| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ចូឡវគ្គ-អដ្ឋកថា • Cūḷavagga-aṭṭhakathā |
ភត្តគ្គវត្តកថា
Bhattaggavattakathā
៣៦៤. ភត្តគ្គវត្តេ ‘‘អន្តោគាមោ វា ហោតុ វិហារោ វា, មនុស្សានំ បរិវេសនដ្ឋានំ គច្ឆន្តេន ចីវរំ បារុបិត្វា កាយពន្ធនំ ពន្ធនមេវ វដ្ដតី’’តិ អដ្ឋកថាសុ វុត្តំ។ ន ថេរេ ភិក្ខូ អនុបខជ្ជាតិ ថេរេ ភិក្ខូ អតិអល្លីយិត្វា ន និសីទិតព្ពំ។ សចេ មហាថេរស្ស និសិន្នាសនេន សមកំ អាសនំ ហោតិ, ពហូសុ អាសនេសុ សតិ ឯកំ ទ្វេ អាសនានិ ឋបេត្វា និសីទិតព្ពំ។ ភិក្ខូ គណេត្វា បញ្ញត្តាសនេសុ អនិសីទិត្វា មហាថេរេន និសីទាតិ វុត្តេន និសីទិតព្ពំ។ នោ ចេ មហាថេរោ វទតិ, ‘‘ឥទំ, ភន្តេ, អាសនំ ឧច្ច’’ន្តិ វត្តព្ពំ។ ‘‘និសីទា’’តិ វុត្តេ និសីទិតព្ពំ។ សចេ បន ឯវំ អាបុច្ឆិតេបិ ន វទតិ, និសីទន្តស្ស អនាបត្តិ; មហាថេរស្សេវ អាបត្តិ។ នវកោ ហិ ឯវរូបេ អាសនេ អនាបុច្ឆា និសីទន្តោ អាបជ្ជតិ, ថេរោ អាបុច្ឆិតេ អននុជានន្តោ។ ន សង្ឃាដិំ ឱត្ថរិត្វាតិ ន សង្ឃាដិំ អវត្ថរិត្វា និសីទិតព្ពំ។
364. Bhattaggavatte ‘‘antogāmo vā hotu vihāro vā, manussānaṃ parivesanaṭṭhānaṃ gacchantena cīvaraṃ pārupitvā kāyabandhanaṃ bandhanameva vaṭṭatī’’ti aṭṭhakathāsu vuttaṃ. Na there bhikkhū anupakhajjāti there bhikkhū atiallīyitvā na nisīditabbaṃ. Sace mahātherassa nisinnāsanena samakaṃ āsanaṃ hoti, bahūsu āsanesu sati ekaṃ dve āsanāni ṭhapetvā nisīditabbaṃ. Bhikkhū gaṇetvā paññattāsanesu anisīditvā mahātherena nisīdāti vuttena nisīditabbaṃ. No ce mahāthero vadati, ‘‘idaṃ, bhante, āsanaṃ ucca’’nti vattabbaṃ. ‘‘Nisīdā’’ti vutte nisīditabbaṃ. Sace pana evaṃ āpucchitepi na vadati, nisīdantassa anāpatti; mahātherasseva āpatti. Navako hi evarūpe āsane anāpucchā nisīdanto āpajjati, thero āpucchite ananujānanto. Na saṅghāṭiṃ ottharitvāti na saṅghāṭiṃ avattharitvā nisīditabbaṃ.
ឧភោហិ ហត្ថេហីតិ បត្តធោវនឧទកំ សន្ធាយ វុត្តំ។ ទក្ខិណោទកំ បន បុរតោ អាធារកេ បត្តំ ឋបេត្វា គហេតព្ពំ។ សាធុកន្តិ ឧទកសទ្ទំ អករោន្តេន។
Ubhohihatthehīti pattadhovanaudakaṃ sandhāya vuttaṃ. Dakkhiṇodakaṃ pana purato ādhārake pattaṃ ṭhapetvā gahetabbaṃ. Sādhukanti udakasaddaṃ akarontena.
សូបស្ស ឱកាសោតិ យថា សូបស្ស ឱកាសោ ហោតិ; ឯវំ មត្តាយ ឱទនោ គណ្ហិតព្ពោតិ អត្ថោ។ សមកំ សម្បាទេហីតិ ឥទំ ន កេវលំ សប្បិអាទីសុយេវ ឱទនេបិ វត្តព្ពំ។ សប្បិអាទីសុ បន យំ អប្បំ ហោតិ ឯកស្ស វា ទ្វិន្នំ វា អនុរូបកំ, តំ សព្ពេសំ សមកំ សម្បាទេហីតិ វុត្តេ មនុស្សានំ វិហសា ហោតិ, តស្មា តាទិសំ សកិំ វា ទ្វិក្ខត្តុំ វា គហេត្វា សេសំ ន គហេតព្ពំ។
Sūpassa okāsoti yathā sūpassa okāso hoti; evaṃ mattāya odano gaṇhitabboti attho. Samakaṃ sampādehīti idaṃ na kevalaṃ sappiādīsuyeva odanepi vattabbaṃ. Sappiādīsu pana yaṃ appaṃ hoti ekassa vā dvinnaṃ vā anurūpakaṃ, taṃ sabbesaṃ samakaṃ sampādehīti vutte manussānaṃ vihasā hoti, tasmā tādisaṃ sakiṃ vā dvikkhattuṃ vā gahetvā sesaṃ na gahetabbaṃ.
ន តាវ ថេរេន ភុញ្ជិតព្ពន្តិ ឥទំ យំ បរិច្ឆិន្នភិក្ខុកំ ភត្តគ្គំ, យត្ថ មនុស្សា សព្ពេសំ បាបេត្វា ទាតុកាមា ហោន្តិ, តំ សន្ធាយ វុត្តំ។ យំ បន មហាភត្តគ្គំ ហោតិ, យត្ថ ឯកស្មិំ បទេសេ ភុញ្ជន្តិ, ឯកស្មិំ បទេសេ ឧទកំ ទិយ្យតិ, តត្ថ យថាសុខំ ភុញ្ជិតព្ពំ។
Na tāva therena bhuñjitabbanti idaṃ yaṃ paricchinnabhikkhukaṃ bhattaggaṃ, yattha manussā sabbesaṃ pāpetvā dātukāmā honti, taṃ sandhāya vuttaṃ. Yaṃ pana mahābhattaggaṃ hoti, yattha ekasmiṃ padese bhuñjanti, ekasmiṃ padese udakaṃ diyyati, tattha yathāsukhaṃ bhuñjitabbaṃ.
ន តាវ ឧទកន្តិ ឥទំ ហត្ថធោវនឧទកំ សន្ធាយ វុត្តំ។ អន្តរា បិបាសិតេន បន គលេ វិលគ្គាមិសេន វា បានីយំ បិវិត្វា ហត្ថា ន ធោវិតព្ពា។ សចេ មនុស្សា ‘‘ធោវថ ភន្តេ បត្តញ្ច ហត្ថេ ចា’’តិ វទន្តិ, ភិក្ខូ វា ‘‘តុម្ហេ ឧទកំ គណ្ហថា’’តិ វទន្តិ, វដ្ដតិ។
Na tāva udakanti idaṃ hatthadhovanaudakaṃ sandhāya vuttaṃ. Antarā pipāsitena pana gale vilaggāmisena vā pānīyaṃ pivitvā hatthā na dhovitabbā. Sace manussā ‘‘dhovatha bhante pattañca hatthe cā’’ti vadanti, bhikkhū vā ‘‘tumhe udakaṃ gaṇhathā’’ti vadanti, vaṭṭati.
និវត្តន្តេនាតិ ភត្តគ្គតោ ឧដ្ឋាយ និវត្តន្តេន សង្ឃេន ឯវំ និវត្តិតព្ពន្តិ ទស្សេតិ។ កថំ? ‘‘នវកេហី’’តិ សព្ពំ ទដ្ឋព្ពំ។ សម្ពាធេសុ ហិ ឃរេសុ មហាថេរានំ និក្ខមនោកាសោ ន ហោតិ, តស្មា ឯវំ វុត្តំ។ ឯវំ និវត្តន្តេហិ បន នវកេហិ គេហទ្វារេ ឋត្វា ថេរេសុ និក្ខន្តេសុ បដិបាដិយា គន្តព្ពំ។ សចេ បន មហាថេរា ធុរេ និសិន្នា ហោន្តិ, នវកា អន្តោគេហេ , ថេរាសនតោ បដ្ឋាយ បដិបាដិយា ឯវ និក្ខមិតព្ពំ។ កាយេន កាយំ អឃដ្ដេន្តេន យថា អន្តរេន មនុស្សា គន្តុំ សក្កោន្តិ, ឯវំ វិរឡាយ បដិបាដិយា គន្តព្ពំ។
Nivattantenāti bhattaggato uṭṭhāya nivattantena saṅghena evaṃ nivattitabbanti dasseti. Kathaṃ? ‘‘Navakehī’’ti sabbaṃ daṭṭhabbaṃ. Sambādhesu hi gharesu mahātherānaṃ nikkhamanokāso na hoti, tasmā evaṃ vuttaṃ. Evaṃ nivattantehi pana navakehi gehadvāre ṭhatvā theresu nikkhantesu paṭipāṭiyā gantabbaṃ. Sace pana mahātherā dhure nisinnā honti, navakā antogehe , therāsanato paṭṭhāya paṭipāṭiyā eva nikkhamitabbaṃ. Kāyena kāyaṃ aghaṭṭentena yathā antarena manussā gantuṃ sakkonti, evaṃ viraḷāya paṭipāṭiyā gantabbaṃ.
ភត្តគ្គវត្តកថា និដ្ឋិតា។
Bhattaggavattakathā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / ចូឡវគ្គបាឡិ • Cūḷavaggapāḷi / ៥. ភត្តគ្គវត្តកថា • 5. Bhattaggavattakathā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ភត្តគ្គវត្តកថាវណ្ណនា • Bhattaggavattakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / អនុមោទនវត្តកថាវណ្ណនា • Anumodanavattakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā / ភត្តគ្គវត្តកថាវណ្ណនា • Bhattaggavattakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / ៥. ភត្តគ្គវត្តកថា • 5. Bhattaggavattakathā
