| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga |
೩. ಭೇಸಜ್ಜಸಿಕ್ಖಾಪದಂ
3. Bhesajjasikkhāpadaṃ
೬೧೮. 1 ತೇನ ಸಮಯೇನ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ರಾಜಗಹೇ ಪಬ್ಭಾರಂ ಸೋಧಾಪೇತಿ ಲೇಣಂ ಕತ್ತುಕಾಮೋ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಿಂ, ಭನ್ತೇ, ಥೇರೋ ಕಾರಾಪೇತೀ’’ತಿ? ‘‘ಪಬ್ಭಾರಂ ಮಹಾರಾಜ, ಸೋಧಾಪೇಮಿ ಲೇಣಂ ಕತ್ತುಕಾಮೋ’’ತಿ। ‘‘ಅತ್ಥೋ, ಭನ್ತೇ, ಅಯ್ಯಸ್ಸ ಆರಾಮಿಕೇನಾ’’ತಿ? ‘‘ನ ಖೋ, ಮಹಾರಾಜ, ಭಗವತಾ ಆರಾಮಿಕೋ ಅನುಞ್ಞಾತೋ’’ತಿ। ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಮಮ ಆರೋಚೇಯ್ಯಾಥಾ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ ಮಹಾರಾಜಾ’’ತಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ರಞ್ಞೋ ಮಾಗಧಸ್ಸ ಸೇನಿಯಸ್ಸ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಸ್ಸ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ರಾಜಾನಂ ಮಾಗಧಂ ಸೇನಿಯಂ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಂ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇಸಿ ಸಮಾದಪೇಸಿ ಸಮುತ್ತೇಜೇಸಿ ಸಮ್ಪಹಂಸೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಆಯಸ್ಮತಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೇನ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸಿತೋ ಸಮಾದಪಿತೋ ಸಮುತ್ತೇಜಿತೋ ಸಮ್ಪಹಂಸಿತೋ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಪದಕ್ಖಿಣಂ ಕತ್ವಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ।
618.2 Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā pilindavaccho rājagahe pabbhāraṃ sodhāpeti leṇaṃ kattukāmo. Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro yenāyasmā pilindavaccho tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ pilindavacchaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho rājā māgadho seniyo bimbisāro āyasmantaṃ pilindavacchaṃ etadavoca – ‘‘kiṃ, bhante, thero kārāpetī’’ti? ‘‘Pabbhāraṃ mahārāja, sodhāpemi leṇaṃ kattukāmo’’ti. ‘‘Attho, bhante, ayyassa ārāmikenā’’ti? ‘‘Na kho, mahārāja, bhagavatā ārāmiko anuññāto’’ti. ‘‘Tena hi, bhante, bhagavantaṃ paṭipucchitvā mama āroceyyāthā’’ti. ‘‘Evaṃ mahārājā’’ti kho āyasmā pilindavaccho rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa paccassosi. Atha kho āyasmā pilindavaccho rājānaṃ māgadhaṃ seniyaṃ bimbisāraṃ dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro āyasmatā pilindavacchena dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṃsito uṭṭhāyāsanā āyasmantaṃ pilindavacchaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi.
೬೧೯. ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ದೂತಂ ಪಾಹೇಸಿ – ‘‘ರಾಜಾ, ಭನ್ತೇ , ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಆರಾಮಿಕಂ ದಾತುಕಾಮೋ। ಕಥಂ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಮಯಾ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಏತಸ್ಮಿಂ ನಿದಾನೇ ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಕರಣೇ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಆರಾಮಿಕ’’ನ್ತಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದಿವಚ್ಛೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅನುಞ್ಞಾತೋ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತಾ ಆರಾಮಿಕೋ’’ತಿ? ‘‘ಏವಂ, ಮಹಾರಾಜಾ’’ತಿ। ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭನ್ತೇ, ಅಯ್ಯಸ್ಸ ಆರಾಮಿಕಂ ದಮ್ಮೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛಸ್ಸ ಆರಾಮಿಕಂ ಪಟಿಸ್ಸುಣಿತ್ವಾ ವಿಸ್ಸರಿತ್ವಾ ಚಿರೇನ ಸತಿಂ ಪಟಿಲಭಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞತರಂ ಸಬ್ಬತ್ಥಕಂ ಮಹಾಮತ್ತಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಯೋ ಮಯಾ, ಭಣೇ, ಅಯ್ಯಸ್ಸ ಆರಾಮಿಕೋ ಪಟಿಸ್ಸುತೋ, ದಿನ್ನೋ ಸೋ ಆರಾಮಿಕೋ’’ತಿ? ‘‘ನ ಖೋ, ದೇವ, ಅಯ್ಯಸ್ಸ ಆರಾಮಿಕೋ ದಿನ್ನೋ’’ತಿ। ‘‘ಕೀವಚಿರಂ ನು ಖೋ, ಭಣೇ, ಇತೋ ಹಿ ತಂ ಹೋತೀ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಮಹಾಮತ್ತೋ ರತ್ತಿಯೋ ಗಣೇತ್ವಾ 3 ರಾಜಾನಂ ಮಾಗಧಂ ಸೇನಿಯಂ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಪಞ್ಚ, ದೇವ, ರತ್ತಿಸತಾನೀ’’ತಿ। ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭಣೇ, ಅಯ್ಯಸ್ಸ ಪಞ್ಚ ಆರಾಮಿಕಸತಾನಿ ದೇಹೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ದೇವಾ’’ತಿ ಖೋ ಸೋ ಮಹಾಮತ್ತೋ ರಞ್ಞೋ ಮಾಗಧಸ್ಸ ಸೇನಿಯಸ್ಸ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸುಣಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮತೋ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛಸ್ಸ ಪಞ್ಚ ಆರಾಮಿಕಸತಾನಿ ಪಾದಾಸಿ 4, ಪಾಟಿಯೇಕ್ಕೋ ಗಾಮೋ ನಿವಿಸಿ। ಆರಾಮಿಕಗಾಮಕೋತಿಪಿ ನಂ ಆಹಂಸು, ಪಿಲಿನ್ದಗಾಮಕೋತಿಪಿ ನಂ ಆಹಂಸು।
619. Atha kho āyasmā pilindavaccho bhagavato santike dūtaṃ pāhesi – ‘‘rājā, bhante , māgadho seniyo bimbisāro ārāmikaṃ dātukāmo. Kathaṃ nu kho, bhante, mayā paṭipajjitabba’’nti? Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ārāmika’’nti. Dutiyampi kho rājā māgadho seniyo bimbisāro yenāyasmā pilindivaccho tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ pilindavacchaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho rājā māgadho seniyo bimbisāro āyasmantaṃ pilindavacchaṃ etadavoca – ‘‘anuññāto, bhante, bhagavatā ārāmiko’’ti? ‘‘Evaṃ, mahārājā’’ti. ‘‘Tena hi, bhante, ayyassa ārāmikaṃ dammī’’ti. Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro āyasmato pilindavacchassa ārāmikaṃ paṭissuṇitvā vissaritvā cirena satiṃ paṭilabhitvā aññataraṃ sabbatthakaṃ mahāmattaṃ āmantesi – ‘‘yo mayā, bhaṇe, ayyassa ārāmiko paṭissuto, dinno so ārāmiko’’ti? ‘‘Na kho, deva, ayyassa ārāmiko dinno’’ti. ‘‘Kīvaciraṃ nu kho, bhaṇe, ito hi taṃ hotī’’ti? Atha kho so mahāmatto rattiyo gaṇetvā 5 rājānaṃ māgadhaṃ seniyaṃ bimbisāraṃ etadavoca – ‘‘pañca, deva, rattisatānī’’ti. ‘‘Tena hi, bhaṇe, ayyassa pañca ārāmikasatāni dehī’’ti. ‘‘Evaṃ, devā’’ti kho so mahāmatto rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa paṭissuṇitvā āyasmato pilindavacchassa pañca ārāmikasatāni pādāsi 6, pāṭiyekko gāmo nivisi. Ārāmikagāmakotipi naṃ āhaṃsu, pilindagāmakotipi naṃ āhaṃsu.
೬೨೦. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ತಸ್ಮಿಂ ಗಾಮಕೇ ಕುಲೂಪಕೋ ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಆದಾಯ ಪಿಲಿನ್ದಗಾಮಕಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪಾವಿಸಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ತಸ್ಮಿಂ ಗಾಮಕೇ ಉಸ್ಸವೋ ಹೋತಿ। ದಾರಕಾ ಅಲಙ್ಕತಾ ಮಾಲಾಕಿತಾ ಕೀಳನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ಪಿಲಿನ್ದಗಾಮಕೇ ಸಪದಾನಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಮಾನೋ ಯೇನ ಅಞ್ಞತರಸ್ಸ ಆರಾಮಿಕಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ತಸ್ಸಾ ಆರಾಮಿಕಿನಿಯಾ ಧೀತಾ ಅಞ್ಞೇ ದಾರಕೇ ಅಲಙ್ಕತೇ ಮಾಲಾಕಿತೇ ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ರೋದತಿ – ‘‘ಮಾಲಂ ಮೇ ದೇಥ, ಅಲಙ್ಕಾರಂ ಮೇ ದೇಥಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ತಂ ಆರಾಮಿಕಿನಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಿಸ್ಸಾಯಂ ದಾರಿಕಾ ರೋದತೀ’’ತಿ? ‘‘ಅಯಂ, ಭನ್ತೇ, ದಾರಿಕಾ ಅಞ್ಞೇ ದಾರಕೇ ಅಲಙ್ಕತೇ ಮಾಲಾಕಿತೇ ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ರೋದತಿ – ‘ಮಾಲಂ ಮೇ ದೇಥ, ಅಲಙ್ಕಾರಂ ಮೇ ದೇಥಾ’ತಿ। ಕುತೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ದುಗ್ಗತಾನಂ ಮಾಲಾ ಕುತೋ, ಅಲಙ್ಕಾರೋ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ಅಞ್ಞತರಂ ತಿಣಣ್ಡುಪಕಂ ಗಹೇತ್ವಾ ತಂ ಆರಾಮಿಕಿನಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಹನ್ದಿಮಂ ತಿಣಣ್ಡುಪಕಂ ತಸ್ಸಾ ದಾರಿಕಾಯ ಸೀಸೇ ಪಟಿಮುಞ್ಚಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸಾ ಆರಾಮಿಕಿನೀ ತಂ ತಿಣಣ್ಡುಪಕಂ ಗಹೇತ್ವಾ ತಸ್ಸಾ ದಾರಿಕಾಯ ಸೀಸೇ ಪಟಿಮುಞ್ಚಿ। ಸಾ ಅಹೋಸಿ ಸುವಣ್ಣಮಾಲಾ ಅಭಿರೂಪಾ ದಸ್ಸನೀಯಾ ಪಾಸಾದಿಕಾ। ನತ್ಥಿ ತಾದಿಸಾ ರಞ್ಞೋಪಿ ಅನ್ತೇಪುರೇ ಸುವಣ್ಣಮಾಲಾ। ಮನುಸ್ಸಾ ರಞ್ಞೋ ಮಾಗಧಸ್ಸ ಸೇನಿಯಸ್ಸ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಸ್ಸ ಆರೋಚೇಸುಂ – ‘‘ಅಮುಕಸ್ಸ, ದೇವ, ಆರಾಮಿಕಸ್ಸ ಘರೇ ಸುವಣ್ಣಮಾಲಾ ಅಭಿರೂಪಾ ದಸ್ಸನೀಯಾ ಪಾಸಾದಿಕಾ। ನತ್ಥಿ ತಾದಿಸಾ ದೇವಸ್ಸಾಪಿ ಅನ್ತೇಪುರೇ ಸುವಣ್ಣಮಾಲಾ। ಕುತೋ ತಸ್ಸ ದುಗ್ಗತಸ್ಸ! ನಿಸ್ಸಂಸಯಂ ಚೋರಿಕಾಯ ಆಭತಾ’’ತಿ!! ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ತಂ ಆರಾಮಿಕಕುಲಂ ಬನ್ಧಾಪೇಸಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಆದಾಯ ಪಿಲಿನ್ದಗಾಮಕಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪಾವಿಸಿ। ಪಿಲಿನ್ದಗಾಮಕೇ ಸಪದಾನಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಮಾನೋ ಯೇನ ತಸ್ಸ ಆರಾಮಿಕಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಟಿವಿಸ್ಸಕೇ ಪುಚ್ಛಿ – ‘‘ಕಹಂ ಇಮಂ ಆರಾಮಿಕಕುಲಂ ಗತ’’ನ್ತಿ? ‘‘ಏತಿಸ್ಸಾ, ಭನ್ತೇ, ಸುವಣ್ಣಮಾಲಾಯ ಕಾರಣಾ ರಞ್ಞಾ ಬನ್ಧಾಪಿತ’’ನ್ತಿ।
620. Tena kho pana samayena āyasmā pilindavaccho tasmiṃ gāmake kulūpako hoti. Atha kho āyasmā pilindavaccho pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaraṃ ādāya pilindagāmakaṃ piṇḍāya pāvisi. Tena kho pana samayena tasmiṃ gāmake ussavo hoti. Dārakā alaṅkatā mālākitā kīḷanti. Atha kho āyasmā pilindavaccho pilindagāmake sapadānaṃ piṇḍāya caramāno yena aññatarassa ārāmikassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Tena kho pana samayena tassā ārāmikiniyā dhītā aññe dārake alaṅkate mālākite passitvā rodati – ‘‘mālaṃ me detha, alaṅkāraṃ me dethā’’ti. Atha kho āyasmā pilindavaccho taṃ ārāmikiniṃ etadavoca – ‘‘kissāyaṃ dārikā rodatī’’ti? ‘‘Ayaṃ, bhante, dārikā aññe dārake alaṅkate mālākite passitvā rodati – ‘mālaṃ me detha, alaṅkāraṃ me dethā’ti. Kuto amhākaṃ duggatānaṃ mālā kuto, alaṅkāro’’ti? Atha kho āyasmā pilindavaccho aññataraṃ tiṇaṇḍupakaṃ gahetvā taṃ ārāmikiniṃ etadavoca – ‘‘handimaṃ tiṇaṇḍupakaṃ tassā dārikāya sīse paṭimuñcā’’ti. Atha kho sā ārāmikinī taṃ tiṇaṇḍupakaṃ gahetvā tassā dārikāya sīse paṭimuñci. Sā ahosi suvaṇṇamālā abhirūpā dassanīyā pāsādikā. Natthi tādisā raññopi antepure suvaṇṇamālā. Manussā rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa ārocesuṃ – ‘‘amukassa, deva, ārāmikassa ghare suvaṇṇamālā abhirūpā dassanīyā pāsādikā. Natthi tādisā devassāpi antepure suvaṇṇamālā. Kuto tassa duggatassa! Nissaṃsayaṃ corikāya ābhatā’’ti!! Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro taṃ ārāmikakulaṃ bandhāpesi. Dutiyampi kho āyasmā pilindavaccho pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaraṃ ādāya pilindagāmakaṃ piṇḍāya pāvisi. Pilindagāmake sapadānaṃ piṇḍāya caramāno yena tassa ārāmikassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paṭivissake pucchi – ‘‘kahaṃ imaṃ ārāmikakulaṃ gata’’nti? ‘‘Etissā, bhante, suvaṇṇamālāya kāraṇā raññā bandhāpita’’nti.
೬೨೧. ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ಯೇನ ರಞ್ಞೋ ಮಾಗಧಸ್ಸ ಸೇನಿಯಸ್ಸ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ರಾಜಾನಂ ಮಾಗಧಂ ಸೇನಿಯಂ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಿಸ್ಸ, ಮಹಾರಾಜ, ಆರಾಮಿಕಕುಲಂ ಬನ್ಧಾಪಿತ’’ನ್ತಿ? ‘‘ತಸ್ಸ, ಭನ್ತೇ, ಆರಾಮಿಕಸ್ಸ ಘರೇ ಸುವಣ್ಣಮಾಲಾ ಅಭಿರೂಪಾ ದಸ್ಸನೀಯಾ ಪಾಸಾದಿಕಾ। ನತ್ಥಿ ತಾದಿಸಾ ಅಮ್ಹಾಕಮ್ಪಿ ಅನ್ತೇಪುರೇ ಸುವಣ್ಣಮಾಲಾ। ಕುತೋ ತಸ್ಸ ದುಗ್ಗತಸ್ಸ! ನಿಸ್ಸಂಸಯಂ ಚೋರಿಕಾಯ ಆಭತಾ’’ತಿ!! ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ರಞ್ಞೋ ಮಾಗಧಸ್ಸ ಸೇನಿಯಸ್ಸ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಸ್ಸ ಪಾಸಾದಂ ಸುವಣ್ಣನ್ತಿ ಅಧಿಮುಚ್ಚಿ। ಸೋ ಅಹೋಸಿ ಸಬ್ಬಸೋವಣ್ಣಮಯೋ। ‘‘ಇದಂ ಪನ ತೇ, ಮಹಾರಾಜ, ತಾವ ಬಹುಂ ಸುವಣ್ಣಂ ಕುತೋ’’ತಿ? ‘‘ಅಞ್ಞಾತಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಯ್ಯಸ್ಸೇವೇಸೋ ಇದ್ಧಾನುಭಾವೋ’’ತಿ। ತಂ ಆರಾಮಿಕಕುಲಂ ಮುಞ್ಚಾಪೇಸಿ। ಮನುಸ್ಸಾ – ‘‘ಅಯ್ಯೇನ ಕಿರ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೇನ ಸರಾಜಿಕಾಯ ಪರಿಸಾಯ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಂ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ದಸ್ಸಿತ’’ನ್ತಿ, ಅತ್ತಮನಾ ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನಾ ಆಯಸ್ಮತೋ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛಸ್ಸ ಪಞ್ಚ ಭೇಸಜ್ಜಾನಿ ಅಭಿಹರಿಂಸು, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಸಪ್ಪಿ ನವನೀತಂ ತೇಲಂ ಮಧು ಫಾಣಿತಂ। ಪಕತಿಯಾಪಿ ಚ ಆಯಸ್ಮಾ ಪಿಲಿನ್ದವಚ್ಛೋ ಲಾಭೀ ಹೋತಿ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಭೇಸಜ್ಜಾನಂ। ಲದ್ಧಂ ಲದ್ಧಂ ಪರಿಸಾಯ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತಿ। ಪರಿಸಾ ಚಸ್ಸ ಹೋತಿ ಬಾಹುಲ್ಲಿಕಾ। ಲದ್ಧಂ ಲದ್ಧಂ ಕೋಲಮ್ಬೇಪಿ ಘಟೇಪಿ ಪೂರೇತ್ವಾ ಪಟಿಸಾಮೇತಿ, ಪರಿಸ್ಸಾವನಾನಿಪಿ ಥವಿಕಾಯೋಪಿ ಪೂರೇತ್ವಾ ವಾತಪಾನೇಸು ಲಗ್ಗೇತಿ। ತಾನಿ ಓಲೀನವಿಲೀನಾನಿ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ। ಉನ್ದೂರೇಹಿಪಿ ವಿಹಾರಾ ಓಕಿಣ್ಣವಿಕಿಣ್ಣಾ ಹೋನ್ತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ವಿಹಾರಚಾರಿಕಂ ಆಹಿಣ್ಡನ್ತಾ ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಅನ್ತೋಕೋಟ್ಠಾಗಾರಿಕಾ ಇಮೇ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ’’ತಿ ! ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ಭಿಕ್ಖೂ ತೇಸಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಾನಂ ಖಿಯ್ಯನ್ತಾನಂ ವಿಪಾಚೇನ್ತಾನಂ। ಯೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛಾ…ಪೇ॰… ತೇ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಭಿಕ್ಖೂ ಏವರೂಪಾಯ ಬಾಹುಲ್ಲಾಯ ಚೇತೇಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ! ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತೇ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ವಿಗರಹಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ…ಪೇ॰… ‘‘ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂ ಏವರೂಪಾಯ ಬಾಹುಲ್ಲಾಯ ಚೇತೇನ್ತೀ’’ತಿ? ‘‘ಸಚ್ಚಂ, ಭಗವಾ’’ತಿ। ವಿಗರಹಿ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰… ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮೋಘಪುರಿಸಾ ಏವರೂಪಾಯ ಬಾಹುಲ್ಲಾಯ ಚೇತೇಸ್ಸನ್ತಿ! ನೇತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಪ್ಪಸನ್ನಾನಂ ವಾ ಪಸಾದಾಯ…ಪೇ॰… ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಮಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಉದ್ದಿಸೇಯ್ಯಾಥ –
621. Atha kho āyasmā pilindavaccho yena rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro yenāyasmā pilindavaccho tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ pilindavacchaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho rājānaṃ māgadhaṃ seniyaṃ bimbisāraṃ āyasmā pilindavaccho etadavoca – ‘‘kissa, mahārāja, ārāmikakulaṃ bandhāpita’’nti? ‘‘Tassa, bhante, ārāmikassa ghare suvaṇṇamālā abhirūpā dassanīyā pāsādikā. Natthi tādisā amhākampi antepure suvaṇṇamālā. Kuto tassa duggatassa! Nissaṃsayaṃ corikāya ābhatā’’ti!! Atha kho āyasmā pilindavaccho rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa pāsādaṃ suvaṇṇanti adhimucci. So ahosi sabbasovaṇṇamayo. ‘‘Idaṃ pana te, mahārāja, tāva bahuṃ suvaṇṇaṃ kuto’’ti? ‘‘Aññātaṃ, bhante, ayyasseveso iddhānubhāvo’’ti. Taṃ ārāmikakulaṃ muñcāpesi. Manussā – ‘‘ayyena kira pilindavacchena sarājikāya parisāya uttarimanussadhammaṃ iddhipāṭihāriyaṃ dassita’’nti, attamanā abhippasannā āyasmato pilindavacchassa pañca bhesajjāni abhihariṃsu, seyyathidaṃ – sappi navanītaṃ telaṃ madhu phāṇitaṃ. Pakatiyāpi ca āyasmā pilindavaccho lābhī hoti pañcannaṃ bhesajjānaṃ. Laddhaṃ laddhaṃ parisāya vissajjeti. Parisā cassa hoti bāhullikā. Laddhaṃ laddhaṃ kolambepi ghaṭepi pūretvā paṭisāmeti, parissāvanānipi thavikāyopi pūretvā vātapānesu laggeti. Tāni olīnavilīnāni tiṭṭhanti. Undūrehipi vihārā okiṇṇavikiṇṇā honti. Manussā vihāracārikaṃ āhiṇḍantā passitvā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘antokoṭṭhāgārikā ime samaṇā sakyaputtiyā, seyyathāpi rājā māgadho seniyo bimbisāro’’ti ! Assosuṃ kho bhikkhū tesaṃ manussānaṃ ujjhāyantānaṃ khiyyantānaṃ vipācentānaṃ. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhū evarūpāya bāhullāya cetessantī’’ti! Atha kho te bhikkhū te anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, bhikkhū evarūpāya bāhullāya cetentī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma te, bhikkhave, moghapurisā evarūpāya bāhullāya cetessanti! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
೬೨೨. ‘‘ಯಾನಿ ಖೋ ಪನ ತಾನಿ ಗಿಲಾನಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪಟಿಸಾಯನೀಯಾನಿ ಭೇಸಜ್ಜಾನಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಸಪ್ಪಿ ನವನೀತಂ ತೇಲಂ ಮಧು ಫಾಣಿತಂ, ತಾನಿ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಸತ್ತಾಹಪರಮಂ ಸನ್ನಿಧಿಕಾರಕಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಾನಿ। ತಂ ಅತಿಕ್ಕಾಮಯತೋ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯ’’ನ್ತಿ।
622.‘‘Yānikho pana tāni gilānānaṃ bhikkhūnaṃ paṭisāyanīyāni bhesajjāni, seyyathidaṃ – sappi navanītaṃ telaṃ madhu phāṇitaṃ, tāni paṭiggahetvā sattāhaparamaṃ sannidhikārakaṃ paribhuñjitabbāni. Taṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiya’’nti.
೬೨೩. ಯಾನಿ ಖೋ ಪನ ತಾನಿ ಗಿಲಾನಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪಟಿಸಾಯನೀಯಾನಿ ಭೇಸ್ಸಜ್ಜಾನೀತಿ ಸಪ್ಪಿ ನಾಮ ಗೋಸಪ್ಪಿ ವಾ ಅಜಿಕಾಸಪ್ಪಿ ವಾ ಮಹಿಂಸಸಪ್ಪಿ 7 ವಾ ಯೇಸಂ ಮಂಸಂ ಕಪ್ಪತಿ ತೇಸಂ ಸಪ್ಪಿ। ನವನೀತಂ ನಾಮ ತೇಸಂ ಯೇವ ನವನೀತಂ। ತೇಲಂ ನಾಮ ತಿಲತೇಲಂ ಸಾಸಪತೇಲಂ ಮಧುಕತೇಲಂ ಏರಣ್ಡತೇಲಂ ವಸಾತೇಲಂ। ಮಧು ನಾಮ ಮಕ್ಖಿಕಾಮಧು। ಫಾಣಿತಂ ನಾಮ ಉಚ್ಛುಮ್ಹಾ ನಿಬ್ಬತ್ತಂ।
623.Yāni kho pana tāni gilānānaṃ bhikkhūnaṃ paṭisāyanīyāni bhessajjānīti sappi nāma gosappi vā ajikāsappi vā mahiṃsasappi 8 vā yesaṃ maṃsaṃ kappati tesaṃ sappi. Navanītaṃ nāma tesaṃ yeva navanītaṃ. Telaṃ nāma tilatelaṃ sāsapatelaṃ madhukatelaṃ eraṇḍatelaṃ vasātelaṃ. Madhu nāma makkhikāmadhu. Phāṇitaṃ nāma ucchumhā nibbattaṃ.
ತಾನಿ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಸತ್ತಾಹಪರಮಂ ಸನ್ನಿಧಿಕಾರಕಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಾನೀತಿ ಸತ್ತಾಹಪರಮತಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಾನಿ।
Tāni paṭiggahetvā sattāhaparamaṃ sannidhikārakaṃ paribhuñjitabbānīti sattāhaparamatā paribhuñjitabbāni.
ತಂ ಅತಿಕ್ಕಾಮಯತೋ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಹೋತೀತಿ ಅಟ್ಠಮೇ ಅರುಣುಗ್ಗಮನೇ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಹೋತಿ। ನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ಗಣಸ್ಸ ವಾ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ವಾ। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ…ಪೇ॰… ಇದಂ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭೇಸಜ್ಜಂ ಸತ್ತಾಹಾತಿಕ್ಕನ್ತಂ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ, ಇಮಾಹಂ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ನಿಸ್ಸಜ್ಜಾಮೀತಿ…ಪೇ॰… ದದೇಯ್ಯಾತಿ…ಪೇ॰… ದದೇಯ್ಯುನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಆಯಸ್ಮತೋ ದಮ್ಮೀತಿ।
Taṃ atikkāmayato nissaggiyaṃhotīti aṭṭhame aruṇuggamane nissaggiyaṃ hoti. Nissajjitabbaṃ saṅghassa vā gaṇassa vā puggalassa vā. Evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṃ…pe… idaṃ me, bhante, bhesajjaṃ sattāhātikkantaṃ nissaggiyaṃ, imāhaṃ saṅghassa nissajjāmīti…pe… dadeyyāti…pe… dadeyyunti…pe… āyasmato dammīti.
೬೨೪. ಸತ್ತಾಹಾತಿಕ್ಕನ್ತೇ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಸಞ್ಞೀ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಸತ್ತಾಹಾತಿಕ್ಕನ್ತೇ ವೇಮತಿಕೋ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಸತ್ತಾಹಾತಿಕ್ಕನ್ತೇ ಅನತಿಕ್ಕನ್ತಸಞ್ಞೀ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಅನಧಿಟ್ಠಿತೇ ಅಧಿಟ್ಠಿತಸಞ್ಞೀ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಅವಿಸ್ಸಜ್ಜಿತೇ ವಿಸ್ಸಜ್ಜಿತಸಞ್ಞೀ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಅನಟ್ಠೇ ನಟ್ಠಸಞ್ಞೀ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಅವಿನಟ್ಠೇ ವಿನಟ್ಠಸಞ್ಞೀ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಅದಡ್ಢೇ ದಡ್ಢಸಞ್ಞೀ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ। ಅವಿಲುತ್ತೇ ವಿಲುತ್ತಸಞ್ಞೀ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ।
624. Sattāhātikkante atikkantasaññī, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Sattāhātikkante vematiko, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Sattāhātikkante anatikkantasaññī, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Anadhiṭṭhite adhiṭṭhitasaññī, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Avissajjite vissajjitasaññī, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Anaṭṭhe naṭṭhasaññī, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Avinaṭṭhe vinaṭṭhasaññī, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Adaḍḍhe daḍḍhasaññī, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Avilutte viluttasaññī, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
ನಿಸ್ಸಟ್ಠಂ ಪಟಿಲಭಿತ್ವಾ ನ ಕಾಯಿಕೇನ ಪರಿಭೋಗೇನ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ, ನ ಅಜ್ಝೋಹರಿತಬ್ಬಂ, ಪದೀಪೇ ವಾ ಕಾಳವಣ್ಣೇ ವಾ ಉಪನೇತಬ್ಬಂ, ಅಞ್ಞೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಕಾಯಿಕೇನ ಪರಿಭೋಗೇನ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ, ನ ಅಜ್ಝೋಹರಿತಬ್ಬಂ।
Nissaṭṭhaṃ paṭilabhitvā na kāyikena paribhogena paribhuñjitabbaṃ, na ajjhoharitabbaṃ, padīpe vā kāḷavaṇṇe vā upanetabbaṃ, aññena bhikkhunā kāyikena paribhogena paribhuñjitabbaṃ, na ajjhoharitabbaṃ.
ಸತ್ತಾಹಾನತಿಕ್ಕನ್ತೇ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಸಞ್ಞೀ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಸತ್ತಾಹಾನತಿಕ್ಕನ್ತೇ ವೇಮತಿಕೋ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಸತ್ತಾಹಾನತಿಕ್ಕನ್ತೇ ಅನತಿಕ್ಕನ್ತಸಞ್ಞೀ, ಅನಾಪತ್ತಿ।
Sattāhānatikkante atikkantasaññī, āpatti dukkaṭassa. Sattāhānatikkante vematiko, āpatti dukkaṭassa. Sattāhānatikkante anatikkantasaññī, anāpatti.
೬೨೫. ಅನಾಪತ್ತಿ ಅನ್ತೋಸತ್ತಾಹಂ ಅಧಿಟ್ಠೇತಿ, ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತಿ, ನಸ್ಸತಿ, ವಿನಸ್ಸತಿ, ಡಯ್ಹತಿ, ಅಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಗಣ್ಹನ್ತಿ, ವಿಸ್ಸಾಸಂ ಗಣ್ಹನ್ತಿ, ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚತ್ತೇನ ವನ್ತೇನ ಮುತ್ತೇನ ಅನಪೇಕ್ಖೋ ದತ್ವಾ ಪಟಿಲಭಿತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜತಿ, ಉಮ್ಮತ್ತಕಸ್ಸ, ಆದಿಕಮ್ಮಿಕಸ್ಸಾತಿ।
625. Anāpatti antosattāhaṃ adhiṭṭheti, vissajjeti, nassati, vinassati, ḍayhati, acchinditvā gaṇhanti, vissāsaṃ gaṇhanti, anupasampannassa cattena vantena muttena anapekkho datvā paṭilabhitvā paribhuñjati, ummattakassa, ādikammikassāti.
ಭೇಸಜ್ಜಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ ತತಿಯಂ।
Bhesajjasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೩. ಭೇಸಜ್ಜಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೩. ಭೇಸಜ್ಜಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೩. ಭೇಸಜ್ಜಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೩. ಭೇಸಜ್ಜಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā
