Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ជាតក-អដ្ឋកថា • Jātaka-aṭṭhakathā |
[២១៣] ៣. ភរុជាតកវណ្ណនា
[213] 3. Bharujātakavaṇṇanā
ឥសីនមន្តរំ កត្វាតិ ឥទំ សត្ថា ជេតវនេ វិហរន្តោ កោសលរាជានំ អារព្ភ កថេសិ។ ភគវតោ ហិ ភិក្ខុសង្ឃស្ស ច លាភសក្ការោ មហា អហោសិ។ យថាហ –
Isīnamantaraṃkatvāti idaṃ satthā jetavane viharanto kosalarājānaṃ ārabbha kathesi. Bhagavato hi bhikkhusaṅghassa ca lābhasakkāro mahā ahosi. Yathāha –
‘‘តេន ខោ បន សមយេន ភគវា សក្កតោ ហោតិ គរុកតោ មានិតោ បូជិតោ អបចិតោ លាភី ចីវរបិណ្ឌបាតសេនាសនគិលានបច្ចយភេសជ្ជបរិក្ខារានំ។ ភិក្ខុសង្ឃោបិ ខោ សក្កតោ ហោតិ…បេ.… បរិក្ខារានំ។ អញ្ញតិត្ថិយា បន បរិព្ពាជកា អសក្កតា ហោន្តិ…បេ.… បរិក្ខារាន’’ន្តិ (ឧទា. ១៤)។
‘‘Tena kho pana samayena bhagavā sakkato hoti garukato mānito pūjito apacito lābhī cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. Bhikkhusaṅghopi kho sakkato hoti…pe… parikkhārānaṃ. Aññatitthiyā pana paribbājakā asakkatā honti…pe… parikkhārāna’’nti (udā. 14).
តេ ឯវំ បរិហីនលាភសក្ការា អហោរត្តំ គុឡ្ហសន្និបាតំ កត្វា មន្តយន្តិ ‘‘សមណស្ស គោតមស្ស ឧប្បន្នកាលតោ បដ្ឋាយ មយំ ហតលាភសក្ការា ជាតា , សមណោ គោតមោ លាភគ្គយសគ្គប្បត្តោ ជាតោ, កេន នុ ខោ ការណេនស្ស ឯសា សម្បត្តី’’តិ។ តត្រេកេ ឯវមាហំសុ – ‘‘សមណោ គោតមោ សកលជម្ពុទីបស្ស ឧត្តមដ្ឋានេ ភូមិសីសេ វសតិ។ តេនស្ស លាភសក្ការោ ឧប្បជ្ជតី’’តិ, សេសា ‘‘អត្ថេតំ ការណំ, មយម្បិ ជេតវនបិដ្ឋេ តិត្ថិយារាមំ ការេមុ, ឯវំ លាភិនោ ភវិស្សាមា’’តិ អាហំសុ។ តេ សព្ពេបិ ‘‘ឯវមេត’’ន្តិ សន្និដ្ឋានំ កត្វា ‘‘សចេបិ មយំ រញ្ញោ អនារោចេត្វា អារាមំ ការេស្សាម, ភិក្ខូ វារេស្សន្តិ, លញ្ជំ លភិត្វា អភិជ្ជនកោ នាម នត្ថិ, តស្មា រញ្ញោ លញ្ជំ ទត្វា អារាមដ្ឋានំ គណ្ហិស្សាមា’’តិ សម្មន្តេត្វា ឧបដ្ឋាកេ យាចិត្វា រញ្ញោ សតសហស្សំ ទត្វា ‘‘មហារាជ, មយំ ជេតវនបិដ្ឋិយំ តិត្ថិយារាមំ ករិស្សាម, សចេ ភិក្ខូ ‘កាតុំ ន ទស្សាមា’តិ តុម្ហាកំ អារោចេន្តិ, នេសំ បដិវចនំ ន ទាតព្ព’’ន្តិ អាហំសុ។ រាជា លញ្ជលោភេន ‘‘សាធូ’’តិ សម្បដិច្ឆិ។
Te evaṃ parihīnalābhasakkārā ahorattaṃ guḷhasannipātaṃ katvā mantayanti ‘‘samaṇassa gotamassa uppannakālato paṭṭhāya mayaṃ hatalābhasakkārā jātā , samaṇo gotamo lābhaggayasaggappatto jāto, kena nu kho kāraṇenassa esā sampattī’’ti. Tatreke evamāhaṃsu – ‘‘samaṇo gotamo sakalajambudīpassa uttamaṭṭhāne bhūmisīse vasati. Tenassa lābhasakkāro uppajjatī’’ti, sesā ‘‘atthetaṃ kāraṇaṃ, mayampi jetavanapiṭṭhe titthiyārāmaṃ kāremu, evaṃ lābhino bhavissāmā’’ti āhaṃsu. Te sabbepi ‘‘evameta’’nti sanniṭṭhānaṃ katvā ‘‘sacepi mayaṃ rañño anārocetvā ārāmaṃ kāressāma, bhikkhū vāressanti, lañjaṃ labhitvā abhijjanako nāma natthi, tasmā rañño lañjaṃ datvā ārāmaṭṭhānaṃ gaṇhissāmā’’ti sammantetvā upaṭṭhāke yācitvā rañño satasahassaṃ datvā ‘‘mahārāja, mayaṃ jetavanapiṭṭhiyaṃ titthiyārāmaṃ karissāma, sace bhikkhū ‘kātuṃ na dassāmā’ti tumhākaṃ ārocenti, nesaṃ paṭivacanaṃ na dātabba’’nti āhaṃsu. Rājā lañjalobhena ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchi.
តិត្ថិយា រាជានំ សង្គណ្ហិត្វា វឌ្ឍកិំ បក្កោសាបេត្វា កម្មំ បដ្ឋបេសុំ, មហាសទ្ទោ អហោសិ។ សត្ថា ‘‘កេ បនេតេ, អានន្ទ, ឧច្ចាសទ្ទមហាសទ្ទា’’តិ បុច្ឆិ។ ‘‘អញ្ញតិត្ថិយា, ភន្តេ, ជេតវនបិដ្ឋិយំ តិត្ថិយារាមំ ការេន្តិ, តត្ថេសោ សទ្ទោ’’តិ។ ‘‘អានន្ទ, នេតំ ឋានំ តិត្ថិយារាមស្ស អនុច្ឆវិកំ, តិត្ថិយា ឧច្ចាសទ្ទកាមា, ន សក្កា តេហិ សទ្ធិំ វសិតុ’’ន្តិ វត្វា ភិក្ខុសង្ឃំ សន្និបាតេត្វា ‘‘គច្ឆថ, ភិក្ខវេ, រញ្ញោ អាចិក្ខិត្វា តិត្ថិយារាមករណំ និវារេថា’’តិ អាហ។ ភិក្ខុសង្ឃោ គន្ត្វា រញ្ញោ និវេសនទ្វារេ អដ្ឋាសិ។ រាជា សង្ឃស្ស អាគតភាវំ សុត្វាបិ ‘‘តិត្ថិយារាមំ និស្សាយ អាគតា ភវិស្សន្តី’’តិ លញ្ជស្ស គហិតត្តា ‘‘រាជា គេហេ នត្ថី’’តិ វទាបេសិ។ ភិក្ខូ គន្ត្វា សត្ថុ អារោចេសុំ។ សត្ថា ‘‘លញ្ជំ និស្សាយ ឯវំ ករោតី’’តិ ទ្វេ អគ្គសាវកេ បេសេសិ។ រាជា តេសម្បិ អាគតភាវំ សុត្វា តថេវ វទាបេសិ។ តេបិ អាគន្ត្វា សត្ថុ អារាចេសុំ។ សត្ថា ‘‘ន ឥទានិ, សារិបុត្ត, រាជា គេហេ និសីទិតុំ លភិស្សតិ, ពហិ និក្ខមិស្សតី’’តិ បុនទិវសេ បុព្ពណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ បញ្ចហិ ភិក្ខុសតេហិ សទ្ធិំ រញ្ញោ និវេសនទ្វារំ អគមាសិ។ រាជា សុត្វា បាសាទា ឱតរិត្វា បត្តំ គហេត្វា សត្ថារំ បវេសេត្វា ពុទ្ធប្បមុខស្ស សង្ឃស្ស យាគុខជ្ជកំ ទត្វា សត្ថារំ វន្ទិត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ សត្ថា រញ្ញោ ឯកំ បរិយាយធម្មទេសនំ អារភន្តោ ‘‘មហារាជ, បោរាណករាជានោ លញ្ជំ គហេត្វា សីលវន្តេ អញ្ញមញ្ញំ កលហំ ការេត្វា អត្តនោ រដ្ឋស្ស អស្សាមិនោ ហុត្វា មហាវិនាសំ បាបុណិំសូ’’តិ វត្វា តេន យាចិតោ អតីតំ អាហរិ។
Titthiyā rājānaṃ saṅgaṇhitvā vaḍḍhakiṃ pakkosāpetvā kammaṃ paṭṭhapesuṃ, mahāsaddo ahosi. Satthā ‘‘ke panete, ānanda, uccāsaddamahāsaddā’’ti pucchi. ‘‘Aññatitthiyā, bhante, jetavanapiṭṭhiyaṃ titthiyārāmaṃ kārenti, tattheso saddo’’ti. ‘‘Ānanda, netaṃ ṭhānaṃ titthiyārāmassa anucchavikaṃ, titthiyā uccāsaddakāmā, na sakkā tehi saddhiṃ vasitu’’nti vatvā bhikkhusaṅghaṃ sannipātetvā ‘‘gacchatha, bhikkhave, rañño ācikkhitvā titthiyārāmakaraṇaṃ nivārethā’’ti āha. Bhikkhusaṅgho gantvā rañño nivesanadvāre aṭṭhāsi. Rājā saṅghassa āgatabhāvaṃ sutvāpi ‘‘titthiyārāmaṃ nissāya āgatā bhavissantī’’ti lañjassa gahitattā ‘‘rājā gehe natthī’’ti vadāpesi. Bhikkhū gantvā satthu ārocesuṃ. Satthā ‘‘lañjaṃ nissāya evaṃ karotī’’ti dve aggasāvake pesesi. Rājā tesampi āgatabhāvaṃ sutvā tatheva vadāpesi. Tepi āgantvā satthu ārācesuṃ. Satthā ‘‘na idāni, sāriputta, rājā gehe nisīdituṃ labhissati, bahi nikkhamissatī’’ti punadivase pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya pañcahi bhikkhusatehi saddhiṃ rañño nivesanadvāraṃ agamāsi. Rājā sutvā pāsādā otaritvā pattaṃ gahetvā satthāraṃ pavesetvā buddhappamukhassa saṅghassa yāgukhajjakaṃ datvā satthāraṃ vanditvā ekamantaṃ nisīdi. Satthā rañño ekaṃ pariyāyadhammadesanaṃ ārabhanto ‘‘mahārāja, porāṇakarājāno lañjaṃ gahetvā sīlavante aññamaññaṃ kalahaṃ kāretvā attano raṭṭhassa assāmino hutvā mahāvināsaṃ pāpuṇiṃsū’’ti vatvā tena yācito atītaṃ āhari.
អតីតេ ភរុរដ្ឋេ ភរុរាជា នាម រជ្ជំ ការេសិ។ តទា ពោធិសត្តោ បញ្ចាភិញ្ញោ អដ្ឋសមាបត្តិលាភី គណសត្ថា តាបសោ ហុត្វា ហិមវន្តបទេសេ ចិរំ វសិត្វា លោណម្ពិលសេវនត្ថាយ បញ្ចសតតាបសបរិវុតោ ហិមវន្តា ឱតរិត្វា អនុបុព្ពេន ភរុនគរំ បត្វា តត្ថ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា នគរា និក្ខមិត្វា ឧត្តរទ្វារេ សាខាវិដបសម្បន្នស្ស វដរុក្ខស្ស មូលេ និសីទិត្វា ភត្តកិច្ចំ កត្វា តត្ថេវ រុក្ខមូលេ វាសំ កប្បេសិ។ ឯវំ តស្មិំ ឥសិគណេ តត្ថ វសន្តេ អឌ្ឍមាសច្ចយេន អញ្ញោ គណសត្ថា បញ្ចសតបរិវារោ អាគន្ត្វា នគរេ ភិក្ខាយ ចរិត្វា នគរា និក្ខមិត្វា ទក្ខិណទ្វារេ តាទិសស្សេវ វដរុក្ខស្ស មូលេ និសីទិត្វា ភត្តកិច្ចំ កត្វា តត្ថ រុក្ខមូលេ វាសំ កប្បេសិ។ ឥតិ តេ ទ្វេបិ ឥសិគណា តត្ថ យថាភិរន្តំ វិហរិត្វា ហិមវន្តមេវ អគមំសុ។
Atīte bharuraṭṭhe bharurājā nāma rajjaṃ kāresi. Tadā bodhisatto pañcābhiñño aṭṭhasamāpattilābhī gaṇasatthā tāpaso hutvā himavantapadese ciraṃ vasitvā loṇambilasevanatthāya pañcasatatāpasaparivuto himavantā otaritvā anupubbena bharunagaraṃ patvā tattha piṇḍāya caritvā nagarā nikkhamitvā uttaradvāre sākhāviṭapasampannassa vaṭarukkhassa mūle nisīditvā bhattakiccaṃ katvā tattheva rukkhamūle vāsaṃ kappesi. Evaṃ tasmiṃ isigaṇe tattha vasante aḍḍhamāsaccayena añño gaṇasatthā pañcasataparivāro āgantvā nagare bhikkhāya caritvā nagarā nikkhamitvā dakkhiṇadvāre tādisasseva vaṭarukkhassa mūle nisīditvā bhattakiccaṃ katvā tattha rukkhamūle vāsaṃ kappesi. Iti te dvepi isigaṇā tattha yathābhirantaṃ viharitvā himavantameva agamaṃsu.
តេសំ គតកាលេ ទក្ខិណទ្វារេ វដរុក្ខោ សុក្ខោ។ បុនវារេ តេសុ អាគច្ឆន្តេសុ ទក្ខិណទ្វារេ វដរុក្ខវាសិនោ បឋមតរំ អាគន្ត្វា អត្តនោ វដរុក្ខស្ស សុក្ខភាវំ ញត្វា ភិក្ខាយ ចរិត្វា នគរា និក្ខមិត្វា ឧត្តរទ្វារេ វដរុក្ខមូលំ គន្ត្វា ភត្តកិច្ចំ កត្វា តត្ថ វាសំ កប្បេសុំ។ ឥតរេ បន ឥសយោ បច្ឆា អាគន្ត្វា នគរេ ភិក្ខាយ ចរិត្វា អត្តនោ រុក្ខមូលមេវ គន្ត្វា ភត្តកិច្ចំ កត្វា វាសំ កប្បេសុំ។ តេ ‘‘ន សោ តុម្ហាកំ រុក្ខោ, អម្ហាកំ រុក្ខោ’’តិ រុក្ខំ និស្សាយ អញ្ញមញ្ញំ កលហំ ករិំសុ, កលហោ មហា អហោសិ។ ឯកេ ‘‘អម្ហាកំ បឋមំ វសិតដ្ឋានំ តុម្ហេ ន លភិស្សថា’’តិ វទន្តិ។ ឯកេ ‘‘មយំ ឥមស្មិំ វារេ បឋមតរំ ឥធាគតា, តុម្ហេ ន លភិស្សថា’’តិ វទន្តិ។ ឥតិ តេ ‘‘មយំ សាមិនោ, មយំ សាមិនោ’’តិ កលហំ ករោន្តា រុក្ខមូលស្សត្ថាយ រាជកុលំ អគមំសុ។ រាជា បឋមំ វុត្ថឥសិគណញ្ញេវ សាមិកំ អកាសិ ។ ឥតរេ ‘‘ន ទានិ មយំ ឥមេហិ បរាជិតាតិ អត្តានំ វទាបេស្សាមា’’តិ ទិព្ពចក្ខុនា ឱលោកេត្វា ឯកំ ចក្កវត្តិបរិភោគំ រថបញ្ជរំ ទិស្វា អាហរិត្វា រញ្ញោ លញ្ជំ ទត្វា ‘‘មហារាជ, អម្ហេបិ សាមិកេ ករោហី’’តិ អាហំសុ។
Tesaṃ gatakāle dakkhiṇadvāre vaṭarukkho sukkho. Punavāre tesu āgacchantesu dakkhiṇadvāre vaṭarukkhavāsino paṭhamataraṃ āgantvā attano vaṭarukkhassa sukkhabhāvaṃ ñatvā bhikkhāya caritvā nagarā nikkhamitvā uttaradvāre vaṭarukkhamūlaṃ gantvā bhattakiccaṃ katvā tattha vāsaṃ kappesuṃ. Itare pana isayo pacchā āgantvā nagare bhikkhāya caritvā attano rukkhamūlameva gantvā bhattakiccaṃ katvā vāsaṃ kappesuṃ. Te ‘‘na so tumhākaṃ rukkho, amhākaṃ rukkho’’ti rukkhaṃ nissāya aññamaññaṃ kalahaṃ kariṃsu, kalaho mahā ahosi. Eke ‘‘amhākaṃ paṭhamaṃ vasitaṭṭhānaṃ tumhe na labhissathā’’ti vadanti. Eke ‘‘mayaṃ imasmiṃ vāre paṭhamataraṃ idhāgatā, tumhe na labhissathā’’ti vadanti. Iti te ‘‘mayaṃ sāmino, mayaṃ sāmino’’ti kalahaṃ karontā rukkhamūlassatthāya rājakulaṃ agamaṃsu. Rājā paṭhamaṃ vutthaisigaṇaññeva sāmikaṃ akāsi . Itare ‘‘na dāni mayaṃ imehi parājitāti attānaṃ vadāpessāmā’’ti dibbacakkhunā oloketvā ekaṃ cakkavattiparibhogaṃ rathapañjaraṃ disvā āharitvā rañño lañjaṃ datvā ‘‘mahārāja, amhepi sāmike karohī’’ti āhaṃsu.
រាជា លញ្ជំ គហេត្វា ‘‘ទ្វេបិ គណា វសន្តូ’’តិ ទ្វេបិ សាមិកេ អកាសិ។ ឥតរេ ឥសយោ តស្ស រថបញ្ជរស្ស រថចក្កានិ នីហរិត្វា លញ្ជំ ទត្វា ‘‘មហារាជ, អម្ហេយេវ សាមិកេ ករោហី’’តិ អាហំសុ។ រាជា តថា អកាសិ។ ឥសិគណា ‘‘អម្ហេហិ វត្ថុកាមេ ច កិលេសកាមេ ច បហាយ បព្ពជិតេហិ រុក្ខមូលស្ស ការណា កលហំ ករោន្តេហិ លញ្ជំ ទទន្តេហិ អយុត្តំ កត’’ន្តិ វិប្បដិសារិនោ ហុត្វា វេគេន បលាយិត្វា ហិមវន្តមេវ អគមំសុ។ សកលភរុរដ្ឋវាសិនោ ទេវតា ឯកតោ ហុត្វា ‘‘សីលវន្តេ កលហំ ករោន្តេន រញ្ញា អយុត្តំ កត’’ន្តិ ភរុរញ្ញោ កុជ្ឈិត្វា តិយោជនសតិកំ ភរុរដ្ឋំ សមុទ្ទំ ឧព្ពត្តេត្វា អរដ្ឋមកំសុ។ ឥតិ ឯកំ ភរុរាជានំ និស្សាយ សកលរដ្ឋវាសិនោបិ វិនាសំ បត្តាតិ។
Rājā lañjaṃ gahetvā ‘‘dvepi gaṇā vasantū’’ti dvepi sāmike akāsi. Itare isayo tassa rathapañjarassa rathacakkāni nīharitvā lañjaṃ datvā ‘‘mahārāja, amheyeva sāmike karohī’’ti āhaṃsu. Rājā tathā akāsi. Isigaṇā ‘‘amhehi vatthukāme ca kilesakāme ca pahāya pabbajitehi rukkhamūlassa kāraṇā kalahaṃ karontehi lañjaṃ dadantehi ayuttaṃ kata’’nti vippaṭisārino hutvā vegena palāyitvā himavantameva agamaṃsu. Sakalabharuraṭṭhavāsino devatā ekato hutvā ‘‘sīlavante kalahaṃ karontena raññā ayuttaṃ kata’’nti bharurañño kujjhitvā tiyojanasatikaṃ bharuraṭṭhaṃ samuddaṃ ubbattetvā araṭṭhamakaṃsu. Iti ekaṃ bharurājānaṃ nissāya sakalaraṭṭhavāsinopi vināsaṃ pattāti.
សត្ថា ឥមំ អតីតំ អាហរិត្វា អភិសម្ពុទ្ធោ ហុត្វា ឥមា គាថា អវោច –
Satthā imaṃ atītaṃ āharitvā abhisambuddho hutvā imā gāthā avoca –
១២៥.
125.
‘‘ឥសីនមន្តរំ កត្វា, ភរុរាជាតិ មេ សុតំ;
‘‘Isīnamantaraṃ katvā, bharurājāti me sutaṃ;
ឧច្ឆិន្នោ សហ រដ្ឋេហិ, ស រាជា វិភវង្គតោ។
Ucchinno saha raṭṭhehi, sa rājā vibhavaṅgato.
១២៦.
126.
‘‘តស្មា ហិ ឆន្ទាគមនំ, នប្បសំសន្តិ បណ្ឌិតា;
‘‘Tasmā hi chandāgamanaṃ, nappasaṃsanti paṇḍitā;
អទុដ្ឋចិត្តោ ភាសេយ្យ, គិរំ សច្ចុបសំហិត’’ន្តិ។
Aduṭṭhacitto bhāseyya, giraṃ saccupasaṃhita’’nti.
តត្ថ អន្តរំ កត្វាតិ ឆន្ទាគតិវសេន វិវរំ កត្វា។ ភរុរាជាតិ ភរុរដ្ឋេ រាជា។ ឥតិ មេ សុតន្តិ ឥតិ មយា បុព្ពេ ឯតំ សុតំ។ តស្មា ហិ ឆន្ទាគមនន្តិ យស្មា ហិ ឆន្ទាគមនំ គន្ត្វា ភរុរាជា សហ រដ្ឋេន ឧច្ឆិន្នោ, តស្មា ឆន្ទាគមនំ បណ្ឌិតា នប្បសំសន្តិ។ អទុដ្ឋចិត្តោតិ កិលេសេហិ អទូសិតចិត្តោ ហុត្វា។ ភាសេយ្យ គិរំ សច្ចុបសំហិតន្តិ សភាវនិស្សិតំ អត្ថនិស្សិតំ ការណនិស្សិតមេវ គិរំ ភាសេយ្យ។ យេ ហិ តត្ថ ភរុរញ្ញោ លញ្ជំ គណ្ហន្តស្ស អយុត្តំ ឯតន្តិ បដិក្កោសន្តា សច្ចុបសំហិតំ គិរំ ភាសិំសុ, តេសំ ឋិតដ្ឋានំ នាឡិកេរទីបេ អជ្ជាបិ ទីបកសហស្សំ បញ្ញាយតីតិ។
Tattha antaraṃ katvāti chandāgativasena vivaraṃ katvā. Bharurājāti bharuraṭṭhe rājā. Iti me sutanti iti mayā pubbe etaṃ sutaṃ. Tasmā hi chandāgamananti yasmā hi chandāgamanaṃ gantvā bharurājā saha raṭṭhena ucchinno, tasmā chandāgamanaṃ paṇḍitā nappasaṃsanti. Aduṭṭhacittoti kilesehi adūsitacitto hutvā. Bhāseyya giraṃ saccupasaṃhitanti sabhāvanissitaṃ atthanissitaṃ kāraṇanissitameva giraṃ bhāseyya. Ye hi tattha bharurañño lañjaṃ gaṇhantassa ayuttaṃ etanti paṭikkosantā saccupasaṃhitaṃ giraṃ bhāsiṃsu, tesaṃ ṭhitaṭṭhānaṃ nāḷikeradīpe ajjāpi dīpakasahassaṃ paññāyatīti.
សត្ថា ឥមំ ធម្មទេសនំ អាហរិត្វា ‘‘មហារាជ, ឆន្ទវសិកេន នាម ន ភវិតព្ពំ, ទ្វេ បព្ពជិតគណេ កលហំ ការេតុំ ន វដ្ដតី’’តិ វត្វា ជាតកំ សមោធានេសិ – ‘‘អហំ តេន សមយេន ជេដ្ឋកឥសិ អហោសិ’’ន្តិ, រាជា តថាគតស្ស ភត្តកិច្ចំ កត្វា គតកាលេ មនុស្សេ បេសេត្វា តិត្ថិយារាមំ វិទ្ធំសាបេសិ, តិត្ថិយា អប្បតិដ្ឋា អហេសុំ។
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā ‘‘mahārāja, chandavasikena nāma na bhavitabbaṃ, dve pabbajitagaṇe kalahaṃ kāretuṃ na vaṭṭatī’’ti vatvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘ahaṃ tena samayena jeṭṭhakaisi ahosi’’nti, rājā tathāgatassa bhattakiccaṃ katvā gatakāle manusse pesetvā titthiyārāmaṃ viddhaṃsāpesi, titthiyā appatiṭṭhā ahesuṃ.
ភរុជាតកវណ្ណនា តតិយា។
Bharujātakavaṇṇanā tatiyā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / ខុទ្ទកនិកាយ • Khuddakanikāya / ជាតកបាឡិ • Jātakapāḷi / ២១៣. ភរុជាតកំ • 213. Bharujātakaṃ