| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
។ នមោ តស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស។
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
អង្គុត្តរនិកាយេ
Aṅguttaranikāye
តិកនិបាត-អដ្ឋកថា
Tikanipāta-aṭṭhakathā
១. បឋមបណ្ណាសកំ
1. Paṭhamapaṇṇāsakaṃ
១. ពាលវគ្គោ
1. Bālavaggo
១. ភយសុត្តវណ្ណនា
1. Bhayasuttavaṇṇanā
១. តិកនិបាតស្ស បឋមេ ភយានីតិអាទីសុ ភយន្តិ ចិត្តុត្រាសោ។ ឧបទ្ទវោតិ អនេកគ្គតាការោ។ ឧបសគ្គោតិ ឧបសដ្ឋាការោ តត្ថ តត្ថ លគ្គនាការោ។
1. Tikanipātassa paṭhame bhayānītiādīsu bhayanti cittutrāso. Upaddavoti anekaggatākāro. Upasaggoti upasaṭṭhākāro tattha tattha lagganākāro.
តេសំ ឯវំ នានត្តំ វេទិតព្ពំ – បព្ពតវិសមនិស្សិតា ចោរា ជនបទវាសីនំ បេសេន្តិ – ‘‘មយំ អសុកទិវសេ នាម តុម្ហាកំ គាមំ បហរិស្សាមា’’តិ។ តេ តំ បវត្តិំ សុតកាលតោ បដ្ឋាយ ភយំ សន្តាសំ អាបជ្ជន្តិ។ អយំ ចិត្តុត្រាសោ នាម។ ‘‘យថា នោ តេ ចោរា កុបិតា អនត្ថម្បិ អាវហេយ្យុ’’ន្តិ ហត្ថសារំ គហេត្វា ទ្វិបទចតុប្បទេហិ សទ្ធិំ អរញ្ញំ បវិសិត្វា តត្ថ តត្ថ ភូមិយំ និបជ្ជន្តិ ឌំសមកសាទីហិ ខជ្ជមានា, គុម្ពន្តរានិ បវិសន្តា ខាណុកណ្ដកេ មទ្ទន្តិ។ តេសំ ឯវំ វិចរន្តានំ វិក្ខិត្តភាវោ អនេកគ្គតាការោ នាម។ តតោ ចោរេសុ យថាវុត្តេ ទិវសេ អនាគច្ឆន្តេសុ ‘‘តុច្ឆកសាសនំ ភវិស្សតិ, គាមំ បវិសិស្សាមា’’តិ សបរិក្ខារា គាមំ បវិសន្តិ។ អថ តេសំ បវិដ្ឋភាវំ ញត្វា គាមំ បរិវារេត្វា ទ្វារេ អគ្គិំ ទត្វា មនុស្សេ ឃាតេត្វា ចោរា សព្ពំ វិភវំ វិលុម្បិត្វា គច្ឆន្តិ។ តេសុ ឃាតិតាវសេសា អគ្គិំ និព្ពាបេត្វា កោដ្ឋកច្ឆាយាភិត្តិច្ឆាយាទីសុ តត្ថ តត្ថ លគ្គិត្វា និសីទន្តិ នដ្ឋំ អនុសោចមានា។ អយំ ឧបសដ្ឋាការោ លគ្គនាការោ នាម។
Tesaṃ evaṃ nānattaṃ veditabbaṃ – pabbatavisamanissitā corā janapadavāsīnaṃ pesenti – ‘‘mayaṃ asukadivase nāma tumhākaṃ gāmaṃ paharissāmā’’ti. Te taṃ pavattiṃ sutakālato paṭṭhāya bhayaṃ santāsaṃ āpajjanti. Ayaṃ cittutrāso nāma. ‘‘Yathā no te corā kupitā anatthampi āvaheyyu’’nti hatthasāraṃ gahetvā dvipadacatuppadehi saddhiṃ araññaṃ pavisitvā tattha tattha bhūmiyaṃ nipajjanti ḍaṃsamakasādīhi khajjamānā, gumbantarāni pavisantā khāṇukaṇṭake maddanti. Tesaṃ evaṃ vicarantānaṃ vikkhittabhāvo anekaggatākāro nāma. Tato coresu yathāvutte divase anāgacchantesu ‘‘tucchakasāsanaṃ bhavissati, gāmaṃ pavisissāmā’’ti saparikkhārā gāmaṃ pavisanti. Atha tesaṃ paviṭṭhabhāvaṃ ñatvā gāmaṃ parivāretvā dvāre aggiṃ datvā manusse ghātetvā corā sabbaṃ vibhavaṃ vilumpitvā gacchanti. Tesu ghātitāvasesā aggiṃ nibbāpetvā koṭṭhakacchāyābhitticchāyādīsu tattha tattha laggitvā nisīdanti naṭṭhaṃ anusocamānā. Ayaṃ upasaṭṭhākāro lagganākāro nāma.
នឡាគារាតិ នឡេហិ ឆន្នបដិច្ឆន្នអគារា។ សេសសម្ភារា បនេត្ថ រុក្ខមយា ហោន្តិ។ តិណាគារេបិ ឯសេវ នយោ។ កូដាគារានីតិ កូដសង្គហិតានិ អគារានិ។ ឧល្លិត្តាវលិត្តានីតិ អន្តោ ច ពហិ ច លិត្តានិ។ និវាតានីតិ និវារិតវាតប្បវេសានិ។ ផុសិតគ្គឡានីតិ ឆេកេហិ វឌ្ឍកីហិ កតត្តា បិដ្ឋសង្ឃាដម្ហិ សុដ្ឋុ ផុសិតកវាដានិ។ បិហិតវាតបានានីតិ យុត្តវាតបានានិ។ ឥមិនា បទទ្វយេន កវាដវាតបានានំ និច្ចបិហិតតំ អកថេត្វា សម្បត្តិយេវ កថិតា។ ឥច្ឆិតិច្ឆិតក្ខណេ បន តានិ បិធីយន្តិ ច វិវរីយន្តិ ច។
Naḷāgārāti naḷehi channapaṭicchannaagārā. Sesasambhārā panettha rukkhamayā honti. Tiṇāgārepi eseva nayo. Kūṭāgārānīti kūṭasaṅgahitāni agārāni. Ullittāvalittānīti anto ca bahi ca littāni. Nivātānīti nivāritavātappavesāni. Phusitaggaḷānīti chekehi vaḍḍhakīhi katattā piṭṭhasaṅghāṭamhi suṭṭhu phusitakavāṭāni. Pihitavātapānānīti yuttavātapānāni. Iminā padadvayena kavāṭavātapānānaṃ niccapihitataṃ akathetvā sampattiyeva kathitā. Icchiticchitakkhaṇe pana tāni pidhīyanti ca vivarīyanti ca.
ពាលតោ ឧប្បជ្ជន្តីតិ ពាលមេវ និស្សាយ ឧប្បជ្ជន្តិ។ ពាលោ ហិ អបណ្ឌិតបុរិសោ រជ្ជំ វា ឱបរជ្ជំ វា អញ្ញំ វា បន មហន្តំ ឋានំ បត្ថេន្តោ កតិបយេ អត្តនា សទិសេ វិធវបុត្តេ មហាធុត្តេ គហេត្វា ‘‘ឯថ អហំ តុម្ហេ ឥស្សរេ ករិស្សាមី’’តិ បព្ពតគហនាទីនិ និស្សាយ អន្តមន្តេ គាមេ បហរន្តោ ទាមរិកភាវំ ជានាបេត្វា អនុបុព្ពេន និគមេបិ ជនបទេបិ បហរតិ។ មនុស្សា គេហានិ ឆឌ្ឌេត្វា ខេមដ្ឋានំ បត្ថយមានា បក្កមន្តិ។ តេ និស្សាយ វសន្តា ភិក្ខូបិ ភិក្ខុនិយោបិ អត្តនោ អត្តនោ វសនដ្ឋានានិ បហាយ បក្កមន្តិ។ គតគតដ្ឋានេ ភិក្ខាបិ សេនាសនម្បិ ទុល្លភំ ហោតិ។ ឯវំ ចតុន្នម្បិ បរិសានំ ភយំ អាគតមេវ ហោតិ។ បព្ពជ្ជិតេសុបិ ទ្វេ ពាលា ភិក្ខូ អញ្ញមញ្ញំ វិវាទំ បដ្ឋបេត្វា ចោទនំ អារភន្តិ។ ឥតិ កោសម្ពិវាសិកានំ វិយ មហាកលហោ ឧប្បជ្ជតិ។ ចតុន្នំ បរិសានំ ភយំ អាគតមេវ ហោតីតិ ឯវំ យានិ កានិចិ ភយានិ ឧប្បជ្ជន្តិ, សព្ពានិ តានិ ពាលតោ ឧប្បជ្ជន្តីតិ យថានុសន្ធិនា ទេសនំ និដ្ឋបេសិ។
Bālato uppajjantīti bālameva nissāya uppajjanti. Bālo hi apaṇḍitapuriso rajjaṃ vā oparajjaṃ vā aññaṃ vā pana mahantaṃ ṭhānaṃ patthento katipaye attanā sadise vidhavaputte mahādhutte gahetvā ‘‘etha ahaṃ tumhe issare karissāmī’’ti pabbatagahanādīni nissāya antamante gāme paharanto dāmarikabhāvaṃ jānāpetvā anupubbena nigamepi janapadepi paharati. Manussā gehāni chaḍḍetvā khemaṭṭhānaṃ patthayamānā pakkamanti. Te nissāya vasantā bhikkhūpi bhikkhuniyopi attano attano vasanaṭṭhānāni pahāya pakkamanti. Gatagataṭṭhāne bhikkhāpi senāsanampi dullabhaṃ hoti. Evaṃ catunnampi parisānaṃ bhayaṃ āgatameva hoti. Pabbajjitesupi dve bālā bhikkhū aññamaññaṃ vivādaṃ paṭṭhapetvā codanaṃ ārabhanti. Iti kosambivāsikānaṃ viya mahākalaho uppajjati. Catunnaṃ parisānaṃ bhayaṃ āgatameva hotīti evaṃ yāni kānici bhayāni uppajjanti, sabbāni tāni bālato uppajjantīti yathānusandhinā desanaṃ niṭṭhapesi.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ១. ភយសុត្តំ • 1. Bhayasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១. ភយសុត្តវណ្ណនា • 1. Bhayasuttavaṇṇanā
