Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā |
3. பே⁴ஸஜ்ஜஸிக்கா²பத³வண்ணனா
3. Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā
620. ‘‘ஸா அஹோஸி ஸுவண்ணமாலா’’தி வசனதோ ட²பெத்வா ஸஹத⁴ம்மிகே அஞ்ஞேஸங் யதா²ஸுக²ங் ரூபியங் தா³துங் வட்டதி உக்³க³ண்ஹாபேதுங், ஸப்³யோஹாராபேபு⁴ஞ்சாதி ஆசரியோ, வீமங்ஸிதப்³ப³ங் இத்³தி⁴மஸ்ஸ இத்³தி⁴விஸயத்தா.
620. ‘‘Sā ahosi suvaṇṇamālā’’ti vacanato ṭhapetvā sahadhammike aññesaṃ yathāsukhaṃ rūpiyaṃ dātuṃ vaṭṭati uggaṇhāpetuṃ, sabyohārāpebhuñcāti ācariyo, vīmaṃsitabbaṃ iddhimassa iddhivisayattā.
622. ‘‘யேஸங் மங்ஸங் கப்பதீ’’தி வசனேன யேஸங் மங்ஸங் ந கப்பதி, தேஸங் ஸப்பிஆதி³ கிஞ்சாபி ந கப்பதி, ந பன நிஸ்ஸக்³கி³யவத்தூ²தி வேதி³தப்³ப³ங். ததா² ந பணீதபோ⁴ஜனவத்தூ²தி. உக்³க³ஹிதகங் கத்வா நிக்கி²த்தந்தி அஜ்ஜோ²ஹரணத்த²ங் நிக்கி²த்தங். இதரஞ்ஹி படிக்³க³ஹெத்வா அஜ்ஜோ²ஹரிதுங் வட்டதி. உப⁴யேஸம்பீதி பச்சா²ப⁴த்தங் படிக்³க³ஹிதேஹி, புரேப⁴த்தங் படிக்³க³ஹிதேஹி ச கதானங். ‘‘மங்ஸஸ்ஸ அகப்பியத்தா’’தி காரணபதிரூபகங் வத்வா. கா²தி³ங்ஸூதி ‘‘விகாலே கேவலங் நவனீதமேவ கா²தி³துகாமேன த³தி⁴தக்கக³தானி அபனேதப்³பா³னி, பசிதுகாமஸ்ஸ ஸாமங்பாகங் ந ஹோதீதி தே²ரஸ்ஸ அதி⁴ப்பாயோ’’தி வுத்தங். ‘‘க²யங் க³மிஸ்ஸதீ’’தி வசனதோ கீ²ரங் பக்கி²பித்வா பக்கஸப்பி விகாலே கப்பதீதி ஸித்³த⁴ங். பே⁴ஸஜ்ஜேஹீதி யாவஜீவிகபே⁴ஸஜ்ஜேஹி. கததேலங் புரேப⁴த்தந்தி அபசித்வா கதங் ஏவ. உண்ஹோத³கேனாதி தாபனபா⁴வங் தீ³பேதீதி கேசி, தங் ந ஸுந்த³ரங். நிப்³ப³ட்டிதத்தாதி பிஞ்ஞாகாதி³தோ. ‘‘தேலத்தா²ய படிக்³க³ஹித…பே॰… து³க்கடமேவா’’தி வசனதோ அதேலத்தா²ய படிக்³க³ஹிதேஹி, ஸத்தாஹாதிக்கந்தேஹிபி கததேலங் கததி³வஸதோ பட்டா²ய ஸத்தாஹங் வட்டதீதி சா²யா தி³ஸ்ஸதி, கரமந்த³ங் ருக்க²ஸாரோதி கேசி.
622. ‘‘Yesaṃ maṃsaṃ kappatī’’ti vacanena yesaṃ maṃsaṃ na kappati, tesaṃ sappiādi kiñcāpi na kappati, na pana nissaggiyavatthūti veditabbaṃ. Tathā na paṇītabhojanavatthūti. Uggahitakaṃ katvā nikkhittanti ajjhoharaṇatthaṃ nikkhittaṃ. Itarañhi paṭiggahetvā ajjhoharituṃ vaṭṭati. Ubhayesampīti pacchābhattaṃ paṭiggahitehi, purebhattaṃ paṭiggahitehi ca katānaṃ. ‘‘Maṃsassa akappiyattā’’ti kāraṇapatirūpakaṃ vatvā. Khādiṃsūti ‘‘vikāle kevalaṃ navanītameva khāditukāmena dadhitakkagatāni apanetabbāni, pacitukāmassa sāmaṃpākaṃ na hotīti therassa adhippāyo’’ti vuttaṃ. ‘‘Khayaṃ gamissatī’’ti vacanato khīraṃ pakkhipitvā pakkasappi vikāle kappatīti siddhaṃ. Bhesajjehīti yāvajīvikabhesajjehi. Katatelaṃ purebhattanti apacitvā kataṃ eva. Uṇhodakenāti tāpanabhāvaṃ dīpetīti keci, taṃ na sundaraṃ. Nibbaṭṭitattāti piññākādito. ‘‘Telatthāya paṭiggahita…pe… dukkaṭamevā’’ti vacanato atelatthāya paṭiggahitehi, sattāhātikkantehipi katatelaṃ katadivasato paṭṭhāya sattāhaṃ vaṭṭatīti chāyā dissati, karamandaṃ rukkhasāroti keci.
623. அவஸகஸடே யஸ்மா கீ²ராதீ³னி பக்கி²பித்வா தேலங் பசந்தி, தஸ்மா கஸடங் ந வட்டதி, தேலமேவ வட்டதி, தேன வுத்தங் ‘‘பக்கதேலகஸடே விய குக்குச்சாயதீ’’தி. வஸாய ஸத்³தி⁴ங் பக்கத்தா ந வட்டதீதி சே? வத³த², ப⁴ந்தே, நவனீதே த³தி⁴கு³ளிகாதிஆதி³ஸம்ப³ந்தோ⁴. மது⁴ம்ஹி சத்தாரோ காலிகா யதா²ஸம்ப⁴வங் யோஜேதப்³பா³, உச்சு²ம்ஹி ச, கத²ங்? ஸமக்கி²கங் ஸேளகங் மது⁴ யாவகாலிகங். அனேலகங் உத³கஸம்பி⁴ன்னங் யாமகாலிகங், அஸம்பி⁴ன்னங் ஸத்தாஹகாலிகங், மது⁴ஸிட்ட²ங் பரிஸுத்³த⁴ங் யாவஜீவிகங். ததா² உச்சு² வா ரஸோ வா ஸகஸடோ யாவகாலிகோ, நிக்கஸடோ உத³கஸம்பி⁴ன்னோ யாமகாலிகோ, அஸம்பி⁴ன்னோ ஸத்தாஹகாலிகோ, ஸுக்க²கஸடங் யாவஜீவிகந்தி வேதி³தப்³ப³ங். கஸ்மா? உத³கஸம்பே⁴த³விஸேஸதோ.
623. Avasakasaṭe yasmā khīrādīni pakkhipitvā telaṃ pacanti, tasmā kasaṭaṃ na vaṭṭati, telameva vaṭṭati, tena vuttaṃ ‘‘pakkatelakasaṭe viya kukkuccāyatī’’ti. Vasāya saddhiṃ pakkattā na vaṭṭatīti ce? Vadatha, bhante, navanīte dadhiguḷikātiādisambandho. Madhumhi cattāro kālikā yathāsambhavaṃ yojetabbā, ucchumhi ca, kathaṃ? Samakkhikaṃ seḷakaṃ madhu yāvakālikaṃ. Anelakaṃ udakasambhinnaṃ yāmakālikaṃ, asambhinnaṃ sattāhakālikaṃ, madhusiṭṭhaṃ parisuddhaṃ yāvajīvikaṃ. Tathā ucchu vā raso vā sakasaṭo yāvakāliko, nikkasaṭo udakasambhinno yāmakāliko, asambhinno sattāhakāliko, sukkhakasaṭaṃ yāvajīvikanti veditabbaṃ. Kasmā? Udakasambhedavisesato.
கிங் வுத்தங் ஹோதி? சதூஸு காலிகேஸு புப்³ப³ங் புப்³ப³ங் க³ருகங், அபரங் அபரங் லஹுகங். தேஸு சாயங் உத³கஸம்பே⁴தோ³ க³ருகங் லஹுகங் கரோதி, லஹுகஞ்ச க³ருகங். அம்ப³ரஸாதீ³னி ஹி யாவகாலிகத்தா க³ருகானி, உத³கஸம்பே⁴தோ³ பன தானி அம்ப³பானாதி³ஸமஞ்ஞங் த³த்வா லஹுகானி யாமகாலிகானி கரோதி. ‘‘பா²ணிதங் நாம உச்சு²ம்ஹா நிப்³ப³த்தந்தி உச்சு²ரஸங் உபாதா³யா’’தி அட்ட²கதா²வசனதோ உச்சு²ரஸோ ஸத்தாஹகாலிகோதி ஸித்³த⁴ங். தத்த² ‘‘உத³கஸம்பே⁴தோ³ தங் யாமகாலிகங் கரோதீ’’திஆதி³ங் ப³ஹுங் வத்வா யோஜிதா.
Kiṃ vuttaṃ hoti? Catūsu kālikesu pubbaṃ pubbaṃ garukaṃ, aparaṃ aparaṃ lahukaṃ. Tesu cāyaṃ udakasambhedo garukaṃ lahukaṃ karoti, lahukañca garukaṃ. Ambarasādīni hi yāvakālikattā garukāni, udakasambhedo pana tāni ambapānādisamaññaṃ datvā lahukāni yāmakālikāni karoti. ‘‘Phāṇitaṃ nāma ucchumhā nibbattanti ucchurasaṃ upādāyā’’ti aṭṭhakathāvacanato ucchuraso sattāhakālikoti siddhaṃ. Tattha ‘‘udakasambhedo taṃ yāmakālikaṃ karotī’’tiādiṃ bahuṃ vatvā yojitā.
அபிசெத்த² உச்சு²ரஸோ ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, உச்சு²ரஸ’’ந்தி (மஹாவ॰ 300) அனுஞ்ஞாதத்தா கு³ளோத³கங் விய உச்சு²ரஸஸாமஞ்ஞதோ உத³கேன அஸம்பி⁴ன்னோபி அகி³லானஸ்ஸ வட்டதி, தேனேவாஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘உச்சு²ரஸோ நிகஸடோ பச்சா²ப⁴த்தங் வட்டதீ’’தி (மஹா॰ அட்ட²॰ 300). அயங் ஸப்³போ³ நோ தக்கோதி ஆசரியோ. கேசி பனாஹு ‘‘பா²ணிதங் நாம உச்சு²ம்ஹா நிப்³ப³த்த’ந்தி வசனதோ, ‘உச்சு²ரஸங் உபாதா³யா’தி அட்ட²கதா²வசனதோ ச உச்சு²ரஸோ பா²ணிதமேவ, தஸ்மா கு³ளே விய படிபஜ்ஜிதப்³ப³’’ந்தி. கேசி ‘‘வுத்தனயேன ஸத்தாஹகாலிகோவ ஸமானோ ‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, உச்சு²ரஸ’ந்தி விஸுங் அனுஞ்ஞாதத்தா அஸம்பி⁴ன்னோபி அகி³லானஸ்ஸ வட்டதீ’’தி வத³ந்தி. கேசி ‘‘வுத்தனயேன விஸுங் அனுஞ்ஞாதத்தா ஏவ ஸம்பி⁴ன்னோ வா அஸம்பி⁴ன்னோ வா யாமகாலிகோவ, கு³ளோத³கங் பன ஸத்தாஹகாலிகமேவா’’தி வத³ந்தி. கேசி ‘‘கு³ளோத³கங் விய ஸோ து³விதோ⁴பி ஸத்தாஹகாலிகோயேவா’’தி வத³ந்தி.
Apicettha ucchuraso ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ucchurasa’’nti (mahāva. 300) anuññātattā guḷodakaṃ viya ucchurasasāmaññato udakena asambhinnopi agilānassa vaṭṭati, tenevāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘ucchuraso nikasaṭo pacchābhattaṃ vaṭṭatī’’ti (mahā. aṭṭha. 300). Ayaṃ sabbo no takkoti ācariyo. Keci panāhu ‘‘phāṇitaṃ nāma ucchumhā nibbatta’nti vacanato, ‘ucchurasaṃ upādāyā’ti aṭṭhakathāvacanato ca ucchuraso phāṇitameva, tasmā guḷe viya paṭipajjitabba’’nti. Keci ‘‘vuttanayena sattāhakālikova samāno ‘anujānāmi, bhikkhave, ucchurasa’nti visuṃ anuññātattā asambhinnopi agilānassa vaṭṭatī’’ti vadanti. Keci ‘‘vuttanayena visuṃ anuññātattā eva sambhinno vā asambhinno vā yāmakālikova, guḷodakaṃ pana sattāhakālikamevā’’ti vadanti. Keci ‘‘guḷodakaṃ viya so duvidhopi sattāhakālikoyevā’’ti vadanti.
தத்தா²யங் பட²மாசரியவாதே³ விசாரணா – பா²ணிதானுமதியாயேவ உச்சு²ரஸானுமதியா ஸித்³தி⁴தோ விஸுங் ‘‘உச்சு²ரஸ’’ந்தி உத்³த⁴ரித்வா அனுமதி நிரத்தி²காதி ஆபஜ்ஜதி, ததா² ‘‘உச்சு²ரஸோ நிகஸடோ பச்சா²ப⁴த்தங் வட்டதீ’’தி அட்ட²கதா²பி நிரத்தி²கா. ‘‘ஸத்தாஹங் வட்டதீ’’தி வத்தப்³ப³ங் ஸியாதி, ந ச ததா² ஸக்கா வத்துங். பச்சா²ப⁴த்தங் வட்டனகரஸாதி⁴காரத்தாதி சே? ந, தஸ்மிங் அதி⁴காரே ஸத்தாஹகாலிகஸ்ஸ அவத்தப்³ப³ப்பஸங்க³தோ. காலபே⁴த³ங் அனபெக்கி²த்வா ரஸாதி⁴காரே ஓதிண்ணத்தா வுத்தோதி சே? ந ஸக்கா ‘‘நிகஸடோ ஸத்தாஹங் வட்டதீ’’தி வத்துங். பச்சா²ப⁴த்தங் வட்டனகரஸாதி⁴காரத்தா ந வத்தப்³ப³ந்தி சே? ந, ஏவஞ்ஹி வுத்தே தத³ஞ்ஞரஸோ விய அயம்பி பச்சா²ப⁴த்தமேவ வட்டதி, ந ததோ பரந்தி ஆபஜ்ஜதி. ததோ பரங் அபரிபோ⁴க³த்தா ‘‘பச்சா²ப⁴த்தங் வட்டதீ’’தி வுத்தந்தி சே? ந, யாவகாலிகபா⁴வப்பஸங்க³தோ. ந ஸோ பஸங்கோ³ ஆபி⁴தோ³ஸிகஸ்ஸாபி உச்சு²ரஸஸ்ஸ பாகேன பா²ணிதாதி³பா⁴வப்பஸங்க³தோ. அயமேவ ததியசதுத்தா²சரியவாதே³ஸு விசாரணா. து³தியவாதே³ விசாரணா வுத்தா, விமத்³தோ³ பனெத்த² பே⁴ஸஜ்ஜக்க²ந்த⁴கே (மஹாவ॰ 300) ஆவி ப⁴விஸ்ஸதி. பா²ணிதங் நாம உச்சு²ம்ஹா நிப்³ப³த்தந்தி மது⁴கதாலனாளிகேரபா²ணிதாதி³தோ உக்கடவத்து²தோ நிஸ்ஸக்³கி³யவத்து²பா²ணிதஸ்ஸ விஸேஸவசனங், தேனேதங் பஞ்ஞாயதி ‘‘நிஸ்ஸக்³கி³யவத்து²பூ⁴தங் இத⁴ பா²ணிதங் நாம உச்சு²ம்ஹா நிப்³ப³த்தமேவ, ந மது⁴காதி³தோ நிப்³ப³த்த’’ந்தி. எத்தாவதா யங்கிஞ்சி உச்சு²ம்ஹா நிப்³ப³த்தங் , ந தங் ஸப்³ப³ங் பா²ணிதமேவ நாமாதி ஸாதி⁴தங் ஹோதி. தேனேவ க²ந்த⁴கே பா²ணிதங் பட²மங் அனுஜானித்வாவ பச்சா² உச்சு²ரஸோ அனுஞ்ஞாதோ, ததா² தத்தே²வ கு³ளங், கு³ளோத³கஞ்ச.
Tatthāyaṃ paṭhamācariyavāde vicāraṇā – phāṇitānumatiyāyeva ucchurasānumatiyā siddhito visuṃ ‘‘ucchurasa’’nti uddharitvā anumati niratthikāti āpajjati, tathā ‘‘ucchuraso nikasaṭo pacchābhattaṃ vaṭṭatī’’ti aṭṭhakathāpi niratthikā. ‘‘Sattāhaṃ vaṭṭatī’’ti vattabbaṃ siyāti, na ca tathā sakkā vattuṃ. Pacchābhattaṃ vaṭṭanakarasādhikārattāti ce? Na, tasmiṃ adhikāre sattāhakālikassa avattabbappasaṅgato. Kālabhedaṃ anapekkhitvā rasādhikāre otiṇṇattā vuttoti ce? Na sakkā ‘‘nikasaṭo sattāhaṃ vaṭṭatī’’ti vattuṃ. Pacchābhattaṃ vaṭṭanakarasādhikārattā na vattabbanti ce? Na, evañhi vutte tadaññaraso viya ayampi pacchābhattameva vaṭṭati, na tato paranti āpajjati. Tato paraṃ aparibhogattā ‘‘pacchābhattaṃ vaṭṭatī’’ti vuttanti ce? Na, yāvakālikabhāvappasaṅgato. Na so pasaṅgo ābhidosikassāpi ucchurasassa pākena phāṇitādibhāvappasaṅgato. Ayameva tatiyacatutthācariyavādesu vicāraṇā. Dutiyavāde vicāraṇā vuttā, vimaddo panettha bhesajjakkhandhake (mahāva. 300) āvi bhavissati. Phāṇitaṃ nāma ucchumhā nibbattanti madhukatālanāḷikeraphāṇitādito ukkaṭavatthuto nissaggiyavatthuphāṇitassa visesavacanaṃ, tenetaṃ paññāyati ‘‘nissaggiyavatthubhūtaṃ idha phāṇitaṃ nāma ucchumhā nibbattameva, na madhukādito nibbatta’’nti. Ettāvatā yaṃkiñci ucchumhā nibbattaṃ , na taṃ sabbaṃ phāṇitameva nāmāti sādhitaṃ hoti. Teneva khandhake phāṇitaṃ paṭhamaṃ anujānitvāva pacchā ucchuraso anuññāto, tathā tattheva guḷaṃ, guḷodakañca.
உச்சு²ரஸங் உபாதா³ய அபக்கா வாதிஆதி³ம்ஹி பன யேஸங் லத்³தி⁴ ‘‘உச்சு²ரஸோ யாமகாலிகோ’’தி. ‘‘தே அபக்கா வாதி ஸாமங் பி⁴க்கு²னா அபக்கா வா. அவத்து²கபக்கா வாதி வினா வத்து²னா பக்கா வா’’தி அத்த²ங் வண்ணயந்தி, தங் ந யுத்தங் ‘‘உச்சு²ரஸங் உபாதா³யா’’தி இமஸ்ஸ வசனஸ்ஸ பயோஜனாபா⁴வப்பஸங்க³தோ, பி⁴க்கு²னோ பசனாதி⁴காராபா⁴வா. ஸாமபாகோ இதா⁴தி⁴ப்பேதோதி சே? ஸாமங் அபக்கஸ்ஸ உச்சு²ரஸஸ்ஸ தேஸங் அத்தனோமதியா பா²ணிதபா⁴வஸித்³தி⁴தோ ச பரதோ ‘‘புரேப⁴த்தங் படிக்³க³ஹிதேன அபரிஸ்ஸாவிதஉச்சு²ரஸேன கதபா²ணித’’ந்திஆதி³னயத³ஸ்ஸனதோ ச தங் அயுத்தங், தத்த² ‘‘அபரிஸ்ஸாவிதஉச்சு²ரஸேன ஸயங்கதங் நிராமிஸமேவ வட்டதீ’’தி வசனங் யங் தத்த² கஸடங் ஸாமபாகங் ந ஜனேதி, ஸவத்து²கபடிக்³க³ஹிதகதங்யேவ தங் கரோதீதி தீ³பேதி, தஸ்மா படிக்³க³ஹேதுங் ந வட்டதி விகாலேதி போராணா. ‘‘கொட்டிதஉச்சு²பா²ணிதங் ‘ரஜனபாகங் விய ஓளாரிகங் ஸவத்து²கபக்கங் நாம ஹோதீ’தி ஸஞ்ஞாய புரேப⁴த்தமேவ வட்டதீ’’தி வுத்தங். மஹாஅட்ட²கதா²சரியா ‘‘ஏவங் பா²ணிதக்³க³ஹணங் அமது⁴ரங், தஸ்மா பச்சா²ப⁴த்தங் ந வட்டதீ’’தி வதி³ங்ஸு. கிங் மது⁴ரதாய, அமது⁴ரதாய வாதி? அத்த²மேவ த³ஸ்ஸேதுங் மஹாபச்சரியங் ததா² வுத்தந்தி உபதிஸ்ஸத்தே²ரோ ஆஹ கிர. தங் யுத்தந்தி உச்சு²தோ நிப்³ப³த்தத்தா வுத்தங், தேனேவாஹ ‘‘க²ண்ட³ஸக்க²ரங் பன…பே॰… வட்டதீ’’தி. ‘‘தங் கீ²ரக⁴டே பக்கி²பித்வா பசந்தீ’’தி லிகி²தங். ஜல்லிகா நாம பே²ணாதி³.
Ucchurasaṃupādāya apakkā vātiādimhi pana yesaṃ laddhi ‘‘ucchuraso yāmakāliko’’ti. ‘‘Te apakkā vāti sāmaṃ bhikkhunā apakkā vā. Avatthukapakkā vāti vinā vatthunā pakkā vā’’ti atthaṃ vaṇṇayanti, taṃ na yuttaṃ ‘‘ucchurasaṃ upādāyā’’ti imassa vacanassa payojanābhāvappasaṅgato, bhikkhuno pacanādhikārābhāvā. Sāmapāko idhādhippetoti ce? Sāmaṃ apakkassa ucchurasassa tesaṃ attanomatiyā phāṇitabhāvasiddhito ca parato ‘‘purebhattaṃ paṭiggahitena aparissāvitaucchurasena kataphāṇita’’ntiādinayadassanato ca taṃ ayuttaṃ, tattha ‘‘aparissāvitaucchurasena sayaṃkataṃ nirāmisameva vaṭṭatī’’ti vacanaṃ yaṃ tattha kasaṭaṃ sāmapākaṃ na janeti, savatthukapaṭiggahitakataṃyeva taṃ karotīti dīpeti, tasmā paṭiggahetuṃ na vaṭṭati vikāleti porāṇā. ‘‘Koṭṭitaucchuphāṇitaṃ ‘rajanapākaṃ viya oḷārikaṃ savatthukapakkaṃ nāma hotī’ti saññāya purebhattameva vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Mahāaṭṭhakathācariyā ‘‘evaṃ phāṇitaggahaṇaṃ amadhuraṃ, tasmā pacchābhattaṃ na vaṭṭatī’’ti vadiṃsu. Kiṃ madhuratāya, amadhuratāya vāti? Atthameva dassetuṃ mahāpaccariyaṃ tathā vuttanti upatissatthero āha kira. Taṃ yuttanti ucchuto nibbattattā vuttaṃ, tenevāha ‘‘khaṇḍasakkharaṃ pana…pe… vaṭṭatī’’ti. ‘‘Taṃ khīraghaṭe pakkhipitvā pacantī’’ti likhitaṃ. Jallikā nāma pheṇādi.
பே⁴ஸஜ்ஜோதி³ஸங் வத³ந்தேன இதரே அத்து²த்³தா⁴ரவஸேன வுத்தா. ‘‘ஆஹாரத்த²ங் ப²ரிதுங் ஸமத்தா²னீ’’தி க²ந்த⁴கே (மஹாவ॰ 260) ‘‘யங் பே⁴ஸஜ்ஜஞ்சேவ அஸ்ஸ பே⁴ஸஜ்ஜஸம்மதஞ்ச லோகஸ்ஸ, ஆஹாரத்த²ஞ்ச ப²ரெய்யா’’தி வுத்தத்தா வுத்தங். எத்த² விசாரணா பே⁴ஸஜ்ஜக்க²ந்த⁴கே ஆவி ப⁴விஸ்ஸதி.
Bhesajjodisaṃ vadantena itare atthuddhāravasena vuttā. ‘‘Āhāratthaṃ pharituṃ samatthānī’’ti khandhake (mahāva. 260) ‘‘yaṃ bhesajjañceva assa bhesajjasammatañca lokassa, āhāratthañca phareyyā’’ti vuttattā vuttaṃ. Ettha vicāraṇā bhesajjakkhandhake āvi bhavissati.
624. த்³வாரவாதபானகவாடானீதி த்³வாரஸ்ஸ ச வாதபானானஞ்ச கவாடானி. கஸாவபக்கே²பமத்தேன ஹி தானி அத்தனோ ஸபா⁴வங் பரிச்சஜிதானி ஹொந்தி, தஸ்மா ‘‘மக்கே²தப்³பா³னீ’’தி வுத்தங். ‘‘கஸாவோ நாம கனகலம்பா³தீ³னிபீ’’தி வத³ந்தி. அதி⁴ட்டே²தீதி ‘‘இதா³னி அஜ்ஜோ²ஹரணீயங் ந ப⁴விஸ்ஸதி, பா³ஹிரபரிபோ⁴கோ³ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி சித்தங் உப்பாதே³தி. இத⁴ ‘‘விகப்பேதீ’’தி பத³ங் நத்தி². அதி⁴ட்டா²னம்பி முகா²ருள்ஹியா வுத்தங் ‘‘இமங் நவனீதங் அதி⁴ட்டா²மீ’’தி அவத்தப்³ப³தோ.
624.Dvāravātapānakavāṭānīti dvārassa ca vātapānānañca kavāṭāni. Kasāvapakkhepamattena hi tāni attano sabhāvaṃ pariccajitāni honti, tasmā ‘‘makkhetabbānī’’ti vuttaṃ. ‘‘Kasāvo nāma kanakalambādīnipī’’ti vadanti. Adhiṭṭhetīti ‘‘idāni ajjhoharaṇīyaṃ na bhavissati, bāhiraparibhogo bhavissatī’’ti cittaṃ uppādeti. Idha ‘‘vikappetī’’ti padaṃ natthi. Adhiṭṭhānampi mukhāruḷhiyā vuttaṃ ‘‘imaṃ navanītaṃ adhiṭṭhāmī’’ti avattabbato.
625. பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் பன ந வட்டதீதி விஸ்ஸாஸாபா⁴வங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ஸசே ஸவிஸ்ஸாஸோ, வட்டதீதி ‘‘பரிபு⁴ஞ்ஜ த்வ’’ந்தி எத்தாவதா விஸ்ஸஜ்ஜிதங் ஹோதி, தஸ்மா உபி⁴ன்னங் அனாபத்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸசே ந விஸ்ஸஜ்ஜிதங், ஆபத்தி ஹோதீதி ஸித்³த⁴ங். தஸ்மா உபி⁴ன்னங் ஸந்தகங் சீவரங் அஞ்ஞதரேன ஸம்முகீ²பூ⁴தேன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங். நோ சே அதி⁴ட்டா²தி, நிஸ்ஸக்³கி³யங் ஹோதீதிபி யுஜ்ஜதி. காகனிகமத்தஞ்சே மூலங் அதி³ன்னங், ‘‘ந அதி⁴ட்டா²னுபக³ங்…பே॰… ஸகபா⁴வங் ந உபேதீ’’தி இமினா ஏதங் ஸதி³ஸங் ந ஹோதி, ஆபி⁴த⁴ம்மிகக³ணானங் தி³ன்னங் விய ச ந ஹோதி. கஸ்மா? ஆபி⁴த⁴ம்மிகா ஹி அனுபஸம்பன்னாபி ஹொந்தி, பச்சா² ஆபி⁴த⁴ம்மிகபூ⁴தானம்பி தங் ஸாதா⁴ரணங் ஹோதீதி. எத்த² த்³வேபி உபஸம்பன்னா ஏவ, த்³வின்னம்பி தத்த² யதா²காமகரணீயதா அத்தி² மமத்தஞ்ச, ந ஏவங் தத³ஞ்ஞேஸங் ஸாதா⁴ரணங், ந ச த்³வே தயோ பி⁴க்கூ² ‘‘ஏகதோ வஸ்ஸிஸ்ஸாமா’’தி கரொந்தி, ரக்க²தி தாவ. ‘‘அவிப⁴த்தத்தா அனாபத்தீ’’தி இமினா ச இத³ங் ஸதி³ஸங், யேன மூலேன படிக்³க³ஹிதங், தஸ்ஸ ஸசே இதரோ தே³தி, ஸோ வா தங் இதரஸ்ஸ தே³தி, ஸதி படிக்³க³ஹணே ஸத்தாஹாதிக்கமே நிஸ்ஸக்³கி³யத்தா, தஸ்மா தங் சீவரங் த்³வீஸு ஸம்முகீ²பூ⁴தேன ஏகேன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங். கிஞ்சாபி எத்த² பயோகோ³ ந தி³ஸ்ஸதி ஸமானபரிக்கா²ரானங் த்³வின்னங் அதி⁴ட்டா²னபயோகா³பா⁴வதோ, ததா²பி ஸமானஸப்³ப³ப⁴ண்ட³கானங் த்³வின்னங் தேலாதி³ யேன படிக்³க³ஹிதங், தஸ்ஸ காலாதிக்கமே ஆபத்திஸம்ப⁴வதோ, அனதி⁴ட்டா²னே து³ல்லப⁴விஸேஸஹேதுத்தா ச ‘‘அதி⁴ட்டா²தப்³ப³’’ந்தி வுத்தங். தங் அயுத்தங் பத்தசீவரஸத்தாஹகாலிகானங் அஸதி³ஸவிதா⁴னத்தா. எத்த² பத்தசீவரஞ்ஹி அத்தனோ ஸந்தகபா⁴வங் உபக³தமேவ அனதி⁴ட்ட²ஹந்தஸ்ஸ காலாதிக்கமே ஆபத்தி, ஸத்தாஹகாலிகங் பன பரஸந்தகஸாதா⁴ரணம்பி படிக்³க³ஹிதங் படிக்³கா³ஹகஸ்ஸ காலாதிக்கமே ஆபத்திகரங். படிக்³க³ஹணஞ்செத்த² பமாணங், ந தத்த² ஸகஸந்தகதா, ஸத்தாஹகாலிகஞ்ச நிஸ்ஸக்³கி³யங், ஸப்³பே³ஸம்பி அனஜ்ஜோ²ஹரணீயங். பத்தசீவரங் அஞ்ஞஸ்ஸ பரிபு⁴ஞ்ஜதோ அனாபத்தி. இத³ஞ்ச காலாதிக்கந்தம்பி நிஸ்ஸஜ்ஜித்வா பச்சா² லத்³த⁴ங் கப்பதி. பத்தசீவரங் பன தங் தஸ்ஸ வினயகம்மந்தி கப்பதீதி. அவிப⁴த்தஸ்ஸபி இமஸ்ஸ தா³னங் ருஹதி, ந பத்தசீவரஸ்ஸ. வுத்தஞ்ஹேதங் அட்ட²கதா²யங் ‘‘த்³வின்னங் ஸந்தகங் ஹோதி…பே॰… ஸசேபி அவிப⁴ஜித்வா ஸத்³தி⁴விஹாரிகாதீ³னங் தெ³ந்தி, அதி³ன்னமேவ ஹோதீ’’தி. யஸ்ஸ தா³னமேவ ந ருஹதி, தஸ்ஸ குதோ அதி⁴ட்டா²னங். ஏகோ சே பத்தசீவரங் த³ஸமே தி³வஸே இதரஸ்ஸ தே³தி. ததோ பட்டா²ய ஸோ த³ஸ தி³வஸே பரிஹரிதுங் லப⁴தி , ந ததா² ஸத்தாஹகாலிகந்தி ஸப்³ப³தா² உபபரிக்கி²யமானங் ஸரிக்க²ங் நக்க²மதீதி ந தங் ஸாரதோ த³ட்ட²ப்³ப³ந்தி ஆசரியஸ்ஸ தக்கோ. ‘‘வினயகம்மவஸேன பன அனிஸ்ஸஜ்ஜித்வா ஸஹஸா விருஜ்ஜி²த்வா கஸ்ஸசி பரிச்சத்தம்பி புன படிலபி⁴த்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் ந வட்டதீ’’தி வுத்தங், ஸசே தே³ஸந்தரிதங், ஸமுத்³த³ந்தரிதங் வா சீவரங் நிஸ்ஸக்³கி³யங் ஜாதங், தங் இத⁴ டி²தேன பி⁴க்கு²னா ஏகஸ்ஸ வந்தேன சித்தேன சத்தங் கத்வா அனபெக்கி²த்வா ஆபத்திங் தே³ஸெத்வா தஸ்ஸ விஸ்ஸாஸேன புன க³ஹெத்வா அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங், ‘‘பத்தாதீ³ஸு ச அயமேவ நயோ’’தி ச வுத்தங், ‘‘தாலனாளிகேரபா²ணிதம்பி ஸத்தாஹகாலிகங் ஏவா’’தி ச. ‘‘த்³வின்னங் ஸந்தகங் ஏகேன படிக்³க³ஹிதங் ஸத்தாஹகாலிகங் ஸத்தாஹாதிக்கமே ஆபத்திங் ந கரோதி , பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் பன த்³வின்னம்பி ந வட்டதீ’’தி ச ‘‘பரஸந்தகங் படிக்³க³ஹெத்வா ட²பிதேபி ஏஸேவ நயோ’’தி ச கேசி வத³ந்தி. து³க்கடவத்து²பூ⁴தங் ஸப்பிஆதி³ நிஸ்ஸஜ்ஜிதப்³ப³ங் புன பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதீதி விதா⁴னங் ந தி³ஸ்ஸதீதி.
625.Paribhuñjituṃpana na vaṭṭatīti vissāsābhāvaṃ sandhāya vuttaṃ. Sace savissāso, vaṭṭatīti ‘‘paribhuñja tva’’nti ettāvatā vissajjitaṃ hoti, tasmā ubhinnaṃ anāpattīti sambandho. Sace na vissajjitaṃ, āpatti hotīti siddhaṃ. Tasmā ubhinnaṃ santakaṃ cīvaraṃ aññatarena sammukhībhūtena adhiṭṭhātabbaṃ. No ce adhiṭṭhāti, nissaggiyaṃ hotītipi yujjati. Kākanikamattañce mūlaṃ adinnaṃ, ‘‘na adhiṭṭhānupagaṃ…pe… sakabhāvaṃ na upetī’’ti iminā etaṃ sadisaṃ na hoti, ābhidhammikagaṇānaṃ dinnaṃ viya ca na hoti. Kasmā? Ābhidhammikā hi anupasampannāpi honti, pacchā ābhidhammikabhūtānampi taṃ sādhāraṇaṃ hotīti. Ettha dvepi upasampannā eva, dvinnampi tattha yathākāmakaraṇīyatā atthi mamattañca, na evaṃ tadaññesaṃ sādhāraṇaṃ, na ca dve tayo bhikkhū ‘‘ekato vassissāmā’’ti karonti, rakkhati tāva. ‘‘Avibhattattā anāpattī’’ti iminā ca idaṃ sadisaṃ, yena mūlena paṭiggahitaṃ, tassa sace itaro deti, so vā taṃ itarassa deti, sati paṭiggahaṇe sattāhātikkame nissaggiyattā, tasmā taṃ cīvaraṃ dvīsu sammukhībhūtena ekena adhiṭṭhātabbaṃ. Kiñcāpi ettha payogo na dissati samānaparikkhārānaṃ dvinnaṃ adhiṭṭhānapayogābhāvato, tathāpi samānasabbabhaṇḍakānaṃ dvinnaṃ telādi yena paṭiggahitaṃ, tassa kālātikkame āpattisambhavato, anadhiṭṭhāne dullabhavisesahetuttā ca ‘‘adhiṭṭhātabba’’nti vuttaṃ. Taṃ ayuttaṃ pattacīvarasattāhakālikānaṃ asadisavidhānattā. Ettha pattacīvarañhi attano santakabhāvaṃ upagatameva anadhiṭṭhahantassa kālātikkame āpatti, sattāhakālikaṃ pana parasantakasādhāraṇampi paṭiggahitaṃ paṭiggāhakassa kālātikkame āpattikaraṃ. Paṭiggahaṇañcettha pamāṇaṃ, na tattha sakasantakatā, sattāhakālikañca nissaggiyaṃ, sabbesampi anajjhoharaṇīyaṃ. Pattacīvaraṃ aññassa paribhuñjato anāpatti. Idañca kālātikkantampi nissajjitvā pacchā laddhaṃ kappati. Pattacīvaraṃ pana taṃ tassa vinayakammanti kappatīti. Avibhattassapi imassa dānaṃ ruhati, na pattacīvarassa. Vuttañhetaṃ aṭṭhakathāyaṃ ‘‘dvinnaṃ santakaṃ hoti…pe… sacepi avibhajitvā saddhivihārikādīnaṃ denti, adinnameva hotī’’ti. Yassa dānameva na ruhati, tassa kuto adhiṭṭhānaṃ. Eko ce pattacīvaraṃ dasame divase itarassa deti. Tato paṭṭhāya so dasa divase pariharituṃ labhati , na tathā sattāhakālikanti sabbathā upaparikkhiyamānaṃ sarikkhaṃ nakkhamatīti na taṃ sārato daṭṭhabbanti ācariyassa takko. ‘‘Vinayakammavasena pana anissajjitvā sahasā virujjhitvā kassaci pariccattampi puna paṭilabhitvā paribhuñjituṃ na vaṭṭatī’’ti vuttaṃ, sace desantaritaṃ, samuddantaritaṃ vā cīvaraṃ nissaggiyaṃ jātaṃ, taṃ idha ṭhitena bhikkhunā ekassa vantena cittena cattaṃ katvā anapekkhitvā āpattiṃ desetvā tassa vissāsena puna gahetvā adhiṭṭhātabbaṃ, ‘‘pattādīsu ca ayameva nayo’’ti ca vuttaṃ, ‘‘tālanāḷikeraphāṇitampi sattāhakālikaṃ evā’’ti ca. ‘‘Dvinnaṃ santakaṃ ekena paṭiggahitaṃ sattāhakālikaṃ sattāhātikkame āpattiṃ na karoti , paribhuñjituṃ pana dvinnampi na vaṭṭatī’’ti ca ‘‘parasantakaṃ paṭiggahetvā ṭhapitepi eseva nayo’’ti ca keci vadanti. Dukkaṭavatthubhūtaṃ sappiādi nissajjitabbaṃ puna paribhuñjituṃ vaṭṭatīti vidhānaṃ na dissatīti.
பே⁴ஸஜ்ஜஸிக்கா²பத³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / 3. பே⁴ஸஜ்ஜஸிக்கா²பத³ங் • 3. Bhesajjasikkhāpadaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 3. பே⁴ஸஜ்ஜஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 3. Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 3. பே⁴ஸஜ்ஜஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 3. Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / 3. பே⁴ஸஜ்ஜஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 3. Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā