Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā |
භත්තග්ගවත්තකථාවණ්ණනා
Bhattaggavattakathāvaṇṇanā
364. මනුස්සානං පරිවිසනට්ඨානන්ති යත්ථ අන්තොවිහාරෙපි මනුස්සා සපුත්තදාරා ආවසිත්වා භික්ඛූ නෙත්වා භොජෙන්ති. ආසනෙසු සතීති නිසීදනට්ඨානෙසු සන්තෙසු. ඉදං, භන්තෙ, ආසනං උච්චන්ති ආසන්නෙ සමභූමිභාගෙ පඤ්ඤත්තං ථෙරාසනෙන සමකං ආසනං සන්ධාය වුත්තං, ථෙරාසනතො පන උච්චතරෙ ආපුච්ඡිත්වාපි නිසීදිතුං න වට්ටති. යදි තං ආසන්නම්පි නීචතරං හොති, අනාපුච්ඡාපි නිසීදිතුං වට්ටති. මහාථෙරස්සෙව ආපත්තීති ආසනෙන පටිබාහනාපත්තියා ආපත්ති. අවත්ථරිත්වාති පාරුතසඞ්ඝාටිං අවත්ථරිත්වා, අනුක්ඛිපිත්වාති අත්ථො.
364.Manussānaṃparivisanaṭṭhānanti yattha antovihārepi manussā saputtadārā āvasitvā bhikkhū netvā bhojenti. Āsanesu satīti nisīdanaṭṭhānesu santesu. Idaṃ, bhante, āsanaṃ uccanti āsanne samabhūmibhāge paññattaṃ therāsanena samakaṃ āsanaṃ sandhāya vuttaṃ, therāsanato pana uccatare āpucchitvāpi nisīdituṃ na vaṭṭati. Yadi taṃ āsannampi nīcataraṃ hoti, anāpucchāpi nisīdituṃ vaṭṭati. Mahātherasseva āpattīti āsanena paṭibāhanāpattiyā āpatti. Avattharitvāti pārutasaṅghāṭiṃ avattharitvā, anukkhipitvāti attho.
පාළියං ‘‘උභොහි හත්ථෙහි…පෙ.… ඔදනො පටිග්ගහෙතබ්බො’’ති ඉදං හත්ථතලෙ වා පච්ඡිපිට්ඨිආදිදුස්සණ්ඨිතාධාරෙ වා පත්තං ඨපෙත්වා ඔදනස්ස ගහණකාලෙ පත්තස්ස අපතනත්ථාය වුත්තං, සුසජ්ජිතෙ පන ආධාරෙ පත්තං ඨපෙත්වා එකෙන හත්ථෙන තං පරාමසිත්වාපි ඔදනං පටිග්ගහෙතුං වට්ටති එව. උභොහි හත්ථෙහි…පෙ.… උදකං පටිග්ගහෙතබ්බන්ති එත්ථාපි එසෙව නයො.
Pāḷiyaṃ ‘‘ubhohi hatthehi…pe… odano paṭiggahetabbo’’ti idaṃ hatthatale vā pacchipiṭṭhiādidussaṇṭhitādhāre vā pattaṃ ṭhapetvā odanassa gahaṇakāle pattassa apatanatthāya vuttaṃ, susajjite pana ādhāre pattaṃ ṭhapetvā ekena hatthena taṃ parāmasitvāpi odanaṃ paṭiggahetuṃ vaṭṭati eva. Ubhohi hatthehi…pe… udakaṃ paṭiggahetabbanti etthāpi eseva nayo.
හත්ථධොවනඋදකන්ති භොජනාවසානෙ උදකං. තෙනාහ ‘‘පානීයං පිවිත්වා හත්ථා ධොවිතබ්බා’’ති. තෙන පරියොසානෙ ධොවනමෙව පටික්ඛිත්තං, භොජනන්තරෙ පන පානීයපිවනාදිනා නයෙන හත්ථං ධොවිත්වා පුන භුඤ්ජිතුං වට්ටතීති දස්සෙති. පොත්ථකෙසු පන ‘‘පානීයං පිවිත්වා හත්ථා න ධොවිතබ්බා’’ති ලිඛන්ති, තං පුරිමවචනෙන න සමෙති පරියොසානෙ උදකස්සෙව ‘‘හත්ථධොවනඋදක’’න්ති වුත්තත්තා. සචෙ මනුස්සා ධොවථ, භන්තෙතිආදි නිට්ඨිතභත්තං නිසින්නං ථෙරං සන්ධාය වුත්තං. ධුරෙ ද්වාරසමීපෙ.
Hatthadhovanaudakanti bhojanāvasāne udakaṃ. Tenāha ‘‘pānīyaṃ pivitvā hatthā dhovitabbā’’ti. Tena pariyosāne dhovanameva paṭikkhittaṃ, bhojanantare pana pānīyapivanādinā nayena hatthaṃ dhovitvā puna bhuñjituṃ vaṭṭatīti dasseti. Potthakesu pana ‘‘pānīyaṃ pivitvā hatthā na dhovitabbā’’ti likhanti, taṃ purimavacanena na sameti pariyosāne udakasseva ‘‘hatthadhovanaudaka’’nti vuttattā. Sace manussā dhovatha, bhantetiādi niṭṭhitabhattaṃ nisinnaṃ theraṃ sandhāya vuttaṃ. Dhure dvārasamīpe.
භත්තග්ගවත්තකථාවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Bhattaggavattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / චූළවග්ගපාළි • Cūḷavaggapāḷi / 5. භත්තග්ගවත්තකථා • 5. Bhattaggavattakathā
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / චූළවග්ග-අට්ඨකථා • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / භත්තග්ගවත්තකථා • Bhattaggavattakathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / භත්තග්ගවත්තකථාවණ්ණනා • Bhattaggavattakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / අනුමොදනවත්තකථාවණ්ණනා • Anumodanavattakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 5. භත්තග්ගවත්තකථා • 5. Bhattaggavattakathā