Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā |
ਭਤ੍ਤਗ੍ਗવਤ੍ਤਕਥਾ
Bhattaggavattakathā
੩੬੪. ਭਤ੍ਤਗ੍ਗવਤ੍ਤੇ ‘‘ਅਨ੍ਤੋਗਾਮੋ વਾ ਹੋਤੁ વਿਹਾਰੋ વਾ, ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪਰਿવੇਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ ਚੀવਰਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍વਾ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ ਬਨ੍ਧਨਮੇવ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ વੁਤ੍ਤਂ। ਨ ਥੇਰੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਨੁਪਖਜ੍ਜਾਤਿ ਥੇਰੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਤਿਅਲ੍ਲੀਯਿਤ੍વਾ ਨ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਮਹਾਥੇਰਸ੍ਸ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਸਨੇਨ ਸਮਕਂ ਆਸਨਂ ਹੋਤਿ, ਬਹੂਸੁ ਆਸਨੇਸੁ ਸਤਿ ਏਕਂ ਦ੍વੇ ਆਸਨਾਨਿ ਠਪੇਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਭਿਕ੍ਖੂ ਗਣੇਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਸਨੇਸੁ ਅਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਮਹਾਥੇਰੇਨ ਨਿਸੀਦਾਤਿ વੁਤ੍ਤੇਨ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਨੋ ਚੇ ਮਹਾਥੇਰੋ વਦਤਿ, ‘‘ਇਦਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਸਨਂ ਉਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ। ‘‘ਨਿਸੀਦਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਪਨ ਏવਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤੇਪਿ ਨ વਦਤਿ, ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ; ਮਹਾਥੇਰਸ੍ਸੇવ ਆਪਤ੍ਤਿ। ਨવਕੋ ਹਿ ਏવਰੂਪੇ ਆਸਨੇ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਥੇਰੋ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਅਨਨੁਜਾਨਨ੍ਤੋ। ਨ ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਓਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾਤਿ ਨ ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਅવਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ।
364. Bhattaggavatte ‘‘antogāmo vā hotu vihāro vā, manussānaṃ parivesanaṭṭhānaṃ gacchantena cīvaraṃ pārupitvā kāyabandhanaṃ bandhanameva vaṭṭatī’’ti aṭṭhakathāsu vuttaṃ. Na there bhikkhū anupakhajjāti there bhikkhū atiallīyitvā na nisīditabbaṃ. Sace mahātherassa nisinnāsanena samakaṃ āsanaṃ hoti, bahūsu āsanesu sati ekaṃ dve āsanāni ṭhapetvā nisīditabbaṃ. Bhikkhū gaṇetvā paññattāsanesu anisīditvā mahātherena nisīdāti vuttena nisīditabbaṃ. No ce mahāthero vadati, ‘‘idaṃ, bhante, āsanaṃ ucca’’nti vattabbaṃ. ‘‘Nisīdā’’ti vutte nisīditabbaṃ. Sace pana evaṃ āpucchitepi na vadati, nisīdantassa anāpatti; mahātherasseva āpatti. Navako hi evarūpe āsane anāpucchā nisīdanto āpajjati, thero āpucchite ananujānanto. Na saṅghāṭiṃ ottharitvāti na saṅghāṭiṃ avattharitvā nisīditabbaṃ.
ਉਭੋਹਿ ਹਤ੍ਥੇਹੀਤਿ ਪਤ੍ਤਧੋવਨਉਦਕਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਦਕ੍ਖਿਣੋਦਕਂ ਪਨ ਪੁਰਤੋ ਆਧਾਰਕੇ ਪਤ੍ਤਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਸਾਧੁਕਨ੍ਤਿ ਉਦਕਸਦ੍ਦਂ ਅਕਰੋਨ੍ਤੇਨ।
Ubhohihatthehīti pattadhovanaudakaṃ sandhāya vuttaṃ. Dakkhiṇodakaṃ pana purato ādhārake pattaṃ ṭhapetvā gahetabbaṃ. Sādhukanti udakasaddaṃ akarontena.
ਸੂਪਸ੍ਸ ਓਕਾਸੋਤਿ ਯਥਾ ਸੂਪਸ੍ਸ ਓਕਾਸੋ ਹੋਤਿ; ਏવਂ ਮਤ੍ਤਾਯ ਓਦਨੋ ਗਣ੍ਹਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਮਕਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਹੀਤਿ ਇਦਂ ਨ ਕੇવਲਂ ਸਪ੍ਪਿਆਦੀਸੁਯੇવ ਓਦਨੇਪਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਸਪ੍ਪਿਆਦੀਸੁ ਪਨ ਯਂ ਅਪ੍ਪਂ ਹੋਤਿ ਏਕਸ੍ਸ વਾ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ વਾ ਅਨੁਰੂਪਕਂ, ਤਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਮਕਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਹੀਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ વਿਹਸਾ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਾਦਿਸਂ ਸਕਿਂ વਾ ਦ੍વਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ વਾ ਗਹੇਤ੍વਾ ਸੇਸਂ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ।
Sūpassa okāsoti yathā sūpassa okāso hoti; evaṃ mattāya odano gaṇhitabboti attho. Samakaṃ sampādehīti idaṃ na kevalaṃ sappiādīsuyeva odanepi vattabbaṃ. Sappiādīsu pana yaṃ appaṃ hoti ekassa vā dvinnaṃ vā anurūpakaṃ, taṃ sabbesaṃ samakaṃ sampādehīti vutte manussānaṃ vihasā hoti, tasmā tādisaṃ sakiṃ vā dvikkhattuṃ vā gahetvā sesaṃ na gahetabbaṃ.
ਨ ਤਾવ ਥੇਰੇਨ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਯਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਭਿਕ੍ਖੁਕਂ ਭਤ੍ਤਗ੍ਗਂ, ਯਤ੍ਥ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਾਪੇਤ੍વਾ ਦਾਤੁਕਾਮਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਯਂ ਪਨ ਮਹਾਭਤ੍ਤਗ੍ਗਂ ਹੋਤਿ, ਯਤ੍ਥ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਉਦਕਂ ਦਿਯ੍ਯਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਯਥਾਸੁਖਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ।
Na tāva therena bhuñjitabbanti idaṃ yaṃ paricchinnabhikkhukaṃ bhattaggaṃ, yattha manussā sabbesaṃ pāpetvā dātukāmā honti, taṃ sandhāya vuttaṃ. Yaṃ pana mahābhattaggaṃ hoti, yattha ekasmiṃ padese bhuñjanti, ekasmiṃ padese udakaṃ diyyati, tattha yathāsukhaṃ bhuñjitabbaṃ.
ਨ ਤਾવ ਉਦਕਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਹਤ੍ਥਧੋવਨਉਦਕਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਨ੍ਤਰਾ ਪਿਪਾਸਿਤੇਨ ਪਨ ਗਲੇ વਿਲਗ੍ਗਾਮਿਸੇਨ વਾ ਪਾਨੀਯਂ ਪਿવਿਤ੍વਾ ਹਤ੍ਥਾ ਨ ਧੋવਿਤਬ੍ਬਾ। ਸਚੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ‘‘ਧੋવਥ ਭਨ੍ਤੇ ਪਤ੍ਤਞ੍ਚ ਹਤ੍ਥੇ ਚਾ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੂ વਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਉਦਕਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, વਟ੍ਟਤਿ।
Na tāva udakanti idaṃ hatthadhovanaudakaṃ sandhāya vuttaṃ. Antarā pipāsitena pana gale vilaggāmisena vā pānīyaṃ pivitvā hatthā na dhovitabbā. Sace manussā ‘‘dhovatha bhante pattañca hatthe cā’’ti vadanti, bhikkhū vā ‘‘tumhe udakaṃ gaṇhathā’’ti vadanti, vaṭṭati.
ਨਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਭਤ੍ਤਗ੍ਗਤੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ਨਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੇਨ ਸਙ੍ਘੇਨ ਏવਂ ਨਿવਤ੍ਤਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਕਥਂ? ‘‘ਨવਕੇਹੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਸਮ੍ਬਾਧੇਸੁ ਹਿ ਘਰੇਸੁ ਮਹਾਥੇਰਾਨਂ ਨਿਕ੍ਖਮਨੋਕਾਸੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਏવਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਏવਂ ਨਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੇਹਿ ਪਨ ਨવਕੇਹਿ ਗੇਹਦ੍વਾਰੇ ਠਤ੍વਾ ਥੇਰੇਸੁ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੇਸੁ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਪਨ ਮਹਾਥੇਰਾ ਧੁਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨવਕਾ ਅਨ੍ਤੋਗੇਹੇ , ਥੇਰਾਸਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਏવ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤਬ੍ਬਂ। ਕਾਯੇਨ ਕਾਯਂ ਅਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤੇਨ ਯਥਾ ਅਨ੍ਤਰੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਏવਂ વਿਰਲ਼ਾਯ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ।
Nivattantenāti bhattaggato uṭṭhāya nivattantena saṅghena evaṃ nivattitabbanti dasseti. Kathaṃ? ‘‘Navakehī’’ti sabbaṃ daṭṭhabbaṃ. Sambādhesu hi gharesu mahātherānaṃ nikkhamanokāso na hoti, tasmā evaṃ vuttaṃ. Evaṃ nivattantehi pana navakehi gehadvāre ṭhatvā theresu nikkhantesu paṭipāṭiyā gantabbaṃ. Sace pana mahātherā dhure nisinnā honti, navakā antogehe , therāsanato paṭṭhāya paṭipāṭiyā eva nikkhamitabbaṃ. Kāyena kāyaṃ aghaṭṭentena yathā antarena manussā gantuṃ sakkonti, evaṃ viraḷāya paṭipāṭiyā gantabbaṃ.
ਭਤ੍ਤਗ੍ਗવਤ੍ਤਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Bhattaggavattakathā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Cūḷavaggapāḷi / ੫. ਭਤ੍ਤਗ੍ਗવਤ੍ਤਕਥਾ • 5. Bhattaggavattakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਭਤ੍ਤਗ੍ਗવਤ੍ਤਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Bhattaggavattakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਅਨੁਮੋਦਨવਤ੍ਤਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Anumodanavattakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਭਤ੍ਤਗ੍ਗવਤ੍ਤਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Bhattaggavattakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੫. ਭਤ੍ਤਗ੍ਗવਤ੍ਤਕਥਾ • 5. Bhattaggavattakathā