Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / กงฺขาวิตรณี-อภินว-ฎีกา • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā

    ๑๑. เภทานุวตฺตกสิกฺขาปทวณฺณนา

    11. Bhedānuvattakasikkhāpadavaṇṇanā

    ตเสฺสวาติ เภทาย ปรกฺกมนฺตเสฺสวฯ โขติ นิปาตมตฺตํฯ ปนาติ วิเสเส นิปาโตฯ ยํ วจนํ สมเคฺคปิ วเคฺค อวยวภูเต กโรติ ภินฺทติ, ตํ กลหการกวจนํ อิธ ‘‘วคฺค’’นฺติ วุจฺจตีติ อาห ‘‘วคฺคํ อสามคฺคิปกฺขิยวจนํ วทนฺตี’’ติฯ อสามคฺคิปเกฺข ภวา อสามคฺคิปกฺขิยา, กลหการกา, เตสํ วจนํ อสามคฺคิปกฺขิยวจนํ, อสามคฺคิปเกฺข วา ภวํ วจนํ อสามคฺคิปกฺขิยวจนํฯ ‘‘น หิ สโงฺฆ สงฺฆสฺส กมฺมํ กโรตี’’ติ อิทํ นิคฺคหวเสน กตฺตพฺพํ กมฺมํ สนฺธาย วุตฺตํ, อุพฺพาหิกาทิกมฺมํ ปน พหูนมฺปิ กาตุํ วฎฺฎติเยวฯ ธมฺมวาทีติ ภูตวาทีฯ วินยวาทีติ วูปสมวาทีฯ ชานาติ โนติ เอตฺถาปิ ‘‘ฉนฺทญฺจ รุจิญฺจา’’ติ อิทํ อาเนตฺวา สมฺพนฺธิตพฺพํฯ เตนาห ‘‘อมฺหากํ ฉนฺทาทีนิ ชานาตี’’ติฯ ภาสตีติ เอตฺถ ‘‘โน’’ติ อิทํ วิภตฺติวิปริณาเมน ยุชฺชติฯ เตนาห ‘‘เอวํ กโรมาติ อเมฺหหิ สทฺธิํ ภาสตี’’ติฯ ‘‘เอต’’นฺติ อิมินา ตสฺส กมฺมํ ปจฺจามฎฺฐนฺติ อาห ‘‘ยํ โส กโรตี’’ติอาทิฯ โสติ สงฺฆเภทาย ปรกฺกมโนฺตฯ สเมตายสฺมนฺตานนฺติ เอตฺถ ‘‘จิตฺต’’นฺติ อชฺฌาหริตพฺพนฺติ อาห ‘‘อายสฺมนฺตานํ จิตฺต’’นฺติฯ วุตฺตสทิสาเยวาติ เอตฺถ ยํ วตฺตพฺพํ, ตํ เหฎฺฐา อญฺญภาคิยสิกฺขาปทฎฺฐกถาย วณฺณนายํ (กงฺขา. อฎฺฐ. อญฺญภาคิยสิกฺขาปทวณฺณนา) วุตฺตเมวฯ

    Tassevāti bhedāya parakkamantasseva. Khoti nipātamattaṃ. Panāti visese nipāto. Yaṃ vacanaṃ samaggepi vagge avayavabhūte karoti bhindati, taṃ kalahakārakavacanaṃ idha ‘‘vagga’’nti vuccatīti āha ‘‘vaggaṃ asāmaggipakkhiyavacanaṃ vadantī’’ti. Asāmaggipakkhe bhavā asāmaggipakkhiyā, kalahakārakā, tesaṃ vacanaṃ asāmaggipakkhiyavacanaṃ, asāmaggipakkhe vā bhavaṃ vacanaṃ asāmaggipakkhiyavacanaṃ. ‘‘Na hi saṅgho saṅghassa kammaṃ karotī’’ti idaṃ niggahavasena kattabbaṃ kammaṃ sandhāya vuttaṃ, ubbāhikādikammaṃ pana bahūnampi kātuṃ vaṭṭatiyeva. Dhammavādīti bhūtavādī. Vinayavādīti vūpasamavādī. Jānāti noti etthāpi ‘‘chandañca ruciñcā’’ti idaṃ ānetvā sambandhitabbaṃ. Tenāha ‘‘amhākaṃ chandādīni jānātī’’ti. Bhāsatīti ettha ‘‘no’’ti idaṃ vibhattivipariṇāmena yujjati. Tenāha ‘‘evaṃ karomāti amhehi saddhiṃ bhāsatī’’ti. ‘‘Eta’’nti iminā tassa kammaṃ paccāmaṭṭhanti āha ‘‘yaṃ so karotī’’tiādi. Soti saṅghabhedāya parakkamanto. Sametāyasmantānanti ettha ‘‘citta’’nti ajjhāharitabbanti āha ‘‘āyasmantānaṃ citta’’nti. Vuttasadisāyevāti ettha yaṃ vattabbaṃ, taṃ heṭṭhā aññabhāgiyasikkhāpadaṭṭhakathāya vaṇṇanāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. aññabhāgiyasikkhāpadavaṇṇanā) vuttameva.

    เภทานุวตฺตกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ

    Bhedānuvattakasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact