| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
144. භණ්‌ඩනකාරකවත්‌ථුකථා
144. Bhaṇḍanakārakavatthukathā
240. චතුත්‌ථපඤ්‌චමාති ඡසු පක්‌ඛෙසු පොට්‌ඨපාදමාසස්‌ස ජුණ්‌හපක්‌ඛකාළපක්‌ඛසඞ්‌ඛාතා චතුත්‌ථපඤ්‌චමා. තතියොති සාවණමාසස්‌ස කාළපක්‌ඛො තතියො. තතියචතුත්‌ථපඤ්‌චමා වාති එත්‌ථ තතියොති සාවණමාසස්‌ස කාළපක්‌ඛො. චතුත්‌ථොති පොට්‌ඨපාදමාසස්‌ස ජුණ්‌හපක්‌ඛො. පඤ්‌චමොති තස්‌සෙව කාළපක්‌ඛො. ‘‘තතිය…පෙ.… පඤ්‌චමා වා’’ති පදානි ‘‘ද්‌වෙ වා තයො වා’’ති පදෙහි යථාක්‌කමං යොජෙතබ්‌බානි. චතුත්‌ථෙ වා කතෙති චතුත්‌ථපක්‌ඛෙ වා පන්‌නරසිභාවෙන කතෙ. ද්‌වෙ චාතුද්‌දසිකාති තතියපක්‌ඛෙ ච චාතුද්‌දසියා සද්‌ධිං ද්‌වෙ චාතුද්‌දසිකා. ඉමෙති භණ්‌ඩනකාරකා. තෙති භණ්‌ඩනකාරකා.
240.Catutthapañcamāti chasu pakkhesu poṭṭhapādamāsassa juṇhapakkhakāḷapakkhasaṅkhātā catutthapañcamā. Tatiyoti sāvaṇamāsassa kāḷapakkho tatiyo. Tatiyacatutthapañcamā vāti ettha tatiyoti sāvaṇamāsassa kāḷapakkho. Catutthoti poṭṭhapādamāsassa juṇhapakkho. Pañcamoti tasseva kāḷapakkho. ‘‘Tatiya…pe… pañcamā vā’’ti padāni ‘‘dve vā tayo vā’’ti padehi yathākkamaṃ yojetabbāni. Catutthe vā kateti catutthapakkhe vā pannarasibhāvena kate. Dve cātuddasikāti tatiyapakkhe ca cātuddasiyā saddhiṃ dve cātuddasikā. Imeti bhaṇḍanakārakā. Teti bhaṇḍanakārakā.
අසංවිහිතාති එත්‌ථ අකාරස්‌ස විරහත්‌ථං දස්‌සෙන්‌තො ආහ ‘‘සංවිදහනවිරහිතා’’ති. තත්‌ථ සංවිදහනවිරහිතාති සංවිදහනරක්‌ඛවිරහිතා. ආගමනජානනත්‌ථායාති භණ්‌ඩනකාරකානං ආගමනස්‌ස ජානනත්‌ථාය. කිලන්‌තත්‌ථාති තුම්‌හෙ කිලන්‌තා භවථ. ‘‘සම්‌මොහං කත්‌වා’’ති ඉමිනා වික්‌ඛිත්‌වාති පදස්‌ස වික්‌ඛෙපං කත්‌වාති අත්‌ථං දස්‌සෙති. නො චෙ ලභෙථාති එත්‌ථ කිමත්‌ථාය න ලභෙථාති ආහ ‘‘බහිසීමං ගන්‌තු’’න්‌ති. ‘‘භණ්‌ඩනකාරකානං…පෙ.… හොන්‌තී’’ති ඉමිනා අලභනස්‌ස කාරණං දස්‌සෙති. යන්‌ති ආගමං ජුණ්‌හං. කොමුදියා චාතුමාසිනියාති පච්‌ඡිමකත්‌තිකපුණ්‌ණමායං. සා හි කුමුදානමත්‌ථිතාය කොමුදී, චතුන්‌නං වස්‌සිකානං මාසානං පූරණත්‌තා චාතුමාසිනීති වුච්‌චති. තදා හි කුමුදානි සුපුප්‌ඵිතානි හොන්‌ති, තස්‌මා කුමුදානං සමූහා, කුමුදානි එව වා කොමුදා, තෙ එත්‌ථ අත්‌ථීති කොමුදීති වුච්‌චති, කුමුදවතීති වුත්‌තං හොති . අවස්‌සං පවාරෙතබ්‌බන්‌ති ධුවං පවාරෙතබ්‌බං. හීති සච්‌චං, යස්‌මා වා. තන්‌ති කොමුදිං චාතුමාසිනිං.
Asaṃvihitāti ettha akārassa virahatthaṃ dassento āha ‘‘saṃvidahanavirahitā’’ti. Tattha saṃvidahanavirahitāti saṃvidahanarakkhavirahitā. Āgamanajānanatthāyāti bhaṇḍanakārakānaṃ āgamanassa jānanatthāya. Kilantatthāti tumhe kilantā bhavatha. ‘‘Sammohaṃ katvā’’ti iminā vikkhitvāti padassa vikkhepaṃ katvāti atthaṃ dasseti. No ce labhethāti ettha kimatthāya na labhethāti āha ‘‘bahisīmaṃ gantu’’nti. ‘‘Bhaṇḍanakārakānaṃ…pe… hontī’’ti iminā alabhanassa kāraṇaṃ dasseti. Yanti āgamaṃ juṇhaṃ. Komudiyā cātumāsiniyāti pacchimakattikapuṇṇamāyaṃ. Sā hi kumudānamatthitāya komudī, catunnaṃ vassikānaṃ māsānaṃ pūraṇattā cātumāsinīti vuccati. Tadā hi kumudāni supupphitāni honti, tasmā kumudānaṃ samūhā, kumudāni eva vā komudā, te ettha atthīti komudīti vuccati, kumudavatīti vuttaṃ hoti . Avassaṃ pavāretabbanti dhuvaṃ pavāretabbaṃ. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Tanti komudiṃ cātumāsiniṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi / 144. භණ්‌ඩනකාරකවත්‌ථු • 144. Bhaṇḍanakārakavatthu
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / භණ්‌ඩනකාරකවත්‌ථුකථා • Bhaṇḍanakārakavatthukathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / භණ්‌ඩනකාරකවත්‌ථුකථාවණ්‌ණනා • Bhaṇḍanakārakavatthukathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / භණ්‌ඩනකාරකවත්‌ථුකථාවණ්‌ණනා • Bhaṇḍanakārakavatthukathāvaṇṇanā
