| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೧೪೪. ಭಣ್ಡನಕಾರಕವತ್ಥುಕಥಾ
144. Bhaṇḍanakārakavatthukathā
೨೪೦. ಚತುತ್ಥಪಞ್ಚಮಾತಿ ಛಸು ಪಕ್ಖೇಸು ಪೋಟ್ಠಪಾದಮಾಸಸ್ಸ ಜುಣ್ಹಪಕ್ಖಕಾಳಪಕ್ಖಸಙ್ಖಾತಾ ಚತುತ್ಥಪಞ್ಚಮಾ। ತತಿಯೋತಿ ಸಾವಣಮಾಸಸ್ಸ ಕಾಳಪಕ್ಖೋ ತತಿಯೋ। ತತಿಯಚತುತ್ಥಪಞ್ಚಮಾ ವಾತಿ ಏತ್ಥ ತತಿಯೋತಿ ಸಾವಣಮಾಸಸ್ಸ ಕಾಳಪಕ್ಖೋ। ಚತುತ್ಥೋತಿ ಪೋಟ್ಠಪಾದಮಾಸಸ್ಸ ಜುಣ್ಹಪಕ್ಖೋ। ಪಞ್ಚಮೋತಿ ತಸ್ಸೇವ ಕಾಳಪಕ್ಖೋ। ‘‘ತತಿಯ…ಪೇ॰… ಪಞ್ಚಮಾ ವಾ’’ತಿ ಪದಾನಿ ‘‘ದ್ವೇ ವಾ ತಯೋ ವಾ’’ತಿ ಪದೇಹಿ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ ಯೋಜೇತಬ್ಬಾನಿ। ಚತುತ್ಥೇ ವಾ ಕತೇತಿ ಚತುತ್ಥಪಕ್ಖೇ ವಾ ಪನ್ನರಸಿಭಾವೇನ ಕತೇ। ದ್ವೇ ಚಾತುದ್ದಸಿಕಾತಿ ತತಿಯಪಕ್ಖೇ ಚ ಚಾತುದ್ದಸಿಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ದ್ವೇ ಚಾತುದ್ದಸಿಕಾ। ಇಮೇತಿ ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾ। ತೇತಿ ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾ।
240.Catutthapañcamāti chasu pakkhesu poṭṭhapādamāsassa juṇhapakkhakāḷapakkhasaṅkhātā catutthapañcamā. Tatiyoti sāvaṇamāsassa kāḷapakkho tatiyo. Tatiyacatutthapañcamā vāti ettha tatiyoti sāvaṇamāsassa kāḷapakkho. Catutthoti poṭṭhapādamāsassa juṇhapakkho. Pañcamoti tasseva kāḷapakkho. ‘‘Tatiya…pe… pañcamā vā’’ti padāni ‘‘dve vā tayo vā’’ti padehi yathākkamaṃ yojetabbāni. Catutthe vā kateti catutthapakkhe vā pannarasibhāvena kate. Dve cātuddasikāti tatiyapakkhe ca cātuddasiyā saddhiṃ dve cātuddasikā. Imeti bhaṇḍanakārakā. Teti bhaṇḍanakārakā.
ಅಸಂವಿಹಿತಾತಿ ಏತ್ಥ ಅಕಾರಸ್ಸ ವಿರಹತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಸಂವಿದಹನವಿರಹಿತಾ’’ತಿ। ತತ್ಥ ಸಂವಿದಹನವಿರಹಿತಾತಿ ಸಂವಿದಹನರಕ್ಖವಿರಹಿತಾ। ಆಗಮನಜಾನನತ್ಥಾಯಾತಿ ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾನಂ ಆಗಮನಸ್ಸ ಜಾನನತ್ಥಾಯ। ಕಿಲನ್ತತ್ಥಾತಿ ತುಮ್ಹೇ ಕಿಲನ್ತಾ ಭವಥ। ‘‘ಸಮ್ಮೋಹಂ ಕತ್ವಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ವಿಕ್ಖಿತ್ವಾತಿ ಪದಸ್ಸ ವಿಕ್ಖೇಪಂ ಕತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ನೋ ಚೇ ಲಭೇಥಾತಿ ಏತ್ಥ ಕಿಮತ್ಥಾಯ ನ ಲಭೇಥಾತಿ ಆಹ ‘‘ಬಹಿಸೀಮಂ ಗನ್ತು’’ನ್ತಿ। ‘‘ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾನಂ…ಪೇ॰… ಹೋನ್ತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಅಲಭನಸ್ಸ ಕಾರಣಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಯನ್ತಿ ಆಗಮಂ ಜುಣ್ಹಂ। ಕೋಮುದಿಯಾ ಚಾತುಮಾಸಿನಿಯಾತಿ ಪಚ್ಛಿಮಕತ್ತಿಕಪುಣ್ಣಮಾಯಂ। ಸಾ ಹಿ ಕುಮುದಾನಮತ್ಥಿತಾಯ ಕೋಮುದೀ, ಚತುನ್ನಂ ವಸ್ಸಿಕಾನಂ ಮಾಸಾನಂ ಪೂರಣತ್ತಾ ಚಾತುಮಾಸಿನೀತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ತದಾ ಹಿ ಕುಮುದಾನಿ ಸುಪುಪ್ಫಿತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಕುಮುದಾನಂ ಸಮೂಹಾ, ಕುಮುದಾನಿ ಏವ ವಾ ಕೋಮುದಾ, ತೇ ಏತ್ಥ ಅತ್ಥೀತಿ ಕೋಮುದೀತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಕುಮುದವತೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ । ಅವಸ್ಸಂ ಪವಾರೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಧುವಂ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ, ಯಸ್ಮಾ ವಾ। ತನ್ತಿ ಕೋಮುದಿಂ ಚಾತುಮಾಸಿನಿಂ।
Asaṃvihitāti ettha akārassa virahatthaṃ dassento āha ‘‘saṃvidahanavirahitā’’ti. Tattha saṃvidahanavirahitāti saṃvidahanarakkhavirahitā. Āgamanajānanatthāyāti bhaṇḍanakārakānaṃ āgamanassa jānanatthāya. Kilantatthāti tumhe kilantā bhavatha. ‘‘Sammohaṃ katvā’’ti iminā vikkhitvāti padassa vikkhepaṃ katvāti atthaṃ dasseti. No ce labhethāti ettha kimatthāya na labhethāti āha ‘‘bahisīmaṃ gantu’’nti. ‘‘Bhaṇḍanakārakānaṃ…pe… hontī’’ti iminā alabhanassa kāraṇaṃ dasseti. Yanti āgamaṃ juṇhaṃ. Komudiyā cātumāsiniyāti pacchimakattikapuṇṇamāyaṃ. Sā hi kumudānamatthitāya komudī, catunnaṃ vassikānaṃ māsānaṃ pūraṇattā cātumāsinīti vuccati. Tadā hi kumudāni supupphitāni honti, tasmā kumudānaṃ samūhā, kumudāni eva vā komudā, te ettha atthīti komudīti vuccati, kumudavatīti vuttaṃ hoti . Avassaṃ pavāretabbanti dhuvaṃ pavāretabbaṃ. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Tanti komudiṃ cātumāsiniṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೧೪೪. ಭಣ್ಡನಕಾರಕವತ್ಥು • 144. Bhaṇḍanakārakavatthu
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಭಣ್ಡನಕಾರಕವತ್ಥುಕಥಾ • Bhaṇḍanakārakavatthukathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಭಣ್ಡನಕಾರಕವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Bhaṇḍanakārakavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಭಣ್ಡನಕಾರಕವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Bhaṇḍanakārakavatthukathāvaṇṇanā
