Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi |
၅. ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တကထာ
5. Bhattaggavattakathā
၃၆၄. ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တေတိ ဘတ္တံ ဂဏ္ဟန္တိ ဧတ္ထာတိ ဘတ္တဂ္ဂံ, ပရိဝိသနဋ္ဌာနံ။ တသ္မိံ ကတ္တဗ္ဗံ ဝတ္တံ ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တံ, တသ္မိံ ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တေ ဧဝံ ဝိနိစ္ဆယော ဝေဒိတဗ္ဗောတိ ယောဇနာ။ မနုသ္သာနံ ပရိဝိသနဋ္ဌာနံ နာမ ယတ္ထ မနုသ္သာ သပုတ္တဒာရာ အာဝသိတ္ဝာ ဘိက္ခူဘောဇေန္တိ။ ‘‘အတိအလ္လီယိတ္ဝာ’’တိ ဣမိနာ အနုပခဇ္ဇာတိ ဧတ္ထ ခဒဓာတုသ္သ ဟိံသနံ နာမ အတိအလ္လီယနန္တိ ဒသ္သေတိ။ အာသနေသု သတီတိ အာသနေသု သန္တေသု။ နိသီဒန္တသ္သ နဝကသ္သာတိ သမ္ဗန္ဓော။ အာပဇ္ဇတီတိ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ အာပုစ္ဆိတေ အနနုဇာနန္တော ထေရော အာပဇ္ဇတီတိ ယောဇနာ။ သင္ဃာဋိန္တိ ပာရုတသင္ဃာဋိံ။
364.Bhattaggavatteti bhattaṃ gaṇhanti etthāti bhattaggaṃ, parivisanaṭṭhānaṃ. Tasmiṃ kattabbaṃ vattaṃ bhattaggavattaṃ, tasmiṃ bhattaggavatte evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. Manussānaṃ parivisanaṭṭhānaṃ nāma yattha manussā saputtadārā āvasitvā bhikkhūbhojenti. ‘‘Atiallīyitvā’’ti iminā anupakhajjāti ettha khadadhātussa hiṃsanaṃ nāma atiallīyananti dasseti. Āsanesu satīti āsanesu santesu. Nisīdantassa navakassāti sambandho. Āpajjatīti āpattiṃ āpajjati. Āpucchite ananujānanto thero āpajjatīti yojanā. Saṅghāṭinti pārutasaṅghāṭiṃ.
ပတ္တဓောဝနဥဒကန္တိ ဘုဉ္ဇနတ္ထာယ ပတ္တာနံ ဓောဝနဥဒကံ။ ဂဟေတဗ္ဗန္တိ ဟတ္ထေန ဂဟေတဗ္ဗံ။
Pattadhovanaudakanti bhuñjanatthāya pattānaṃ dhovanaudakaṃ. Gahetabbanti hatthena gahetabbaṃ.
ယထာ ဂဏ္ဟိယမာနေတိ ယောဇနာ။ မတ္တာယာတိ ပမာဏာယ။ သဗ္ဗိအာဒီသု ဧဝာတိ ဧဝသဒ္ဒော အဇ္ဈာဟရိတဗ္ဗော။ သဗ္ဗိအာဒီသူတိ သဗ္ဗိတေလဥတ္တရိဘင္ဂေသု, နိဒ္ဓာရဏေ ဘုမ္မံ။ ယန္တိ သဗ္ဗိအာဒိကံ။ အပ္ပဟောတီတိ သဗ္ဗေသံ ဘိက္ခူနံ နပ္ပဟောတိ။ တန္တိ သဗ္ဗိအာဒိကံ, သမ္ပာဒေဟီတိ သမ္ဗန္ဓော။ တာဒိသံ သဗ္ဗိအာဒိကန္တိ သမ္ဗန္ဓော။
Yathā gaṇhiyamāneti yojanā. Mattāyāti pamāṇāya. Sabbiādīsu evāti evasaddo ajjhāharitabbo. Sabbiādīsūti sabbitelauttaribhaṅgesu, niddhāraṇe bhummaṃ. Yanti sabbiādikaṃ. Appahotīti sabbesaṃ bhikkhūnaṃ nappahoti. Tanti sabbiādikaṃ, sampādehīti sambandho. Tādisaṃ sabbiādikanti sambandho.
ယံ ဘတ္တဂ္ဂန္တိ ယောဇနာ။ ဟတ္ထဓောဝနဥဒကန္တိ ဘုတ္တာဝီနံ ဟတ္ထသ္သ ဓောဝနဥဒကံ။ အန္တရာတိ ဘောဇနသ္သ မဇ္ဈေ။ ပိပာသိတေနာတိ ပိဝိတုံ ဣစ္ဆန္တေန။ ဂလေတိ ကဏ္ဌေ။
Yaṃ bhattagganti yojanā. Hatthadhovanaudakanti bhuttāvīnaṃ hatthassa dhovanaudakaṃ. Antarāti bhojanassa majjhe. Pipāsitenāti pivituṃ icchantena. Galeti kaṇṭhe.
နိဝတ္တန္တေနာတိ ဧတ္ထ ကသ္မာ ဌာနာ နိဝတ္တန္တေနာတိ အာဟ ‘‘ဘတ္တဂ္ဂတော’’တိ။ ကထံ ကေနာကာရေန နိဝတ္တိတဗ္ဗန္တိ ယောဇနာ။ ကသ္မာ နဝကေဟိ ဘိက္ခူဟိ ပဌမတရံ နိဝတ္တိတဗ္ဗန္တိ အာဟ ‘‘သမ္ဗာဓေသု ဟီ’’တိအာဒိ။ နိက္ခမနောကာသောတိ ပဌမတရံ နိက္ခန္တောကာသော။ ပဋိပာဋိယာတိ ဝုဍ္ဎပဋိပာဋိယာ။ ဓုရေတိ ဂေဟဒ္ဝာရသ္သ သမီပေ။ ဓုရသဒ္ဒော ဟိ ဣဓ သမီပဝာစကော။ နဝကာ အန္တောဂေဟေ စေ နိသိန္နာ ဟောန္တီတိ ယောဇနာ။ အန္တရေနာတိ ဘိက္ခူနံ ဝိဝရေန, မဇ္ဈေန ဝာ။ ဝိရဠာယာတိ တနုကာယ။
Nivattantenāti ettha kasmā ṭhānā nivattantenāti āha ‘‘bhattaggato’’ti. Kathaṃ kenākārena nivattitabbanti yojanā. Kasmā navakehi bhikkhūhi paṭhamataraṃ nivattitabbanti āha ‘‘sambādhesu hī’’tiādi. Nikkhamanokāsoti paṭhamataraṃ nikkhantokāso. Paṭipāṭiyāti vuḍḍhapaṭipāṭiyā. Dhureti gehadvārassa samīpe. Dhurasaddo hi idha samīpavācako. Navakā antogehe ce nisinnā hontīti yojanā. Antarenāti bhikkhūnaṃ vivarena, majjhena vā. Viraḷāyāti tanukāya.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / စူဠဝဂ္ဂပာဠိ • Cūḷavaggapāḷi / ၅. ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တကထာ • 5. Bhattaggavattakathā
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / စူဠဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တကထာ • Bhattaggavattakathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တကထာဝဏ္ဏနာ • Bhattaggavattakathāvaṇṇanā