Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿನಯವಿನಿಚ್ಛಯ-ಉತ್ತರವಿನಿಚ್ಛಯ • Vinayavinicchaya-uttaravinicchaya |
ಭೇಸಜ್ಜಕ್ಖನ್ಧಕಕಥಾ
Bhesajjakkhandhakakathā
೨೬೬೫.
2665.
ವುತ್ತಾ ಗಹಪತಿಸ್ಸಾಪಿ, ಸಮ್ಮುತುಸ್ಸಾವನನ್ತಿಕಾ।
Vuttā gahapatissāpi, sammutussāvanantikā;
ಗೋನಿಸಾದೀತಿ ಕಪ್ಪಿಯಾ, ಚತಸ್ಸೋ ಹೋನ್ತಿ ಭೂಮಿಯೋ॥
Gonisādīti kappiyā, catasso honti bhūmiyo.
೨೬೬೬.
2666.
ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಸನ್ತಕಂ ಗೇಹಂ, ಸನ್ತಕಂ ಭಿಕ್ಖುನೋಪಿ ವಾ।
Saṅghassa santakaṃ gehaṃ, santakaṃ bhikkhunopi vā;
ಕಪ್ಪಿಯಂ ಪನ ಕತ್ತಬ್ಬಂ, ಸಹಸೇಯ್ಯಪ್ಪಹೋನಕಂ॥
Kappiyaṃ pana kattabbaṃ, sahaseyyappahonakaṃ.
೨೬೬೭.
2667.
ಠಪೇತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುಮಞ್ಞೇಹಿ, ದಿನ್ನಂ ಕಪ್ಪಿಯಭೂಮಿಯಾ।
Ṭhapetvā bhikkhumaññehi, dinnaṃ kappiyabhūmiyā;
ಅತ್ಥಾಯ ಸನ್ತಕಂ ತೇಸಂ, ಗೇಹಂ ಗಹಪತೇವಿದಂ॥
Atthāya santakaṃ tesaṃ, gehaṃ gahapatevidaṃ.
೨೬೬೮.
2668.
ಸಾ ಹಿ ಸಮ್ಮುತಿಕಾ ನಾಮ, ಯಾ ಹಿ ಸಙ್ಘೇನ ಸಮ್ಮತಾ।
Sā hi sammutikā nāma, yā hi saṅghena sammatā;
ಕಮ್ಮವಾಚಮವತ್ವಾ ವಾ, ವಟ್ಟತೇವಾಪಲೋಕನಂ॥
Kammavācamavatvā vā, vaṭṭatevāpalokanaṃ.
೨೬೬೯.
2669.
ಪಠಮಿಟ್ಠಕಪಾಸಾಣ-ಥಮ್ಭಾದಿಟ್ಠಪನೇ ಪನ।
Paṭhamiṭṭhakapāsāṇa-thambhādiṭṭhapane pana;
‘‘ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಂ ಕರೋಮಾ’’ತಿ, ವದನ್ತೇಹಿ ಸಮನ್ತತೋ॥
‘‘Kappiyakuṭiṃ karomā’’ti, vadantehi samantato.
೨೬೭೦.
2670.
ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಠಪೇನ್ತೇಸು, ಆಮಸಿತ್ವಾ ಪರೇಸು ವಾ।
Ukkhipitvā ṭhapentesu, āmasitvā paresu vā;
ಸಯಮೇವುಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ವಾ, ಠಪೇಯ್ಯುಸ್ಸಾವನನ್ತಿಕಾ॥
Sayamevukkhipitvā vā, ṭhapeyyussāvanantikā.
೨೬೭೧.
2671.
ಇಟ್ಠಕಾದಿಪತಿಟ್ಠಾನಂ , ಭಿಕ್ಖೂನಂ ವದತಂ ಪನ।
Iṭṭhakādipatiṭṭhānaṃ , bhikkhūnaṃ vadataṃ pana;
ವಾಚಾಯ ಪರಿಯೋಸಾನಂ, ಸಮಕಾಲಂ ತು ವಟ್ಟತಿ॥
Vācāya pariyosānaṃ, samakālaṃ tu vaṭṭati.
೨೬೭೨.
2672.
ಆರಾಮೋ ಅಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋ, ಸಕಲೋ ಭುಯ್ಯತೋಪಿ ವಾ।
Ārāmo aparikkhitto, sakalo bhuyyatopi vā;
ದುವಿಧೋಪಿ ಚ ವಿಞ್ಞೂಹಿ, ಗೋನಿಸಾದೀತಿ ವುಚ್ಚತಿ॥
Duvidhopi ca viññūhi, gonisādīti vuccati.
೨೬೭೩.
2673.
ಏತಾ ಪನ ಚತಸ್ಸೋಪಿ, ಹೋನ್ತಿ ಕಪ್ಪಿಯಭೂಮಿಯೋ।
Etā pana catassopi, honti kappiyabhūmiyo;
ಏತ್ಥ ಪಕ್ಕಞ್ಚ ವುತ್ಥಞ್ಚ, ಸಬ್ಬಂ ವಟ್ಟತಿ ಆಮಿಸಂ॥
Ettha pakkañca vutthañca, sabbaṃ vaṭṭati āmisaṃ.
೨೬೭೪.
2674.
ಉಸ್ಸಾವನನ್ತಿಕಾ ಯಾ ಸಾ, ಥಮ್ಭಾದೀಸು ಅಧಿಟ್ಠಿತಾ।
Ussāvanantikā yā sā, thambhādīsu adhiṭṭhitā;
ಥಮ್ಭಾದೀಸ್ವಪನೀತೇಸು, ತದಞ್ಞೇಸುಪಿ ತಿಟ್ಠತಿ॥
Thambhādīsvapanītesu, tadaññesupi tiṭṭhati.
೨೬೭೫.
2675.
ಅಪನೀತೇಸು ಸಬ್ಬೇಸು, ಸಿಯಾ ಜಹಿತವತ್ಥುಕಾ।
Apanītesu sabbesu, siyā jahitavatthukā;
ಗೋನಿಸಾದೀ ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತಾ, ಸೇಸಾ ಛದನನಾಸತೋ॥
Gonisādī parikkhittā, sesā chadananāsato.
೨೬೭೬.
2676.
ಭಿಕ್ಖುಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞೇಸಂ, ಹತ್ಥತೋ ಚ ಪಟಿಗ್ಗಹೋ।
Bhikkhuṃ ṭhapetvā aññesaṃ, hatthato ca paṭiggaho;
ತೇಸಞ್ಚ ಸನ್ನಿಧಿ ಅನ್ತೋ- ವುತ್ತಂ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ವಟ್ಟತಿ॥
Tesañca sannidhi anto- vuttaṃ bhikkhussa vaṭṭati.
೨೬೭೭.
2677.
ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ವಾ, ಸನ್ತಕಂ ಸಙ್ಘಿಕಮ್ಪಿ ವಾ।
Bhikkhussa bhikkhuniyā vā, santakaṃ saṅghikampi vā;
ಅನ್ತೋವುತ್ಥಞ್ಚ ಪಕ್ಕಞ್ಚ, ಉಭಿನ್ನಂ ನ ಚ ವಟ್ಟತಿ॥
Antovutthañca pakkañca, ubhinnaṃ na ca vaṭṭati.
೨೬೭೮.
2678.
ಅಕಪ್ಪಕುಟಿಯಾ ವುತ್ಥಂ, ಸಪ್ಪಿಆದಿವಿಮಿಸ್ಸಿತಂ।
Akappakuṭiyā vutthaṃ, sappiādivimissitaṃ;
‘‘ಅನ್ತೋವುತ್ಥ’’ನ್ತಿ ನಿದ್ದಿಟ್ಠಂ, ಪಠಮಂ ಕಾಲಿಕದ್ವಯಂ॥
‘‘Antovuttha’’nti niddiṭṭhaṃ, paṭhamaṃ kālikadvayaṃ.
೨೬೭೯.
2679.
ತೇಹೇವ ಸಪ್ಪಿಆದೀಹಿ, ಭಿಕ್ಖುನಾ ಯಾವಜೀವಿಕಂ।
Teheva sappiādīhi, bhikkhunā yāvajīvikaṃ;
ಪಕ್ಕಂ ತಂ ಪನ ಸತ್ತಾಹಂ, ವಟ್ಟತೇವ ನಿರಾಮಿಸಂ॥
Pakkaṃ taṃ pana sattāhaṃ, vaṭṭateva nirāmisaṃ.
೨೬೮೦.
2680.
ಸಚೇ ಆಮಿಸಸಂಸಟ್ಠಂ, ಪಕ್ಕಂ ತಂ ಪರಿಭುಞ್ಜತಿ।
Sace āmisasaṃsaṭṭhaṃ, pakkaṃ taṃ paribhuñjati;
ಅನ್ತೋವುತ್ಥಞ್ಚ ಭಿಯ್ಯೋಪಿ, ಸಾಮಪಕ್ಕಞ್ಚ ಭುಞ್ಜತಿ॥
Antovutthañca bhiyyopi, sāmapakkañca bhuñjati.
೨೬೮೧.
2681.
ಯಾವಕಾಲಿಕಮಾಹಾರೋ, ಪಾನಕಂ ಯಾಮಕಾಲಿಕಂ।
Yāvakālikamāhāro, pānakaṃ yāmakālikaṃ;
ಸತ್ತಾಹಕಾಲಿಕಂ ನಾಮ, ಸಪ್ಪಿಆದಿಕಪಞ್ಚಕಂ॥
Sattāhakālikaṃ nāma, sappiādikapañcakaṃ.
೨೬೮೨.
2682.
ಸೇಸಂ ಪನ ಹಲಿದ್ದಾದಿ, ಭೇಸಜ್ಜಂ ಯಾವಜೀವಿಕಂ।
Sesaṃ pana haliddādi, bhesajjaṃ yāvajīvikaṃ;
ಚತುಧಾ ಕಾಲಿಕಾ ವುತ್ತಾ, ಉದಕಂ ಹೋತ್ಯಕಾಲಿಕಂ॥
Catudhā kālikā vuttā, udakaṃ hotyakālikaṃ.
೨೬೮೩.
2683.
ಪಟಿಗ್ಗಹವಸೇನೇವ, ಕಾಲಾತೀತಾ ತಿಕಾಲಿಕಾ।
Paṭiggahavaseneva, kālātītā tikālikā;
ಹೋನ್ತಿ ದೋಸಕರಾ ಭುತ್ತಾ, ಅಭುತ್ತಂ ತತಿಯಮ್ಪಿ ಚ॥
Honti dosakarā bhuttā, abhuttaṃ tatiyampi ca.
೨೬೮೪.
2684.
ಅಮ್ಬಂ ಜಮ್ಬು ಚ ಚೋಚಞ್ಚ, ಮೋಚಞ್ಚ ಮಧು ಮುದ್ದಿಕಾ।
Ambaṃ jambu ca cocañca, mocañca madhu muddikā;
ಸಾಲು ಫಾರುಸಕಞ್ಚಾತಿ, ಪಾನಕಂ ಅಟ್ಠಧಾ ಮತಂ॥
Sālu phārusakañcāti, pānakaṃ aṭṭhadhā mataṃ.
೨೬೮೫.
2685.
ಪಾನಕತ್ಥಮನುಞ್ಞಾತಂ, ಫಲಂ ಪಕ್ಕಞ್ಚ ಆಮಕಂ।
Pānakatthamanuññātaṃ, phalaṃ pakkañca āmakaṃ;
ಪಾನಹೇತು ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತೋ, ಸವತ್ಥುಕಪಟಿಗ್ಗಹೋ॥
Pānahetu paṭikkhitto, savatthukapaṭiggaho.
೨೬೮೬.
2686.
ಅಮ್ಬಪಕ್ಕಂ ಸುಕೋಟ್ಟೇತ್ವಾ, ಮದ್ದಿತ್ವಾ ಉದಕೇ ಪನ।
Ambapakkaṃ sukoṭṭetvā, madditvā udake pana;
ಪಚ್ಛಾ ಪರಿಸ್ಸವಂ ಕತ್ವಾ, ಪಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ ಪಾನಕಂ॥
Pacchā parissavaṃ katvā, pātuṃ vaṭṭati pānakaṃ.
೨೬೮೭.
2687.
ವಟ್ಟತಾದಿಚ್ಚಪಾಕಂ ತು, ಅಗ್ಗಿಪಕ್ಕಂ ನ ವಟ್ಟತಿ।
Vaṭṭatādiccapākaṃ tu, aggipakkaṃ na vaṭṭati;
ಏಸೇವ ಚ ನಯೋ ಸೇಸ-ಪಾನಕೇಸುಪಿ ದೀಪಿತೋ॥
Eseva ca nayo sesa-pānakesupi dīpito.
೨೬೮೮.
2688.
ಪುಪ್ಫಪತ್ತಫಲುಚ್ಛೂನಂ, ಚತ್ತಾರೋ ಪನಿಮೇ ರಸಾ।
Pupphapattaphalucchūnaṃ, cattāro panime rasā;
ಅನುಞ್ಞಾತಾ ಇಮಾನಟ್ಠ, ಪಾನಾನಿ ಅನುಜಾನತಾ॥
Anuññātā imānaṭṭha, pānāni anujānatā.
೨೬೮೯.
2689.
ಸಬ್ಬೋ ಪುಪ್ಫರಸೋ ವುತ್ತೋ, ಮಧುಕಸ್ಸ ರಸಂ ವಿನಾ।
Sabbo puppharaso vutto, madhukassa rasaṃ vinā;
ಸಬ್ಬೋ ಪತ್ತರಸೋ ವುತ್ತೋ, ಪಕ್ಕಡಾಕರಸಂ ವಿನಾ॥
Sabbo pattaraso vutto, pakkaḍākarasaṃ vinā.
೨೬೯೦.
2690.
ಸತ್ತನ್ನಂ ಸಾನುಲೋಮಾನಂ, ಧಞ್ಞಾನಂ ಫಲಜಂ ರಸಂ।
Sattannaṃ sānulomānaṃ, dhaññānaṃ phalajaṃ rasaṃ;
ಠಪೇತ್ವಾನುಮತೋ ಸಬ್ಬೋ, ವಿಕಾಲೇ ಫಲಜೋ ರಸೋ॥
Ṭhapetvānumato sabbo, vikāle phalajo raso.
೨೬೯೧.
2691.
ಯಾವಕಾಲಿಕಪತ್ತಾನ-ಮಪಿ ಸೀತುದಕೇ ಕತೋ।
Yāvakālikapattāna-mapi sītudake kato;
ಮದ್ದಿತ್ವಾದಿಚ್ಚಪಾಕೋಪಿ, ವಿಕಾಲೇ ಪನ ವಟ್ಟತಿ॥
Madditvādiccapākopi, vikāle pana vaṭṭati.
೨೬೯೨.
2692.
ತಾಲಞ್ಚ ನಾಳಿಕೇರಞ್ಚ, ಪನಸಂ ಲಬುಜಮ್ಪಿ ಚ।
Tālañca nāḷikerañca, panasaṃ labujampi ca;
ತಿಪುಸಾಲಾಬುಕುಮ್ಭಣ್ಡಂ, ತಥಾ ಪುಸ್ಸಫಲಮ್ಪಿ ಚ॥
Tipusālābukumbhaṇḍaṃ, tathā pussaphalampi ca.
೨೬೯೩.
2693.
ಏವಮೇಳಾಲುಕಞ್ಚಾತಿ, ನವೇತಾನಿ ಫಲಾನಿ ಹಿ।
Evameḷālukañcāti, navetāni phalāni hi;
ಅಪರಣ್ಣಞ್ಚ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ, ಸತ್ತಧಞ್ಞಾನುಲೋಮಿಕಂ॥
Aparaṇṇañca sabbampi, sattadhaññānulomikaṃ.
೨೬೯೪.
2694.
ಬದರಂ ತಿಮ್ಬರೂ ಸೇಲು, ಕೋಸಮ್ಬಂ ಕರಮದ್ದಕಂ।
Badaraṃ timbarū selu, kosambaṃ karamaddakaṃ;
ಮಾತುಲುಙ್ಗಕಪಿತ್ಥಞ್ಚ, ವೇತ್ತಂ ಚಿಞ್ಚಫಲಮ್ಪಿ ಚ॥
Mātuluṅgakapitthañca, vettaṃ ciñcaphalampi ca.
೨೬೯೫.
2695.
ಫಲಾನಂ ಏವಮಾದೀನಂ, ಖುದ್ದಕಾನಂ ರಸೋ ಪನ।
Phalānaṃ evamādīnaṃ, khuddakānaṃ raso pana;
ಅಟ್ಠಪಾನಾನುಲೋಮತ್ತಾ, ನಿದ್ದಿಟ್ಠೋ ಅನುಲೋಮಿಕೇ॥
Aṭṭhapānānulomattā, niddiṭṭho anulomike.
೨೬೯೬.
2696.
ಸಾನುಲೋಮಸ್ಸ ಧಞ್ಞಸ್ಸ, ಠಪೇತ್ವಾ ಫಲಜಂ ರಸಂ।
Sānulomassa dhaññassa, ṭhapetvā phalajaṃ rasaṃ;
ಅಞ್ಞೋ ಫಲರಸೋ ನತ್ಥಿ, ಅಯಾಮಕಾಲಿಕೋ ಇಧ॥
Añño phalaraso natthi, ayāmakāliko idha.
ಭೇಸಜ್ಜಕ್ಖನ್ಧಕಕಥಾ।
Bhesajjakkhandhakakathā.