| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਸਿਕ੍ਖਾ-ਮੂਲਸਿਕ੍ਖਾ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
੩੬. ਭੇਸਜ੍ਜਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ
36. Bhesajjaniddesavaṇṇanā
੨੭੪-੫. ਸਹਧਮ੍ਮਿਨਂ ਲਬ੍ਭਂ ਭੇਸਜ੍ਜਕਰਣਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਨ ਕੇવਲਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂਯੇવ ਭਿਕ੍ਖਾਚਰਿਯવਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਸਕੇਹਿ ਭੇਸਜ੍ਜਕਰਣਂ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਅਥ ਖੋ ਅਪਰੇਸਮ੍ਪਿ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਤੇ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਿਤੂਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਪਿਤੂਨਨ੍ਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਜਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਉਪਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਤਦੁਪਟ੍ਠਾਕਾ ਨਾਮ। ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏવ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜੀવਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸ੍ਸਿਤਕੋ ਨਾਮ। ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਪੇਕ੍ਖੋ ‘‘ਭਣ੍ਡੂ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।
274-5. Sahadhamminaṃ labbhaṃ bhesajjakaraṇanti sambandho. Na kevalaṃ pañcannaṃ sahadhammikānaṃyeva bhikkhācariyaviññattisakehi bhesajjakaraṇaṃ labbhati, atha kho aparesampi pañcannaṃ labbhati, te dassento ‘‘pitūna’’ntiādimāha. Pitūnanti mātāpitūnanti attho. Ye mātāpitaro jagganti upaṭṭhahanti, te tadupaṭṭhākā nāma. Bhikkhuṃ eva nissāya jīvanto bhikkhunissitako nāma. Pabbajjāpekkho ‘‘bhaṇḍū’’ti vuccati.
੨੭੬. ਅਪਰੇਸਮ੍ਪਿ ਦਸਨ੍ਨਂ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਤੇ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਮਹਾਚੂਲ਼ਪਿਤਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਏਤ੍ਥ (ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨.੧੮੫-੧੮੭) ਪਨ ਮਹਾਪਿਤਾ ਚੂਲ਼ਪਿਤਾ ਮਹਾਮਾਤਾ ਚੂਲ਼ਮਾਤਾ ਮਹਾਭਾਤਾ ਚੂਲ਼ਭਾਤਾ ਮਹਾਭਗਿਨੀ ਚੂਲ਼ਭਗਿਨੀਤਿ ਇਮੇਹਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਪਿਤੁਭਗਿਨਿਞ੍ਚ ਮਾਤੁਭਾਤਿਕਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍વਾ ਦਸ। ਏਤੇਸਂ ਪਨ ਸਕੇਨ ਭੇਸਜ੍ਜੇਨ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਅਤ੍ਤਨਿਯੇ ਚ ਅਸਤੀਤਿ ਪਾਠਸੇਸੋ।
276. Aparesampi dasannaṃ kātuṃ vaṭṭati, te dassetuṃ ‘‘mahācūḷapitā’’tiādimāha. Ettha (pārā. aṭṭha. 2.185-187) pana mahāpitā cūḷapitā mahāmātā cūḷamātā mahābhātā cūḷabhātā mahābhaginī cūḷabhaginīti imehi aṭṭhahi ādi-saddena pitubhaginiñca mātubhātikañca gahetvā dasa. Etesaṃ pana sakena bhesajjena kātabbaṃ. Attaniye ca asatīti pāṭhaseso.
੨੭੭. ਨ ਕੇવਲਞ੍ਚ ਏਤੇਸਂ ਦਸਨ੍ਨਂ, ਇਮੇਹਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਾਨਂ ਪੁਤ੍ਤਨਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਯਾવਸਤ੍ਤਮਾ ਕੁਲਪਰਿવਟ੍ਟਾ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਕੁਲਦੂਸਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਅਞ੍ਞੋਪਿ (ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨.੨੮੫-੨੮੭) ਯੋ ਆਗਨ੍ਤੁਕੋ વਾ ਚੋਰੋ વਾ ਯੁਦ੍ਧਪਰਾਜਿਤੋ વਾ ਇਸ੍ਸਰੋ ਞਾਤਕੇਹਿ ਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤੋ વਾ ਗਮਿਯਮਨੁਸ੍ਸੋ વਾ ਗਿਲਾਨੋ ਹੁਤ੍વਾ વਿਹਾਰਂ ਪવਿਸਤਿ, ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਅਪਚ੍ਚਾਸੀਸਨ੍ਤੇਨ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ।
277. Na kevalañca etesaṃ dasannaṃ, imehi sambandhānaṃ puttanattādīnaṃ yāvasattamā kulaparivaṭṭā kātuṃ vaṭṭatīti dassanatthaṃ ‘‘kuladūsanā’’tiādimāha. Aññopi (pārā. aṭṭha. 2.285-287) yo āgantuko vā coro vā yuddhaparājito vā issaro ñātakehi pariccatto vā gamiyamanusso vā gilāno hutvā vihāraṃ pavisati, sabbesampi apaccāsīsantena bhesajjaṃ kātabbaṃ.
੨੭੮. ਮਾਤਾ (ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨.੧੮੫-੧੮੭) ਪਿਤਾ ਤਦੁਪਟ੍ਠਾਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸ੍ਸਿਤਕੋ ਪਣ੍ਡੁਪਲਾਸੋ વੇਯ੍ਯਾવਚ੍ਚਕਰੋਤਿ ਇਮੇਸਂ ਛਨ੍ਨਂ ਅਨਾਮਟ੍ਠਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਅવਾਰਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਿਞ੍ਚ ਭਿਯ੍ਯੋ – ਦਾਮਰਿਕਚੋਰਸ੍ਸ ਚ ਇਸ੍ਸਰਿਯਸ੍ਸ ਚ ਦਾਤੁਮવਾਰਿਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
278. Mātā (pārā. aṭṭha. 2.185-187) pitā tadupaṭṭhāko bhikkhunissitako paṇḍupalāso veyyāvaccakaroti imesaṃ channaṃ anāmaṭṭhapiṇḍapāto avāritoti attho. Kiñca bhiyyo – dāmarikacorassa ca issariyassa ca dātumavāritoti attho.
੨੭੯. ਤੇਸਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨.੧੮੫-੧੮੭) ਗਹਟ੍ਠਾਨਂ। ਸਾਸਨੋਗਧਨ੍ਤਿ ਰਤਨਪਰਿਤ੍ਤਆਟਾਨਾਟਿਯਪਰਿਤ੍ਤਾਦਿਪਰਿਤ੍ਤਂ ਭਣਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
279.Tesanti (pārā. aṭṭha. 2.185-187) gahaṭṭhānaṃ. Sāsanogadhanti ratanaparittaāṭānāṭiyaparittādiparittaṃ bhaṇitabbanti attho.
੨੮੦. ‘‘ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ (ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨.੧੮੫-੧੮੭) ਸੀਲਂ ਦੇਤੁ, ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪਰਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਭਾਸਤੂ’’ਤਿ ਕੇਨਚਿ ਪੇਸਿਤੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਦਾਤੁਂ વਤ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ਸੀਲਂ ਦਾਤੁਂ, ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪਰਿਤ੍ਤਞ੍ਚ વਤ੍ਤੁਂ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਭੇਸਜ੍ਜવਿਨਿਚ੍ਛਯੋ।
280. ‘‘Āgantvā (pārā. aṭṭha. 2.185-187) sīlaṃ detu, dhammañca parittañca bhāsatū’’ti kenaci pesitoti sambandho. Dātuṃ vattunti sīlaṃ dātuṃ, dhammañca parittañca vattuṃ labbhatīti attho. Bhesajjavinicchayo.
ਭੇਸਜ੍ਜਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Bhesajjaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
