| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៣. ភារវគ្គោ
3. Bhāravaggo
១. ភារសុត្តវណ្ណនា
1. Bhārasuttavaṇṇanā
២២. ឧបាទានានំ អារម្មណភូតា ខន្ធា ឧបាទានក្ខន្ធា។ បរិហារភារិយដ្ឋេនាតិ បរិហារស្ស ភារិយភាវេន គរុតរភាវេន។ វុត្តមេវ អត្ថំ បាកដំ កាតុំ ‘‘ឯតេសញ្ហី’’តិអាទិមាហ។ តត្ថ យស្មា ឯតានិ ឋានគមនាទីនិ រូបារូបធម្មានំ បង្គុលជច្ចន្ធានំ វិយ អញ្ញមញ្ញូបស្សយវសេន ឥជ្ឈន្តិ, ន បច្ចេកំ, តស្មា ‘‘ឯតេស’’ន្តិ អវិសេសវចនំ កតំ។ បុគ្គលន្តិ ខន្ធសន្តានំ វទតិ។ ខន្ធសន្តានោ ហិ អវិច្ឆេទេន បវត្តមានោ យាវ បរិនិព្ពានា ខន្ធភារំ វហន្តោ វិយ លោកេ ខាយតិ តព្ពិនិមុត្តស្ស សត្តស្ស អភាវតោ។ តេនាហ ‘‘បុគ្គលោ’’តិអាទិ។ ភារហារោតិ ជាតោតិ ភារហារោ នាម ជាតោ។
22. Upādānānaṃ ārammaṇabhūtā khandhā upādānakkhandhā. Parihārabhāriyaṭṭhenāti parihārassa bhāriyabhāvena garutarabhāvena. Vuttameva atthaṃ pākaṭaṃ kātuṃ ‘‘etesañhī’’tiādimāha. Tattha yasmā etāni ṭhānagamanādīni rūpārūpadhammānaṃ paṅgulajaccandhānaṃ viya aññamaññūpassayavasena ijjhanti, na paccekaṃ, tasmā ‘‘etesa’’nti avisesavacanaṃ kataṃ. Puggalanti khandhasantānaṃ vadati. Khandhasantāno hi avicchedena pavattamāno yāva parinibbānā khandhabhāraṃ vahanto viya loke khāyati tabbinimuttassa sattassa abhāvato. Tenāha ‘‘puggalo’’tiādi. Bhārahāroti jātoti bhārahāro nāma jāto.
បុនព្ភវករណំ បុនព្ភវោ, តំ ផលំ អរហតិ, តត្ថ និយុត្តាតិ វា បោនោភវិកា។ តព្ភាវសហគតំ យថា ‘‘សនិទស្សនា ធម្មា’’តិ, ន សំសដ្ឋសហគតំ, នាបិ អារម្មណសហគតំ។ ‘‘តត្រ តត្រា’’តិ យំ យំ ឧប្បត្តិដ្ឋានំ, រូបាទិអារម្មណំ វា បត្វា តត្រតត្រាភិនន្ទិនី។ តេនាហ ‘‘ឧបបត្តិដ្ឋានេ វា’’តិអាទិ។ បញ្ចកាមគុណិកោតិ បញ្ចកាមគុណារម្មណោ។ រូបារូបូបបត្តិភវេ រាគោ រូបារូបភវរាគោ។ ឈាននិកន្តិ ឈានសង្ខាតេ កម្មភវេ រាគោ។ សស្សតាទិដ្ឋីតិ ភវទិដ្ឋិ, តំសហគតោ រាគោ។ អយន្តិ រាគោ ភវតណ្ហា នាម។ ឧច្ឆេទទិដ្ឋិ វិភវទិដ្ឋិ នាម, តំសហគតោ ឆន្ទរាគោ វិភវតណ្ហា នាម។ ឯស បុគ្គលោ ខន្ធភារំ អាទិយតិ តណ្ហាវសេន បដិសន្ធិគ្គហណតោ។ ‘‘អសេសមេត្ថ តណ្ហា វិរជ្ជតិ បលុជ្ជតិ និរុជ្ឈតិ បហីយតី’’តិអាទិនា សព្ពបទានិ និព្ពានវសេនេវ វេទិតព្ពានីតិ អាហ ‘‘សព្ពំ និព្ពានស្សេវ វេវចន’’ន្តិ។
Punabbhavakaraṇaṃ punabbhavo, taṃ phalaṃ arahati, tattha niyuttāti vā ponobhavikā. Tabbhāvasahagataṃ yathā ‘‘sanidassanā dhammā’’ti, na saṃsaṭṭhasahagataṃ, nāpi ārammaṇasahagataṃ. ‘‘Tatra tatrā’’ti yaṃ yaṃ uppattiṭṭhānaṃ, rūpādiārammaṇaṃ vā patvā tatratatrābhinandinī. Tenāha ‘‘upapattiṭṭhāne vā’’tiādi. Pañcakāmaguṇikoti pañcakāmaguṇārammaṇo. Rūpārūpūpapattibhave rāgo rūpārūpabhavarāgo. Jhānanikanti jhānasaṅkhāte kammabhave rāgo. Sassatādiṭṭhīti bhavadiṭṭhi, taṃsahagato rāgo. Ayanti rāgo bhavataṇhā nāma. Ucchedadiṭṭhi vibhavadiṭṭhi nāma, taṃsahagato chandarāgo vibhavataṇhā nāma. Esa puggalo khandhabhāraṃ ādiyati taṇhāvasena paṭisandhiggahaṇato. ‘‘Asesamettha taṇhā virajjati palujjati nirujjhati pahīyatī’’tiādinā sabbapadāni nibbānavaseneva veditabbānīti āha ‘‘sabbaṃ nibbānasseva vevacana’’nti.
ភារសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Bhārasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១. ភារសុត្តំ • 1. Bhārasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១. ភារសុត្តវណ្ណនា • 1. Bhārasuttavaṇṇanā
