| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
3. භාරවග්‌ගො
3. Bhāravaggo
1. භාරසුත්‌තවණ්‌ණනා
1. Bhārasuttavaṇṇanā
22. උපාදානානං ආරම්‌මණභූතා ඛන්‌ධා උපාදානක්‌ඛන්‌ධා. පරිහාරභාරියට්‌ඨෙනාති පරිහාරස්‌ස භාරියභාවෙන ගරුතරභාවෙන. වුත්‌තමෙව අත්‌ථං පාකටං කාතුං ‘‘එතෙසඤ්‌හී’’තිආදිමාහ. තත්‌ථ යස්‌මා එතානි ඨානගමනාදීනි රූපාරූපධම්‌මානං පඞ්‌ගුලජච්‌චන්‌ධානං විය අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤූපස්‌සයවසෙන ඉජ්‌ඣන්‌ති, න පච්‌චෙකං, තස්‌මා ‘‘එතෙස’’න්‌ති අවිසෙසවචනං කතං. පුග්‌ගලන්‌ති ඛන්‌ධසන්‌තානං වදති. ඛන්‌ධසන්‌තානො හි අවිච්‌ඡෙදෙන පවත්‌තමානො යාව පරිනිබ්‌බානා ඛන්‌ධභාරං වහන්‌තො විය ලොකෙ ඛායති තබ්‌බිනිමුත්‌තස්‌ස සත්‌තස්‌ස අභාවතො. තෙනාහ ‘‘පුග්‌ගලො’’තිආදි. භාරහාරොති ජාතොති භාරහාරො නාම ජාතො.
22. Upādānānaṃ ārammaṇabhūtā khandhā upādānakkhandhā. Parihārabhāriyaṭṭhenāti parihārassa bhāriyabhāvena garutarabhāvena. Vuttameva atthaṃ pākaṭaṃ kātuṃ ‘‘etesañhī’’tiādimāha. Tattha yasmā etāni ṭhānagamanādīni rūpārūpadhammānaṃ paṅgulajaccandhānaṃ viya aññamaññūpassayavasena ijjhanti, na paccekaṃ, tasmā ‘‘etesa’’nti avisesavacanaṃ kataṃ. Puggalanti khandhasantānaṃ vadati. Khandhasantāno hi avicchedena pavattamāno yāva parinibbānā khandhabhāraṃ vahanto viya loke khāyati tabbinimuttassa sattassa abhāvato. Tenāha ‘‘puggalo’’tiādi. Bhārahāroti jātoti bhārahāro nāma jāto.
පුනබ්‌භවකරණං පුනබ්‌භවො, තං ඵලං අරහති, තත්‌ථ නියුත්‌තාති වා පොනොභවිකා. තබ්‌භාවසහගතං යථා ‘‘සනිදස්‌සනා ධම්‌මා’’ති, න සංසට්‌ඨසහගතං, නාපි ආරම්‌මණසහගතං. ‘‘තත්‍ර තත්‍රා’’ති යං යං උප්‌පත්‌තිට්‌ඨානං, රූපාදිආරම්‌මණං වා පත්‌වා තත්‍රතත්‍රාභිනන්‌දිනී. තෙනාහ ‘‘උපපත්‌තිට්‌ඨානෙ වා’’තිආදි. පඤ්‌චකාමගුණිකොති පඤ්‌චකාමගුණාරම්‌මණො. රූපාරූපූපපත්‌තිභවෙ රාගො රූපාරූපභවරාගො. ඣානනිකන්‌ති ඣානසඞ්‌ඛාතෙ කම්‌මභවෙ රාගො. සස්‌සතාදිට්‌ඨීති භවදිට්‌ඨි, තංසහගතො රාගො. අයන්‌ති රාගො භවතණ්‌හා නාම. උච්‌ඡෙදදිට්‌ඨි විභවදිට්‌ඨි නාම, තංසහගතො ඡන්‌දරාගො විභවතණ්‌හා නාම. එස පුග්‌ගලො ඛන්‌ධභාරං ආදියති තණ්‌හාවසෙන පටිසන්‌ධිග්‌ගහණතො. ‘‘අසෙසමෙත්‌ථ තණ්‌හා විරජ්‌ජති පලුජ්‌ජති නිරුජ්‌ඣති පහීයතී’’තිආදිනා සබ්‌බපදානි නිබ්‌බානවසෙනෙව වෙදිතබ්‌බානීති ආහ ‘‘සබ්‌බං නිබ්‌බානස්‌සෙව වෙවචන’’න්‌ති.
Punabbhavakaraṇaṃ punabbhavo, taṃ phalaṃ arahati, tattha niyuttāti vā ponobhavikā. Tabbhāvasahagataṃ yathā ‘‘sanidassanā dhammā’’ti, na saṃsaṭṭhasahagataṃ, nāpi ārammaṇasahagataṃ. ‘‘Tatra tatrā’’ti yaṃ yaṃ uppattiṭṭhānaṃ, rūpādiārammaṇaṃ vā patvā tatratatrābhinandinī. Tenāha ‘‘upapattiṭṭhāne vā’’tiādi. Pañcakāmaguṇikoti pañcakāmaguṇārammaṇo. Rūpārūpūpapattibhave rāgo rūpārūpabhavarāgo. Jhānanikanti jhānasaṅkhāte kammabhave rāgo. Sassatādiṭṭhīti bhavadiṭṭhi, taṃsahagato rāgo. Ayanti rāgo bhavataṇhā nāma. Ucchedadiṭṭhi vibhavadiṭṭhi nāma, taṃsahagato chandarāgo vibhavataṇhā nāma. Esa puggalo khandhabhāraṃ ādiyati taṇhāvasena paṭisandhiggahaṇato. ‘‘Asesamettha taṇhā virajjati palujjati nirujjhati pahīyatī’’tiādinā sabbapadāni nibbānavaseneva veditabbānīti āha ‘‘sabbaṃ nibbānasseva vevacana’’nti.
භාරසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Bhārasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 1. භාරසුත්‌තං • 1. Bhārasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 1. භාරසුත්‌තවණ්‌ණනා • 1. Bhārasuttavaṇṇanā
