| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
១០. ភរិយាសុត្តវណ្ណនា
10. Bhariyāsuttavaṇṇanā
៦៣. ទសមេ កេវដ្ដា មញ្ញេ មច្ឆវិលោបេតិ កេវដ្ដានំ មច្ឆបច្ឆិំ ឱតារេត្វា ឋិតដ្ឋានេ ជាលេ វា ឧទកតោ ឧក្ខិត្តមត្តេ មច្ឆគ្គាហកានំ មហាសទ្ទោ ហោតិ, តំ សន្ធាយេតំ វុត្តំ។ សុជាតាតិ វិសាខាយ កនិដ្ឋា។ សា នេវ សស្សុំ អាទិយតីតិ សស្សុយា កត្តព្ពវត្តំ នាម អត្ថិ, តំ ន ករោតិ, សស្សូតិបិ នំ ន គណេតិ។ ន សសុរំ អាទិយតីតិ វចនំ ន គណ្ហាតិ។ ឯវំ អនាទរតាយបិ អគ្គហណេនបិ ន អាទិយតិ នាម។ សេសេសុបិ ឯសេវ នយោ។ ឯវំ អនាថបិណ្ឌិកោ សុណិសាយ អាចារំ គហេត្វា សត្ថុ បុរតោ និសីទិ។ សាបិ សុជាតា ‘‘កិំ នុ ខោ អយំ សេដ្ឋិ ទសពលស្ស សន្តិកេ មយ្ហំ គុណំ កថេស្សតិ ឧទាហុ អគុណ’’ន្តិ គន្ត្វា អវិទូរេ សទ្ទំ សុណន្តី អដ្ឋាសិ។ អថ នំ សត្ថា ឯហិ សុជាតេតិ អាមន្តេសិ។
63. Dasame kevaṭṭā maññe macchavilopeti kevaṭṭānaṃ macchapacchiṃ otāretvā ṭhitaṭṭhāne jāle vā udakato ukkhittamatte macchaggāhakānaṃ mahāsaddo hoti, taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Sujātāti visākhāya kaniṭṭhā. Sā neva sassuṃ ādiyatīti sassuyā kattabbavattaṃ nāma atthi, taṃ na karoti, sassūtipi naṃ na gaṇeti. Na sasuraṃ ādiyatīti vacanaṃ na gaṇhāti. Evaṃ anādaratāyapi aggahaṇenapi na ādiyati nāma. Sesesupi eseva nayo. Evaṃ anāthapiṇḍiko suṇisāya ācāraṃ gahetvā satthu purato nisīdi. Sāpi sujātā ‘‘kiṃ nu kho ayaṃ seṭṭhi dasabalassa santike mayhaṃ guṇaṃ kathessati udāhu aguṇa’’nti gantvā avidūre saddaṃ suṇantī aṭṭhāsi. Atha naṃ satthā ehi sujāteti āmantesi.
អហិតានុកម្បិនីតិ ន ហិតានុកម្បិនី។ អញ្ញេសូតិ បរបុរិសេសុ។ អតិមញ្ញតេតិ ឱមានាតិ មានវសេន អតិមញ្ញតិ។ ធនេន កីតស្សាតិ ធនេន កីតា អស្ស។ វធាយ ឧស្សុកា វធិតុំ ឧស្សុក្កមាបន្នា។ យំ ឥត្ថិយា វិន្ទតិ សាមិកោ ធនន្តិ ឥត្ថិយា សាមិកោ យំ ធនំ លភតិ។ អប្បម្បិ តស្ស អបហាតុមិច្ឆតីតិ ថោកតោបិ អស្ស ហរិតុំ ឥច្ឆតិ, ឧទ្ធនេ អារោបិតឧក្ខលិយំ បក្ខិបិតព្ពតណ្ឌុលតោបិ ថោកំ ហរិតុមេវ វាយមតិ។ អលសាតិ និសិន្នដ្ឋានេ និសិន្នាវ ឋិតដ្ឋានេ ឋិតាវ ហោតិ។ ផរុសាតិ ខរា។ ទុរុត្តវាទិនីតិ ទុព្ភាសិតភាសិនី, កក្ខឡំ វាឡកថមេវ កថេតិ។ ឧដ្ឋាយកានំ អភិភុយ្យ វត្តតីតិ ឯត្ថ ឧដ្ឋាយកានន្តិ ពហុវចនវសេន វិរិយុដ្ឋានសម្បន្នោ សាមិកោ វុត្តោ, តស្ស តំ ឧដ្ឋានសម្បត្តិំ អភិភវិត្វា ហេដ្ឋា កត្វា វត្តតិ។ បមោទតីតិ អាមោទិតបមោទិតា ហោតិ ។ កោលេយ្យកាតិ កុលសម្បន្នា។ បតិព្ពតាតិ បតិទេវតា។ វធទណ្ឌតជ្ជិតាតិ ទណ្ឌកំ គហេត្វា វធេន តជ្ជិតា, ‘‘ឃាតេស្សាមិ ន’’ន្តិ វុត្តា។ ទាសីសមន្តិ សាមិកស្ស វត្តបូរិកា ទាសីតិ មំ ភគវា ធារេតូតិ វត្វា សរណេសុ បតិដ្ឋាសិ។
Ahitānukampinīti na hitānukampinī. Aññesūti parapurisesu. Atimaññateti omānāti mānavasena atimaññati. Dhanena kītassāti dhanena kītā assa. Vadhāya ussukā vadhituṃ ussukkamāpannā. Yaṃ itthiyā vindati sāmiko dhananti itthiyā sāmiko yaṃ dhanaṃ labhati. Appampi tassa apahātumicchatīti thokatopi assa harituṃ icchati, uddhane āropitaukkhaliyaṃ pakkhipitabbataṇḍulatopi thokaṃ haritumeva vāyamati. Alasāti nisinnaṭṭhāne nisinnāva ṭhitaṭṭhāne ṭhitāva hoti. Pharusāti kharā. Duruttavādinīti dubbhāsitabhāsinī, kakkhaḷaṃ vāḷakathameva katheti. Uṭṭhāyakānaṃ abhibhuyya vattatīti ettha uṭṭhāyakānanti bahuvacanavasena viriyuṭṭhānasampanno sāmiko vutto, tassa taṃ uṭṭhānasampattiṃ abhibhavitvā heṭṭhā katvā vattati. Pamodatīti āmoditapamoditā hoti . Koleyyakāti kulasampannā. Patibbatāti patidevatā. Vadhadaṇḍatajjitāti daṇḍakaṃ gahetvā vadhena tajjitā, ‘‘ghātessāmi na’’nti vuttā. Dāsīsamanti sāmikassa vattapūrikā dāsīti maṃ bhagavā dhāretūti vatvā saraṇesu patiṭṭhāsi.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ១០. ភរិយាសុត្តំ • 10. Bhariyāsuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១០. ភរិយាសុត្តវណ្ណនា • 10. Bhariyāsuttavaṇṇanā
