Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi |
൫. ഉപാലിവഗ്ഗോ
5. Upālivaggo
൧. ഭാഗിനേയ്യുപാലിത്ഥേരഅപദാനം
1. Bhāgineyyupālittheraapadānaṃ
൧.
1.
വിവേകമനുയുത്തോ സോ, ഗച്ഛതേ പടിസല്ലിതും.
Vivekamanuyutto so, gacchate paṭisallituṃ.
൨.
2.
‘‘അജിനേന നിവത്ഥോഹം, തിദണ്ഡപരിധാരകോ;
‘‘Ajinena nivatthohaṃ, tidaṇḍaparidhārako;
ഭിക്ഖുസങ്ഘപരിബ്യൂള്ഹം, അദ്ദസം ലോകനായകം.
Bhikkhusaṅghaparibyūḷhaṃ, addasaṃ lokanāyakaṃ.
൩.
3.
‘‘ഏകംസം അജിനം കത്വാ, സിരേ കത്വാന അഞ്ജലിം;
‘‘Ekaṃsaṃ ajinaṃ katvā, sire katvāna añjaliṃ;
സമ്ബുദ്ധം അഭിവാദേത്വാ, സന്ഥവിം ലോകനായകം.
Sambuddhaṃ abhivādetvā, santhaviṃ lokanāyakaṃ.
൪.
4.
‘‘യഥാണ്ഡജാ ച സംസേദാ, ഓപപാതീ ജലാബുജാ;
‘‘Yathāṇḍajā ca saṃsedā, opapātī jalābujā;
കാകാദിപക്ഖിനോ സബ്ബേ, അന്തലിക്ഖചരാ സദാ.
Kākādipakkhino sabbe, antalikkhacarā sadā.
൫.
5.
‘‘യേ കേചി പാണഭൂതത്ഥി, സഞ്ഞിനോ വാ അസഞ്ഞിനോ;
‘‘Ye keci pāṇabhūtatthi, saññino vā asaññino;
സബ്ബേ തേ തവ ഞാണമ്ഹി, അന്തോ ഹോന്തി സമോഗധാ.
Sabbe te tava ñāṇamhi, anto honti samogadhā.
൬.
6.
‘‘ഗന്ധാ ച പബ്ബതേയ്യാ യേ, ഹിമവന്തനഗുത്തമേ;
‘‘Gandhā ca pabbateyyā ye, himavantanaguttame;
സബ്ബേ തേ തവ സീലമ്ഹി, കലായപി ന യുജ്ജരേ.
Sabbe te tava sīlamhi, kalāyapi na yujjare.
൭.
7.
‘‘മോഹന്ധകാരപക്ഖന്ദോ, അയം ലോകോ സദേവകോ;
‘‘Mohandhakārapakkhando, ayaṃ loko sadevako;
തവ ഞാണമ്ഹി ജോതന്തേ, അന്ധകാരാ വിധംസിതാ.
Tava ñāṇamhi jotante, andhakārā vidhaṃsitā.
൮.
8.
‘‘യഥാ അത്ഥങ്ഗതേ സൂരിയേ, ഹോന്തി സത്താ തമോഗതാ;
‘‘Yathā atthaṅgate sūriye, honti sattā tamogatā;
ഏവം ബുദ്ധേ അനുപ്പന്നേ, ഹോതി ലോകോ തമോഗതോ.
Evaṃ buddhe anuppanne, hoti loko tamogato.
൯.
9.
‘‘യഥോദയന്തോ ആദിച്ചോ, വിനോദേതി തമം സദാ;
‘‘Yathodayanto ādicco, vinodeti tamaṃ sadā;
തഥേവ ത്വം ബുദ്ധസേട്ഠ, വിദ്ധംസേസി തമം സദാ.
Tatheva tvaṃ buddhaseṭṭha, viddhaṃsesi tamaṃ sadā.
൧൦.
10.
‘‘പധാനപഹിതത്തോസി , ബുദ്ധോ ലോകേ സദേവകേ;
‘‘Padhānapahitattosi , buddho loke sadevake;
തവ കമ്മാഭിരദ്ധേന, തോസേസി ജനതം ബഹും.
Tava kammābhiraddhena, tosesi janataṃ bahuṃ.
൧൧.
11.
‘‘തം സബ്ബം അനുമോദിത്വാ, പദുമുത്തരോ മഹാമുനി;
‘‘Taṃ sabbaṃ anumoditvā, padumuttaro mahāmuni;
നഭം അബ്ഭുഗ്ഗമീ ധീരോ, ഹംസരാജാവ അമ്ബരേ.
Nabhaṃ abbhuggamī dhīro, haṃsarājāva ambare.
൧൨.
12.
‘‘അബ്ഭുഗ്ഗന്ത്വാന സമ്ബുദ്ധോ, മഹേസി പദുമുത്തരോ;
‘‘Abbhuggantvāna sambuddho, mahesi padumuttaro;
അന്തലിക്ഖേ ഠിതോ സത്ഥാ, ഇമാ ഗാഥാ അഭാസഥ.
Antalikkhe ṭhito satthā, imā gāthā abhāsatha.
൧൩.
13.
‘‘യേനിദം ഥവിതം ഞാണം, ഓപമ്മേഹി സമായുതം;
‘‘Yenidaṃ thavitaṃ ñāṇaṃ, opammehi samāyutaṃ;
തമഹം കിത്തയിസ്സാമി, സുണാഥ മമ ഭാസതോ.
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
൧൪.
14.
‘‘‘അട്ഠാരസഞ്ച ഖത്തും സോ, ദേവരാജാ ഭവിസ്സതി;
‘‘‘Aṭṭhārasañca khattuṃ so, devarājā bhavissati;
പഥബ്യാ രജ്ജം തിസതം, വസുധം ആവസിസ്സതി.
Pathabyā rajjaṃ tisataṃ, vasudhaṃ āvasissati.
൧൫.
15.
‘‘‘പഞ്ചവീസതിക്ഖത്തുഞ്ച, ചക്കവത്തീ ഭവിസ്സതി;
‘‘‘Pañcavīsatikkhattuñca, cakkavattī bhavissati;
പദേസരജ്ജം വിപുലം, ഗണനാതോ അസങ്ഖിയം.
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
൧൬.
16.
‘‘‘കപ്പസതസഹസ്സമ്ഹി, ഓക്കാകകുലസമ്ഭവോ;
‘‘‘Kappasatasahassamhi, okkākakulasambhavo;
ഗോതമോ നാമ ഗോത്തേന, സത്ഥാ ലോകേ ഭവിസ്സതി.
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
൧൭.
17.
‘‘‘തുസിതാ ഹി ചവിത്വാന, സുക്കമൂലേന ചോദിതോ;
‘‘‘Tusitā hi cavitvāna, sukkamūlena codito;
ഹീനോവ ജാതിയാ സന്തോ, ഉപാലി നാമ ഹേസ്സതി.
Hīnova jātiyā santo, upāli nāma hessati.
൧൮.
18.
‘‘‘സോ പച്ഛാ പബ്ബജിത്വാന, വിരാജേത്വാന പാപകം;
‘‘‘So pacchā pabbajitvāna, virājetvāna pāpakaṃ;
സബ്ബാസവേ പരിഞ്ഞായ, നിബ്ബായിസ്സതിനാസവോ.
Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo.
൧൯.
19.
‘‘‘തുട്ഠോ ച ഗോതമോ ബുദ്ധോ, സക്യപുത്തോ മഹായസോ;
‘‘‘Tuṭṭho ca gotamo buddho, sakyaputto mahāyaso;
വിനയാധിഗതം തസ്സ, ഏതദഗ്ഗേ ഠപേസ്സതി’.
Vinayādhigataṃ tassa, etadagge ṭhapessati’.
൨൦.
20.
‘‘സദ്ധായാഹം പബ്ബജിതോ, കതകിച്ചോ അനാസവോ;
‘‘Saddhāyāhaṃ pabbajito, katakicco anāsavo;
സബ്ബാസവേ പരിഞ്ഞായ, വിഹരാമി അനാസവോ.
Sabbāsave pariññāya, viharāmi anāsavo.
൨൧.
21.
‘‘ഭഗവാ ചാനുകമ്പീ മം, വിനയേഹം വിസാരദോ;
‘‘Bhagavā cānukampī maṃ, vinayehaṃ visārado;
സകകമ്മാഭിരദ്ധോ ച, വിഹരാമി അനാസവോ.
Sakakammābhiraddho ca, viharāmi anāsavo.
൨൨.
22.
‘‘സംവുതോ പാതിമോക്ഖമ്ഹി, ഇന്ദ്രിയേസു ച പഞ്ചസു;
‘‘Saṃvuto pātimokkhamhi, indriyesu ca pañcasu;
൨൩.
23.
‘‘മമഞ്ച ഗുണമഞ്ഞായ, സത്ഥാ ലോകേ അനുത്തരോ;
‘‘Mamañca guṇamaññāya, satthā loke anuttaro;
ഭിക്ഖുസങ്ഘേ നിസീദിത്വാ, ഏതദഗ്ഗേ ഠപേസി മം.
Bhikkhusaṅghe nisīditvā, etadagge ṭhapesi maṃ.
൨൪.
24.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ, വിമോക്ഖാപി ച അട്ഠിമേ;
‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
ഛളഭിഞ്ഞാ സച്ഛികതാ, കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ ഉപാലിഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസിത്ഥാതി.
Itthaṃ sudaṃ āyasmā upālithero imā gāthāyo abhāsitthāti.
ഭാഗിനേയ്യുപാലിത്ഥേരസ്സാപദാനം പഠമം.
Bhāgineyyupālittherassāpadānaṃ paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / അപദാന-അട്ഠകഥാ • Apadāna-aṭṭhakathā / ൧. ഭാഗിനേയ്യുപാലിത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ • 1. Bhāgineyyupālittheraapadānavaṇṇanā