Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / కఙ్ఖావితరణీ-అభినవ-టీకా • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā

    ౧౧. భేదానువత్తకసిక్ఖాపదవణ్ణనా

    11. Bhedānuvattakasikkhāpadavaṇṇanā

    తస్సేవాతి భేదాయ పరక్కమన్తస్సేవ. ఖోతి నిపాతమత్తం. పనాతి విసేసే నిపాతో. యం వచనం సమగ్గేపి వగ్గే అవయవభూతే కరోతి భిన్దతి, తం కలహకారకవచనం ఇధ ‘‘వగ్గ’’న్తి వుచ్చతీతి ఆహ ‘‘వగ్గం అసామగ్గిపక్ఖియవచనం వదన్తీ’’తి. అసామగ్గిపక్ఖే భవా అసామగ్గిపక్ఖియా, కలహకారకా, తేసం వచనం అసామగ్గిపక్ఖియవచనం, అసామగ్గిపక్ఖే వా భవం వచనం అసామగ్గిపక్ఖియవచనం. ‘‘న హి సఙ్ఘో సఙ్ఘస్స కమ్మం కరోతీ’’తి ఇదం నిగ్గహవసేన కత్తబ్బం కమ్మం సన్ధాయ వుత్తం, ఉబ్బాహికాదికమ్మం పన బహూనమ్పి కాతుం వట్టతియేవ. ధమ్మవాదీతి భూతవాదీ. వినయవాదీతి వూపసమవాదీ. జానాతి నోతి ఏత్థాపి ‘‘ఛన్దఞ్చ రుచిఞ్చా’’తి ఇదం ఆనేత్వా సమ్బన్ధితబ్బం. తేనాహ ‘‘అమ్హాకం ఛన్దాదీని జానాతీ’’తి. భాసతీతి ఏత్థ ‘‘నో’’తి ఇదం విభత్తివిపరిణామేన యుజ్జతి. తేనాహ ‘‘ఏవం కరోమాతి అమ్హేహి సద్ధిం భాసతీ’’తి. ‘‘ఏత’’న్తి ఇమినా తస్స కమ్మం పచ్చామట్ఠన్తి ఆహ ‘‘యం సో కరోతీ’’తిఆది. సోతి సఙ్ఘభేదాయ పరక్కమన్తో. సమేతాయస్మన్తానన్తి ఏత్థ ‘‘చిత్త’’న్తి అజ్ఝాహరితబ్బన్తి ఆహ ‘‘ఆయస్మన్తానం చిత్త’’న్తి. వుత్తసదిసాయేవాతి ఏత్థ యం వత్తబ్బం, తం హేట్ఠా అఞ్ఞభాగియసిక్ఖాపదట్ఠకథాయ వణ్ణనాయం (కఙ్ఖా॰ అట్ఠ॰ అఞ్ఞభాగియసిక్ఖాపదవణ్ణనా) వుత్తమేవ.

    Tassevāti bhedāya parakkamantasseva. Khoti nipātamattaṃ. Panāti visese nipāto. Yaṃ vacanaṃ samaggepi vagge avayavabhūte karoti bhindati, taṃ kalahakārakavacanaṃ idha ‘‘vagga’’nti vuccatīti āha ‘‘vaggaṃ asāmaggipakkhiyavacanaṃ vadantī’’ti. Asāmaggipakkhe bhavā asāmaggipakkhiyā, kalahakārakā, tesaṃ vacanaṃ asāmaggipakkhiyavacanaṃ, asāmaggipakkhe vā bhavaṃ vacanaṃ asāmaggipakkhiyavacanaṃ. ‘‘Na hi saṅgho saṅghassa kammaṃ karotī’’ti idaṃ niggahavasena kattabbaṃ kammaṃ sandhāya vuttaṃ, ubbāhikādikammaṃ pana bahūnampi kātuṃ vaṭṭatiyeva. Dhammavādīti bhūtavādī. Vinayavādīti vūpasamavādī. Jānāti noti etthāpi ‘‘chandañca ruciñcā’’ti idaṃ ānetvā sambandhitabbaṃ. Tenāha ‘‘amhākaṃ chandādīni jānātī’’ti. Bhāsatīti ettha ‘‘no’’ti idaṃ vibhattivipariṇāmena yujjati. Tenāha ‘‘evaṃ karomāti amhehi saddhiṃ bhāsatī’’ti. ‘‘Eta’’nti iminā tassa kammaṃ paccāmaṭṭhanti āha ‘‘yaṃ so karotī’’tiādi. Soti saṅghabhedāya parakkamanto. Sametāyasmantānanti ettha ‘‘citta’’nti ajjhāharitabbanti āha ‘‘āyasmantānaṃ citta’’nti. Vuttasadisāyevāti ettha yaṃ vattabbaṃ, taṃ heṭṭhā aññabhāgiyasikkhāpadaṭṭhakathāya vaṇṇanāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. aññabhāgiyasikkhāpadavaṇṇanā) vuttameva.

    భేదానువత్తకసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Bhedānuvattakasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact