| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៧. ភាវនាសុត្តំ
7. Bhāvanāsuttaṃ
៧១. ‘‘ភាវនំ អននុយុត្តស្ស, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុនោ វិហរតោ កិញ្ចាបិ ឯវំ ឥច្ឆា ឧប្បជ្ជេយ្យ – ‘អហោ វត មេ អនុបាទាយ អាសវេហិ ចិត្តំ វិមុច្ចេយ្យា’តិ, អថ ខ្វស្ស នេវ អនុបាទាយ អាសវេហិ ចិត្តំ វិមុច្ចតិ។ តំ កិស្ស ហេតុ? ‘អភាវិតត្តា’តិស្ស វចនីយំ។ កិស្ស អភាវិតត្តា? ចតុន្នំ សតិបដ្ឋានានំ, ចតុន្នំ សម្មប្បធានានំ, ចតុន្នំ ឥទ្ធិបាទានំ, បញ្ចន្នំ ឥន្ទ្រិយានំ, បញ្ចន្នំ ពលានំ, សត្តន្នំ ពោជ្ឈង្គានំ, អរិយស្ស អដ្ឋង្គិកស្ស មគ្គស្ស។
71. ‘‘Bhāvanaṃ ananuyuttassa, bhikkhave, bhikkhuno viharato kiñcāpi evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata me anupādāya āsavehi cittaṃ vimucceyyā’ti, atha khvassa neva anupādāya āsavehi cittaṃ vimuccati. Taṃ kissa hetu? ‘Abhāvitattā’tissa vacanīyaṃ. Kissa abhāvitattā? Catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ, catunnaṃ sammappadhānānaṃ, catunnaṃ iddhipādānaṃ, pañcannaṃ indriyānaṃ, pañcannaṃ balānaṃ, sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ, ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa.
‘‘សេយ្យថាបិ, ភិក្ខវេ, កុក្កុដិយា អណ្ឌានិ អដ្ឋ វា ទស វា ទ្វាទស វា។ តានស្សុ កុក្កុដិយា ន សម្មា អធិសយិតានិ, ន សម្មា បរិសេទិតានិ, ន សម្មា បរិភាវិតានិ ។ កិញ្ចាបិ តស្សា កុក្កុដិយា ឯវំ ឥច្ឆា ឧប្បជ្ជេយ្យ – ‘អហោ វត មេ កុក្កុដបោតកា បាទនខសិខាយ វា មុខតុណ្ឌកេន វា អណ្ឌកោសំ បទាលេត្វា សោត្ថិនា អភិនិព្ភិជ្ជេយ្យុ’ន្តិ, អថ ខោ អភព្ពាវ តេ កុក្កុដបោតកា បាទនខសិខាយ វា មុខតុណ្ឌកេន វា អណ្ឌកោសំ បទាលេត្វា សោត្ថិនា អភិនិព្ភិជ្ជិតុំ។ តំ កិស្ស ហេតុ? តថា ហិ, ភិក្ខវេ, កុក្កុដិយា អណ្ឌានិ ន សម្មា អធិសយិតានិ, ន សម្មា បរិសេទិតានិ, ន សម្មា បរិភាវិតានិ។ ឯវមេវំ ខោ, ភិក្ខវេ, ភាវនំ អននុយុត្តស្ស ភិក្ខុនោ វិហរតោ កិញ្ចាបិ ឯវំ ឥច្ឆា ឧប្បជ្ជេយ្យ – ‘អហោ វត មេ អនុបាទាយ អាសវេហិ ចិត្តំ វិមុច្ចេយ្យា’តិ, អថ ខ្វស្ស នេវ អនុបាទាយ អាសវេហិ ចិត្តំ វិមុច្ចតិ។ តំ កិស្ស ហេតុ? ‘អភាវិតត្តា’តិស្ស វចនីយំ។ កិស្ស អភាវិតត្តា? ចតុន្នំ សតិបដ្ឋានានំ, ចតុន្នំ សម្មប្បធានានំ, ចតុន្នំ ឥទ្ធិបាទានំ, បញ្ចន្នំ ឥន្ទ្រិយានំ, បញ្ចន្នំ ពលានំ, សត្តន្នំ ពោជ្ឈង្គានំ, អរិយស្ស អដ្ឋង្គិកស្ស មគ្គស្ស។
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, kukkuṭiyā aṇḍāni aṭṭha vā dasa vā dvādasa vā. Tānassu kukkuṭiyā na sammā adhisayitāni, na sammā pariseditāni, na sammā paribhāvitāni . Kiñcāpi tassā kukkuṭiyā evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata me kukkuṭapotakā pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjeyyu’nti, atha kho abhabbāva te kukkuṭapotakā pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjituṃ. Taṃ kissa hetu? Tathā hi, bhikkhave, kukkuṭiyā aṇḍāni na sammā adhisayitāni, na sammā pariseditāni, na sammā paribhāvitāni. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhāvanaṃ ananuyuttassa bhikkhuno viharato kiñcāpi evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata me anupādāya āsavehi cittaṃ vimucceyyā’ti, atha khvassa neva anupādāya āsavehi cittaṃ vimuccati. Taṃ kissa hetu? ‘Abhāvitattā’tissa vacanīyaṃ. Kissa abhāvitattā? Catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ, catunnaṃ sammappadhānānaṃ, catunnaṃ iddhipādānaṃ, pañcannaṃ indriyānaṃ, pañcannaṃ balānaṃ, sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ, ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa.
‘‘ភាវនំ អនុយុត្តស្ស, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុនោ វិហរតោ កិញ្ចាបិ ន ឯវំ ឥច្ឆា ឧប្បជ្ជេយ្យ – ‘អហោ វត មេ អនុបាទាយ អាសវេហិ ចិត្តំ វិមុច្ចេយ្យា’តិ, អថ ខ្វស្ស អនុបាទាយ អាសវេហិ ចិត្តំ វិមុច្ចតិ។ តំ កិស្ស ហេតុ? ‘ភាវិតត្តា’តិស្ស វចនីយំ។ កិស្ស ភាវិតត្តា? ចតុន្នំ សតិបដ្ឋានានំ, ចតុន្នំ សម្មប្បធានានំ, ចតុន្នំ ឥទ្ធិបាទានំ, បញ្ចន្នំ ឥន្ទ្រិយានំ, បញ្ចន្នំ ពលានំ, សត្តន្នំ ពោជ្ឈង្គានំ, អរិយស្ស អដ្ឋង្គិកស្ស មគ្គស្ស។
‘‘Bhāvanaṃ anuyuttassa, bhikkhave, bhikkhuno viharato kiñcāpi na evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata me anupādāya āsavehi cittaṃ vimucceyyā’ti, atha khvassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimuccati. Taṃ kissa hetu? ‘Bhāvitattā’tissa vacanīyaṃ. Kissa bhāvitattā? Catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ, catunnaṃ sammappadhānānaṃ, catunnaṃ iddhipādānaṃ, pañcannaṃ indriyānaṃ, pañcannaṃ balānaṃ, sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ, ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa.
‘‘សេយ្យថាបិ , ភិក្ខវេ, កុក្កុដិយា អណ្ឌានិ អដ្ឋ វា ទស វា ទ្វាទស វា។ តានស្សុ កុក្កុដិយា សម្មា អធិសយិតានិ, សម្មា បរិសេទិតានិ, សម្មា បរិភាវិតានិ ។ កិញ្ចាបិ តស្សា កុក្កុដិយា ន ឯវំ ឥច្ឆា ឧប្បជ្ជេយ្យ – ‘អហោ វត មេ កុក្កុដបោតកា បាទនខសិខាយ វា មុខតុណ្ឌកេន វា អណ្ឌកោសំ បទាលេត្វា សោត្ថិនា អភិនិព្ភិជ្ជេយ្យុ’ន្តិ, អថ ខោ ភព្ពាវ តេ កុក្កុដបោតកា បាទនខសិខាយ វា មុខតុណ្ឌកេន វា អណ្ឌកោសំ បទាលេត្វា សោត្ថិនា អភិនិព្ភិជ្ជិតុំ។ តំ កិស្ស ហេតុ? តថា ហិ, ភិក្ខវេ, កុក្កុដិយា អណ្ឌានិ សម្មា អធិសយិតានិ, សម្មា បរិសេទិតានិ, សម្មា បរិភាវិតានិ។ ឯវមេវំ ខោ, ភិក្ខវេ, ភាវនំ អនុយុត្តស្ស ភិក្ខុនោ វិហរតោ កិញ្ចាបិ ន ឯវំ ឥច្ឆា ឧប្បជ្ជេយ្យ – ‘អហោ វត មេ អនុបាទាយ អាសវេហិ ចិត្តំ វិមុច្ចេយ្យា’តិ, អថ ខ្វស្ស អនុបាទាយ អាសវេហិ ចិត្តំ វិមុច្ចតិ។ តំ កិស្ស ហេតុ? ‘ភាវិតត្តា’តិស្ស វចនីយំ។ កិស្ស ភាវិតត្តា? ចតុន្នំ សតិបដ្ឋានានំ…បេ.… អរិយស្ស អដ្ឋង្គិកស្ស មគ្គស្ស។
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, kukkuṭiyā aṇḍāni aṭṭha vā dasa vā dvādasa vā. Tānassu kukkuṭiyā sammā adhisayitāni, sammā pariseditāni, sammā paribhāvitāni . Kiñcāpi tassā kukkuṭiyā na evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata me kukkuṭapotakā pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjeyyu’nti, atha kho bhabbāva te kukkuṭapotakā pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjituṃ. Taṃ kissa hetu? Tathā hi, bhikkhave, kukkuṭiyā aṇḍāni sammā adhisayitāni, sammā pariseditāni, sammā paribhāvitāni. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhāvanaṃ anuyuttassa bhikkhuno viharato kiñcāpi na evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata me anupādāya āsavehi cittaṃ vimucceyyā’ti, atha khvassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimuccati. Taṃ kissa hetu? ‘Bhāvitattā’tissa vacanīyaṃ. Kissa bhāvitattā? Catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ…pe… ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa.
‘‘សេយ្យថាបិ, ភិក្ខវេ, ផលគណ្ឌស្ស 1 វា ផលគណ្ឌន្តេវាសិកស្ស វា ទិស្សន្តេវ 2 វាសិជដេ 3 អង្គុលិបទានិ ទិស្សតិ 4 អង្គុដ្ឋបទំ 5។ នោ ច ខ្វស្ស ឯវំ ញាណំ ហោតិ – ‘ឯត្តកំ មេ អជ្ជ វាសិជដស្ស ខីណំ, ឯត្តកំ ហិយ្យោ, ឯត្តកំ បរេ’តិ, អថ ខ្វស្ស ខីណេ ‘ខីណ’ន្តេវ ញាណំ ហោតិ។ ឯវមេវំ ខោ, ភិក្ខវេ, ភាវនំ អនុយុត្តស្ស ភិក្ខុនោ វិហរតោ កិញ្ចាបិ ន ឯវំ ញាណំ ហោតិ – ‘ឯត្តកំ មេ អជ្ជ អាសវានំ ខីណំ, ឯត្តកំ ហិយ្យោ, ឯត្តកំ បរេ’តិ, អថ ខ្វស្ស ខីណេ ‘ខីណ’ន្តេវ ញាណំ ហោតិ។
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, phalagaṇḍassa 6 vā phalagaṇḍantevāsikassa vā dissanteva 7 vāsijaṭe 8 aṅgulipadāni dissati 9 aṅguṭṭhapadaṃ 10. No ca khvassa evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘ettakaṃ me ajja vāsijaṭassa khīṇaṃ, ettakaṃ hiyyo, ettakaṃ pare’ti, atha khvassa khīṇe ‘khīṇa’nteva ñāṇaṃ hoti. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhāvanaṃ anuyuttassa bhikkhuno viharato kiñcāpi na evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘ettakaṃ me ajja āsavānaṃ khīṇaṃ, ettakaṃ hiyyo, ettakaṃ pare’ti, atha khvassa khīṇe ‘khīṇa’nteva ñāṇaṃ hoti.
‘‘សេយ្យថាបិ , ភិក្ខវេ, សាមុទ្ទិកាយ នាវាយ វេត្តពន្ធនពទ្ធាយ 11 ឆ មាសានិ ឧទកេ បរិយាទាយ ហេមន្តិកេន ថលេ ឧក្ខិត្តាយ វាតាតបបរេតានិ ពន្ធនានិ, តានិ បាវុស្សកេន មេឃេន អភិប្បវុដ្ឋានិ អប្បកសិរេនេវ បរិហាយន្តិ 12, បូតិកានិ ភវន្តិ។ ឯវមេវំ ខោ, ភិក្ខវេ, ភាវនំ អនុយុត្តស្ស ភិក្ខុនោ វិហរតោ អប្បកសិរេនេវ សំយោជនានិ បដិប្បស្សម្ភន្តិ, បូតិកានិ ភវន្តី’’តិ។ សត្តមំ។
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, sāmuddikāya nāvāya vettabandhanabaddhāya 13 cha māsāni udake pariyādāya hemantikena thale ukkhittāya vātātapaparetāni bandhanāni, tāni pāvussakena meghena abhippavuṭṭhāni appakasireneva parihāyanti 14, pūtikāni bhavanti. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhāvanaṃ anuyuttassa bhikkhuno viharato appakasireneva saṃyojanāni paṭippassambhanti, pūtikāni bhavantī’’ti. Sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៧. ភាវនាសុត្តវណ្ណនា • 7. Bhāvanāsuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៧. ភាវនាសុត្តវណ្ណនា • 7. Bhāvanāsuttavaṇṇanā
