| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਪਦਾਨ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Apadāna-aṭṭhakathā |
੫. ਉਪਾਲਿવਗ੍ਗੋ
5. Upālivaggo
੧. ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੁਪਾਲਿਤ੍ਥੇਰਅਪਦਾਨવਣ੍ਣਨਾ
1. Bhāgineyyupālittheraapadānavaṇṇanā
ਖੀਣਾਸવਸਹਸ੍ਸੇਹੀਤਿਆਦਿਕਂ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਉਪਾਲਿਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੁਪਾਲਿਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਪਦਾਨਂ। ਏਸੋ ਹਿ ਥੇਰੋ ਪੁਰਿਮਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਕਤਾਧਿਕਾਰੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਭવੇ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਉਪਚਿਨਨ੍ਤੋ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਕਾਲੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ વੁਦ੍ਧਿਮਨ੍વਾਯ ਘਰਾવਾਸੇ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਗੇਹਂ ਪਹਾਯ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਪਞ੍ਚਾਭਿਞ੍ਞਾਅਟ੍ਠਸਮਾਪਤ੍ਤਿਲਾਭੀ ਹੁਤ੍વਾ ਹਿਮવਨ੍ਤੇ વਾਸਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਭਗવਾ વਿવੇਕਕਾਮੋ ਹਿਮવਨ੍ਤਂ ਪਾવਿਸਿ। ਤਾਪਸੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਪੁਣ੍ਣਚਨ੍ਦਮਿવ વਿਰੋਚਮਾਨਂ ਦੂਰਤੋવ ਦਿਸ੍વਾ ਪਸਨ੍ਨਮਾਨਸੋ ਅਜਿਨਚਮ੍ਮਂ ਅਂਸੇ ਕਤ੍વਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਠਿਤਕੋવ ਦਸਨਖਸਮੋਧਾਨਞ੍ਜਲਿਂ ਸਿਰਸਿ ਪਤਿਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ ਅਨੇਕਾਹਿ ਉਪਮਾਹਿ ਅਨੇਕੇਹਿ ਥੁਤਿવਚਨੇਹਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਥੋਮੇਸਿ। ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਭਗવਾ – ‘‘ਅਯਂ ਤਾਪਸੋ ਅਨਾਗਤੇ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਨਾਮ ਭਗવਤੋ ਸਾਸਨੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ વਿਨਯੇ ਤਿਖਿਣਪਞ੍ਞਾਨਂ ਅਗ੍ਗੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਰਣਮਦਾਸਿ। ਸੋ ਯਾવਤਾਯੁਕਂ ਠਤ੍વਾ ਅਪਰਿਹੀਨਜ੍ਝਾਨੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ। ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਸਂਸਰਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯੋ ਅਨੁਭવਿਤ੍વਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਬੁਦ੍ਧੁਪ੍ਪਾਦੇ ਕਪਿਲવਤ੍ਥੁਨਗਰੇ ਉਪਾਲਿਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੋ ਹੁਤ੍વਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ। ਸੋ ਕਮੇਨ વੁਦ੍ਧਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਮਾਤੁਲਸ੍ਸ ਉਪਾਲਿਤ੍ਥੇਰਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਗਹੇਤ੍વਾ વਿਪਸ੍ਸਨਂ વਡ੍ਢੇਤ੍વਾ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ ਅਰਹਾ ਅਹੋਸਿ। ਸੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਸਮੀਪੇ વਸਿਤਤ੍ਤਾ વਿਨਯਪਞ੍ਹੇ ਤਿਖਿਣਞਾਣੋ ਅਹੋਸਿ। ਅਥ ਭਗવਾ ‘‘ਏਤਦਗ੍ਗਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਮ ਸਾવਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ વਿਨਯਪਞ੍ਹੇ ਤਿਖਿਣਪਞ੍ਞਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਯਦਿਦਂ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੁਪਾਲੀ’’ਤਿ ਤਂ ਏਤਦਗ੍ਗਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ।
Khīṇāsavasahassehītiādikaṃ āyasmato upālittherassa bhāgineyyupālittherassa apadānaṃ. Eso hi thero purimabuddhesu katādhikāro tasmiṃ tasmiṃ bhave puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle ekasmiṃ kule nibbatto vuddhimanvāya gharāvāse ādīnavaṃ disvā gehaṃ pahāya isipabbajjaṃ pabbajitvā pañcābhiññāaṭṭhasamāpattilābhī hutvā himavante vāsaṃ kappesi. Tasmiṃ samaye padumuttaro bhagavā vivekakāmo himavantaṃ pāvisi. Tāpaso bhagavantaṃ puṇṇacandamiva virocamānaṃ dūratova disvā pasannamānaso ajinacammaṃ aṃse katvā añjaliṃ paggayha vanditvā ṭhitakova dasanakhasamodhānañjaliṃ sirasi patiṭṭhapetvā anekāhi upamāhi anekehi thutivacanehi bhagavantaṃ thomesi. Taṃ sutvā bhagavā – ‘‘ayaṃ tāpaso anāgate gotamassa nāma bhagavato sāsane pabbajitvā vinaye tikhiṇapaññānaṃ aggo bhavissatī’’ti byākaraṇamadāsi. So yāvatāyukaṃ ṭhatvā aparihīnajjhāno brahmaloke nibbatti. Tato cuto devamanussesu saṃsaranto sampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde kapilavatthunagare upālittherassa bhāgineyyo hutvā nibbatti. So kamena vuddhippatto mātulassa upālittherasa santike pabbajitvā kammaṭṭhānaṃ gahetvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā nacirasseva arahā ahosi. So attano ācariyassa samīpe vasitattā vinayapañhe tikhiṇañāṇo ahosi. Atha bhagavā ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ vinayapañhe tikhiṇapaññānaṃ bhikkhūnaṃ yadidaṃ bhāgineyyupālī’’ti taṃ etadaggaṭṭhāne ṭhapesi.
੧. ਸੋ ਏવਂ ਏਤਦਗ੍ਗਟ੍ਠਾਨਂ ਪਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਬ੍ਬਕਮ੍ਮਂ ਸਰਿਤ੍વਾ ਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤੋ ਪੁਬ੍ਬਚਰਿਤਾਪਦਾਨਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਖੀਣਾਸવਸਹਸ੍ਸੇਹੀਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਆ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਯਾવਭવਗ੍ਗਾ ਸવਨ੍ਤਿ ਪવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ ਆਸવਾ। ਕਾਮਾਸવਾਦਯੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਸવਾ, ਤੇ ਖੀਣਾ ਸੋਸਿਤਾ વਿਸੋਸਿਤਾ વਿਦ੍ਧਂਸਿਤਾ ਯੇਹਿ ਤੇਤਿ ਖੀਣਾਸવਾ, ਤੇਯੇવ ਸਹਸ੍ਸਾ ਖੀਣਾਸવਸਹਸ੍ਸਾ, ਤੇਹਿ ਖੀਣਾਸવਸਹਸ੍ਸੇਹਿ । ਪਰੇਤੋ ਪਰਿવੁਤੋ ਲੋਕਨਾਯਕੋ ਲੋਕਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਾਪਨਕੋ વਿવੇਕਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤੋ ਪਟਿਸਲ੍ਲਿਤੁਂ ਏਕੀਭવਿਤੁਂ ਗਚ੍ਛਤੇਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
1. So evaṃ etadaggaṭṭhānaṃ patvā attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento khīṇāsavasahassehītiādimāha. Tattha ā samantato yāvabhavaggā savanti pavattantīti āsavā. Kāmāsavādayo cattāro āsavā, te khīṇā sositā visositā viddhaṃsitā yehi teti khīṇāsavā, teyeva sahassā khīṇāsavasahassā, tehi khīṇāsavasahassehi . Pareto parivuto lokanāyako lokassa nibbānapāpanako vivekaṃ anuyutto paṭisallituṃ ekībhavituṃ gacchateti sambandho.
੨. ਅਜਿਨੇਨ ਨਿવਤ੍ਥੋਹਨ੍ਤਿ ਅਹਂ ਅਜਿਨਮਿਗਚਮ੍ਮੇਨ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੋ, ਅਜਿਨਚਮ੍ਮવਸਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਿਦਣ੍ਡਪਰਿਧਾਰਕੋਤਿ ਕੁਣ੍ਡਿਕਟ੍ਠਪਨਤ੍ਥਾਯ ਤਿਦਣ੍ਡਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਪਰਿਬ੍ਯੂਲ਼੍ਹਂ ਪਰਿવਾਰਿਤਂ ਲੋਕਨਾਯਕਂ ਅਦ੍ਦਸਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਸੇਸਂ ਪਾਕਟਮੇવਾਤਿ।
2.Ajinena nivatthohanti ahaṃ ajinamigacammena paṭicchanno, ajinacammavasanoti attho. Tidaṇḍaparidhārakoti kuṇḍikaṭṭhapanatthāya tidaṇḍaṃ gahetvā dhārentoti attho. Bhikkhusaṅghena paribyūḷhaṃ parivāritaṃ lokanāyakaṃ addasanti sambandho. Sesaṃ pākaṭamevāti.
ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੁਪਾਲਿਤ੍ਥੇਰਅਪਦਾਨવਣ੍ਣਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ।
Bhāgineyyupālittheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਅਪਦਾਨਪਾਲ਼ਿ • Apadānapāḷi / ੧. ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੁਪਾਲਿਤ੍ਥੇਰਅਪਦਾਨਂ • 1. Bhāgineyyupālittheraapadānaṃ
