Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
5. භත්තග්ගවත්තකථා
5. Bhattaggavattakathā
364. භත්තග්ගවත්තෙති භත්තං ගණ්හන්ති එත්ථාති භත්තග්ගං, පරිවිසනට්ඨානං. තස්මිං කත්තබ්බං වත්තං භත්තග්ගවත්තං, තස්මිං භත්තග්ගවත්තෙ එවං විනිච්ඡයො වෙදිතබ්බොති යොජනා. මනුස්සානං පරිවිසනට්ඨානං නාම යත්ථ මනුස්සා සපුත්තදාරා ආවසිත්වා භික්ඛූභොජෙන්ති. ‘‘අතිඅල්ලීයිත්වා’’ති ඉමිනා අනුපඛජ්ජාති එත්ථ ඛදධාතුස්ස හිංසනං නාම අතිඅල්ලීයනන්ති දස්සෙති. ආසනෙසු සතීති ආසනෙසු සන්තෙසු. නිසීදන්තස්ස නවකස්සාති සම්බන්ධො. ආපජ්ජතීති ආපත්තිං ආපජ්ජති. ආපුච්ඡිතෙ අනනුජානන්තො ථෙරො ආපජ්ජතීති යොජනා. සඞ්ඝාටින්ති පාරුතසඞ්ඝාටිං.
364.Bhattaggavatteti bhattaṃ gaṇhanti etthāti bhattaggaṃ, parivisanaṭṭhānaṃ. Tasmiṃ kattabbaṃ vattaṃ bhattaggavattaṃ, tasmiṃ bhattaggavatte evaṃ vinicchayo veditabboti yojanā. Manussānaṃ parivisanaṭṭhānaṃ nāma yattha manussā saputtadārā āvasitvā bhikkhūbhojenti. ‘‘Atiallīyitvā’’ti iminā anupakhajjāti ettha khadadhātussa hiṃsanaṃ nāma atiallīyananti dasseti. Āsanesu satīti āsanesu santesu. Nisīdantassa navakassāti sambandho. Āpajjatīti āpattiṃ āpajjati. Āpucchite ananujānanto thero āpajjatīti yojanā. Saṅghāṭinti pārutasaṅghāṭiṃ.
පත්තධොවනඋදකන්ති භුඤ්ජනත්ථාය පත්තානං ධොවනඋදකං. ගහෙතබ්බන්ති හත්ථෙන ගහෙතබ්බං.
Pattadhovanaudakanti bhuñjanatthāya pattānaṃ dhovanaudakaṃ. Gahetabbanti hatthena gahetabbaṃ.
යථා ගණ්හියමානෙති යොජනා. මත්තායාති පමාණාය. සබ්බිආදීසු එවාති එවසද්දො අජ්ඣාහරිතබ්බො. සබ්බිආදීසූති සබ්බිතෙලඋත්තරිභඞ්ගෙසු, නිද්ධාරණෙ භුම්මං. යන්ති සබ්බිආදිකං. අප්පහොතීති සබ්බෙසං භික්ඛූනං නප්පහොති. තන්ති සබ්බිආදිකං, සම්පාදෙහීති සම්බන්ධො. තාදිසං සබ්බිආදිකන්ති සම්බන්ධො.
Yathā gaṇhiyamāneti yojanā. Mattāyāti pamāṇāya. Sabbiādīsu evāti evasaddo ajjhāharitabbo. Sabbiādīsūti sabbitelauttaribhaṅgesu, niddhāraṇe bhummaṃ. Yanti sabbiādikaṃ. Appahotīti sabbesaṃ bhikkhūnaṃ nappahoti. Tanti sabbiādikaṃ, sampādehīti sambandho. Tādisaṃ sabbiādikanti sambandho.
යං භත්තග්ගන්ති යොජනා. හත්ථධොවනඋදකන්ති භුත්තාවීනං හත්ථස්ස ධොවනඋදකං. අන්තරාති භොජනස්ස මජ්ඣෙ. පිපාසිතෙනාති පිවිතුං ඉච්ඡන්තෙන. ගලෙති කණ්ඨෙ.
Yaṃ bhattagganti yojanā. Hatthadhovanaudakanti bhuttāvīnaṃ hatthassa dhovanaudakaṃ. Antarāti bhojanassa majjhe. Pipāsitenāti pivituṃ icchantena. Galeti kaṇṭhe.
නිවත්තන්තෙනාති එත්ථ කස්මා ඨානා නිවත්තන්තෙනාති ආහ ‘‘භත්තග්ගතො’’ති. කථං කෙනාකාරෙන නිවත්තිතබ්බන්ති යොජනා. කස්මා නවකෙහි භික්ඛූහි පඨමතරං නිවත්තිතබ්බන්ති ආහ ‘‘සම්බාධෙසු හී’’තිආදි. නික්ඛමනොකාසොති පඨමතරං නික්ඛන්තොකාසො. පටිපාටියාති වුඩ්ඪපටිපාටියා. ධුරෙති ගෙහද්වාරස්ස සමීපෙ. ධුරසද්දො හි ඉධ සමීපවාචකො. නවකා අන්තොගෙහෙ චෙ නිසින්නා හොන්තීති යොජනා. අන්තරෙනාති භික්ඛූනං විවරෙන, මජ්ඣෙන වා. විරළායාති තනුකාය.
Nivattantenāti ettha kasmā ṭhānā nivattantenāti āha ‘‘bhattaggato’’ti. Kathaṃ kenākārena nivattitabbanti yojanā. Kasmā navakehi bhikkhūhi paṭhamataraṃ nivattitabbanti āha ‘‘sambādhesu hī’’tiādi. Nikkhamanokāsoti paṭhamataraṃ nikkhantokāso. Paṭipāṭiyāti vuḍḍhapaṭipāṭiyā. Dhureti gehadvārassa samīpe. Dhurasaddo hi idha samīpavācako. Navakā antogehe ce nisinnā hontīti yojanā. Antarenāti bhikkhūnaṃ vivarena, majjhena vā. Viraḷāyāti tanukāya.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / චූළවග්ගපාළි • Cūḷavaggapāḷi / 5. භත්තග්ගවත්තකථා • 5. Bhattaggavattakathā
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / චූළවග්ග-අට්ඨකථා • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / භත්තග්ගවත්තකථා • Bhattaggavattakathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / භත්තග්ගවත්තකථාවණ්ණනා • Bhattaggavattakathāvaṇṇanā