| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya |
೪. ಭಯಭೇರವಸುತ್ತಂ
4. Bhayabheravasuttaṃ
೩೪. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ಅಥ ಖೋ ಜಾಣುಸ್ಸೋಣಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿ। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ 1 ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಜಾಣುಸ್ಸೋಣಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಯೇಮೇ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಕುಲಪುತ್ತಾ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಸದ್ಧಾ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತಾ, ಭವಂ ತೇಸಂ ಗೋತಮೋ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಭವಂ ತೇಸಂ ಗೋತಮೋ ಬಹುಕಾರೋ, ಭವಂ ತೇಸಂ ಗೋತಮೋ ಸಮಾದಪೇತಾ 2; ಭೋತೋ ಚ ಪನ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಾ ಜನತಾ ದಿಟ್ಠಾನುಗತಿಂ ಆಪಜ್ಜತೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಮೇತಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏವಮೇತಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ! ಯೇ ತೇ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಕುಲಪುತ್ತಾ ಮಮಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಸದ್ಧಾ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತಾ, ಅಹಂ ತೇಸಂ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮೋ, ಅಹಂ ತೇಸಂ ಬಹುಕಾರೋ, ಅಹಂ ತೇಸಂ ಸಮಾದಪೇತಾ; ಮಮ ಚ ಪನ ಸಾ ಜನತಾ ದಿಟ್ಠಾನುಗತಿಂ ಆಪಜ್ಜತೀ’’ತಿ। ‘‘ದುರಭಿಸಮ್ಭವಾನಿ ಹಿ ಖೋ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ, ದುಕ್ಕರಂ ಪವಿವೇಕಂ, ದುರಭಿರಮಂ ಏಕತ್ತೇ, ಹರನ್ತಿ ಮಞ್ಞೇ ಮನೋ ವನಾನಿ ಸಮಾಧಿಂ ಅಲಭಮಾನಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ’’ತಿ । ‘‘ಏವಮೇತಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏವಮೇತಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ! ದುರಭಿಸಮ್ಭವಾನಿ ಹಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ, ದುಕ್ಕರಂ ಪವಿವೇಕಂ, ದುರಭಿರಮಂ ಏಕತ್ತೇ, ಹರನ್ತಿ ಮಞ್ಞೇ ಮನೋ ವನಾನಿ ಸಮಾಧಿಂ ಅಲಭಮಾನಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ’’ತಿ।
34. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho jāṇussoṇi brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ 3 vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho jāṇussoṇi brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘yeme, bho gotama, kulaputtā bhavantaṃ gotamaṃ uddissa saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā, bhavaṃ tesaṃ gotamo pubbaṅgamo, bhavaṃ tesaṃ gotamo bahukāro, bhavaṃ tesaṃ gotamo samādapetā 4; bhoto ca pana gotamassa sā janatā diṭṭhānugatiṃ āpajjatī’’ti. ‘‘Evametaṃ, brāhmaṇa, evametaṃ, brāhmaṇa! Ye te, brāhmaṇa, kulaputtā mamaṃ uddissa saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā, ahaṃ tesaṃ pubbaṅgamo, ahaṃ tesaṃ bahukāro, ahaṃ tesaṃ samādapetā; mama ca pana sā janatā diṭṭhānugatiṃ āpajjatī’’ti. ‘‘Durabhisambhavāni hi kho, bho gotama, araññavanapatthāni pantāni senāsanāni, dukkaraṃ pavivekaṃ, durabhiramaṃ ekatte, haranti maññe mano vanāni samādhiṃ alabhamānassa bhikkhuno’’ti . ‘‘Evametaṃ, brāhmaṇa, evametaṃ, brāhmaṇa! Durabhisambhavāni hi kho, brāhmaṇa, araññavanapatthāni pantāni senāsanāni, dukkaraṃ pavivekaṃ, durabhiramaṃ ekatte, haranti maññe mano vanāni samādhiṃ alabhamānassa bhikkhuno’’ti.
೩೫. ‘‘ಮಯ್ಹಮ್ಪಿ ಖೋ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪುಬ್ಬೇವ ಸಮ್ಬೋಧಾ ಅನಭಿಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಬೋಧಿಸತ್ತಸ್ಸೇವ ಸತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘ದುರಭಿಸಮ್ಭವಾನಿ ಹಿ ಖೋ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ, ದುಕ್ಕರಂ ಪವಿವೇಕಂ, ದುರಭಿರಮಂ ಏಕತ್ತೇ, ಹರನ್ತಿ ಮಞ್ಞೇ ಮನೋ ವನಾನಿ ಸಮಾಧಿಂ ಅಲಭಮಾನಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ’ತಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ಖೋ ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಅಪರಿಸುದ್ಧಕಾಯಕಮ್ಮನ್ತಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ, ಅಪರಿಸುದ್ಧಕಾಯಕಮ್ಮನ್ತಸನ್ದೋಸಹೇತು ಹವೇ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಕುಸಲಂ ಭಯಭೇರವಂ ಅವ್ಹಾಯನ್ತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ಅಪರಿಸುದ್ಧಕಾಯಕಮ್ಮನ್ತೋ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವಾಮಿ; ಪರಿಸುದ್ಧಕಾಯಕಮ್ಮನ್ತೋಹಮಸ್ಮಿ। ಯೇ ಹಿ ವೋ ಅರಿಯಾ ಪರಿಸುದ್ಧಕಾಯಕಮ್ಮನ್ತಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ ತೇಸಮಹಂ ಅಞ್ಞತರೋ’ತಿ। ಏತಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪರಿಸುದ್ಧಕಾಯಕಮ್ಮತಂ ಅತ್ತನಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲ್ಲೋಮಮಾಪಾದಿಂ ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹಾರಾಯ।
35. ‘‘Mayhampi kho, brāhmaṇa, pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato etadahosi – ‘durabhisambhavāni hi kho araññavanapatthāni pantāni senāsanāni, dukkaraṃ pavivekaṃ, durabhiramaṃ ekatte, haranti maññe mano vanāni samādhiṃ alabhamānassa bhikkhuno’ti. Tassa mayhaṃ brāhmaṇa, etadahosi – ‘ye kho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā aparisuddhakāyakammantā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti, aparisuddhakāyakammantasandosahetu have te bhonto samaṇabrāhmaṇā akusalaṃ bhayabheravaṃ avhāyanti. Na kho panāhaṃ aparisuddhakāyakammanto araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmi; parisuddhakāyakammantohamasmi. Ye hi vo ariyā parisuddhakāyakammantā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti tesamahaṃ aññataro’ti. Etamahaṃ, brāhmaṇa, parisuddhakāyakammataṃ attani sampassamāno bhiyyo pallomamāpādiṃ araññe vihārāya.
೩೬. ‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ಖೋ ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಅಪರಿಸುದ್ಧವಚೀಕಮ್ಮನ್ತಾ…ಪೇ॰… ಅಪರಿಸುದ್ಧಮನೋಕಮ್ಮನ್ತಾ …ಪೇ॰… ಅಪರಿಸುದ್ಧಾಜೀವಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ, ಅಪರಿಸುದ್ಧಾಜೀವಸನ್ದೋಸಹೇತು ಹವೇ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಕುಸಲಂ ಭಯಭೇರವಂ ಅವ್ಹಾಯನ್ತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ಅಪರಿಸುದ್ಧಾಜೀವೋ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವಾಮಿ; ಪರಿಸುದ್ಧಾಜೀವೋಹಮಸ್ಮಿ। ಯೇ ಹಿ ವೋ ಅರಿಯಾ ಪರಿಸುದ್ಧಾಜೀವಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ ತೇಸಮಹಂ ಅಞ್ಞತರೋ’ತಿ। ಏತಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪರಿಸುದ್ಧಾಜೀವತಂ ಅತ್ತನಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲ್ಲೋಮಮಾಪಾದಿಂ ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹಾರಾಯ।
36. ‘‘Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, etadahosi – ‘ye kho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā aparisuddhavacīkammantā…pe… aparisuddhamanokammantā …pe… aparisuddhājīvā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti, aparisuddhājīvasandosahetu have te bhonto samaṇabrāhmaṇā akusalaṃ bhayabheravaṃ avhāyanti. Na kho panāhaṃ aparisuddhājīvo araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmi; parisuddhājīvohamasmi. Ye hi vo ariyā parisuddhājīvā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti tesamahaṃ aññataro’ti. Etamahaṃ, brāhmaṇa, parisuddhājīvataṃ attani sampassamāno bhiyyo pallomamāpādiṃ araññe vihārāya.
೩೭. ‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ಖೋ ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಅಭಿಜ್ಝಾಲೂ ಕಾಮೇಸು ತಿಬ್ಬಸಾರಾಗಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ, ಅಭಿಜ್ಝಾಲುಕಾಮೇಸುತಿಬ್ಬಸಾರಾಗಸನ್ದೋಸಹೇತು ಹವೇ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಕುಸಲಂ ಭಯಭೇರವಂ ಅವ್ಹಾಯನ್ತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ಅಭಿಜ್ಝಾಲು ಕಾಮೇಸು ತಿಬ್ಬಸಾರಾಗೋ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವಾಮಿ; ಅನಭಿಜ್ಝಾಲೂಹಮಸ್ಮಿ। ಯೇ ಹಿ ವೋ ಅರಿಯಾ ಅನಭಿಜ್ಝಾಲೂ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ , ತೇಸಮಹಂ ಅಞ್ಞತರೋ’ತಿ। ಏತಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅನಭಿಜ್ಝಾಲುತಂ ಅತ್ತನಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲ್ಲೋಮಮಾಪಾದಿಂ ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹಾರಾಯ।
37. ‘‘Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, etadahosi – ‘ye kho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā abhijjhālū kāmesu tibbasārāgā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti, abhijjhālukāmesutibbasārāgasandosahetu have te bhonto samaṇabrāhmaṇā akusalaṃ bhayabheravaṃ avhāyanti. Na kho panāhaṃ abhijjhālu kāmesu tibbasārāgo araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmi; anabhijjhālūhamasmi. Ye hi vo ariyā anabhijjhālū araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti , tesamahaṃ aññataro’ti. Etamahaṃ, brāhmaṇa, anabhijjhālutaṃ attani sampassamāno bhiyyo pallomamāpādiṃ araññe vihārāya.
೩೮. ‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ಖೋ ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಬ್ಯಾಪನ್ನಚಿತ್ತಾ ಪದುಟ್ಠಮನಸಙ್ಕಪ್ಪಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ, ಬ್ಯಾಪನ್ನಚಿತ್ತಪದುಟ್ಠಮನಸಙ್ಕಪ್ಪಸನ್ದೋಸಹೇತು ಹವೇ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಕುಸಲಂ ಭಯಭೇರವಂ ಅವ್ಹಾಯನ್ತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ಬ್ಯಾಪನ್ನಚಿತ್ತೋ ಪದುಟ್ಠಮನಸಙ್ಕಪ್ಪೋ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವಾಮಿ; ಮೇತ್ತಚಿತ್ತೋಹಮಸ್ಮಿ। ಯೇ ಹಿ ವೋ ಅರಿಯಾ ಮೇತ್ತಚಿತ್ತಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ ತೇಸಮಹಂ ಅಞ್ಞತರೋ’ತಿ। ಏತಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಮೇತ್ತಚಿತ್ತತಂ ಅತ್ತನಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲ್ಲೋಮಮಾಪಾದಿಂ ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹಾರಾಯ।
38. ‘‘Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, etadahosi – ‘ye kho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā byāpannacittā paduṭṭhamanasaṅkappā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti, byāpannacittapaduṭṭhamanasaṅkappasandosahetu have te bhonto samaṇabrāhmaṇā akusalaṃ bhayabheravaṃ avhāyanti. Na kho panāhaṃ byāpannacitto paduṭṭhamanasaṅkappo araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmi; mettacittohamasmi. Ye hi vo ariyā mettacittā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti tesamahaṃ aññataro’ti. Etamahaṃ, brāhmaṇa, mettacittataṃ attani sampassamāno bhiyyo pallomamāpādiṃ araññe vihārāya.
೩೯. ‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ಖೋ ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಥೀನಮಿದ್ಧಪರಿಯುಟ್ಠಿತಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ, ಥೀನಮಿದ್ಧಪರಿಯುಟ್ಠಾನಸನ್ದೋಸಹೇತು ಹವೇ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಕುಸಲಂ ಭಯಭೇರವಂ ಅವ್ಹಾಯನ್ತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ಥೀನಮಿದ್ಧಪರಿಯುಟ್ಠಿತೋ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವಾಮಿ; ವಿಗತಥೀನಮಿದ್ಧೋಹಮಸ್ಮಿ। ಯೇ ಹಿ ವೋ ಅರಿಯಾ ವಿಗತಥೀನಮಿದ್ಧಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ ತೇಸಮಹಂ ಅಞ್ಞತರೋ’ತಿ। ಏತಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ವಿಗತಥೀನಮಿದ್ಧತಂ ಅತ್ತನಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲ್ಲೋಮಮಾಪಾದಿಂ ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹಾರಾಯ।
39. ‘‘Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, etadahosi – ‘ye kho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā thīnamiddhapariyuṭṭhitā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti, thīnamiddhapariyuṭṭhānasandosahetu have te bhonto samaṇabrāhmaṇā akusalaṃ bhayabheravaṃ avhāyanti. Na kho panāhaṃ thīnamiddhapariyuṭṭhito araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmi; vigatathīnamiddhohamasmi. Ye hi vo ariyā vigatathīnamiddhā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti tesamahaṃ aññataro’ti. Etamahaṃ, brāhmaṇa, vigatathīnamiddhataṃ attani sampassamāno bhiyyo pallomamāpādiṃ araññe vihārāya.
೪೦. ‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ಖೋ ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಉದ್ಧತಾ ಅವೂಪಸನ್ತಚಿತ್ತಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ, ಉದ್ಧತಅವೂಪಸನ್ತಚಿತ್ತಸನ್ದೋಸಹೇತು ಹವೇ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಕುಸಲಂ ಭಯಭೇರವಂ ಅವ್ಹಾಯನ್ತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ಉದ್ಧತೋ ಅವೂಪಸನ್ತಚಿತ್ತೋ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವಾಮಿ; ವೂಪಸನ್ತಚಿತ್ತೋಹಮಸ್ಮಿ। ಯೇ ಹಿ ವೋ ಅರಿಯಾ ವೂಪಸನ್ತಚಿತ್ತಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ, ತೇಸಮಹಂ ಅಞ್ಞತರೋ’ತಿ। ಏತಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ವೂಪಸನ್ತಚಿತ್ತತಂ ಅತ್ತನಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲ್ಲೋಮಮಾಪಾದಿಂ ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹಾರಾಯ।
40. ‘‘Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, etadahosi – ‘ye kho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā uddhatā avūpasantacittā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti, uddhataavūpasantacittasandosahetu have te bhonto samaṇabrāhmaṇā akusalaṃ bhayabheravaṃ avhāyanti. Na kho panāhaṃ uddhato avūpasantacitto araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmi; vūpasantacittohamasmi. Ye hi vo ariyā vūpasantacittā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti, tesamahaṃ aññataro’ti. Etamahaṃ, brāhmaṇa, vūpasantacittataṃ attani sampassamāno bhiyyo pallomamāpādiṃ araññe vihārāya.
೪೧. ‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ಖೋ ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಕಙ್ಖೀ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛೀ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ, ಕಙ್ಖಿವಿಚಿಕಿಚ್ಛಿಸನ್ದೋಸಹೇತು ಹವೇ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಕುಸಲಂ ಭಯಭೇರವಂ ಅವ್ಹಾಯನ್ತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ಕಙ್ಖೀ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛೀ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವಾಮಿ; ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛೋಹಮಸ್ಮಿ। ಯೇ ಹಿ ವೋ ಅರಿಯಾ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ ತೇಸಮಹಂ ಅಞ್ಞತರೋ’ತಿ। ಏತಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛತಂ ಅತ್ತನಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲ್ಲೋಮಮಾಪಾದಿಂ ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹಾರಾಯ।
41. ‘‘Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, etadahosi – ‘ye kho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā kaṅkhī vicikicchī araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti, kaṅkhivicikicchisandosahetu have te bhonto samaṇabrāhmaṇā akusalaṃ bhayabheravaṃ avhāyanti. Na kho panāhaṃ kaṅkhī vicikicchī araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmi; tiṇṇavicikicchohamasmi. Ye hi vo ariyā tiṇṇavicikicchā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti tesamahaṃ aññataro’ti. Etamahaṃ, brāhmaṇa, tiṇṇavicikicchataṃ attani sampassamāno bhiyyo pallomamāpādiṃ araññe vihārāya.
೪೨. ‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ಖೋ ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಅತ್ತುಕ್ಕಂಸಕಾ ಪರವಮ್ಭೀ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ, ಅತ್ತುಕ್ಕಂಸನಪರವಮ್ಭನಸನ್ದೋಸಹೇತು ಹವೇ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಕುಸಲಂ ಭಯಭೇರವಂ ಅವ್ಹಾಯನ್ತಿ । ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ಅತ್ತುಕ್ಕಂಸಕೋ ಪರವಮ್ಭೀ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವಾಮಿ ; ಅನತ್ತುಕ್ಕಂಸಕೋ ಅಪರವಮ್ಭೀಹಮಸ್ಮಿ। ಯೇ ಹಿ ವೋ ಅರಿಯಾ ಅನತ್ತುಕ್ಕಂಸಕಾ ಅಪರವಮ್ಭೀ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ ತೇಸಮಹಂ ಅಞ್ಞತರೋ’ತಿ। ಏತಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅನತ್ತುಕ್ಕಂಸಕತಂ ಅಪರವಮ್ಭಿತಂ ಅತ್ತನಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲ್ಲೋಮಮಾಪಾದಿಂ ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹಾರಾಯ।
42. ‘‘Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, etadahosi – ‘ye kho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā attukkaṃsakā paravambhī araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti, attukkaṃsanaparavambhanasandosahetu have te bhonto samaṇabrāhmaṇā akusalaṃ bhayabheravaṃ avhāyanti . Na kho panāhaṃ attukkaṃsako paravambhī araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmi ; anattukkaṃsako aparavambhīhamasmi. Ye hi vo ariyā anattukkaṃsakā aparavambhī araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti tesamahaṃ aññataro’ti. Etamahaṃ, brāhmaṇa, anattukkaṃsakataṃ aparavambhitaṃ attani sampassamāno bhiyyo pallomamāpādiṃ araññe vihārāya.
೪೩. ‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ಖೋ ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಛಮ್ಭೀ ಭೀರುಕಜಾತಿಕಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ, ಛಮ್ಭಿಭೀರುಕಜಾತಿಕಸನ್ದೋಸಹೇತು ಹವೇ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಕುಸಲಂ ಭಯಭೇರವಂ ಅವ್ಹಾಯನ್ತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ಛಮ್ಭೀ ಭೀರುಕಜಾತಿಕೋ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವಾಮಿ; ವಿಗತಲೋಮಹಂಸೋಹಮಸ್ಮಿ। ಯೇ ಹಿ ವೋ ಅರಿಯಾ ವಿಗತಲೋಮಹಂಸಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ ತೇಸಮಹಂ ಅಞ್ಞತರೋ’ತಿ। ಏತಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ವಿಗತಲೋಮಹಂಸತಂ ಅತ್ತನಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲ್ಲೋಮಮಾಪಾದಿಂ ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹಾರಾಯ।
43. ‘‘Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, etadahosi – ‘ye kho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā chambhī bhīrukajātikā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti, chambhibhīrukajātikasandosahetu have te bhonto samaṇabrāhmaṇā akusalaṃ bhayabheravaṃ avhāyanti. Na kho panāhaṃ chambhī bhīrukajātiko araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmi; vigatalomahaṃsohamasmi. Ye hi vo ariyā vigatalomahaṃsā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti tesamahaṃ aññataro’ti. Etamahaṃ, brāhmaṇa, vigatalomahaṃsataṃ attani sampassamāno bhiyyo pallomamāpādiṃ araññe vihārāya.
೪೪. ‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ಖೋ ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಲಾಭಸಕ್ಕಾರಸಿಲೋಕಂ ನಿಕಾಮಯಮಾನಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ, ಲಾಭಸಕ್ಕಾರಸಿಲೋಕನಿಕಾಮನ 5 ಸನ್ದೋಸಹೇತು ಹವೇ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಕುಸಲಂ ಭಯಭೇರವಂ ಅವ್ಹಾಯನ್ತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ಲಾಭಸಕ್ಕಾರಸಿಲೋಕಂ ನಿಕಾಮಯಮಾನೋ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವಾಮಿ; ಅಪ್ಪಿಚ್ಛೋಹಮಸ್ಮಿ। ಯೇ ಹಿ ವೋ ಅರಿಯಾ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ ತೇಸಮಹಂ ಅಞ್ಞತರೋ’ತಿ। ಏತಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅಪ್ಪಿಚ್ಛತಂ ಅತ್ತನಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲ್ಲೋಮಮಾಪಾದಿಂ ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹಾರಾಯ।
44. ‘‘Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, etadahosi – ‘ye kho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā lābhasakkārasilokaṃ nikāmayamānā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti, lābhasakkārasilokanikāmana 6 sandosahetu have te bhonto samaṇabrāhmaṇā akusalaṃ bhayabheravaṃ avhāyanti. Na kho panāhaṃ lābhasakkārasilokaṃ nikāmayamāno araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmi; appicchohamasmi. Ye hi vo ariyā appicchā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti tesamahaṃ aññataro’ti. Etamahaṃ, brāhmaṇa, appicchataṃ attani sampassamāno bhiyyo pallomamāpādiṃ araññe vihārāya.
೪೫. ‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ಖೋ ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಕುಸೀತಾ ಹೀನವೀರಿಯಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ , ಕುಸೀತಹೀನವೀರಿಯಸನ್ದೋಸಹೇತು ಹವೇ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಕುಸಲಂ ಭಯಭೇರವಂ ಅವ್ಹಾಯನ್ತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ಕುಸೀತೋ ಹೀನವೀರಿಯೋ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವಾಮಿ; ಆರದ್ಧವೀರಿಯೋಹಮಸ್ಮಿ। ಯೇ ಹಿ ವೋ ಅರಿಯಾ ಆರದ್ಧವೀರಿಯಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ ತೇಸಮಹಂ ಅಞ್ಞತರೋ’ತಿ। ಏತಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಆರದ್ಧವೀರಿಯತಂ ಅತ್ತನಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲ್ಲೋಮಮಾಪಾದಿಂ ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹಾರಾಯ।
45. ‘‘Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, etadahosi – ‘ye kho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā kusītā hīnavīriyā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti , kusītahīnavīriyasandosahetu have te bhonto samaṇabrāhmaṇā akusalaṃ bhayabheravaṃ avhāyanti. Na kho panāhaṃ kusīto hīnavīriyo araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmi; āraddhavīriyohamasmi. Ye hi vo ariyā āraddhavīriyā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti tesamahaṃ aññataro’ti. Etamahaṃ, brāhmaṇa, āraddhavīriyataṃ attani sampassamāno bhiyyo pallomamāpādiṃ araññe vihārāya.
೪೬. ‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ಖೋ ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಮುಟ್ಠಸ್ಸತೀ ಅಸಮ್ಪಜಾನಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ, ಮುಟ್ಠಸ್ಸತಿಅಸಮ್ಪಜಾನಸನ್ದೋಸಹೇತು ಹವೇ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಕುಸಲಂ ಭಯಭೇರವಂ ಅವ್ಹಾಯನ್ತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ಮುಟ್ಠಸ್ಸತಿ ಅಸಮ್ಪಜಾನೋ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವಾಮಿ; ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿಹಮಸ್ಮಿ। ಯೇ ಹಿ ವೋ ಅರಿಯಾ ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತೀ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ ತೇಸಮಹಂ ಅಞ್ಞತರೋ’ತಿ। ಏತಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿತಂ ಅತ್ತನಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲ್ಲೋಮಮಾಪಾದಿಂ ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹಾರಾಯ।
46. ‘‘Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, etadahosi – ‘ye kho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā muṭṭhassatī asampajānā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti, muṭṭhassatiasampajānasandosahetu have te bhonto samaṇabrāhmaṇā akusalaṃ bhayabheravaṃ avhāyanti. Na kho panāhaṃ muṭṭhassati asampajāno araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmi; upaṭṭhitassatihamasmi. Ye hi vo ariyā upaṭṭhitassatī araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti tesamahaṃ aññataro’ti. Etamahaṃ, brāhmaṇa, upaṭṭhitassatitaṃ attani sampassamāno bhiyyo pallomamāpādiṃ araññe vihārāya.
೪೭. ‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ಖೋ ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಅಸಮಾಹಿತಾ ವಿಬ್ಭನ್ತಚಿತ್ತಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ, ಅಸಮಾಹಿತವಿಬ್ಭನ್ತಚಿತ್ತಸನ್ದೋಸಹೇತು ಹವೇ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಕುಸಲಂ ಭಯಭೇರವಂ ಅವ್ಹಾಯನ್ತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ಅಸಮಾಹಿತೋ ವಿಬ್ಭನ್ತಚಿತ್ತೋ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವಾಮಿ; ಸಮಾಧಿಸಮ್ಪನ್ನೋಹಮಸ್ಮಿ। ಯೇ ಹಿ ವೋ ಅರಿಯಾ ಸಮಾಧಿಸಮ್ಪನ್ನಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ ತೇಸಮಹಂ ಅಞ್ಞತರೋ’ತಿ। ಏತಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಸಮಾಧಿಸಮ್ಪದಂ ಅತ್ತನಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲ್ಲೋಮಮಾಪಾದಿಂ ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹಾರಾಯ।
47. ‘‘Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, etadahosi – ‘ye kho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā asamāhitā vibbhantacittā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti, asamāhitavibbhantacittasandosahetu have te bhonto samaṇabrāhmaṇā akusalaṃ bhayabheravaṃ avhāyanti. Na kho panāhaṃ asamāhito vibbhantacitto araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmi; samādhisampannohamasmi. Ye hi vo ariyā samādhisampannā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti tesamahaṃ aññataro’ti. Etamahaṃ, brāhmaṇa, samādhisampadaṃ attani sampassamāno bhiyyo pallomamāpādiṃ araññe vihārāya.
೪೮. ‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ಖೋ ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ದುಪ್ಪಞ್ಞಾ ಏಳಮೂಗಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ, ದುಪ್ಪಞ್ಞಏಳಮೂಗಸನ್ದೋಸಹೇತು ಹವೇ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಕುಸಲಂ ಭಯಭೇರವಂ ಅವ್ಹಾಯನ್ತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ ದುಪ್ಪಞ್ಞೋ ಏಳಮೂಗೋ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವಾಮಿ; ಪಞ್ಞಾಸಮ್ಪನ್ನೋಹಮಸ್ಮಿ। ಯೇ ಹಿ ವೋ ಅರಿಯಾ ಪಞ್ಞಾಸಮ್ಪನ್ನಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವನ್ತಿ ತೇಸಮಹಂ ಅಞ್ಞತರೋ’ತಿ। ಏತಮಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪಞ್ಞಾಸಮ್ಪದಂ ಅತ್ತನಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲ್ಲೋಮಮಾಪಾದಿಂ ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹಾರಾಯ।
48. ‘‘Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, etadahosi – ‘ye kho keci samaṇā vā brāhmaṇā vā duppaññā eḷamūgā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti, duppaññaeḷamūgasandosahetu have te bhonto samaṇabrāhmaṇā akusalaṃ bhayabheravaṃ avhāyanti. Na kho panāhaṃ duppañño eḷamūgo araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmi; paññāsampannohamasmi. Ye hi vo ariyā paññāsampannā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti tesamahaṃ aññataro’ti. Etamahaṃ, brāhmaṇa, paññāsampadaṃ attani sampassamāno bhiyyo pallomamāpādiṃ araññe vihārāya.
ಸೋಳಸಪರಿಯಾಯಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ।
Soḷasapariyāyaṃ niṭṭhitaṃ.
೪೯. ‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯಂನೂನಾಹಂ ಯಾ ತಾ ರತ್ತಿಯೋ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಲಕ್ಖಿತಾ – ಚಾತುದ್ದಸೀ ಪಞ್ಚದಸೀ ಅಟ್ಠಮೀ ಚ ಪಕ್ಖಸ್ಸ – ತಥಾರೂಪಾಸು ರತ್ತೀಸು ಯಾನಿ ತಾನಿ ಆರಾಮಚೇತಿಯಾನಿ ವನಚೇತಿಯಾನಿ ರುಕ್ಖಚೇತಿಯಾನಿ ಭಿಂಸನಕಾನಿ ಸಲೋಮಹಂಸಾನಿ ತಥಾರೂಪೇಸು ಸೇನಾಸನೇಸು ವಿಹರೇಯ್ಯಂ ಅಪ್ಪೇವ ನಾಮಾಹಂ ಭಯಭೇರವಂ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ’ನ್ತಿ। ಸೋ ಖೋ ಅಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅಪರೇನ ಸಮಯೇನ ಯಾ ತಾ ರತ್ತಿಯೋ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಲಕ್ಖಿತಾ – ಚಾತುದ್ದಸೀ ಪಞ್ಚದಸೀ ಅಟ್ಠಮೀ ಚ ಪಕ್ಖಸ್ಸ – ತಥಾರೂಪಾಸು ರತ್ತೀಸು ಯಾನಿ ತಾನಿ ಆರಾಮಚೇತಿಯಾನಿ ವನಚೇತಿಯಾನಿ ರುಕ್ಖಚೇತಿಯಾನಿ ಭಿಂಸನಕಾನಿ ಸಲೋಮಹಂಸಾನಿ ತಥಾರೂಪೇಸು ಸೇನಾಸನೇಸು ವಿಹರಾಮಿ। ತತ್ಥ ಚ ಮೇ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ವಿಹರತೋ ಮಗೋ ವಾ ಆಗಚ್ಛತಿ, ಮೋರೋ ವಾ ಕಟ್ಠಂ ಪಾತೇತಿ, ವಾತೋ ವಾ ಪಣ್ಣಕಸಟಂ 7 ಏರೇತಿ; ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಏತದಹೋಸಿ 8 – ‘ಏತಂ ನೂನ ತಂ ಭಯಭೇರವಂ ಆಗಚ್ಛತೀ’ತಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಕಿಂ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಅಞ್ಞದತ್ಥು ಭಯಪಟಿಕಙ್ಖೀ 9 ವಿಹರಾಮಿ? ಯಂನೂನಾಹಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಯಥಾಭೂತಸ್ಸ 10 ಮೇ ತಂ ಭಯಭೇರವಂ ಆಗಚ್ಛತಿ, ತಥಾಭೂತಂ ತಥಾಭೂತೋವ 11 ತಂ ಭಯಭೇರವಂ ಪಟಿವಿನೇಯ್ಯ’ನ್ತಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಚಙ್ಕಮನ್ತಸ್ಸ ತಂ ಭಯಭೇರವಂ ಆಗಚ್ಛತಿ। ಸೋ ಖೋ ಅಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ನೇವ ತಾವ ತಿಟ್ಠಾಮಿ ನ ನಿಸೀದಾಮಿ ನ ನಿಪಜ್ಜಾಮಿ, ಯಾವ ಚಙ್ಕಮನ್ತೋವ ತಂ ಭಯಭೇರವಂ ಪಟಿವಿನೇಮಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಠಿತಸ್ಸ ತಂ ಭಯಭೇರವಂ ಆಗಚ್ಛತಿ। ಸೋ ಖೋ ಅಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ನೇವ ತಾವ ಚಙ್ಕಮಾಮಿ ನ ನಿಸೀದಾಮಿ ನ ನಿಪಜ್ಜಾಮಿ। ಯಾವ ಠಿತೋವ ತಂ ಭಯಭೇರವಂ ಪಟಿವಿನೇಮಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ತಂ ಭಯಭೇರವಂ ಆಗಚ್ಛತಿ। ಸೋ ಖೋ ಅಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ನೇವ ತಾವ ನಿಪಜ್ಜಾಮಿ ನ ತಿಟ್ಠಾಮಿ ನ ಚಙ್ಕಮಾಮಿ, ಯಾವ ನಿಸಿನ್ನೋವ ತಂ ಭಯಭೇರವಂ ಪಟಿವಿನೇಮಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ನಿಪನ್ನಸ್ಸ ತಂ ಭಯಭೇರವಂ ಆಗಚ್ಛತಿ। ಸೋ ಖೋ ಅಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ನೇವ ತಾವ ನಿಸೀದಾಮಿ ನ ತಿಟ್ಠಾಮಿ ನ ಚಙ್ಕಮಾಮಿ, ಯಾವ ನಿಪನ್ನೋವ ತಂ ಭಯಭೇರವಂ ಪಟಿವಿನೇಮಿ।
49. ‘‘Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, etadahosi – ‘yaṃnūnāhaṃ yā tā rattiyo abhiññātā abhilakkhitā – cātuddasī pañcadasī aṭṭhamī ca pakkhassa – tathārūpāsu rattīsu yāni tāni ārāmacetiyāni vanacetiyāni rukkhacetiyāni bhiṃsanakāni salomahaṃsāni tathārūpesu senāsanesu vihareyyaṃ appeva nāmāhaṃ bhayabheravaṃ passeyya’nti. So kho ahaṃ, brāhmaṇa, aparena samayena yā tā rattiyo abhiññātā abhilakkhitā – cātuddasī pañcadasī aṭṭhamī ca pakkhassa – tathārūpāsu rattīsu yāni tāni ārāmacetiyāni vanacetiyāni rukkhacetiyāni bhiṃsanakāni salomahaṃsāni tathārūpesu senāsanesu viharāmi. Tattha ca me, brāhmaṇa, viharato mago vā āgacchati, moro vā kaṭṭhaṃ pāteti, vāto vā paṇṇakasaṭaṃ 12 ereti; tassa mayhaṃ brāhmaṇa etadahosi 13 – ‘etaṃ nūna taṃ bhayabheravaṃ āgacchatī’ti. Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, etadahosi – ‘kiṃ nu kho ahaṃ aññadatthu bhayapaṭikaṅkhī 14 viharāmi? Yaṃnūnāhaṃ yathābhūtaṃ yathābhūtassa 15 me taṃ bhayabheravaṃ āgacchati, tathābhūtaṃ tathābhūtova 16 taṃ bhayabheravaṃ paṭivineyya’nti. Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, caṅkamantassa taṃ bhayabheravaṃ āgacchati. So kho ahaṃ, brāhmaṇa, neva tāva tiṭṭhāmi na nisīdāmi na nipajjāmi, yāva caṅkamantova taṃ bhayabheravaṃ paṭivinemi. Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, ṭhitassa taṃ bhayabheravaṃ āgacchati. So kho ahaṃ, brāhmaṇa, neva tāva caṅkamāmi na nisīdāmi na nipajjāmi. Yāva ṭhitova taṃ bhayabheravaṃ paṭivinemi. Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, nisinnassa taṃ bhayabheravaṃ āgacchati. So kho ahaṃ, brāhmaṇa, neva tāva nipajjāmi na tiṭṭhāmi na caṅkamāmi, yāva nisinnova taṃ bhayabheravaṃ paṭivinemi. Tassa mayhaṃ, brāhmaṇa, nipannassa taṃ bhayabheravaṃ āgacchati. So kho ahaṃ, brāhmaṇa, neva tāva nisīdāmi na tiṭṭhāmi na caṅkamāmi, yāva nipannova taṃ bhayabheravaṃ paṭivinemi.
೫೦. ‘‘ಸನ್ತಿ ಖೋ ಪನ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ರತ್ತಿಂಯೇವ ಸಮಾನಂ ದಿವಾತಿ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ, ದಿವಾಯೇವ ಸಮಾನಂ ರತ್ತೀತಿ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ। ಇದಮಹಂ ತೇಸಂ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಸಮ್ಮೋಹವಿಹಾರಸ್ಮಿಂ ವದಾಮಿ। ಅಹಂ ಖೋ ಪನ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ರತ್ತಿಂಯೇವ ಸಮಾನಂ ರತ್ತೀತಿ ಸಞ್ಜಾನಾಮಿ, ದಿವಾಯೇವ ಸಮಾನಂ ದಿವಾತಿ ಸಞ್ಜಾನಾಮಿ। ಯಂ ಖೋ ತಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ – ‘ಅಸಮ್ಮೋಹಧಮ್ಮೋ ಸತ್ತೋ ಲೋಕೇ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ಬಹುಜನಹಿತಾಯ ಬಹುಜನಸುಖಾಯ ಲೋಕಾನುಕಮ್ಪಾಯ ಅತ್ಥಾಯ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನ’ನ್ತಿ, ಮಮೇವ ತಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ – ‘ಅಸಮ್ಮೋಹಧಮ್ಮೋ ಸತ್ತೋ ಲೋಕೇ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ಬಹುಜನಹಿತಾಯ ಬಹುಜನಸುಖಾಯ ಲೋಕಾನುಕಮ್ಪಾಯ ಅತ್ಥಾಯ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನ’ನ್ತಿ।
50. ‘‘Santi kho pana, brāhmaṇa, eke samaṇabrāhmaṇā rattiṃyeva samānaṃ divāti sañjānanti, divāyeva samānaṃ rattīti sañjānanti. Idamahaṃ tesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ sammohavihārasmiṃ vadāmi. Ahaṃ kho pana, brāhmaṇa, rattiṃyeva samānaṃ rattīti sañjānāmi, divāyeva samānaṃ divāti sañjānāmi. Yaṃ kho taṃ, brāhmaṇa, sammā vadamāno vadeyya – ‘asammohadhammo satto loke uppanno bahujanahitāya bahujanasukhāya lokānukampāya atthāya hitāya sukhāya devamanussāna’nti, mameva taṃ sammā vadamāno vadeyya – ‘asammohadhammo satto loke uppanno bahujanahitāya bahujanasukhāya lokānukampāya atthāya hitāya sukhāya devamanussāna’nti.
೫೧. ‘‘ಆರದ್ಧಂ ಖೋ ಪನ ಮೇ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ವೀರಿಯಂ ಅಹೋಸಿ ಅಸಲ್ಲೀನಂ, ಉಪಟ್ಠಿತಾ ಸತಿ ಅಸಮ್ಮುಟ್ಠಾ 17, ಪಸ್ಸದ್ಧೋ ಕಾಯೋ ಅಸಾರದ್ಧೋ, ಸಮಾಹಿತಂ ಚಿತ್ತಂ ಏಕಗ್ಗಂ। ಸೋ ಖೋ ಅಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ವಿವಿಚ್ಚೇವ ಕಾಮೇಹಿ ವಿವಿಚ್ಚ ಅಕುಸಲೇಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸವಿತಕ್ಕಂ ಸವಿಚಾರಂ ವಿವೇಕಜಂ ಪೀತಿಸುಖಂ ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹಾಸಿಂ। ವಿತಕ್ಕವಿಚಾರಾನಂ ವೂಪಸಮಾ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಸಮ್ಪಸಾದನಂ ಚೇತಸೋ ಏಕೋದಿಭಾವಂ ಅವಿತಕ್ಕಂ ಅವಿಚಾರಂ ಸಮಾಧಿಜಂ ಪೀತಿಸುಖಂ ದುತಿಯಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹಾಸಿಂ। ಪೀತಿಯಾ ಚ ವಿರಾಗಾ ಉಪೇಕ್ಖಕೋ ಚ ವಿಹಾಸಿಂ, ಸತೋ ಚ ಸಮ್ಪಜಾನೋ ಸುಖಞ್ಚ ಕಾಯೇನ ಪಟಿಸಂವೇದೇಸಿಂ; ಯಂ ತಂ ಅರಿಯಾ ಆಚಿಕ್ಖನ್ತಿ – ‘ಉಪೇಕ್ಖಕೋ ಸತಿಮಾ ಸುಖವಿಹಾರೀ’ತಿ ತತಿಯಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹಾಸಿಂ। ಸುಖಸ್ಸ ಚ ಪಹಾನಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಚ ಪಹಾನಾ ಪುಬ್ಬೇವ ಸೋಮನಸ್ಸದೋಮನಸ್ಸಾನಂ ಅತ್ಥಙ್ಗಮಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ಉಪೇಕ್ಖಾಸತಿಪಾರಿಸುದ್ಧಿಂ ಚತುತ್ಥಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹಾಸಿಂ।
51. ‘‘Āraddhaṃ kho pana me, brāhmaṇa, vīriyaṃ ahosi asallīnaṃ, upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā 18, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ. So kho ahaṃ, brāhmaṇa, vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsiṃ. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsiṃ. Pītiyā ca virāgā upekkhako ca vihāsiṃ, sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedesiṃ; yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsiṃ. Sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsiṃ.
೫೨. ‘‘ಸೋ ಏವಂ ಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ಪರಿಸುದ್ಧೇ ಪರಿಯೋದಾತೇ ಅನಙ್ಗಣೇ ವಿಗತೂಪಕ್ಕಿಲೇಸೇ ಮುದುಭೂತೇ ಕಮ್ಮನಿಯೇ ಠಿತೇ ಆನೇಞ್ಜಪ್ಪತ್ತೇ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಾನುಸ್ಸತಿಞಾಣಾಯ ಚಿತ್ತಂ ಅಭಿನಿನ್ನಾಮೇಸಿಂ। ಸೋ ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರಾಮಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಏಕಮ್ಪಿ ಜಾತಿಂ ದ್ವೇಪಿ ಜಾತಿಯೋ ತಿಸ್ಸೋಪಿ ಜಾತಿಯೋ ಚತಸ್ಸೋಪಿ ಜಾತಿಯೋ ಪಞ್ಚಪಿ ಜಾತಿಯೋ ದಸಪಿ ಜಾತಿಯೋ ವೀಸಮ್ಪಿ ಜಾತಿಯೋ ತಿಂಸಮ್ಪಿ ಜಾತಿಯೋ ಚತ್ತಾಲೀಸಮ್ಪಿ ಜಾತಿಯೋ ಪಞ್ಞಾಸಮ್ಪಿ ಜಾತಿಯೋ ಜಾತಿಸತಮ್ಪಿ ಜಾತಿಸಹಸ್ಸಮ್ಪಿ ಜಾತಿಸತಸಹಸ್ಸಮ್ಪಿ ಅನೇಕೇಪಿ ಸಂವಟ್ಟಕಪ್ಪೇ ಅನೇಕೇಪಿ ವಿವಟ್ಟಕಪ್ಪೇ ಅನೇಕೇಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಕಪ್ಪೇ – ‘ಅಮುತ್ರಾಸಿಂ ಏವಂನಾಮೋ ಏವಂಗೋತ್ತೋ ಏವಂವಣ್ಣೋ ಏವಮಾಹಾರೋ ಏವಂಸುಖದುಕ್ಖಪ್ಪಟಿಸಂವೇದೀ ಏವಮಾಯುಪರಿಯನ್ತೋ, ಸೋ ತತೋ ಚುತೋ ಅಮುತ್ರ ಉದಪಾದಿಂ; ತತ್ರಾಪಾಸಿಂ ಏವಂನಾಮೋ ಏವಂಗೋತ್ತೋ ಏವಂವಣ್ಣೋ ಏವಮಾಹಾರೋ ಏವಂಸುಖದುಕ್ಖಪ್ಪಟಿಸಂವೇದೀ ಏವಮಾಯುಪರಿಯನ್ತೋ, ಸೋ ತತೋ ಚುತೋ ಇಧೂಪಪನ್ನೋ’ತಿ। ಇತಿ ಸಾಕಾರಂ ಸಉದ್ದೇಸಂ ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರಾಮಿ। ಅಯಂ ಖೋ ಮೇ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ರತ್ತಿಯಾ ಪಠಮೇ ಯಾಮೇ ಪಠಮಾ ವಿಜ್ಜಾ ಅಧಿಗತಾ, ಅವಿಜ್ಜಾ ವಿಹತಾ ವಿಜ್ಜಾ ಉಪ್ಪನ್ನಾ, ತಮೋ ವಿಹತೋ ಆಲೋಕೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ಯಥಾ ತಂ ಅಪ್ಪಮತ್ತಸ್ಸ ಆತಾಪಿನೋ ಪಹಿತತ್ತಸ್ಸ ವಿಹರತೋ।
52. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte pubbenivāsānussatiñāṇāya cittaṃ abhininnāmesiṃ. So anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi anekepi saṃvaṭṭakappe anekepi vivaṭṭakappe anekepi saṃvaṭṭavivaṭṭakappe – ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi. Ayaṃ kho me, brāhmaṇa, rattiyā paṭhame yāme paṭhamā vijjā adhigatā, avijjā vihatā vijjā uppannā, tamo vihato āloko uppanno, yathā taṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato.
೫೩. ‘‘ಸೋ ಏವಂ ಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ಪರಿಸುದ್ಧೇ ಪರಿಯೋದಾತೇ ಅನಙ್ಗಣೇ ವಿಗತೂಪಕ್ಕಿಲೇಸೇ ಮುದುಭೂತೇ ಕಮ್ಮನಿಯೇ ಠಿತೇ ಆನೇಞ್ಜಪ್ಪತ್ತೇ ಸತ್ತಾನಂ ಚುತೂಪಪಾತಞಾಣಾಯ ಚಿತ್ತಂ ಅಭಿನಿನ್ನಾಮೇಸಿಂ। ಸೋ ದಿಬ್ಬೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ವಿಸುದ್ಧೇನ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಮಾನುಸಕೇನ ಸತ್ತೇ ಪಸ್ಸಾಮಿ ಚವಮಾನೇ ಉಪಪಜ್ಜಮಾನೇ ಹೀನೇ ಪಣೀತೇ ಸುವಣ್ಣೇ ದುಬ್ಬಣ್ಣೇ ಸುಗತೇ ದುಗ್ಗತೇ ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗೇ ಸತ್ತೇ ಪಜಾನಾಮಿ – ‘ಇಮೇ ವತ ಭೋನ್ತೋ ಸತ್ತಾ ಕಾಯದುಚ್ಚರಿತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ ವಚೀದುಚ್ಚರಿತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ ಮನೋದುಚ್ಚರಿತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ ಅರಿಯಾನಂ ಉಪವಾದಕಾ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕಾ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕಮ್ಮಸಮಾದಾನಾ; ತೇ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪನ್ನಾ। ಇಮೇ ವಾ ಪನ ಭೋನ್ತೋ ಸತ್ತಾ ಕಾಯಸುಚರಿತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ ವಚೀಸುಚರಿತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ ಮನೋಸುಚರಿತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ ಅರಿಯಾನಂ ಅನುಪವಾದಕಾ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಕಾ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಕಮ್ಮಸಮಾದಾನಾ; ತೇ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪನ್ನಾ’ತಿ। ಇತಿ ದಿಬ್ಬೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ವಿಸುದ್ಧೇನ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಮಾನುಸಕೇನ ಸತ್ತೇ ಪಸ್ಸಾಮಿ ಚವಮಾನೇ ಉಪಪಜ್ಜಮಾನೇ ಹೀನೇ ಪಣೀತೇ ಸುವಣ್ಣೇ ದುಬ್ಬಣ್ಣೇ ಸುಗತೇ ದುಗ್ಗತೇ ಯಥಾಕಮ್ಮೂಪಗೇ ಸತ್ತೇ ಪಜಾನಾಮಿ। ಅಯಂ ಖೋ ಮೇ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ರತ್ತಿಯಾ ಮಜ್ಝಿಮೇ ಯಾಮೇ ದುತಿಯಾ ವಿಜ್ಜಾ ಅಧಿಗತಾ, ಅವಿಜ್ಜಾ ವಿಹತಾ ವಿಜ್ಜಾ ಉಪ್ಪನ್ನಾ, ತಮೋ ವಿಹತೋ ಆಲೋಕೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ಯಥಾ ತಂ ಅಪ್ಪಮತ್ತಸ್ಸ ಆತಾಪಿನೋ ಪಹಿತತ್ತಸ್ಸ ವಿಹರತೋ।
53. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte sattānaṃ cutūpapātañāṇāya cittaṃ abhininnāmesiṃ. So dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passāmi cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathākammūpage satte pajānāmi – ‘ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacīduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā ariyānaṃ upavādakā micchādiṭṭhikā micchādiṭṭhikammasamādānā; te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacīsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā ariyānaṃ anupavādakā sammādiṭṭhikā sammādiṭṭhikammasamādānā; te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’ti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passāmi cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathākammūpage satte pajānāmi. Ayaṃ kho me, brāhmaṇa, rattiyā majjhime yāme dutiyā vijjā adhigatā, avijjā vihatā vijjā uppannā, tamo vihato āloko uppanno, yathā taṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato.
೫೪. ‘‘ಸೋ ಏವಂ ಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ಪರಿಸುದ್ಧೇ ಪರಿಯೋದಾತೇ ಅನಙ್ಗಣೇ ವಿಗತೂಪಕ್ಕಿಲೇಸೇ ಮುದುಭೂತೇ ಕಮ್ಮನಿಯೇ ಠಿತೇ ಆನೇಞ್ಜಪ್ಪತ್ತೇ ಆಸವಾನಂ ಖಯಞಾಣಾಯ ಚಿತ್ತಂ ಅಭಿನಿನ್ನಾಮೇಸಿಂ। ಸೋ ‘ಇದಂ ದುಕ್ಖ’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಬ್ಭಞ್ಞಾಸಿಂ, ‘ಅಯಂ ದುಕ್ಖಸಮುದಯೋ’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಬ್ಭಞ್ಞಾಸಿಂ, ‘ಅಯಂ ದುಕ್ಖನಿರೋಧೋ’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಬ್ಭಞ್ಞಾಸಿಂ, ‘ಅಯಂ ದುಕ್ಖನಿರೋಧಗಾಮಿನೀ ಪಟಿಪದಾ’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಬ್ಭಞ್ಞಾಸಿಂ। ‘ಇಮೇ ಆಸವಾ’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಬ್ಭಞ್ಞಾಸಿಂ, ‘ಅಯಂ ಆಸವಸಮುದಯೋ’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಬ್ಭಞ್ಞಾಸಿಂ, ‘ಅಯಂ ಆಸವನಿರೋಧೋ’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಬ್ಭಞ್ಞಾಸಿಂ, ‘ಅಯಂ ಆಸವನಿರೋಧಗಾಮಿನೀ ಪಟಿಪದಾ’ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಬ್ಭಞ್ಞಾಸಿಂ। ತಸ್ಸ ಮೇ ಏವಂ ಜಾನತೋ ಏವಂ ಪಸ್ಸತೋ ಕಾಮಾಸವಾಪಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚಿತ್ಥ, ಭವಾಸವಾಪಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚಿತ್ಥ, ಅವಿಜ್ಜಾಸವಾಪಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚಿತ್ಥ। ವಿಮುತ್ತಸ್ಮಿಂ ವಿಮುತ್ತಮಿತಿ ಞಾಣಂ ಅಹೋಸಿ। ‘ಖೀಣಾ ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾ’ತಿ ಅಬ್ಭಞ್ಞಾಸಿಂ। ಅಯಂ ಖೋ ಮೇ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಛಿಮೇ ಯಾಮೇ ತತಿಯಾ ವಿಜ್ಜಾ ಅಧಿಗತಾ, ಅವಿಜ್ಜಾ ವಿಹತಾ ವಿಜ್ಜಾ ಉಪ್ಪನ್ನಾ, ತಮೋ ವಿಹತೋ ಆಲೋಕೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ಯಥಾ ತಂ ಅಪ್ಪಮತ್ತಸ್ಸ ಆತಾಪಿನೋ ಪಹಿತತ್ತಸ್ಸ ವಿಹರತೋ।
54. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhininnāmesiṃ. So ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ. ‘Ime āsavā’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ āsavasamudayo’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ āsavanirodho’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ. Tassa me evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccittha, bhavāsavāpi cittaṃ vimuccittha, avijjāsavāpi cittaṃ vimuccittha. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ ahosi. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti abbhaññāsiṃ. Ayaṃ kho me, brāhmaṇa, rattiyā pacchime yāme tatiyā vijjā adhigatā, avijjā vihatā vijjā uppannā, tamo vihato āloko uppanno, yathā taṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato.
೫೫. ‘‘ಸಿಯಾ ಖೋ ಪನ ತೇ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏವಮಸ್ಸ – ‘ಅಜ್ಜಾಪಿ ನೂನ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಅವೀತರಾಗೋ ಅವೀತದೋಸೋ ಅವೀತಮೋಹೋ, ತಸ್ಮಾ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವತೀ’ತಿ। ನ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏವಂ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ದ್ವೇ ಖೋ ಅಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅತ್ಥವಸೇ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ ಅರಞ್ಞವನಪತ್ಥಾನಿ ಪನ್ತಾನಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪಟಿಸೇವಾಮಿ – ಅತ್ತನೋ ಚ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಸುಖವಿಹಾರಂ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನೋ, ಪಚ್ಛಿಮಞ್ಚ ಜನತಂ ಅನುಕಮ್ಪಮಾನೋ’’ತಿ।
55. ‘‘Siyā kho pana te, brāhmaṇa, evamassa – ‘ajjāpi nūna samaṇo gotamo avītarāgo avītadoso avītamoho, tasmā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevatī’ti. Na kho panetaṃ, brāhmaṇa, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Dve kho ahaṃ, brāhmaṇa, atthavase sampassamāno araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmi – attano ca diṭṭhadhammasukhavihāraṃ sampassamāno, pacchimañca janataṃ anukampamāno’’ti.
೫೬. ‘‘ಅನುಕಮ್ಪಿತರೂಪಾ ವತಾಯಂ ಭೋತಾ ಗೋತಮೇನ ಪಚ್ಛಿಮಾ ಜನತಾ , ಯಥಾ ತಂ ಅರಹತಾ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ। ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭೋ ಗೋತಮ! ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭೋ ಗೋತಮ! ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭೋ ಗೋತಮ, ನಿಕ್ಕುಜ್ಜಿತಂ ವಾ ಉಕ್ಕುಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ವಾ ವಿವರೇಯ್ಯ, ಮೂಳ್ಹಸ್ಸ ವಾ ಮಗ್ಗಂ ಆಚಿಕ್ಖೇಯ್ಯ, ಅನ್ಧಕಾರೇ ವಾ ತೇಲಪಜ್ಜೋತಂ ಧಾರೇಯ್ಯ – ‘ಚಕ್ಖುಮನ್ತೋ ರೂಪಾನಿ ದಕ್ಖನ್ತೀ’ತಿ; ಏವಮೇವಂ ಭೋತಾ ಗೋತಮೇನ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಧಮ್ಮೋ ಪಕಾಸಿತೋ। ಏಸಾಹಂ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ ಧಮ್ಮಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚ। ಉಪಾಸಕಂ ಮಂ ಭವಂ ಗೋತಮೋ ಧಾರೇತು ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಪಾಣುಪೇತಂ ಸರಣಂ ಗತ’’ನ್ತಿ।
56. ‘‘Anukampitarūpā vatāyaṃ bhotā gotamena pacchimā janatā , yathā taṃ arahatā sammāsambuddhena. Abhikkantaṃ, bho gotama! Abhikkantaṃ, bho gotama! Seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti; evamevaṃ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.
ಭಯಭೇರವಸುತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ ಚತುತ್ಥಂ।
Bhayabheravasuttaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ೪. ಭಯಭೇರವಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Bhayabheravasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೪. ಭಯಭೇರವಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Bhayabheravasuttavaṇṇanā
