Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ชาตกปาฬิ • Jātakapāḷi |
๕๐๔. ภลฺลาติยชาตกํ (๘)
504. Bhallātiyajātakaṃ (8)
๑๘๖.
186.
ภลฺลาติโย 1 นาม อโหสิ ราชา, รฎฺฐํ ปหาย มิควํ อจาริ โส;
Bhallātiyo 2 nāma ahosi rājā, raṭṭhaṃ pahāya migavaṃ acāri so;
อคมา คิริวรํ คนฺธมาทนํ, สุปุปฺผิตํ 3 กิมฺปุริสานุจิณฺณํฯ
Agamā girivaraṃ gandhamādanaṃ, supupphitaṃ 4 kimpurisānuciṇṇaṃ.
๑๘๗.
187.
สาฬูรสงฺฆญฺจ นิเสธยิตฺวา, ธนุํ 5 กลาปญฺจ โส นิกฺขิปิตฺวา;
Sāḷūrasaṅghañca nisedhayitvā, dhanuṃ 6 kalāpañca so nikkhipitvā;
อุปาคมิ วจนํ วตฺตุกาโม, ยตฺถฎฺฐิตา กิมฺปุริสา อเหสุํฯ
Upāgami vacanaṃ vattukāmo, yatthaṭṭhitā kimpurisā ahesuṃ.
๑๘๘.
188.
หิมจฺจเย เหมวตาย ตีเร, กิมิธฎฺฐิตา มนฺตยโวฺห อภิณฺหํ;
Himaccaye hemavatāya tīre, kimidhaṭṭhitā mantayavho abhiṇhaṃ;
ปุจฺฉามิ โว มานุสเทหวเณฺณ, กถํ นุ 7 ชานนฺติ มนุสฺสโลเกฯ
Pucchāmi vo mānusadehavaṇṇe, kathaṃ nu 8 jānanti manussaloke.
๑๘๙.
189.
มลฺลํ คิริํ ปณฺฑรกํ ติกูฎํ, สีโตทกา 9 อนุวิจราม นโชฺช;
Mallaṃ giriṃ paṇḍarakaṃ tikūṭaṃ, sītodakā 10 anuvicarāma najjo;
มิคา มนุสฺสาว นิภาสวณฺณา, ชานนฺติ โน กิมฺปุริสาติ ลุทฺทฯ
Migā manussāva nibhāsavaṇṇā, jānanti no kimpurisāti ludda.
๑๙๐.
190.
สุกิจฺฉรูปํ ปริเทวยโวฺห 11, อาลิงฺคิโต จาสิ ปิโย ปิยาย;
Sukiccharūpaṃ paridevayavho 12, āliṅgito cāsi piyo piyāya;
ปุจฺฉามิ โว มานุสเทหวเณฺณ, กิมิธ วเน โรทถ อปฺปตีตาฯ
Pucchāmi vo mānusadehavaṇṇe, kimidha vane rodatha appatītā.
๑๙๑.
191.
สุกิจฺฉรูปํ ปริเทวยโวฺห, อาลิงฺคิโต จาสิ ปิโย ปิยาย;
Sukiccharūpaṃ paridevayavho, āliṅgito cāsi piyo piyāya;
ปุจฺฉามิ โว มานุสเทหวเณฺณ, กิมิธ วเน วิลปถ อปฺปตีตาฯ
Pucchāmi vo mānusadehavaṇṇe, kimidha vane vilapatha appatītā.
๑๙๒.
192.
สุกิจฺฉรูปํ ปริเทวยโวฺห, อาลิงฺคิโต จาสิ ปิโย ปิยาย;
Sukiccharūpaṃ paridevayavho, āliṅgito cāsi piyo piyāya;
ปุจฺฉามิ โว มานุสเทหวเณฺณ, กิมิธ วเน โสจถ อปฺปตีตาฯ
Pucchāmi vo mānusadehavaṇṇe, kimidha vane socatha appatītā.
๑๙๓.
193.
มเยกรตฺตํ 13 วิปฺปวสิมฺห ลุทฺท, อกามกา อญฺญมญฺญํ สรนฺตา;
Mayekarattaṃ 14 vippavasimha ludda, akāmakā aññamaññaṃ sarantā;
ตเมกรตฺตํ อนุตปฺปมานา, โสจาม ‘‘สา รตฺติ ปุนํ น เหสฺสติ’’ฯ
Tamekarattaṃ anutappamānā, socāma ‘‘sā ratti punaṃ na hessati’’.
๑๙๔.
194.
ยเมกรตฺตํ อนุตปฺปเถตํ, ธนํ ว นฎฺฐํ ปิตรํ ว เปตํ;
Yamekarattaṃ anutappathetaṃ, dhanaṃ va naṭṭhaṃ pitaraṃ va petaṃ;
ปุจฺฉามิ โว มานุสเทหวเณฺณ, กถํ วินา วาสมกปฺปยิตฺถฯ
Pucchāmi vo mānusadehavaṇṇe, kathaṃ vinā vāsamakappayittha.
๑๙๕.
195.
ตํ เม ปิโย อุตฺตริ วสฺสกาเล, มมญฺจ มญฺญํ อนุพนฺธตีติฯ
Taṃ me piyo uttari vassakāle, mamañca maññaṃ anubandhatīti.
๑๙๖.
196.
อหญฺจ อโงฺกลกโมจินามิ, อติมุตฺตกํ สตฺตลิโยถิกญฺจ;
Ahañca aṅkolakamocināmi, atimuttakaṃ sattaliyothikañca;
‘‘ปิโย จ เม เหหิติ มาลภารี, อหญฺจ นํ มาลินี อชฺฌุเปสฺสํ’’ฯ
‘‘Piyo ca me hehiti mālabhārī, ahañca naṃ mālinī ajjhupessaṃ’’.
๑๙๗.
197.
อหญฺจิทํ กุรวกโมจินามิ, อุทฺทาลกา ปาฎลิสินฺธุวารกา 19;
Ahañcidaṃ kuravakamocināmi, uddālakā pāṭalisindhuvārakā 20;
‘‘ปิโย จ เม เหหิติ มาลภารี, อหญฺจ นํ มาลินี อชฺฌุเปสฺสํ’’ฯ
‘‘Piyo ca me hehiti mālabhārī, ahañca naṃ mālinī ajjhupessaṃ’’.
๑๙๘.
198.
อหญฺจ สาลสฺส สุปุปฺผิตสฺส, โอเจยฺย ปุปฺผานิ กโรมิ มาลํ;
Ahañca sālassa supupphitassa, oceyya pupphāni karomi mālaṃ;
‘‘ปิโย จ เม เหหิติ มาลภารี, อหญฺจ นํ มาลินี อชฺฌุเปสฺสํ’’ฯ
‘‘Piyo ca me hehiti mālabhārī, ahañca naṃ mālinī ajjhupessaṃ’’.
๑๙๙.
199.
อหญฺจ สาลสฺส สุปุปฺผิตสฺส, โอเจยฺย ปุปฺผานิ กโรมิ ภารํ;
Ahañca sālassa supupphitassa, oceyya pupphāni karomi bhāraṃ;
๒๐๐.
200.
อหญฺจ โข อคฬุํ 25 จนฺทนญฺจ, สิลาย ปิํสามิ ปมตฺตรูปา;
Ahañca kho agaḷuṃ 26 candanañca, silāya piṃsāmi pamattarūpā;
‘‘ปิโย จ เม เหหิติ โรสิตโงฺค, อหญฺจ นํ โรสิตา อชฺฌุเปสฺสํ’’ฯ
‘‘Piyo ca me hehiti rositaṅgo, ahañca naṃ rositā ajjhupessaṃ’’.
๒๐๑.
201.
อถาคมา สลิลํ สีฆโสตํ, นุทํ สาเล สลเฬ กณฺณิกาเร;
Athāgamā salilaṃ sīghasotaṃ, nudaṃ sāle salaḷe kaṇṇikāre;
อาปูรถ 27 เตน มุหุตฺตเกน, สายํ นที อาสิ มยา สุทุตฺตราฯ
Āpūratha 28 tena muhuttakena, sāyaṃ nadī āsi mayā suduttarā.
๒๐๒.
202.
อุโภสุ ตีเรสุ มยํ ตทา ฐิตา, สมฺปสฺสนฺตา อุภโย อญฺญมญฺญํ;
Ubhosu tīresu mayaṃ tadā ṭhitā, sampassantā ubhayo aññamaññaṃ;
สกิมฺปิ โรทาม สกิํ หสาม, กิเจฺฉน โน อาคมา 29 สํวรี สาฯ
Sakimpi rodāma sakiṃ hasāma, kicchena no āgamā 30 saṃvarī sā.
๒๐๓.
203.
ปาโตว 31 โข อุคฺคเต สูริยมฺหิ, จตุกฺกํ นทิํ อุตฺตริยาน ลุทฺท;
Pātova 32 kho uggate sūriyamhi, catukkaṃ nadiṃ uttariyāna ludda;
อาลิงฺคิยา อญฺญมญฺญํ มยํ อุโภ, สกิมฺปิ โรทาม สกิํ หสามฯ
Āliṅgiyā aññamaññaṃ mayaṃ ubho, sakimpi rodāma sakiṃ hasāma.
๒๐๔.
204.
ตีหูนกํ สตฺตสตานิ ลุทฺท, ยมิธ มยํ วิปฺปวสิมฺห ปุเพฺพ;
Tīhūnakaṃ sattasatāni ludda, yamidha mayaṃ vippavasimha pubbe;
วเสฺสกิมํ 33 ชีวิตํ ภูมิปาล, โก นีธ กนฺตาย วินา วเสยฺยฯ
Vassekimaṃ 34 jīvitaṃ bhūmipāla, ko nīdha kantāya vinā vaseyya.
๒๐๕.
205.
อายุญฺจ โว กีวตโก นุ สมฺม, สเจปิ ชานาถ วเทถ อายุํ;
Āyuñca vo kīvatako nu samma, sacepi jānātha vadetha āyuṃ;
อนุสฺสวา วุฑฺฒโต อาคมา วา, อกฺขาถ เม ตํ อวิกมฺปมานาฯ
Anussavā vuḍḍhato āgamā vā, akkhātha me taṃ avikampamānā.
๒๐๖.
206.
อายุญฺจ โน วสฺสสหสฺสํ ลุทฺท, น จนฺตรา ปาปโก อตฺถิ โรโค;
Āyuñca no vassasahassaṃ ludda, na cantarā pāpako atthi rogo;
อปฺปญฺจ 35 ทุกฺขํ สุขเมว ภิโยฺย, อวีตราคา วิชหาม ชีวิตํฯ
Appañca 36 dukkhaṃ sukhameva bhiyyo, avītarāgā vijahāma jīvitaṃ.
๒๐๗.
207.
อิทญฺจ สุตฺวาน อมานุสานํ, ภลฺลาติโย อิตฺตร ชีวิตนฺติ;
Idañca sutvāna amānusānaṃ, bhallātiyo ittara jīvitanti;
นิวตฺตถ น มิควํ อจริ, อทาสิ ทานานิ อภุญฺชิ โภเคฯ
Nivattatha na migavaṃ acari, adāsi dānāni abhuñji bhoge.
๒๐๘.
208.
อิทญฺจ สุตฺวาน อมานุสานํ, สโมฺมทถ มา กลหํ อกตฺถ;
Idañca sutvāna amānusānaṃ, sammodatha mā kalahaṃ akattha;
มา โว ตปี อตฺตกมฺมาปราโธ, ยถาปิ เต กิมฺปุริเสกรตฺตํฯ
Mā vo tapī attakammāparādho, yathāpi te kimpurisekarattaṃ.
๒๐๙.
209.
อิทญฺจ สุตฺวาน อมานุสานํ, สโมฺมทถ มา วิวาทํ อกตฺถ;
Idañca sutvāna amānusānaṃ, sammodatha mā vivādaṃ akattha;
มา โว ตปี อตฺตกมฺมาปราโธ, ยถาปิ เต กิมฺปุริเสกรตฺตํฯ
Mā vo tapī attakammāparādho, yathāpi te kimpurisekarattaṃ.
๒๑๐.
210.
วิวิธํ 37 อธิมนา สุโณมหํ, วจนปถํ ตว อตฺถสํหิตํ;
Vividhaṃ 38 adhimanā suṇomahaṃ, vacanapathaṃ tava atthasaṃhitaṃ;
มุญฺจํ 39 คิรํ นุทเสว เม ทรํ, สมณ สุขาวห ชีว เม จิรนฺติฯ
Muñcaṃ 40 giraṃ nudaseva me daraṃ, samaṇa sukhāvaha jīva me ciranti.
ภลฺลาติยชาตกํ อฎฺฐมํฯ
Bhallātiyajātakaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ชาตก-อฎฺฐกถา • Jātaka-aṭṭhakathā / [๕๐๔] ๘. ภลฺลาติยชาตกวณฺณนา • [504] 8. Bhallātiyajātakavaṇṇanā