante, andhakārā vidhaṃsitā.
೮.
8.
‘‘ಯಥಾ ಅತ್ಥಙ್ಗತೇ ಸೂರಿಯೇ, ಹೋನ್ತಿ ಸತ್ತಾ ತಮೋಗತಾ।
‘‘Yathā atthaṅgate sūriye, honti sattā tamogatā;
ಏವಂ ಬುದ್ಧೇ ಅನುಪ್ಪನ್ನೇ, ಹೋತಿ ಲೋಕೋ ತಮೋಗತೋ॥
Evaṃ buddhe anuppanne, hoti loko tamogato.
೯.
9.
‘‘ಯಥೋದಯನ್ತೋ ಆದಿಚ್ಚೋ, ವಿನೋದೇತಿ ತಮಂ ಸದಾ।
‘‘Yathodayanto ādicco, vinodeti tamaṃ sadā;
ತಥೇವ ತ್ವಂ ಬುದ್ಧಸೇಟ್ಠ, ವಿದ್ಧಂಸೇಸಿ ತಮಂ ಸದಾ॥
Tatheva tvaṃ buddhaseṭṭha, viddhaṃsesi tamaṃ sadā.
೧೦.
10.
‘‘ಪಧಾನಪಹಿತತ್ತೋಸಿ , ಬುದ್ಧೋ ಲೋಕೇ ಸದೇವಕೇ।
‘‘Padhānapahitattosi , buddho loke sadevake;
ತವ ಕಮ್ಮಾಭಿರದ್ಧೇನ, ತೋಸೇಸಿ ಜನತಂ ಬಹುಂ॥
Tava kammābhiraddhena, tosesi janataṃ bahuṃ.
೧೧.
11.
‘‘ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಅನುಮೋದಿತ್ವಾ, ಪದುಮುತ್ತರೋ ಮಹಾಮುನಿ।
‘‘Taṃ sabbaṃ anumoditvā, padumuttaro mahāmuni;
ನಭಂ ಅಬ್ಭುಗ್ಗಮೀ ಧೀರೋ, ಹಂಸರಾಜಾವ ಅಮ್ಬರೇ॥
Nabhaṃ abbhuggamī dhīro, haṃsarājāva ambare.
೧೨.
12.
‘‘ಅಬ್ಭುಗ್ಗನ್ತ್ವಾನ ಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ಮಹೇಸಿ ಪದುಮುತ್ತರೋ।
‘‘Abbhuggantvāna sambuddho, mahesi padumuttaro;
ಅನ್ತಲಿಕ್ಖೇ ಠಿತೋ ಸತ್ಥಾ, ಇಮಾ ಗಾಥಾ ಅಭಾಸಥ॥
Antalikkhe ṭhito satthā, imā gāthā abhāsatha.
೧೩.
13.
‘‘ಯೇನಿದಂ ಥವಿತಂ ಞಾಣಂ, ಓಪಮ್ಮೇಹಿ ಸಮಾಯುತಂ।
‘‘Yenidaṃ thavitaṃ ñāṇaṃ, opammehi samāyutaṃ;
ತಮಹಂ ಕಿತ್ತಯಿಸ್ಸಾಮಿ, ಸುಣಾಥ ಮಮ ಭಾಸತೋ॥
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
೧೪.
14.
‘‘‘ಅಟ್ಠಾರಸಞ್ಚ ಖತ್ತುಂ ಸೋ, ದೇವರಾಜಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ।
‘‘‘Aṭṭhārasañca khattuṃ so, devarājā bhavissati;
ಪಥಬ್ಯಾ ರಜ್ಜಂ ತಿಸತಂ, ವಸುಧಂ ಆವಸಿಸ್ಸತಿ॥
Pathabyā rajjaṃ tisataṃ, vasudhaṃ āvasissati.
೧೫.
15.
‘‘‘ಪಞ್ಚವೀಸತಿಕ್ಖತ್ತುಞ್ಚ, ಚಕ್ಕವತ್ತೀ ಭವಿಸ್ಸತಿ।
‘‘‘Pañcavīsatikkhattuñca, cakkavattī bhavissati;
ಪದೇಸರಜ್ಜಂ ವಿಪುಲಂ, ಗಣನಾತೋ ಅಸಙ್ಖಿಯಂ॥
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
೧೬.
16.
‘‘‘ಕಪ್ಪಸತಸಹಸ್ಸಮ್ಹಿ, ಓಕ್ಕಾಕಕುಲಸಮ್ಭವೋ।
‘‘‘Kappasatasahassamhi, okkākakulasambhavo;
ಗೋತಮೋ ನಾಮ ಗೋತ್ತೇನ, ಸತ್ಥಾ ಲೋಕೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
೧೭.
17.
‘‘‘ತುಸಿತಾ ಹಿ ಚವಿತ್ವಾನ, ಸುಕ್ಕಮೂಲೇನ ಚೋದಿತೋ।
‘‘‘Tusitā hi cavitvāna, sukkamūlena codito;
ಹೀನೋವ ಜಾತಿಯಾ ಸನ್ತೋ, ಉಪಾಲಿ ನಾಮ ಹೇಸ್ಸತಿ॥
Hīnova jātiyā santo, upāli nāma hessati.
೧೮.
18.
‘‘‘ಸೋ ಪಚ್ಛಾ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾನ, ವಿರಾಜೇತ್ವಾನ ಪಾಪಕಂ।
‘‘‘So pacchā pabbajitvāna, virājetvāna pāpakaṃ;
ಸಬ್ಬಾಸವೇ ಪರಿಞ್ಞಾಯ, ನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸತಿನಾಸವೋ॥
Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo.
೧೯.
19.
‘‘‘ತುಟ್ಠೋ ಚ ಗೋತಮೋ ಬುದ್ಧೋ, ಸಕ್ಯಪುತ್ತೋ ಮಹಾಯಸೋ।
‘‘‘Tuṭṭho ca gotamo buddho, sakyaputto mahāyaso;
ವಿನಯಾಧಿಗತಂ ತಸ್ಸ, ಏತದಗ್ಗೇ ಠಪೇಸ್ಸತಿ’॥
Vinayādhigataṃ tassa, etadagge ṭhapessati’.
೨೦.
20.
‘‘ಸದ್ಧಾಯಾಹಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ, ಕತಕಿಚ್ಚೋ ಅನಾಸವೋ।
‘‘Saddhāyāhaṃ pabbajito, katakicco anāsavo;
ಸಬ್ಬಾಸವೇ ಪರಿಞ್ಞಾಯ, ವಿಹರಾಮಿ ಅನಾಸವೋ॥
Sabbāsave pariññāya, viharāmi anāsavo.
೨೧.
21.
‘‘ಭಗವಾ ಚಾನುಕಮ್ಪೀ ಮಂ, ವಿನಯೇಹಂ ವಿಸಾರದೋ।
‘‘Bhagavā cānukampī maṃ, vinayehaṃ visārado;
ಸಕಕಮ್ಮಾಭಿರದ್ಧೋ ಚ, ವಿಹರಾಮಿ ಅನಾಸವೋ॥
Sakakammābhiraddho ca, viharāmi anāsavo.
೨೨.
22.
‘‘ಸಂವುತೋ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಮ್ಹಿ, ಇನ್ದ್ರಿಯೇಸು ಚ ಪಞ್ಚಸು।
‘‘Saṃvuto pātimokkhamhi, indriyesu ca pañcasu;
೨೩.
23.
‘‘ಮಮಞ್ಚ ಗುಣಮಞ್ಞಾಯ, ಸತ್ಥಾ ಲೋಕೇ ಅನುತ್ತರೋ।
‘‘Mamañca guṇamaññāya, satthā loke anuttaro;
ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ, ಏತದಗ್ಗೇ ಠಪೇಸಿ ಮಂ॥
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, etadagge ṭhapesi maṃ.
೨೪.
24.
‘‘ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾ ಚತಸ್ಸೋ, ವಿಮೋಕ್ಖಾಪಿ ಚ ಅಟ್ಠಿಮೇ।
‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
ಛಳಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತಾ, ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನಂ’’॥
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ಇತ್ಥಂ ಸುದಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಉಪಾಲಿಥೇರೋ ಇಮಾ ಗಾಥಾಯೋ ಅಭಾಸಿತ್ಥಾತಿ।
Itthaṃ sudaṃ āyasmā upālithero imā gāthāyo abhāsitthāti.
ಭಾಗಿನೇಯ್ಯುಪಾಲಿತ್ಥೇರಸ್ಸಾಪದಾನಂ ಪಠಮಂ।
Bhāgineyyupālittherassāpadānaṃ paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಅಪದಾನ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Apadāna-aṭṭhakathā / ೧. ಭಾಗಿನೇಯ್ಯುಪಾಲಿತ್ಥೇರಅಪದಾನವಣ್ಣನಾ • 1. Bhāgineyyupālittheraapadānavaṇṇanā