Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝိနယဝိနိစ္ဆယ-ဥတ္တရဝိနိစ္ဆယ • Vinayavinicchaya-uttaravinicchaya

    ဘေသဇ္ဇက္ခန္ဓကကထာ

    Bhesajjakkhandhakakathā

    ၂၆၆၅.

    2665.

    ဝုတ္တာ ဂဟပတိသ္သာပိ၊ သမ္မုတုသ္သာဝနန္တိကာ။

    Vuttā gahapatissāpi, sammutussāvanantikā;

    ဂောနိသာဒီတိ ကပ္ပိယာ၊ စတသ္သော ဟောန္တိ ဘူမိယော။

    Gonisādīti kappiyā, catasso honti bhūmiyo.

    ၂၆၆၆.

    2666.

    သင္ဃသ္သ သန္တကံ ဂေဟံ၊ သန္တကံ ဘိက္ခုနောပိ ဝာ။

    Saṅghassa santakaṃ gehaṃ, santakaṃ bhikkhunopi vā;

    ကပ္ပိယံ ပန ကတ္တဗ္ဗံ၊ သဟသေယ္ယပ္ပဟောနကံ။

    Kappiyaṃ pana kattabbaṃ, sahaseyyappahonakaṃ.

    ၂၆၆၇.

    2667.

    ဌပေတ္ဝာ ဘိက္ခုမညေဟိ၊ ဒိန္နံ ကပ္ပိယဘူမိယာ။

    Ṭhapetvā bhikkhumaññehi, dinnaṃ kappiyabhūmiyā;

    အတ္ထာယ သန္တကံ တေသံ၊ ဂေဟံ ဂဟပတေဝိဒံ။

    Atthāya santakaṃ tesaṃ, gehaṃ gahapatevidaṃ.

    ၂၆၆၈.

    2668.

    သာ ဟိ သမ္မုတိကာ နာမ၊ ယာ ဟိ သင္ဃေန သမ္မတာ။

    Sā hi sammutikā nāma, yā hi saṅghena sammatā;

    ကမ္မဝာစမဝတ္ဝာ ဝာ၊ ဝဋ္ဋတေဝာပလောကနံ။

    Kammavācamavatvā vā, vaṭṭatevāpalokanaṃ.

    ၂၆၆၉.

    2669.

    ပဌမိဋ္ဌကပာသာဏ-ထမ္ဘာဒိဋ္ဌပနေ ပန။

    Paṭhamiṭṭhakapāsāṇa-thambhādiṭṭhapane pana;

    ‘‘ကပ္ပိယကုဋိံ ကရောမာ’’တိ၊ ဝဒန္တေဟိ သမန္တတော။

    ‘‘Kappiyakuṭiṃ karomā’’ti, vadantehi samantato.

    ၂၆၇၀.

    2670.

    ဥက္ခိပိတ္ဝာ ဌပေန္တေသု၊ အာမသိတ္ဝာ ပရေသု ဝာ။

    Ukkhipitvā ṭhapentesu, āmasitvā paresu vā;

    သယမေဝုက္ခိပိတ္ဝာ ဝာ၊ ဌပေယ္ယုသ္သာဝနန္တိကာ

    Sayamevukkhipitvā vā, ṭhapeyyussāvanantikā.

    ၂၆၇၁.

    2671.

    ဣဋ္ဌကာဒိပတိဋ္ဌာနံ ၊ ဘိက္ခူနံ ဝဒတံ ပန။

    Iṭṭhakādipatiṭṭhānaṃ , bhikkhūnaṃ vadataṃ pana;

    ဝာစာယ ပရိယောသာနံ၊ သမကာလံ တု ဝဋ္ဋတိ။

    Vācāya pariyosānaṃ, samakālaṃ tu vaṭṭati.

    ၂၆၇၂.

    2672.

    အာရာမော အပရိက္ခိတ္တော၊ သကလော ဘုယ္ယတောပိ ဝာ။

    Ārāmo aparikkhitto, sakalo bhuyyatopi vā;

    ဒုဝိဓောပိ စ ဝိညူဟိ၊ ဂောနိသာဒီတိ ဝုစ္စတိ။

    Duvidhopi ca viññūhi, gonisādīti vuccati.

    ၂၆၇၃.

    2673.

    ဧတာ ပန စတသ္သောပိ၊ ဟောန္တိ ကပ္ပိယဘူမိယော။

    Etā pana catassopi, honti kappiyabhūmiyo;

    ဧတ္ထ ပက္ကဉ္စ ဝုတ္ထဉ္စ၊ သဗ္ဗံ ဝဋ္ဋတိ အာမိသံ။

    Ettha pakkañca vutthañca, sabbaṃ vaṭṭati āmisaṃ.

    ၂၆၇၄.

    2674.

    ဥသ္သာဝနန္တိကာ ယာ သာ၊ ထမ္ဘာဒီသု အဓိဋ္ဌိတာ။

    Ussāvanantikā yā sā, thambhādīsu adhiṭṭhitā;

    ထမ္ဘာဒီသ္ဝပနီတေသု၊ တဒညေသုပိ တိဋ္ဌတိ။

    Thambhādīsvapanītesu, tadaññesupi tiṭṭhati.

    ၂၆၇၅.

    2675.

    အပနီတေသု သဗ္ဗေသု၊ သိယာ ဇဟိတဝတ္ထုကာ။

    Apanītesu sabbesu, siyā jahitavatthukā;

    ဂောနိသာဒီ ပရိက္ခိတ္တာ၊ သေသာ ဆဒနနာသတော။

    Gonisādī parikkhittā, sesā chadananāsato.

    ၂၆၇၆.

    2676.

    ဘိက္ခုံ ဌပေတ္ဝာ အညေသံ၊ ဟတ္ထတော စ ပဋိဂ္ဂဟော။

    Bhikkhuṃ ṭhapetvā aññesaṃ, hatthato ca paṭiggaho;

    တေသဉ္စ သန္နိဓိ အန္တော- ဝုတ္တံ ဘိက္ခုသ္သ ဝဋ္ဋတိ။

    Tesañca sannidhi anto- vuttaṃ bhikkhussa vaṭṭati.

    ၂၆၇၇.

    2677.

    ဘိက္ခုသ္သ ဘိက္ခုနိယာ ဝာ၊ သန္တကံ သင္ဃိကမ္ပိ ဝာ။

    Bhikkhussa bhikkhuniyā vā, santakaṃ saṅghikampi vā;

    အန္တောဝုတ္ထဉ္စ ပက္ကဉ္စ၊ ဥဘိန္နံ န စ ဝဋ္ဋတိ။

    Antovutthañca pakkañca, ubhinnaṃ na ca vaṭṭati.

    ၂၆၇၈.

    2678.

    အကပ္ပကုဋိယာ ဝုတ္ထံ၊ သပ္ပိအာဒိဝိမိသ္သိတံ။

    Akappakuṭiyā vutthaṃ, sappiādivimissitaṃ;

    ‘‘အန္တောဝုတ္ထ’’န္တိ နိဒ္ဒိဋ္ဌံ၊ ပဌမံ ကာလိကဒ္ဝယံ။

    ‘‘Antovuttha’’nti niddiṭṭhaṃ, paṭhamaṃ kālikadvayaṃ.

    ၂၆၇၉.

    2679.

    တေဟေဝ သပ္ပိအာဒီဟိ၊ ဘိက္ခုနာ ယာဝဇီဝိကံ။

    Teheva sappiādīhi, bhikkhunā yāvajīvikaṃ;

    ပက္ကံ တံ ပန သတ္တာဟံ၊ ဝဋ္ဋတေဝ နိရာမိသံ။

    Pakkaṃ taṃ pana sattāhaṃ, vaṭṭateva nirāmisaṃ.

    ၂၆၈၀.

    2680.

    သစေ အာမိသသံသဋ္ဌံ၊ ပက္ကံ တံ ပရိဘုဉ္ဇတိ။

    Sace āmisasaṃsaṭṭhaṃ, pakkaṃ taṃ paribhuñjati;

    အန္တောဝုတ္ထဉ္စ ဘိယ္ယောပိ၊ သာမပက္ကဉ္စ ဘုဉ္ဇတိ။

    Antovutthañca bhiyyopi, sāmapakkañca bhuñjati.

    ၂၆၈၁.

    2681.

    ယာဝကာလိကမာဟာရော၊ ပာနကံ ယာမကာလိကံ။

    Yāvakālikamāhāro, pānakaṃ yāmakālikaṃ;

    သတ္တာဟကာလိကံ နာမ၊ သပ္ပိအာဒိကပဉ္စကံ။

    Sattāhakālikaṃ nāma, sappiādikapañcakaṃ.

    ၂၆၈၂.

    2682.

    သေသံ ပန ဟလိဒ္ဒာဒိ၊ ဘေသဇ္ဇံ ယာဝဇီဝိကံ။

    Sesaṃ pana haliddādi, bhesajjaṃ yāvajīvikaṃ;

    စတုဓာ ကာလိကာ ဝုတ္တာ၊ ဥဒကံ ဟောတ္ယကာလိကံ။

    Catudhā kālikā vuttā, udakaṃ hotyakālikaṃ.

    ၂၆၈၃.

    2683.

    ပဋိဂ္ဂဟဝသေနေဝ၊ ကာလာတီတာ တိကာလိကာ။

    Paṭiggahavaseneva, kālātītā tikālikā;

    ဟောန္တိ ဒောသကရာ ဘုတ္တာ၊ အဘုတ္တံ တတိယမ္ပိ စ။

    Honti dosakarā bhuttā, abhuttaṃ tatiyampi ca.

    ၂၆၈၄.

    2684.

    အမ္ဗံ ဇမ္ဗု စ စောစဉ္စ၊ မောစဉ္စ မဓု မုဒ္ဒိကာ။

    Ambaṃ jambu ca cocañca, mocañca madhu muddikā;

    သာလု ဖာရုသကဉ္စာတိ၊ ပာနကံ အဋ္ဌဓာ မတံ။

    Sālu phārusakañcāti, pānakaṃ aṭṭhadhā mataṃ.

    ၂၆၈၅.

    2685.

    ပာနကတ္ထမနုညာတံ၊ ဖလံ ပက္ကဉ္စ အာမကံ။

    Pānakatthamanuññātaṃ, phalaṃ pakkañca āmakaṃ;

    ပာနဟေတု ပဋိက္ခိတ္တော၊ သဝတ္ထုကပဋိဂ္ဂဟော။

    Pānahetu paṭikkhitto, savatthukapaṭiggaho.

    ၂၆၈၆.

    2686.

    အမ္ဗပက္ကံ သုကောဋ္ဋေတ္ဝာ၊ မဒ္ဒိတ္ဝာ ဥဒကေ ပန။

    Ambapakkaṃ sukoṭṭetvā, madditvā udake pana;

    ပစ္ဆာ ပရိသ္သဝံ ကတ္ဝာ၊ ပာတုံ ဝဋ္ဋတိ ပာနကံ။

    Pacchā parissavaṃ katvā, pātuṃ vaṭṭati pānakaṃ.

    ၂၆၈၇.

    2687.

    ဝဋ္ဋတာဒိစ္စပာကံ တု၊ အဂ္ဂိပက္ကံ န ဝဋ္ဋတိ။

    Vaṭṭatādiccapākaṃ tu, aggipakkaṃ na vaṭṭati;

    ဧသေဝ စ နယော သေသ-ပာနကေသုပိ ဒီပိတော။

    Eseva ca nayo sesa-pānakesupi dīpito.

    ၂၆၈၈.

    2688.

    ပုပ္ဖပတ္တဖလုစ္ဆူနံ၊ စတ္တာရော ပနိမေ ရသာ။

    Pupphapattaphalucchūnaṃ, cattāro panime rasā;

    အနုညာတာ ဣမာနဋ္ဌ၊ ပာနာနိ အနုဇာနတာ။

    Anuññātā imānaṭṭha, pānāni anujānatā.

    ၂၆၈၉.

    2689.

    သဗ္ဗော ပုပ္ဖရသော ဝုတ္တော၊ မဓုကသ္သ ရသံ ဝိနာ။

    Sabbo puppharaso vutto, madhukassa rasaṃ vinā;

    သဗ္ဗော ပတ္တရသော ဝုတ္တော၊ ပက္ကဍာကရသံ ဝိနာ။

    Sabbo pattaraso vutto, pakkaḍākarasaṃ vinā.

    ၂၆၉၀.

    2690.

    သတ္တန္နံ သာနုလောမာနံ၊ ဓညာနံ ဖလဇံ ရသံ။

    Sattannaṃ sānulomānaṃ, dhaññānaṃ phalajaṃ rasaṃ;

    ဌပေတ္ဝာနုမတော သဗ္ဗော၊ ဝိကာလေ ဖလဇော ရသော။

    Ṭhapetvānumato sabbo, vikāle phalajo raso.

    ၂၆၉၁.

    2691.

    ယာဝကာလိကပတ္တာန-မပိ သီတုဒကေ ကတော။

    Yāvakālikapattāna-mapi sītudake kato;

    မဒ္ဒိတ္ဝာဒိစ္စပာကောပိ၊ ဝိကာလေ ပန ဝဋ္ဋတိ။

    Madditvādiccapākopi, vikāle pana vaṭṭati.

    ၂၆၉၂.

    2692.

    တာလဉ္စ နာဠိကေရဉ္စ၊ ပနသံ လဗုဇမ္ပိ စ။

    Tālañca nāḷikerañca, panasaṃ labujampi ca;

    တိပုသာလာဗုကုမ္ဘဏ္ဍံ၊ တထာ ပုသ္သဖလမ္ပိ စ။

    Tipusālābukumbhaṇḍaṃ, tathā pussaphalampi ca.

    ၂၆၉၃.

    2693.

    ဧဝမေဠာလုကဉ္စာတိ၊ နဝေတာနိ ဖလာနိ ဟိ။

    Evameḷālukañcāti, navetāni phalāni hi;

    အပရဏ္ဏဉ္စ သဗ္ဗမ္ပိ၊ သတ္တဓညာနုလောမိကံ။

    Aparaṇṇañca sabbampi, sattadhaññānulomikaṃ.

    ၂၆၉၄.

    2694.

    ဗဒရံ တိမ္ဗရူ သေလု၊ ကောသမ္ဗံ ကရမဒ္ဒကံ။

    Badaraṃ timbarū selu, kosambaṃ karamaddakaṃ;

    မာတုလုင္ဂကပိတ္ထဉ္စ၊ ဝေတ္တံ စိဉ္စဖလမ္ပိ စ။

    Mātuluṅgakapitthañca, vettaṃ ciñcaphalampi ca.

    ၂၆၉၅.

    2695.

    ဖလာနံ ဧဝမာဒီနံ၊ ခုဒ္ဒကာနံ ရသော ပန။

    Phalānaṃ evamādīnaṃ, khuddakānaṃ raso pana;

    အဋ္ဌပာနာနုလောမတ္တာ၊ နိဒ္ဒိဋ္ဌော အနုလောမိကေ။

    Aṭṭhapānānulomattā, niddiṭṭho anulomike.

    ၂၆၉၆.

    2696.

    သာနုလောမသ္သ ဓညသ္သ၊ ဌပေတ္ဝာ ဖလဇံ ရသံ။

    Sānulomassa dhaññassa, ṭhapetvā phalajaṃ rasaṃ;

    အညော ဖလရသော နတ္ထိ၊ အယာမကာလိကော ဣဓ။

    Añño phalaraso natthi, ayāmakāliko idha.

    ဘေသဇ္ဇက္ခန္ဓကကထာ။

    Bhesajjakkhandhakakathā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact