| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातकपाळि • Jātakapāḷi |
५०४. भल्लातियजातकं (८)
504. Bhallātiyajātakaṃ (8)
१८६.
186.
भल्लातियो 1 नाम अहोसि राजा, रट्ठं पहाय मिगवं अचारि सो।
Bhallātiyo 2 nāma ahosi rājā, raṭṭhaṃ pahāya migavaṃ acāri so;
अगमा गिरिवरं गन्धमादनं, सुपुप्फितं 3 किम्पुरिसानुचिण्णं॥
Agamā girivaraṃ gandhamādanaṃ, supupphitaṃ 4 kimpurisānuciṇṇaṃ.
१८७.
187.
साळूरसङ्घञ्च निसेधयित्वा, धनुं 5 कलापञ्च सो निक्खिपित्वा।
Sāḷūrasaṅghañca nisedhayitvā, dhanuṃ 6 kalāpañca so nikkhipitvā;
उपागमि वचनं वत्तुकामो, यत्थट्ठिता किम्पुरिसा अहेसुं॥
Upāgami vacanaṃ vattukāmo, yatthaṭṭhitā kimpurisā ahesuṃ.
१८८.
188.
हिमच्चये हेमवताय तीरे, किमिधट्ठिता मन्तयव्हो अभिण्हं।
Himaccaye hemavatāya tīre, kimidhaṭṭhitā mantayavho abhiṇhaṃ;
पुच्छामि वो मानुसदेहवण्णे, कथं नु 7 जानन्ति मनुस्सलोके॥
Pucchāmi vo mānusadehavaṇṇe, kathaṃ nu 8 jānanti manussaloke.
१८९.
189.
मल्लं गिरिं पण्डरकं तिकूटं, सीतोदका 9 अनुविचराम नज्जो।
Mallaṃ giriṃ paṇḍarakaṃ tikūṭaṃ, sītodakā 10 anuvicarāma najjo;
मिगा मनुस्साव निभासवण्णा, जानन्ति नो किम्पुरिसाति लुद्द॥
Migā manussāva nibhāsavaṇṇā, jānanti no kimpurisāti ludda.
१९०.
190.
सुकिच्छरूपं परिदेवयव्हो 11, आलिङ्गितो चासि पियो पियाय।
Sukiccharūpaṃ paridevayavho 12, āliṅgito cāsi piyo piyāya;
पुच्छामि वो मानुसदेहवण्णे, किमिध वने रोदथ अप्पतीता॥
Pucchāmi vo mānusadehavaṇṇe, kimidha vane rodatha appatītā.
१९१.
191.
सुकिच्छरूपं परिदेवयव्हो, आलिङ्गितो चासि पियो पियाय।
Sukiccharūpaṃ paridevayavho, āliṅgito cāsi piyo piyāya;
पुच्छामि वो मानुसदेहवण्णे, किमिध वने विलपथ अप्पतीता॥
Pucchāmi vo mānusadehavaṇṇe, kimidha vane vilapatha appatītā.
१९२.
192.
सुकिच्छरूपं परिदेवयव्हो, आलिङ्गितो चासि पियो पियाय।
Sukiccharūpaṃ paridevayavho, āliṅgito cāsi piyo piyāya;
पुच्छामि वो मानुसदेहवण्णे, किमिध वने सोचथ अप्पतीता॥
Pucchāmi vo mānusadehavaṇṇe, kimidha vane socatha appatītā.
१९३.
193.
मयेकरत्तं 13 विप्पवसिम्ह लुद्द, अकामका अञ्ञमञ्ञं सरन्ता।
Mayekarattaṃ 14 vippavasimha ludda, akāmakā aññamaññaṃ sarantā;
तमेकरत्तं अनुतप्पमाना, सोचाम ‘‘सा रत्ति पुनं न हेस्सति’’॥
Tamekarattaṃ anutappamānā, socāma ‘‘sā ratti punaṃ na hessati’’.
१९४.
194.
यमेकरत्तं अनुतप्पथेतं, धनं व नट्ठं पितरं व पेतं।
Yamekarattaṃ anutappathetaṃ, dhanaṃ va naṭṭhaṃ pitaraṃ va petaṃ;
पुच्छामि वो मानुसदेहवण्णे, कथं विना वासमकप्पयित्थ॥
Pucchāmi vo mānusadehavaṇṇe, kathaṃ vinā vāsamakappayittha.
१९५.
195.
तं मे पियो उत्तरि वस्सकाले, ममञ्च मञ्ञं अनुबन्धतीति॥
Taṃ me piyo uttari vassakāle, mamañca maññaṃ anubandhatīti.
१९६.
196.
अहञ्च अङ्कोलकमोचिनामि, अतिमुत्तकं सत्तलियोथिकञ्च।
Ahañca aṅkolakamocināmi, atimuttakaṃ sattaliyothikañca;
‘‘पियो च मे हेहिति मालभारी, अहञ्च नं मालिनी अज्झुपेस्सं’’॥
‘‘Piyo ca me hehiti mālabhārī, ahañca naṃ mālinī ajjhupessaṃ’’.
१९७.
197.
अहञ्चिदं कुरवकमोचिनामि, उद्दालका पाटलिसिन्धुवारका 19।
Ahañcidaṃ kuravakamocināmi, uddālakā pāṭalisindhuvārakā 20;
‘‘पियो च मे हेहिति मालभारी, अहञ्च नं मालिनी अज्झुपेस्सं’’॥
‘‘Piyo ca me hehiti mālabhārī, ahañca naṃ mālinī ajjhupessaṃ’’.
१९८.
198.
अहञ्च सालस्स सुपुप्फितस्स, ओचेय्य पुप्फानि करोमि मालं।
Ahañca sālassa supupphitassa, oceyya pupphāni karomi mālaṃ;
‘‘पियो च मे हेहिति मालभारी, अहञ्च नं मालिनी अज्झुपेस्सं’’॥
‘‘Piyo ca me hehiti mālabhārī, ahañca naṃ mālinī ajjhupessaṃ’’.
१९९.
199.
अहञ्च सालस्स सुपुप्फितस्स, ओचेय्य पुप्फानि करोमि भारं।
Ahañca sālassa supupphitassa, oceyya pupphāni karomi bhāraṃ;
२००.
200.
अहञ्च खो अगळुं 25 चन्दनञ्च, सिलाय पिंसामि पमत्तरूपा।
Ahañca kho agaḷuṃ 26 candanañca, silāya piṃsāmi pamattarūpā;
‘‘पियो च मे हेहिति रोसितङ्गो, अहञ्च नं रोसिता अज्झुपेस्सं’’॥
‘‘Piyo ca me hehiti rositaṅgo, ahañca naṃ rositā ajjhupessaṃ’’.
२०१.
201.
अथागमा सलिलं सीघसोतं, नुदं साले सलळे कण्णिकारे।
Athāgamā salilaṃ sīghasotaṃ, nudaṃ sāle salaḷe kaṇṇikāre;
आपूरथ 27 तेन मुहुत्तकेन, सायं नदी आसि मया सुदुत्तरा॥
Āpūratha 28 tena muhuttakena, sāyaṃ nadī āsi mayā suduttarā.
२०२.
202.
उभोसु तीरेसु मयं तदा ठिता, सम्पस्सन्ता उभयो अञ्ञमञ्ञं।
Ubhosu tīresu mayaṃ tadā ṭhitā, sampassantā ubhayo aññamaññaṃ;
सकिम्पि रोदाम सकिं हसाम, किच्छेन नो आगमा 29 संवरी सा॥
Sakimpi rodāma sakiṃ hasāma, kicchena no āgamā 30 saṃvarī sā.
२०३.
203.
पातोव 31 खो उग्गते सूरियम्हि, चतुक्कं नदिं उत्तरियान लुद्द।
Pātova 32 kho uggate sūriyamhi, catukkaṃ nadiṃ uttariyāna ludda;
आलिङ्गिया अञ्ञमञ्ञं मयं उभो, सकिम्पि रोदाम सकिं हसाम॥
Āliṅgiyā aññamaññaṃ mayaṃ ubho, sakimpi rodāma sakiṃ hasāma.
२०४.
204.
तीहूनकं सत्तसतानि लुद्द, यमिध मयं विप्पवसिम्ह पुब्बे।
Tīhūnakaṃ sattasatāni ludda, yamidha mayaṃ vippavasimha pubbe;
वस्सेकिमं 33 जीवितं भूमिपाल, को नीध कन्ताय विना वसेय्य॥
Vassekimaṃ 34 jīvitaṃ bhūmipāla, ko nīdha kantāya vinā vaseyya.
२०५.
205.
आयुञ्च वो कीवतको नु सम्म, सचेपि जानाथ वदेथ आयुं।
Āyuñca vo kīvatako nu samma, sacepi jānātha vadetha āyuṃ;
अनुस्सवा वुड्ढतो आगमा वा, अक्खाथ मे तं अविकम्पमाना॥
Anussavā vuḍḍhato āgamā vā, akkhātha me taṃ avikampamānā.
२०६.
206.
आयुञ्च नो वस्ससहस्सं लुद्द, न चन्तरा पापको अत्थि रोगो।
Āyuñca no vassasahassaṃ ludda, na cantarā pāpako atthi rogo;
अप्पञ्च 35 दुक्खं सुखमेव भिय्यो, अवीतरागा विजहाम जीवितं॥
Appañca 36 dukkhaṃ sukhameva bhiyyo, avītarāgā vijahāma jīvitaṃ.
२०७.
207.
इदञ्च सुत्वान अमानुसानं, भल्लातियो इत्तर जीवितन्ति।
Idañca sutvāna amānusānaṃ, bhallātiyo ittara jīvitanti;
निवत्तथ न मिगवं अचरि, अदासि दानानि अभुञ्जि भोगे॥
Nivattatha na migavaṃ acari, adāsi dānāni abhuñji bhoge.
२०८.
208.
इदञ्च सुत्वान अमानुसानं, सम्मोदथ मा कलहं अकत्थ।
Idañca sutvāna amānusānaṃ, sammodatha mā kalahaṃ akattha;
मा वो तपी अत्तकम्मापराधो, यथापि ते किम्पुरिसेकरत्तं॥
Mā vo tapī attakammāparādho, yathāpi te kimpurisekarattaṃ.
२०९.
209.
इदञ्च सुत्वान अमानुसानं, सम्मोदथ मा विवादं अकत्थ।
Idañca sutvāna amānusānaṃ, sammodatha mā vivādaṃ akattha;
मा वो तपी अत्तकम्मापराधो, यथापि ते किम्पुरिसेकरत्तं॥
Mā vo tapī attakammāparādho, yathāpi te kimpurisekarattaṃ.
२१०.
210.
विविधं 37 अधिमना सुणोमहं, वचनपथं तव अत्थसंहितं।
Vividhaṃ 38 adhimanā suṇomahaṃ, vacanapathaṃ tava atthasaṃhitaṃ;
मुञ्चं 39 गिरं नुदसेव मे दरं, समण सुखावह जीव मे चिरन्ति॥
Muñcaṃ 40 giraṃ nudaseva me daraṃ, samaṇa sukhāvaha jīva me ciranti.
भल्लातियजातकं अट्ठमं।
Bhallātiyajātakaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā / [५०४] ८. भल्लातियजातकवण्णना • [504] 8. Bhallātiyajātakavaṇṇanā
