| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
7. භාවනාසුත්‌තං
7. Bhāvanāsuttaṃ
71. ‘‘භාවනං අනනුයුත්‌තස්‌ස, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුනො විහරතො කිඤ්‌චාපි එවං ඉච්‌ඡා උප්‌පජ්‌ජෙය්‍ය – ‘අහො වත මෙ අනුපාදාය ආසවෙහි චිත්‌තං විමුච්‌චෙය්‍යා’ති, අථ ඛ්‌වස්‌ස නෙව අනුපාදාය ආසවෙහි චිත්‌තං විමුච්‌චති. තං කිස්‌ස හෙතු? ‘අභාවිතත්‌තා’තිස්‌ස වචනීයං. කිස්‌ස අභාවිතත්‌තා? චතුන්‌නං සතිපට්‌ඨානානං, චතුන්‌නං සම්‌මප්‌පධානානං, චතුන්‌නං ඉද්‌ධිපාදානං, පඤ්‌චන්‌නං ඉන්‌ද්‍රියානං, පඤ්‌චන්‌නං බලානං, සත්‌තන්‌නං බොජ්‌ඣඞ්‌ගානං, අරියස්‌ස අට්‌ඨඞ්‌ගිකස්‌ස මග්‌ගස්‌ස.
71. ‘‘Bhāvanaṃ ananuyuttassa, bhikkhave, bhikkhuno viharato kiñcāpi evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata me anupādāya āsavehi cittaṃ vimucceyyā’ti, atha khvassa neva anupādāya āsavehi cittaṃ vimuccati. Taṃ kissa hetu? ‘Abhāvitattā’tissa vacanīyaṃ. Kissa abhāvitattā? Catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ, catunnaṃ sammappadhānānaṃ, catunnaṃ iddhipādānaṃ, pañcannaṃ indriyānaṃ, pañcannaṃ balānaṃ, sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ, ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa.
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, කුක්‌කුටියා අණ්‌ඩානි අට්‌ඨ වා දස වා ද්‌වාදස වා. තානස්‌සු කුක්‌කුටියා න සම්‌මා අධිසයිතානි, න සම්‌මා පරිසෙදිතානි, න සම්‌මා පරිභාවිතානි . කිඤ්‌චාපි තස්‌සා කුක්‌කුටියා එවං ඉච්‌ඡා උප්‌පජ්‌ජෙය්‍ය – ‘අහො වත මෙ කුක්‌කුටපොතකා පාදනඛසිඛාය වා මුඛතුණ්‌ඩකෙන වා අණ්‌ඩකොසං පදාලෙත්‌වා සොත්‌ථිනා අභිනිබ්‌භිජ්‌ජෙය්‍යු’න්‌ති, අථ ඛො අභබ්‌බාව තෙ කුක්‌කුටපොතකා පාදනඛසිඛාය වා මුඛතුණ්‌ඩකෙන වා අණ්‌ඩකොසං පදාලෙත්‌වා සොත්‌ථිනා අභිනිබ්‌භිජ්‌ජිතුං. තං කිස්‌ස හෙතු? තථා හි, භික්‌ඛවෙ, කුක්‌කුටියා අණ්‌ඩානි න සම්‌මා අධිසයිතානි, න සම්‌මා පරිසෙදිතානි, න සම්‌මා පරිභාවිතානි. එවමෙවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, භාවනං අනනුයුත්‌තස්‌ස භික්‌ඛුනො විහරතො කිඤ්‌චාපි එවං ඉච්‌ඡා උප්‌පජ්‌ජෙය්‍ය – ‘අහො වත මෙ අනුපාදාය ආසවෙහි චිත්‌තං විමුච්‌චෙය්‍යා’ති, අථ ඛ්‌වස්‌ස නෙව අනුපාදාය ආසවෙහි චිත්‌තං විමුච්‌චති. තං කිස්‌ස හෙතු? ‘අභාවිතත්‌තා’තිස්‌ස වචනීයං. කිස්‌ස අභාවිතත්‌තා? චතුන්‌නං සතිපට්‌ඨානානං, චතුන්‌නං සම්‌මප්‌පධානානං, චතුන්‌නං ඉද්‌ධිපාදානං, පඤ්‌චන්‌නං ඉන්‌ද්‍රියානං, පඤ්‌චන්‌නං බලානං, සත්‌තන්‌නං බොජ්‌ඣඞ්‌ගානං, අරියස්‌ස අට්‌ඨඞ්‌ගිකස්‌ස මග්‌ගස්‌ස.
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, kukkuṭiyā aṇḍāni aṭṭha vā dasa vā dvādasa vā. Tānassu kukkuṭiyā na sammā adhisayitāni, na sammā pariseditāni, na sammā paribhāvitāni . Kiñcāpi tassā kukkuṭiyā evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata me kukkuṭapotakā pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjeyyu’nti, atha kho abhabbāva te kukkuṭapotakā pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjituṃ. Taṃ kissa hetu? Tathā hi, bhikkhave, kukkuṭiyā aṇḍāni na sammā adhisayitāni, na sammā pariseditāni, na sammā paribhāvitāni. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhāvanaṃ ananuyuttassa bhikkhuno viharato kiñcāpi evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata me anupādāya āsavehi cittaṃ vimucceyyā’ti, atha khvassa neva anupādāya āsavehi cittaṃ vimuccati. Taṃ kissa hetu? ‘Abhāvitattā’tissa vacanīyaṃ. Kissa abhāvitattā? Catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ, catunnaṃ sammappadhānānaṃ, catunnaṃ iddhipādānaṃ, pañcannaṃ indriyānaṃ, pañcannaṃ balānaṃ, sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ, ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa.
‘‘භාවනං අනුයුත්‌තස්‌ස, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුනො විහරතො කිඤ්‌චාපි න එවං ඉච්‌ඡා උප්‌පජ්‌ජෙය්‍ය – ‘අහො වත මෙ අනුපාදාය ආසවෙහි චිත්‌තං විමුච්‌චෙය්‍යා’ති, අථ ඛ්‌වස්‌ස අනුපාදාය ආසවෙහි චිත්‌තං විමුච්‌චති. තං කිස්‌ස හෙතු? ‘භාවිතත්‌තා’තිස්‌ස වචනීයං. කිස්‌ස භාවිතත්‌තා? චතුන්‌නං සතිපට්‌ඨානානං, චතුන්‌නං සම්‌මප්‌පධානානං, චතුන්‌නං ඉද්‌ධිපාදානං, පඤ්‌චන්‌නං ඉන්‌ද්‍රියානං, පඤ්‌චන්‌නං බලානං, සත්‌තන්‌නං බොජ්‌ඣඞ්‌ගානං, අරියස්‌ස අට්‌ඨඞ්‌ගිකස්‌ස මග්‌ගස්‌ස.
‘‘Bhāvanaṃ anuyuttassa, bhikkhave, bhikkhuno viharato kiñcāpi na evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata me anupādāya āsavehi cittaṃ vimucceyyā’ti, atha khvassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimuccati. Taṃ kissa hetu? ‘Bhāvitattā’tissa vacanīyaṃ. Kissa bhāvitattā? Catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ, catunnaṃ sammappadhānānaṃ, catunnaṃ iddhipādānaṃ, pañcannaṃ indriyānaṃ, pañcannaṃ balānaṃ, sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ, ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa.
‘‘සෙය්‍යථාපි , භික්‌ඛවෙ, කුක්‌කුටියා අණ්‌ඩානි අට්‌ඨ වා දස වා ද්‌වාදස වා. තානස්‌සු කුක්‌කුටියා සම්‌මා අධිසයිතානි, සම්‌මා පරිසෙදිතානි, සම්‌මා පරිභාවිතානි . කිඤ්‌චාපි තස්‌සා කුක්‌කුටියා න එවං ඉච්‌ඡා උප්‌පජ්‌ජෙය්‍ය – ‘අහො වත මෙ කුක්‌කුටපොතකා පාදනඛසිඛාය වා මුඛතුණ්‌ඩකෙන වා අණ්‌ඩකොසං පදාලෙත්‌වා සොත්‌ථිනා අභිනිබ්‌භිජ්‌ජෙය්‍යු’න්‌ති, අථ ඛො භබ්‌බාව තෙ කුක්‌කුටපොතකා පාදනඛසිඛාය වා මුඛතුණ්‌ඩකෙන වා අණ්‌ඩකොසං පදාලෙත්‌වා සොත්‌ථිනා අභිනිබ්‌භිජ්‌ජිතුං. තං කිස්‌ස හෙතු? තථා හි, භික්‌ඛවෙ, කුක්‌කුටියා අණ්‌ඩානි සම්‌මා අධිසයිතානි, සම්‌මා පරිසෙදිතානි, සම්‌මා පරිභාවිතානි. එවමෙවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, භාවනං අනුයුත්‌තස්‌ස භික්‌ඛුනො විහරතො කිඤ්‌චාපි න එවං ඉච්‌ඡා උප්‌පජ්‌ජෙය්‍ය – ‘අහො වත මෙ අනුපාදාය ආසවෙහි චිත්‌තං විමුච්‌චෙය්‍යා’ති, අථ ඛ්‌වස්‌ස අනුපාදාය ආසවෙහි චිත්‌තං විමුච්‌චති. තං කිස්‌ස හෙතු? ‘භාවිතත්‌තා’තිස්‌ස වචනීයං. කිස්‌ස භාවිතත්‌තා? චතුන්‌නං සතිපට්‌ඨානානං…පෙ.… අරියස්‌ස අට්‌ඨඞ්‌ගිකස්‌ස මග්‌ගස්‌ස.
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, kukkuṭiyā aṇḍāni aṭṭha vā dasa vā dvādasa vā. Tānassu kukkuṭiyā sammā adhisayitāni, sammā pariseditāni, sammā paribhāvitāni . Kiñcāpi tassā kukkuṭiyā na evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata me kukkuṭapotakā pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjeyyu’nti, atha kho bhabbāva te kukkuṭapotakā pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjituṃ. Taṃ kissa hetu? Tathā hi, bhikkhave, kukkuṭiyā aṇḍāni sammā adhisayitāni, sammā pariseditāni, sammā paribhāvitāni. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhāvanaṃ anuyuttassa bhikkhuno viharato kiñcāpi na evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vata me anupādāya āsavehi cittaṃ vimucceyyā’ti, atha khvassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimuccati. Taṃ kissa hetu? ‘Bhāvitattā’tissa vacanīyaṃ. Kissa bhāvitattā? Catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ…pe… ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa.
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, ඵලගණ්‌ඩස්‌ස 1 වා ඵලගණ්‌ඩන්‌තෙවාසිකස්‌ස වා දිස්‌සන්‌තෙව 2 වාසිජටෙ 3 අඞ්‌ගුලිපදානි දිස්‌සති 4 අඞ්‌ගුට්‌ඨපදං 5. නො ච ඛ්‌වස්‌ස එවං ඤාණං හොති – ‘එත්‌තකං මෙ අජ්‌ජ වාසිජටස්‌ස ඛීණං, එත්‌තකං හිය්‍යො, එත්‌තකං පරෙ’ති, අථ ඛ්‌වස්‌ස ඛීණෙ ‘ඛීණ’න්‌තෙව ඤාණං හොති. එවමෙවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, භාවනං අනුයුත්‌තස්‌ස භික්‌ඛුනො විහරතො කිඤ්‌චාපි න එවං ඤාණං හොති – ‘එත්‌තකං මෙ අජ්‌ජ ආසවානං ඛීණං, එත්‌තකං හිය්‍යො, එත්‌තකං පරෙ’ති, අථ ඛ්‌වස්‌ස ඛීණෙ ‘ඛීණ’න්‌තෙව ඤාණං හොති.
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, phalagaṇḍassa 6 vā phalagaṇḍantevāsikassa vā dissanteva 7 vāsijaṭe 8 aṅgulipadāni dissati 9 aṅguṭṭhapadaṃ 10. No ca khvassa evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘ettakaṃ me ajja vāsijaṭassa khīṇaṃ, ettakaṃ hiyyo, ettakaṃ pare’ti, atha khvassa khīṇe ‘khīṇa’nteva ñāṇaṃ hoti. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhāvanaṃ anuyuttassa bhikkhuno viharato kiñcāpi na evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘ettakaṃ me ajja āsavānaṃ khīṇaṃ, ettakaṃ hiyyo, ettakaṃ pare’ti, atha khvassa khīṇe ‘khīṇa’nteva ñāṇaṃ hoti.
‘‘සෙය්‍යථාපි , භික්‌ඛවෙ, සාමුද්‌දිකාය නාවාය වෙත්‌තබන්‌ධනබද්‌ධාය 11 ඡ මාසානි උදකෙ පරියාදාය හෙමන්‌තිකෙන ථලෙ උක්‌ඛිත්‌තාය වාතාතපපරෙතානි බන්‌ධනානි, තානි පාවුස්‌සකෙන මෙඝෙන අභිප්‌පවුට්‌ඨානි අප්‌පකසිරෙනෙව පරිහායන්‌ති 12, පූතිකානි භවන්‌ති. එවමෙවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, භාවනං අනුයුත්‌තස්‌ස භික්‌ඛුනො විහරතො අප්‌පකසිරෙනෙව සංයොජනානි පටිප්‌පස්‌සම්‌භන්‌ති, පූතිකානි භවන්‌තී’’ති. සත්‌තමං.
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, sāmuddikāya nāvāya vettabandhanabaddhāya 13 cha māsāni udake pariyādāya hemantikena thale ukkhittāya vātātapaparetāni bandhanāni, tāni pāvussakena meghena abhippavuṭṭhāni appakasireneva parihāyanti 14, pūtikāni bhavanti. Evamevaṃ kho, bhikkhave, bhāvanaṃ anuyuttassa bhikkhuno viharato appakasireneva saṃyojanāni paṭippassambhanti, pūtikāni bhavantī’’ti. Sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 7. භාවනාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Bhāvanāsuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 7. භාවනාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Bhāvanāsuttavaṇṇanā
