Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā

    ੩. ਭੇਸਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ

    3. Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā

    ੬੧੮. ਤੇਨ ਸਮਯੇਨਾਤਿ ਭੇਸਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ। ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ, ਭਨ੍ਤੇਤਿ ਰਾਜਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਯ੍ਯੁਤ੍ਤਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇ ਥੇਰਸ੍ਸ ਲੇਣਤ੍ਥਾਯ ਪਬ੍ਭਾਰਂ ਸੋਧੇਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍વਾ ਆਰਾਮਿਕਂ ਦਾਤੁਕਾਮੋ ਪੁਚ੍ਛਿ।

    618.Tena samayenāti bhesajjasikkhāpadaṃ. Tattha attho, bhanteti rājā bhikkhū uyyuttappayutte therassa leṇatthāya pabbhāraṃ sodhente disvā ārāmikaṃ dātukāmo pucchi.

    ੬੧੯-੨੧. ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕੋਤਿ વਿਸੁਂ ਏਕੋ। ਮਾਲਾਕਿਤੇਤਿ ਕਤਮਾਲੇ ਮਾਲਾਧਰੇ, ਕੁਸੁਮਮਾਲਾਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਿਣਣ੍ਡੁਪਕਨ੍ਤਿ ਤਿਣਚੁਮ੍ਬਟਕਂ। ਪਟਿਮੁਞ੍ਚੀਤਿ ਠਪੇਸਿ। ਸਾ ਅਹੋਸਿ ਸੁવਣ੍ਣਮਾਲਾਤਿ ਦਾਰਿਕਾਯ ਸੀਸੇ ਠਪਿਤਮਤ੍ਤਾਯੇવ ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨવਸੇਨ ਸੁવਣ੍ਣਪਦੁਮਮਾਲਾ ਅਹੋਸਿ। ਤਞ੍ਹਿ ਤਿਣਣ੍ਡੁਪਕਂ ਸੀਸੇ ਠਪਿਤਮਤ੍ਤਮੇવ ‘‘ਸੁવਣ੍ਣਮਾਲਾ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਥੇਰੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ…ਪੇ॰…। ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮੀਤਿ ਦੁਤਿਯਦਿવਸੇਯੇવ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿ।

    619-21.Pāṭiyekkoti visuṃ eko. Mālākiteti katamāle mālādhare, kusumamālāpaṭimaṇḍiteti attho. Tiṇaṇḍupakanti tiṇacumbaṭakaṃ. Paṭimuñcīti ṭhapesi. Sā ahosi suvaṇṇamālāti dārikāya sīse ṭhapitamattāyeva therassa adhiṭṭhānavasena suvaṇṇapadumamālā ahosi. Tañhi tiṇaṇḍupakaṃ sīse ṭhapitamattameva ‘‘suvaṇṇamālā hotū’’ti thero adhiṭṭhāsi. Dutiyampi kho…pe…. Tenupasaṅkamīti dutiyadivaseyeva upasaṅkami.

    ਸੁવਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚੀਤਿ ‘‘ਸੋવਣ੍ਣਮਯੋ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਸਿ। ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭੇਸਜ੍ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਸਪ੍ਪਿਆਦੀਨਂ। ਬਾਹੁਲਿਕਾਤਿ ਪਚ੍ਚਯਬਾਹੁਲਿਕਤਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾ। ਕੋਲਮ੍ਬੇਪਿ ਘਟੇਪੀਤਿਏਤ੍ਥ ਕੋਲਮ੍ਬਾ ਨਾਮ ਮਹਾਮੁਖਚਾਟਿਯੋ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਓਲੀਨવਿਲੀਨਾਨੀਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਚ ਉਭਤੋਪਸ੍ਸੇਸੁ ਚ ਗਲ਼ਿਤਾਨਿ। ਓਕਿਣ੍ਣવਿਕਿਣ੍ਣਾਤਿ ਸਪ੍ਪਿਆਦੀਨਂ ਗਨ੍ਧੇਨ ਭੂਮਿਂ ਖਨਨ੍ਤੇਹਿ ਓਕਿਣ੍ਣਾ, ਭਿਤ੍ਤਿਯੋ ਖਨਨ੍ਤੇਹਿ ਉਪਰਿ ਸਞ੍ਚਰਨ੍ਤੇਹਿ ਚ વਿਕਿਣ੍ਣਾ। ਅਨ੍ਤੋਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਿਕਾਤਿ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਸਂવਿਹਿਤਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਾ।

    Suvaṇṇantiadhimuccīti ‘‘sovaṇṇamayo hotū’’ti adhiṭṭhāsi. Pañcannaṃ bhesajjānanti sappiādīnaṃ. Bāhulikāti paccayabāhulikatāya paṭipannā. Kolambepi ghaṭepītiettha kolambā nāma mahāmukhacāṭiyo vuccanti. Olīnavilīnānīti heṭṭhā ca ubhatopassesu ca gaḷitāni. Okiṇṇavikiṇṇāti sappiādīnaṃ gandhena bhūmiṃ khanantehi okiṇṇā, bhittiyo khanantehi upari sañcarantehi ca vikiṇṇā. Antokoṭṭhāgārikāti abbhantare saṃvihitakoṭṭhāgārā.

    ੬੨੨. ਪਟਿਸਾਯਨੀਯਾਨੀਤਿ ਪਟਿਸਾਯਿਤਬ੍ਬਾਨਿ, ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਭੇਸਜ੍ਜਾਨੀਤਿ ਭੇਸਜ੍ਜਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤੁ વਾ ਮਾ વਾ, ਏવਂ ਲਦ੍ਧવੋਹਾਰਾਨਿ। ‘‘ਗੋਸਪ੍ਪੀ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਲੋਕੇ ਪਾਕਟਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ‘‘ਯੇਸਂ ਮਂਸਂ ਕਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਞ੍ਞੇਸਮ੍ਪਿ ਮਿਗਰੋਹਿਤਸਸਾਦੀਨਂ ਸਪ੍ਪਿਂ ਸਙ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸੇਸਿ। ਯੇਸਞ੍ਹਿ ਖੀਰਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਸਪ੍ਪਿਪਿ ਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥਿਯੇવ, ਤਂ ਪਨ ਸੁਲਭਂ વਾ ਹੋਤੁ ਦੁਲ੍ਲਭਂ વਾ, ਅਸਮ੍ਮੋਹਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਏવਂ ਨવਨੀਤਮ੍ਪਿ।

    622.Paṭisāyanīyānīti paṭisāyitabbāni, paribhuñjitabbānīti attho. Bhesajjānīti bhesajjakiccaṃ karontu vā mā vā, evaṃ laddhavohārāni. ‘‘Gosappī’’tiādīhi loke pākaṭaṃ dassetvā ‘‘yesaṃ maṃsaṃ kappatī’’ti iminā aññesampi migarohitasasādīnaṃ sappiṃ saṅgahetvā dassesi. Yesañhi khīraṃ atthi, sappipi tesaṃ atthiyeva, taṃ pana sulabhaṃ vā hotu dullabhaṃ vā, asammohatthaṃ vuttaṃ. Evaṃ navanītampi.

    ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਸਨ੍ਨਿਧਿਂ ਕਤ੍વਾ ਨਿਦਹਿਤ੍વਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾਨਿ। ਕਥਂ? ਪਾਲ਼ਿਯਾ ਆਗਤਸਪ੍ਪਿਆਦੀਸੁ ਸਪ੍ਪਿ ਤਾવ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਤਦਹੁਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਮ੍ਪਿ ਨਿਰਾਮਿਸਮ੍ਪਿ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰਾਮਿਸਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਸਚੇ ਏਕਭਾਜਨੇ ਠਪਿਤਂ, ਏਕਂ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ। ਸਚੇ ਬਹੂਸੁ વਤ੍ਥੁਗਣਨਾਯ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਾਨਿ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ વਟ੍ਟਤਿ। ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ વਾ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ વਾ ਉਗ੍ਗਹਿਤਕਂ ਕਤ੍વਾ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਅਜ੍ਝੋਹਰਿਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ; ਅਬ੍ਭਞ੍ਜਨਾਦੀਸੁ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਂ। ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਅਨਜ੍ਝੋਹਰਣੀਯਤਂ ਆਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ। ‘‘ਪਟਿਸਾਯਨੀਯਾਨੀ’’ਤਿ ਹਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਚੇ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਨવਨੀਤੇਨ ਸਪ੍ਪਿਂ ਕਤ੍વਾ ਦੇਤਿ, ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਸਚੇ ਸਯਂ ਕਰੋਤਿ, ਸਤ੍ਤਾਹਮ੍ਪਿ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ વਟ੍ਟਤਿ। ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਨવਨੀਤੇਨ ਪਨ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਕਤਸਪ੍ਪਿ ਸਤ੍ਤਾਹਮ੍ਪਿ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ વਟ੍ਟਤਿ। ਉਗ੍ਗਹਿਤਕੇਨ ਕਤੇ ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਸੁਦ੍ਧਸਪ੍ਪਿਨਯੇਨੇવ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।

    Sannidhikārakaṃ paribhuñjitabbānīti sannidhiṃ katvā nidahitvā paribhuñjitabbāni. Kathaṃ? Pāḷiyā āgatasappiādīsu sappi tāva purebhattaṃ paṭiggahitaṃ tadahupurebhattaṃ sāmisampi nirāmisampi paribhuñjituṃ vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya sattāhaṃ nirāmisaṃ paribhuñjitabbaṃ. Sattāhātikkame sace ekabhājane ṭhapitaṃ, ekaṃ nissaggiyaṃ. Sace bahūsu vatthugaṇanāya nissaggiyāni, pacchābhattaṃ paṭiggahitaṃ sattāhaṃ nirāmisameva vaṭṭati. Purebhattaṃ vā pacchābhattaṃ vā uggahitakaṃ katvā nikkhittaṃ ajjhoharituṃ na vaṭṭati; abbhañjanādīsu upanetabbaṃ. Sattāhātikkamepi anāpatti, anajjhoharaṇīyataṃ āpannattā. ‘‘Paṭisāyanīyānī’’ti hi vuttaṃ. Sace anupasampanno purebhattaṃ paṭiggahitanavanītena sappiṃ katvā deti, purebhattaṃ sāmisaṃ vaṭṭati. Sace sayaṃ karoti, sattāhampi nirāmisameva vaṭṭati. Pacchābhattaṃ paṭiggahitanavanītena pana yena kenaci katasappi sattāhampi nirāmisameva vaṭṭati. Uggahitakena kate pubbe vuttasuddhasappinayeneva vinicchayo veditabbo.

    ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਖੀਰੇਨ વਾ ਦਧਿਨਾ વਾ ਕਤਸਪ੍ਪਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਕਤਂ ਸਾਮਿਸਮ੍ਪਿ ਤਦਹੁਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਸਯਂਕਤਂ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ વਟ੍ਟਤਿ । ਨવਨੀਤਂ ਤਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਹਿ ਸਾਮਂਪਾਕੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਸਾਮਂਪਕ੍ਕੇਨ ਪਨ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਆਮਿਸਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਚ ਨ વਟ੍ਟਤਿਯੇવ। ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਸવਤ੍ਥੁਕਸ੍ਸ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ, ‘‘ਤਾਨਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ’’ਤਿ ਹਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤੇਹਿ ਕਤਂ ਪਨ ਅਬ੍ਭਞ੍ਜਨਾਦੀਸੁ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਂ। ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚ ਉਗ੍ਗਹਿਤਕੇਹਿ ਕਤਂ ਉਭਯੇਸਮ੍ਪਿ ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਏਸੇવ ਨਯੋ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਸਪ੍ਪਿਮ੍ਹਿ। ਅਯਂ ਪਨ વਿਸੇਸੋ – ਯਤ੍ਥ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤਸਪ੍ਪਿਨਾ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ, ਤਤ੍ਥ ਇਮਿਨਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਅਨ੍ਧਕਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਕਾਰਣਪਤਿਰੂਪਕਂ વਤ੍વਾ ਮਨੁਸ੍ਸਸਪ੍ਪਿ ਚ ਨવਨੀਤਞ੍ਚ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਦੁਪ੍ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ, ਸਬ੍ਬਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ। ਪਰਤੋ ਚਸ੍ਸ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋਪਿ ਆਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤਿ।

    Purebhattaṃ paṭiggahitakhīrena vā dadhinā vā katasappi anupasampannena kataṃ sāmisampi tadahupurebhattaṃ vaṭṭati. Sayaṃkataṃ nirāmisameva vaṭṭati . Navanītaṃ tāpentassa hi sāmaṃpāko na hoti, sāmaṃpakkena pana tena saddhiṃ āmisaṃ na vaṭṭati. Pacchābhattato paṭṭhāya ca na vaṭṭatiyeva. Sattāhātikkamepi anāpatti, savatthukassa paṭiggahitattā, ‘‘tāni paṭiggahetvā’’ti hi vuttaṃ. Pacchābhattaṃ paṭiggahitehi kataṃ pana abbhañjanādīsu upanetabbaṃ. Purebhattampi ca uggahitakehi kataṃ ubhayesampi sattāhātikkame anāpatti. Eseva nayo akappiyamaṃsasappimhi. Ayaṃ pana viseso – yattha pāḷiyaṃ āgatasappinā nissaggiyaṃ, tattha iminā dukkaṭaṃ. Andhakaṭṭhakathāyaṃ kāraṇapatirūpakaṃ vatvā manussasappi ca navanītañca paṭikkhittaṃ, taṃ duppaṭikkhittaṃ, sabbaaṭṭhakathāsu anuññātattā. Parato cassa vinicchayopi āgacchissati.

    ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਗਤਂ ਨવਨੀਤਮ੍ਪਿ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਤਦਹੁਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ। ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਨਾਨਾਭਾਜਨੇਸੁ ਠਪਿਤੇ ਭਾਜਨਗਣਨਾਯ ਏਕਭਾਜਨੇਪਿ ਅਮਿਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਪਿਣ੍ਡਪਿਣ੍ਡવਸੇਨ ਠਪਿਤੇ ਪਿਣ੍ਡਗਣਨਾਯ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਾਨਿ। ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਸਪ੍ਪਿਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਦਧਿਗੁਲ਼ਿਕਾਯੋਪਿ ਤਕ੍ਕਬਿਨ੍ਦੂਨਿਪਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਧੋਤਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਉਪਡ੍ਢਤ੍ਥੇਰਾ ਆਹਂਸੁ। ਮਹਾਸੀવਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨ ‘‘ਭਗવਤਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਕ੍ਕਤੋ ਉਦ੍ਧਟਮਤ੍ਤਮੇવ ਖਾਦਿਂਸੂ’’ਤਿ ਆਹ। ਤਸ੍ਮਾ ਨવਨੀਤਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੇਨ ਧੋવਿਤ੍વਾ ਦਧਿਤਕ੍ਕਮਕ੍ਖਿਕਾਕਿਪਿਲ੍ਲਿਕਾਦੀਨਿ ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ। ਪਚਿਤ੍વਾ ਸਪ੍ਪਿਂ ਕਤ੍વਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਕਾਮੇਨ ਅਧੋਤਮ੍ਪਿ ਪਚਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਯਂ ਤਤ੍ਥ ਦਧਿਗਤਂ વਾ ਤਕ੍ਕਗਤਂ વਾ ਤਂ ਖਯਂ ਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਹਿ ਸવਤ੍ਥੁਕਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਆਮਿਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਕ੍ਕਤ੍ਤਾ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਨ੍ਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਕਾ। ਇਦਾਨਿ ਉਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਠਪਿਤਨવਨੀਤੇ ਚ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਖੀਰਦਧੀਨਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਕਤਨવਨੀਤੇ ਚ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਤਾਨਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਕਤਨવਨੀਤੇ ਚ ਉਗ੍ਗਹਿਤੇਹਿ ਕਤਨવવੀਤੇ ਚ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਨવਨੀਤੇ ਚ ਸਬ੍ਬੋ ਆਪਤ੍ਤਾਨਾਪਤ੍ਤਿਪਰਿਭੋਗਾਪਰਿਭੋਗਨਯੋ ਸਪ੍ਪਿਮ੍ਹਿ વੁਤ੍ਤਕ੍ਕਮੇਨੇવ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ।

    Pāḷiyaṃ āgataṃ navanītampi purebhattaṃ paṭiggahitaṃ tadahupurebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya nirāmisameva. Sattāhātikkame nānābhājanesu ṭhapite bhājanagaṇanāya ekabhājanepi amissetvā piṇḍapiṇḍavasena ṭhapite piṇḍagaṇanāya nissaggiyāni. Pacchābhattaṃ paṭiggahitaṃ sappinayeneva veditabbaṃ. Ettha pana dadhiguḷikāyopi takkabindūnipi honti, tasmā taṃ dhotaṃ vaṭṭatīti upaḍḍhattherā āhaṃsu. Mahāsīvatthero pana ‘‘bhagavatā anuññātakālato paṭṭhāya takkato uddhaṭamattameva khādiṃsū’’ti āha. Tasmā navanītaṃ paribhuñjantena dhovitvā dadhitakkamakkhikākipillikādīni apanetvā paribhuñjitabbaṃ. Pacitvā sappiṃ katvā paribhuñjitukāmena adhotampi pacituṃ vaṭṭati. Yaṃ tattha dadhigataṃ vā takkagataṃ vā taṃ khayaṃ gamissati, ettāvatā hi savatthukapaṭiggahitaṃ nāma na hotīti ayamettha adhippāyo. Āmisena saddhiṃ pakkattā pana tasmimpi kukkuccāyanti kukkuccakā. Idāni uggahetvā ṭhapitanavanīte ca purebhattaṃ khīradadhīni paṭiggahetvā katanavanīte ca pacchābhattaṃ tāni paṭiggahetvā katanavanīte ca uggahitehi katanavavīte ca akappiyamaṃsanavanīte ca sabbo āpattānāpattiparibhogāparibhoganayo sappimhi vuttakkameneva gahetabbo.

    ਤੇਲਭਿਕ੍ਖਾਯ ਪવਿਟ੍ਠਾਨਂ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਤਤ੍ਥੇવ ਸਪ੍ਪਿਮ੍ਪਿ ਨવਨੀਤਮ੍ਪਿ ਪਕ੍ਕਤੇਲਮ੍ਪਿ ਅਪਕ੍ਕਤੇਲਮ੍ਪਿ ਆਕਿਰਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਕ੍ਕਦਧਿਬਿਨ੍ਦੂਨਿਪਿ ਭਤ੍ਤਸਿਤ੍ਥਾਨਿਪਿ ਤਣ੍ਡੁਲਕਣਾਪਿ ਮਕ੍ਖਿਕਾਦਯੋਪਿ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਆਦਿਚ੍ਚਪਾਕਂ ਕਤ੍વਾ ਪਰਿਸ੍ਸਾવੇਤ੍વਾ ਗਹਿਤਂ ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਿਕਂ ਹੋਤਿ, ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਠਪਿਤਭੇਸਜ੍ਜੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਚਿਤ੍વਾ ਨਤ੍ਥੁਪਾਨਮ੍ਪਿ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਸਚੇ વਦ੍ਦਲਿਸਮਯੇ ਲਜ੍ਜਿ ਸਾਮਣੇਰੋ ਯਥਾ ਤਤ੍ਥ ਪਤਿਤਤਣ੍ਡੁਲਕਣਾਦਯੋ ਨ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਏવਂ ਸਾਮਿਸਪਾਕਂ ਮੋਚੇਨ੍ਤੋ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ વਿਲੀਯਾਪੇਤ੍વਾ ਪਰਿਸ੍ਸਾવੇਤ੍વਾ ਪੁਨ ਪਚਿਤ੍વਾ ਦੇਤਿ, ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇવ ਸਤ੍ਤਾਹਂ વਟ੍ਟਤਿ।

    Telabhikkhāya paviṭṭhānaṃ pana bhikkhūnaṃ tattheva sappimpi navanītampi pakkatelampi apakkatelampi ākiranti, tattha takkadadhibindūnipi bhattasitthānipi taṇḍulakaṇāpi makkhikādayopi honti. Ādiccapākaṃ katvā parissāvetvā gahitaṃ sattāhakālikaṃ hoti, paṭiggahetvā ṭhapitabhesajjehi saddhiṃ pacitvā natthupānampi kātuṃ vaṭṭati. Sace vaddalisamaye lajji sāmaṇero yathā tattha patitataṇḍulakaṇādayo na paccanti, evaṃ sāmisapākaṃ mocento aggimhi vilīyāpetvā parissāvetvā puna pacitvā deti, purimanayeneva sattāhaṃ vaṭṭati.

    ਤੇਲੇਸੁ ਤਿਲਤੇਲਂ ਤਾવ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ। ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਪਨਸ੍ਸ ਭਾਜਨਗਣਨਾਯ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਭਾવੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ વਟ੍ਟਤਿ। ਉਗ੍ਗਹਿਤਕਂ ਕਤ੍વਾ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਅਜ੍ਝੋਹਰਿਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ, ਸੀਸਮਕ੍ਖਨਾਦੀਸੁ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਂ, ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਤਿਲੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਕਤਤੇਲਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਨਜ੍ਝੋਹਰਣੀਯਂ ਹੋਤਿ, ਸੀਸਮਕ੍ਖਨਾਦੀਸੁ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਂ, ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਤਿਲੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਕਤਤੇਲਂ ਅਨਜ੍ਝੋਹਰਣੀਯਮੇવ, ਸવਤ੍ਥੁਕਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ, ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਸੀਸਮਕ੍ਖਨਾਦੀਸੁ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਂ। ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ વਾ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ વਾ ਉਗ੍ਗਹਿਤਕਤਿਲੇਹਿ ਕਤਤੇਲੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ।

    Telesu tilatelaṃ tāva purebhattaṃ paṭiggahitaṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya nirāmisameva. Sattāhātikkame panassa bhājanagaṇanāya nissaggiyabhāvo veditabbo. Pacchābhattaṃ paṭiggahitaṃ sattāhaṃ nirāmisameva vaṭṭati. Uggahitakaṃ katvā nikkhittaṃ ajjhoharituṃ na vaṭṭati, sīsamakkhanādīsu upanetabbaṃ, sattāhātikkamepi anāpatti. Purebhattaṃ tile paṭiggahetvā katatelaṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya anajjhoharaṇīyaṃ hoti, sīsamakkhanādīsu upanetabbaṃ, sattāhātikkamepi anāpatti. Pacchābhattaṃ tile paṭiggahetvā katatelaṃ anajjhoharaṇīyameva, savatthukapaṭiggahitattā, sattāhātikkamepi anāpatti, sīsamakkhanādīsu upanetabbaṃ. Purebhattaṃ vā pacchābhattaṃ vā uggahitakatilehi katatelepi eseva nayo.

    ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਕਤਿਲੇ ਭਜ੍ਜਿਤ੍વਾ વਾ ਤਿਲਪਿਟ੍ਠਂ વਾ ਸੇਦੇਤ੍વਾ ਉਣ੍ਹੋਦਕੇਨ વਾ ਤੇਮੇਤ੍વਾ ਕਤਤੇਲਂ ਸਚੇ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਕਤਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਤੇਲਂ ਪਨ ਨਿਬ੍ਬਟ੍ਟਿਤਤ੍ਤਾ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ વਟ੍ਟਤਿ। ਸਾਮਂਪਕ੍ਕਤ੍ਤਾ ਸਾਮਿਸਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ, ਸવਤ੍ਥੁਕਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਪਨ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਅਨਜ੍ਝੋਹਰਣੀਯਂ, ਸੀਸਮਕ੍ਖਨਾਦੀਸੁ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਂ, ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਯਦਿ ਪਨ ਅਪ੍ਪਂ ਉਣ੍ਹੋਦਕਂ ਹੋਤਿ ਅਬ੍ਭੁਕ੍ਕਿਰਣਮਤ੍ਤਂ, ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਂ ਹੋਤਿ, ਸਾਮਪਾਕਗਣਨਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਸਾਸਪਤੇਲਾਦੀਸੁਪਿ ਅવਤ੍ਥੁਕਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤੇਸੁ ਅવਤ੍ਥੁਕਤਿਲਤੇਲੇ વੁਤ੍ਤਸਦਿਸੋવ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ।

    Purebhattaṃ paṭiggahitakatile bhajjitvā vā tilapiṭṭhaṃ vā sedetvā uṇhodakena vā temetvā katatelaṃ sace anupasampannena kataṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati. Attanā katatelaṃ pana nibbaṭṭitattā purebhattaṃ nirāmisameva vaṭṭati. Sāmaṃpakkattā sāmisaṃ na vaṭṭati, savatthukapaṭiggahitattā pana pacchābhattato paṭṭhāya ubhayampi anajjhoharaṇīyaṃ, sīsamakkhanādīsu upanetabbaṃ, sattāhātikkamepi anāpatti. Yadi pana appaṃ uṇhodakaṃ hoti abbhukkiraṇamattaṃ, abbohārikaṃ hoti, sāmapākagaṇanaṃ na gacchati. Sāsapatelādīsupi avatthukapaṭiggahitesu avatthukatilatele vuttasadisova vinicchayo.

    ਸਚੇ ਪਨ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਾਨਂ ਸਾਸਪਾਦੀਨਂ ਚੁਣ੍ਣੇਹਿ ਆਦਿਚ੍ਚਪਾਕੇਨ ਸਕ੍ਕਾ ਤੇਲਂ ਕਾਤੁਂ, ਤਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ, ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਸਾਸਪਮਧੁਕਚੁਣ੍ਣਾਦੀਨਿ ਸੇਦੇਤ੍વਾ ਏਰਣ੍ਡਕਟ੍ਠੀਨਿ ਚ ਭਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਏવ ਤੇਲਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਸਂ ਤੇਲਂ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਹਿ ਕਤਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। વਤ੍ਥੂਨਂ ਯਾવਜੀવਿਕਤ੍ਤਾ ਪਨ ਸવਤ੍ਥੁਕਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ। ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਤਂ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰਾਮਿਸਪਰਿਭੋਗੇਨੇવ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ। ਉਗ੍ਗਹਿਤਕੇਹਿ ਕਤਂ ਅਨਜ੍ਝੋਹਰਣੀਯਂ ਬਾਹਿਰਪਰਿਭੋਗੇ વਟ੍ਟਤਿ, ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ।

    Sace pana purebhattaṃ paṭiggahitānaṃ sāsapādīnaṃ cuṇṇehi ādiccapākena sakkā telaṃ kātuṃ, taṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya nirāmisameva, sattāhātikkame nissaggiyaṃ. Yasmā pana sāsapamadhukacuṇṇādīni sedetvā eraṇḍakaṭṭhīni ca bhajjitvā eva telaṃ karonti, tasmā tesaṃ telaṃ anupasampannehi kataṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati. Vatthūnaṃ yāvajīvikattā pana savatthukapaṭiggahaṇe doso natthīti. Attanā kataṃ sattāhaṃ nirāmisaparibhogeneva paribhuñjitabbaṃ. Uggahitakehi kataṃ anajjhoharaṇīyaṃ bāhiraparibhoge vaṭṭati, sattāhātikkamepi anāpatti.

    ਤੇਲਕਰਣਤ੍ਥਾਯ ਸਾਸਪਮਧੁਕਏਰਣ੍ਡਕਟ੍ਠੀਨਿ વਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਕਤਂ ਤੇਲਂ ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਿਕਂ। ਦੁਤਿਯਦਿવਸੇ ਕਤਂ ਛਾਹਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਤਤਿਯਦਿવਸੇ ਕਤਂ ਪਞ੍ਚਾਹਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥ-ਪਞ੍ਚਮ-ਛਟ੍ਠਸਤ੍ਤਾਮਦਿવਸੇ ਕਤਂ ਤਦਹੇવ વਟ੍ਟਤਿ। ਸਚੇ ਯਾવ ਅਰੁਣਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਮਨਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ। ਅਟ੍ਠਮੇ ਦਿવਸੇ ਕਤਂ ਅਨਜ੍ਝੋਹਰਣੀਯਂ। ਅਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਤ੍ਤਾ ਪਨ ਬਾਹਿਰਪਰਿਭੋਗੇ વਟ੍ਟਤਿ। ਸਚੇਪਿ ਨ ਕਰੋਤਿ, ਤੇਲਤ੍ਥਾਯ ਗਹਿਤਸਾਸਪਾਦੀਨਂ ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮਨੇ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇવ। ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਨ ਅਨਾਗਤਾਨਿ ਅਞ੍ਞਾਨਿਪਿ ਨਾਲ਼ਿਕੇਰਨਿਮ੍ਬਕੋਸਮ੍ਬਕਕਰਮਨ੍ਦਅਤਸੀਆਦੀਨਂ ਤੇਲਾਨਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਾਨਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮਯਤੋ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਹੋਤਿ। ਅਯਮੇਤੇਸੁ વਿਸੇਸੋ। ਸੇਸਂ ਯਾવਕਾਲਿਕવਤ੍ਥੁਂ ਯਾવਜੀવਿਕવਤ੍ਥੁਞ੍ਚ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ਸਾਮਂਪਾਕਸવਤ੍ਥੁਕਪੁਰੇਭਤ੍ਤਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਉਗ੍ਗਹਿਤਕવਤ੍ਥੁવਿਧਾਨਂ ਸਬ੍ਬਂ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।

    Telakaraṇatthāya sāsapamadhukaeraṇḍakaṭṭhīni vā paṭiggahetvā kataṃ telaṃ sattāhakālikaṃ. Dutiyadivase kataṃ chāhaṃ vaṭṭati. Tatiyadivase kataṃ pañcāhaṃ vaṭṭati. Catuttha-pañcama-chaṭṭhasattāmadivase kataṃ tadaheva vaṭṭati. Sace yāva aruṇassa uggamanā tiṭṭhati, nissaggiyaṃ. Aṭṭhame divase kataṃ anajjhoharaṇīyaṃ. Anissaggiyattā pana bāhiraparibhoge vaṭṭati. Sacepi na karoti, telatthāya gahitasāsapādīnaṃ sattāhātikkamane dukkaṭameva. Pāḷiyaṃ pana anāgatāni aññānipi nāḷikeranimbakosambakakaramandaatasīādīnaṃ telāni atthi, tāni paṭiggahetvā sattāhaṃ atikkāmayato dukkaṭaṃ hoti. Ayametesu viseso. Sesaṃ yāvakālikavatthuṃ yāvajīvikavatthuñca sallakkhetvā sāmaṃpākasavatthukapurebhattapacchābhattapaṭiggahitauggahitakavatthuvidhānaṃ sabbaṃ vuttanayeneva veditabbaṃ.

    ੬੨੩. વਸਾਤੇਲਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਸਾਨਿ ਭੇਸਜ੍ਜਾਨਿ, ਅਚ੍ਛવਸਂ, ਮਚ੍ਛવਸਂ, ਸੁਸੁਕਾવਸਂ, ਸੂਕਰવਸਂ, ਗਦ੍ਰਭવਸ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੨੬੨) ਏવਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤવਸਾਨਂ ਤੇਲਂ। ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਅਚ੍ਛવਸ’’ਨ੍ਤਿ વਚਨੇਨ ਠਪੇਤ੍વਾ ਮਨੁਸ੍ਸવਸਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਾਨ વਸਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ। ਮਚ੍ਛਗ੍ਗਹਣੇਨ ਚ ਸੁਸੁਕਾਪਿ ਗਹਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, વਾਲ਼ਮਚ੍ਛਤ੍ਤਾ ਪਨ વਿਸੁਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਮਚ੍ਛਾਦਿਗ੍ਗਹਣੇਨ ਚੇਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਾਨਂ વਸਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ। ਮਂਸੇਸੁ ਹਿ ਦਸਮਨਉਸ੍ਸ-ਹਤ੍ਥਿ-ਅਸ੍ਸ-ਸੁਨਖ-ਅਹਿ-ਸੀਹ-ਬ੍ਯਗ੍ਘ-ਦੀਪਿ-ਅਚ੍ਛ-ਤਰਚ੍ਛਾਨਂ ਮਂਸਾਨਿ ਅਕਪ੍ਪਿਯਾਨਿ। વਸਾਸੁ ਏਕਾ ਮਨੁਸ੍ਸવਸਾવ। ਖੀਰਾਦੀਸੁ ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ।

    623.Vasātelanti ‘‘anujānāmi, bhikkhave, vasāni bhesajjāni, acchavasaṃ, macchavasaṃ, susukāvasaṃ, sūkaravasaṃ, gadrabhavasa’’nti (mahāva. 262) evaṃ anuññātavasānaṃ telaṃ. Ettha ca ‘‘acchavasa’’nti vacanena ṭhapetvā manussavasaṃ sabbesaṃ akappiyamaṃsāna vasā anuññātā. Macchaggahaṇena ca susukāpi gahitā honti, vāḷamacchattā pana visuṃ vuttaṃ. Macchādiggahaṇena cettha sabbesampi kappiyamaṃsānaṃ vasā anuññātā. Maṃsesu hi dasamanaussa-hatthi-assa-sunakha-ahi-sīha-byaggha-dīpi-accha-taracchānaṃ maṃsāni akappiyāni. Vasāsu ekā manussavasāva. Khīrādīsu akappiyaṃ nāma natthi.

    ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਹਿ ਕਤਨਿਬ੍ਬਟ੍ਟਿਤવਸਾਤੇਲਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ વਟ੍ਟਤਿ। ਯਂ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਸੁਖੁਮਰਜਸਦਿਸਂ ਮਂਸਂ વਾ ਨ੍ਹਾਰੁ વਾ ਅਟ੍ਠਿ વਾ ਲੋਹਿਤਂ વਾ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਂ। ਸਚੇ ਪਨ વਸਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਯਂ ਕਰੋਤਿ, ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਚਿਤ੍વਾ ਪਰਿਸ੍ਸਾવੇਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰਾਮਿਸਪਰਿਭੋਗੇਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ । ਨਿਰਾਮਿਸਪਰਿਭੋਗਞ੍ਹਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਕਾਲੇ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਾਲੇ ਨਿਪ੍ਪਕ੍ਕਂ ਕਾਲੇ ਸਂਸਟ੍ਠਂ ਤੇਲਪਰਿਭੋਗੇਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੨੬੨)। ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਂ ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਮੇવ। ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤੁਂ વਾ ਕਾਤੁਂ વਾ ਨ વਟ੍ਟਤਿਯੇવ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ –

    Anupasampannehi katanibbaṭṭitavasātelaṃ purebhattaṃ paṭiggahitaṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati. Pacchābhattato paṭṭhāya sattāhaṃ nirāmisameva vaṭṭati. Yaṃ pana tattha sukhumarajasadisaṃ maṃsaṃ vā nhāru vā aṭṭhi vā lohitaṃ vā hoti, taṃ abbohārikaṃ. Sace pana vasaṃ paṭiggahetvā sayaṃ karoti, purebhattaṃ paṭiggahetvā pacitvā parissāvetvā sattāhaṃ nirāmisaparibhogena paribhuñjitabbaṃ . Nirāmisaparibhogañhi sandhāya idaṃ vuttaṃ – ‘‘kāle paṭiggahitaṃ kāle nippakkaṃ kāle saṃsaṭṭhaṃ telaparibhogena paribhuñjitu’’nti (mahāva. 262). Tatrāpi abbohārikaṃ abbohārikameva. Pacchābhattaṃ pana paṭiggahituṃ vā kātuṃ vā na vaṭṭatiyeva. Vuttañhetaṃ –

    ‘‘વਿਕਾਲੇ ਚੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ વਿਕਾਲੇ ਨਿਪ੍ਪਕ੍ਕਂ વਿਕਾਲੇ ਸਂਸਟ੍ਠਂ, ਤਂ ਚੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ। ਕਾਲੇ ਚੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ વਿਕਾਲੇ ਨਿਪ੍ਪਕ੍ਕਂ વਿਕਾਲੇ ਸਂਸਟ੍ਠਂ, ਤਂ ਚੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ। ਕਾਲੇ ਚੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਾਲੇ ਨਿਪ੍ਪਕ੍ਕਂ વਿਕਾਲੇ ਸਂਸਟ੍ਠਂ, ਤਂ ਚੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ। ਕਾਲੇ ਚੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਾਲੇ ਨਿਪ੍ਪਕ੍ਕਂ ਕਾਲੇ ਸਂਸਟ੍ਠਂ, ਤਂ ਚੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ।

    ‘‘Vikāle ce, bhikkhave, paṭiggahitaṃ vikāle nippakkaṃ vikāle saṃsaṭṭhaṃ, taṃ ce paribhuñjeyya, āpatti tiṇṇaṃ dukkaṭānaṃ. Kāle ce, bhikkhave, paṭiggahitaṃ vikāle nippakkaṃ vikāle saṃsaṭṭhaṃ, taṃ ce paribhuñjeyya, āpatti dvinnaṃ dukkaṭānaṃ. Kāle ce, bhikkhave, paṭiggahitaṃ kāle nippakkaṃ vikāle saṃsaṭṭhaṃ, taṃ ce paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassa. Kāle ce, bhikkhave, paṭiggahitaṃ kāle nippakkaṃ kāle saṃsaṭṭhaṃ, taṃ ce paribhuñjeyya, anāpattī’’ti.

    ਉਪਤਿਸ੍ਸਤ੍ਥੇਰਂ ਪਨ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਕਾ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਸਪ੍ਪਿਨવਨੀਤવਸਾਨਿ ਏਕਤੋ ਪਚਿਤ੍વਾ ਨਿਬ੍ਬਟ੍ਟਿਤਾਨਿ વਟ੍ਟਨ੍ਤਿ, ਨ વਟ੍ਟਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨ વਟ੍ਟਨ੍ਤਿ, ਆવੁਸੋ’’ਤਿ। ਥੇਰੋ ਕਿਰੇਤ੍ਥ ਪਕ੍ਕਤੇਲਕਸਟੇ વਿਯ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਤਿ। ਤਤੋ ਨਂ ਉਤ੍ਤਰਿ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਨવਨੀਤੇ ਦਧਿਗੁਲ਼ਿਕਾ વਾ ਤਕ੍ਕਬਿਨ੍ਦੁ વਾ ਹੋਤਿ, ਏਤਂ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਏਤਮ੍ਪਿ, ਆવੁਸੋ, ਨ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ। ਤਤੋ ਨਂ ਆਹਂਸੁ – ‘‘ਭਨ੍ਤੇ, ਏਕਤੋ ਪਚਿਤ੍વਾ ਸਂਸਟ੍ਠਾਨਿ ਤੇਜવਨ੍ਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਰੋਗਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਸਾਧਾવੁਸੋ’’ਤਿ ਥੇਰੋ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿ।

    Upatissattheraṃ pana antevāsikā pucchiṃsu – ‘‘bhante, sappinavanītavasāni ekato pacitvā nibbaṭṭitāni vaṭṭanti, na vaṭṭantī’’ti? ‘‘Na vaṭṭanti, āvuso’’ti. Thero kirettha pakkatelakasaṭe viya kukkuccāyati. Tato naṃ uttari pucchiṃsu – ‘‘bhante, navanīte dadhiguḷikā vā takkabindu vā hoti, etaṃ vaṭṭatī’’ti? ‘‘Etampi, āvuso, na vaṭṭatī’’ti. Tato naṃ āhaṃsu – ‘‘bhante, ekato pacitvā saṃsaṭṭhāni tejavantāni honti, rogaṃ niggaṇhantī’’ti? ‘‘Sādhāvuso’’ti thero sampaṭicchi.

    ਮਹਾਸੁਮਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨਾਹ – ‘‘ਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸવਸਾ ਸਾਮਿਸਪਰਿਭੋਗੇ વਟ੍ਟਤਿ, ਇਤਰਾ ਨਿਰਾਮਿਸਪਰਿਭੋਗੇ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ। ਮਹਾਪਦੁਮਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨ ‘‘ਇਦਂ ਕਿ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ‘‘ਨਨੁ વਾਤਾਬਾਧਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਞ੍ਚਮੂਲਕਸਾવਯਾਗੁਯਂ ਅਚ੍ਛਸੂਕਰਤੇਲਾਦੀਨਿ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਯਾਗੁਂ ਪਿવਨ੍ਤਿ, ਸਾ ਤੇਜੁਸ੍ਸਦਤ੍ਤਾ ਰੋਗਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ‘‘વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਆਹ।

    Mahāsumatthero panāha – ‘‘kappiyamaṃsavasā sāmisaparibhoge vaṭṭati, itarā nirāmisaparibhoge vaṭṭatī’’ti. Mahāpadumatthero pana ‘‘idaṃ ki’’nti paṭikkhipitvā ‘‘nanu vātābādhikā bhikkhū pañcamūlakasāvayāguyaṃ acchasūkaratelādīni pakkhipitvā yāguṃ pivanti, sā tejussadattā rogaṃ niggaṇhātī’’ti vatvā ‘‘vaṭṭatī’’ti āha.

    ਮਧੁ ਨਾਮ ਮਕ੍ਖਿਕਾਮਧੂਤਿ ਮਧੁਕਰੀਹਿ ਨਾਮ ਮਧੁਮਕ੍ਖਿਕਾਹਿ ਖੁਦ੍ਦਕਮਕ੍ਖਿਕਾਹਿ ਭਮਰਮਕ੍ਖਿਕਾਹਿ ਚ ਕਤਂ ਮਧੁ। ਤਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਪਰਿਭੋਗਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰਾਮਿਸਪਰਿਭੋਗਮੇવ વਟ੍ਟਤਿ। ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਸਚੇ ਸਿਲੇਸਸਦਿਸਂ ਮਹਾਮਧੁਂ ਖਣ੍ਡਂ ਖਣ੍ਡਂ ਕਤ੍વਾ ਠਪਿਤਂ, ਇਤਰਂ વਾ ਨਾਨਾਭਾਜਨੇਸੁ, વਤ੍ਥੁਗਣਨਾਯ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਾਨਿ। ਸਚੇ ਏਕਮੇવ ਖਣ੍ਡਂ, ਏਕਭਾਜਨੇ વਾ ਇਤਰਂ ਏਕਮੇવ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ। ਉਗ੍ਗਹਿਤਕਂ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਰੁਮਕ੍ਖਨਾਦੀਸੁ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਂ। ਮਧੁਪਟਲਂ વਾ ਮਧੁਸਿਤ੍ਥਕਂ વਾ ਸਚੇ ਮਧੁਨਾ ਅਮਕ੍ਖਿਤਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ, ਯਾવਜੀવਿਕਂ। ਮਧੁਮਕ੍ਖਿਤਂ ਪਨ ਮਧੁਗਤਿਕਮੇવ। ਚੀਰਿਕਾ ਨਾਮ ਸਪਕ੍ਖਾ ਦੀਘਮਕ੍ਖਿਕਾ, ਤੁਮ੍ਬਲਨਾਮਿਕਾ ਚ ਅਟ੍ਠਿਪਕ੍ਖਾ ਕਾਲ਼ਮਹਾਭਮਰਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ਆਸਯੇਸੁ ਨਿਯ੍ਯਾਸਸਦਿਸਂ ਮਧੁ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਯਾવਜੀવਿਕਂ।

    Madhu nāma makkhikāmadhūti madhukarīhi nāma madhumakkhikāhi khuddakamakkhikāhi bhamaramakkhikāhi ca kataṃ madhu. Taṃ purebhattaṃ paṭiggahitaṃ purebhattaṃ sāmisaparibhogampi vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya sattāhaṃ nirāmisaparibhogameva vaṭṭati. Sattāhātikkame sace silesasadisaṃ mahāmadhuṃ khaṇḍaṃ khaṇḍaṃ katvā ṭhapitaṃ, itaraṃ vā nānābhājanesu, vatthugaṇanāya nissaggiyāni. Sace ekameva khaṇḍaṃ, ekabhājane vā itaraṃ ekameva nissaggiyaṃ. Uggahitakaṃ vuttanayeneva veditabbaṃ, arumakkhanādīsu upanetabbaṃ. Madhupaṭalaṃ vā madhusitthakaṃ vā sace madhunā amakkhitaṃ parisuddhaṃ, yāvajīvikaṃ. Madhumakkhitaṃ pana madhugatikameva. Cīrikā nāma sapakkhā dīghamakkhikā, tumbalanāmikā ca aṭṭhipakkhā kāḷamahābhamarā honti, tesaṃ āsayesu niyyāsasadisaṃ madhu hoti, taṃ yāvajīvikaṃ.

    ਫਾਣਿਤਂ ਨਾਮ ਉਚ੍ਛੁਮ੍ਹਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਚ੍ਛੁਰਸਂ ਉਪਾਦਾਯ ਅਪਕ੍ਕਾ વਾ ਅવਤ੍ਥੁਕਪਕ੍ਕਾ વਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਅવਤ੍ਥੁਕਾ ਉਚ੍ਛੁવਿਕਤਿ ਫਾਣਿਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਤਂ ਫਾਣਿਤਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ વਟ੍ਟਤਿ। ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇ વਤ੍ਥੁਗਣਨਾਯ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ। ਬਹੂ ਪਿਣ੍ਡਾ ਚੁਣ੍ਣੇਤ੍વਾ ਏਕਭਾਜਨੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਘਨਸਨ੍ਨਿવੇਸਾ, ਏਕਮੇવ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ। ਉਗ੍ਗਹਿਤਕਂ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਘਰਧੂਪਨਾਦੀਸੁ ਉਪਨੇਤਬ੍ਬਂ। ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤੇਨ ਅਪਰਿਸ੍ਸਾવਿਤਉਚ੍ਛੁਰਸੇਨ ਕਤਫਾਣਿਤਂ ਸਚੇ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਕਤਂ, ਸਾਮਿਸਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। ਸਯਂਕਤਂ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ વਟ੍ਟਤਿ। ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਨ ਸવਤ੍ਥੁਕਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨਜ੍ਝੋਹਰਣੀਯਂ, ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਅਪਰਿਸ੍ਸਾવਿਤਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤੇਨ ਕਤਮ੍ਪਿ ਅਨਜ੍ਝੋਹਰਣੀਯਮੇવ, ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਏਸ ਨਯੋ ਉਚ੍ਛੁਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਕਤਫਾਣਿਤੇਪਿ। ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਪਨ ਪਰਿਸ੍ਸਾવਿਤਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਕੇਨ ਕਤਂ ਸਚੇ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਕਤਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ। ਸਯਂਕਤਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ। ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਰਿਸ੍ਸਾવਿਤਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤੇਨ ਕਤਂ ਪਨ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ ਸਤ੍ਤਾਹਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਉਗ੍ਗਹਿਤਕਕਤਂ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવ। ‘‘ਝਾਮਉਚ੍ਛੁਫਾਣਿਤਂ વਾ ਕੋਟ੍ਟਿਤਉਚ੍ਛੁਫਾਣਿਤਂ વਾ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਮੇવ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ વੁਤ੍ਤਂ।

    Phāṇitaṃ nāma ucchumhā nibbattanti ucchurasaṃ upādāya apakkā vā avatthukapakkā vā sabbāpi avatthukā ucchuvikati phāṇitanti veditabbā. Taṃ phāṇitaṃ purebhattaṃ paṭiggahitaṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya sattāhaṃ nirāmisameva vaṭṭati. Sattāhātikkame vatthugaṇanāya nissaggiyaṃ. Bahū piṇḍā cuṇṇetvā ekabhājane pakkhittā honti ghanasannivesā, ekameva nissaggiyaṃ. Uggahitakaṃ vuttanayeneva veditabbaṃ, gharadhūpanādīsu upanetabbaṃ. Purebhattaṃ paṭiggahitena aparissāvitaucchurasena kataphāṇitaṃ sace anupasampannena kataṃ, sāmisampi vaṭṭati. Sayaṃkataṃ nirāmisameva vaṭṭati. Pacchābhattato paṭṭhāya pana savatthukapaṭiggahitattā anajjhoharaṇīyaṃ, sattāhātikkamepi anāpatti. Pacchābhattaṃ aparissāvitapaṭiggahitena katampi anajjhoharaṇīyameva, sattāhātikkamepi anāpatti. Esa nayo ucchuṃ paṭiggahetvā kataphāṇitepi. Purebhattaṃ pana parissāvitapaṭiggahitakena kataṃ sace anupasampannena kataṃ purebhattaṃ sāmisampi vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya sattāhaṃ nirāmisameva. Sayaṃkataṃ purebhattampi nirāmisameva. Pacchābhattaṃ parissāvitapaṭiggahitena kataṃ pana nirāmisameva sattāhaṃ vaṭṭati. Uggahitakakataṃ vuttanayameva. ‘‘Jhāmaucchuphāṇitaṃ vā koṭṭitaucchuphāṇitaṃ vā purebhattameva vaṭṭatī’’ti mahāaṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ.

    ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ ਪਨ ‘‘ਏਤਂ ਸવਤ੍ਥੁਕਪਕ੍ਕਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਨੋ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਂ ਕਤ੍વਾ ‘‘ਉਚ੍ਛੁਫਾਣਿਤਂ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਨੋવਟ੍ਟਨਕਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਯੁਤ੍ਤਂ। ਸੀਤੁਦਕੇਨ ਕਤਂ ਮਧੁਕਪੁਪ੍ਫਫਾਣਿਤਂ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਸਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਨਿਰਾਮਿਸਮੇવ। ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇ વਤ੍ਥੁਗਣਨਾਯ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਖੀਰਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਕਤਂ ਮਧੁਕਫਾਣਿਤਂ ਯਾવਕਾਲਿਕਂ। ਖਣ੍ਡਸਕ੍ਖਰਂ ਪਨ ਖੀਰਜਲ੍ਲਿਕਂ ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਸੋਧੇਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ વਟ੍ਟਤਿ। ਮਧੁਕਪੁਪ੍ਫਂ ਪਨ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਅਲ੍ਲਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਭਜ੍ਜਿਤਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। ਭਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤਿਲਾਦੀਹਿ ਮਿਸ੍ਸਂ વਾ ਅਮਿਸ੍ਸਂ વਾ ਕਤ੍વਾ ਕੋਟ੍ਟਿਤਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। ਯਦਿ ਪਨ ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਮੇਰਯਤ੍ਥਾਯ ਯੋਜੇਨ੍ਤਿ, ਯੋਜਿਤਂ ਬੀਜਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਕਦਲੀ-ਖਜ੍ਜੂਰੀ-ਅਮ੍ਬ-ਲਬੁਜ-ਪਨਸ-ਚਿਞ੍ਚਾਦੀਨਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਯਾવਕਾਲਿਕਫਲਾਨਂ ਫਾਣਿਤਂ ਯਾવਕਾਲਿਕਮੇવ। ਮਰਿਚਪਕ੍ਕੇਹਿ ਫਾਣਿਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਯਾવਜੀવਿਕਂ।

    Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘etaṃ savatthukapakkaṃ vaṭṭati, no vaṭṭatī’’ti pucchaṃ katvā ‘‘ucchuphāṇitaṃ pacchābhattaṃ novaṭṭanakaṃ nāma natthī’’ti vuttaṃ, taṃ yuttaṃ. Sītudakena kataṃ madhukapupphaphāṇitaṃ purebhattaṃ sāmisaṃ vaṭṭati, pacchābhattato paṭṭhāya sattāhaṃ nirāmisameva. Sattāhātikkame vatthugaṇanāya dukkaṭaṃ. Khīraṃ pakkhipitvā kataṃ madhukaphāṇitaṃ yāvakālikaṃ. Khaṇḍasakkharaṃ pana khīrajallikaṃ apanetvā sodhenti, tasmā vaṭṭati. Madhukapupphaṃ pana purebhattaṃ allaṃ vaṭṭati, bhajjitampi vaṭṭati. Bhajjitvā tilādīhi missaṃ vā amissaṃ vā katvā koṭṭitampi vaṭṭati. Yadi pana taṃ gahetvā merayatthāya yojenti, yojitaṃ bījato paṭṭhāya na vaṭṭati. Kadalī-khajjūrī-amba-labuja-panasa-ciñcādīnaṃ sabbesaṃ yāvakālikaphalānaṃ phāṇitaṃ yāvakālikameva. Maricapakkehi phāṇitaṃ karonti, taṃ yāvajīvikaṃ.

    ਤਾਨਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾਤਿ ਸਚੇਪਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿਪਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਕ ਘਟੇ ਅવਿਨਿਬ੍ਭੋਗਾਨਿ ਕਤ੍વਾ ਨਿਕ੍ਖਿਪਤਿ , ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਏਕਮੇવ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ। વਿਨਿਭੁਤ੍ਤੇਸੁ ਪਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਾਨਿ। ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਪਨ ਅਨਤਿਕ੍ਕਾਮੇਤ੍વਾ ਗਿਲਾਨੇਨਪਿ ਅਗਿਲਾਨੇਨਪਿ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਯਥਾਸੁਖਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਤ੍ਤવਿਧਞ੍ਹਿ ਓਦਿਸ੍ਸਂ ਨਾਮ – ਬ੍ਯਾਧਿਓਦਿਸ੍ਸਂ, ਪੁਗ੍ਗਲੋਦਿਸ੍ਸਂ, ਕਾਲੋਦਿਸ੍ਸਂ, ਸਮਯੋਦਿਸ੍ਸਂ, ਦੇਸੋਦਿਸ੍ਸਂ, વਸੋਦਿਸ੍ਸਂ, ਭੇਸਜ੍ਜੋਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ।

    Tāni paṭiggahetvāti sacepi sabbānipi paṭiggahetvā eka ghaṭe avinibbhogāni katvā nikkhipati , sattāhātikkame ekameva nissaggiyaṃ. Vinibhuttesu pañca nissaggiyāni. Sattāhaṃ pana anatikkāmetvā gilānenapi agilānenapi vuttanayeneva yathāsukhaṃ paribhuñjitabbaṃ. Sattavidhañhi odissaṃ nāma – byādhiodissaṃ, puggalodissaṃ, kālodissaṃ, samayodissaṃ, desodissaṃ, vasodissaṃ, bhesajjodissanti.

    ਤਤ੍ਥ ਬ੍ਯਾਧਿਓਦਿਸ੍ਸਂ ਨਾਮ – ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਮਨੁਸ੍ਸਿਕਾਬਾਧੇ ਆਮਕਮਂਸਂ ਆਮਕਲੋਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੨੬੪) ਏવਂ ਬ੍ਯਾਧਿਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ, ਤਂ ਤੇਨੇવ ਆਬਾਧੇਨ ਆਬਾਧਿਕਸ੍ਸ વਟ੍ਟਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ। ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਕਾਲੇਪਿ વਿਕਾਲੇਪਿ ਕਪ੍ਪਿਯਮ੍ਪਿ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿਯੇવ।

    Tattha byādhiodissaṃ nāma – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, amanussikābādhe āmakamaṃsaṃ āmakalohita’’nti (mahāva. 264) evaṃ byādhiṃ uddissa anuññātaṃ, taṃ teneva ābādhena ābādhikassa vaṭṭati, na aññassa. Tañca kho kālepi vikālepi kappiyampi akappiyampi vaṭṭatiyeva.

    ਪੁਗ੍ਗਲੋਦਿਸ੍ਸਂ ਨਾਮ – ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰੋਮਨ੍ਥਕਸ੍ਸ ਰੋਮਨ੍ਥਨਂ। ਨ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬਹਿਮੁਖਦ੍વਾਰਂ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਅਜ੍ਝੋਹਰਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ (ਚੂਲ਼વ॰ ੨੭੩) ਏવਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ, ਤਂ ਤਸ੍ਸੇવ વਟ੍ਟਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ।

    Puggalodissaṃ nāma – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, romanthakassa romanthanaṃ. Na ca, bhikkhave, bahimukhadvāraṃ nīharitvā ajjhoharitabba’’nti (cūḷava. 273) evaṃ puggalaṃ uddissa anuññātaṃ, taṃ tasseva vaṭṭati, na aññassa.

    ਕਾਲੋਦਿਸ੍ਸਂ ਨਾਮ – ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਮਹਾવਿਕਟਾਨਿ ਦਾਤੁਂ – ਗੂਥਂ, ਮੁਤ੍ਤਂ, ਛਾਰਿਕਂ, ਮਤ੍ਤਿਕ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੨੬੮) ਏવਂ ਅਹਿਨਾ ਦਟ੍ਠਕਾਲਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ, ਤਂ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਕਾਲੇ ਅਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਕਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ।

    Kālodissaṃ nāma – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, cattāri mahāvikaṭāni dātuṃ – gūthaṃ, muttaṃ, chārikaṃ, mattika’’nti (mahāva. 268) evaṃ ahinā daṭṭhakālaṃ uddissa anuññātaṃ, taṃ tasmiṃyeva kāle appaṭiggahitakampi vaṭṭati, na aññasmiṃ.

    ਸਮਯੋਦਿਸ੍ਸਂ ਨਾਮ – ‘‘ਗਣਭੋਜਨੇ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਸਮਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਾਚਿ॰ ੨੧੭) ਨਯੇਨ ਤਂ ਤਂ ਸਮਯਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯੋ, ਤਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਸਮਯੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਦਾ।

    Samayodissaṃ nāma – ‘‘gaṇabhojane aññatra samayā’’tiādinā (pāci. 217) nayena taṃ taṃ samayaṃ uddissa anuññātā anāpattiyo, tā tasmiṃ tasmiṃyeva samaye anāpattiyo honti, na aññadā.

    ਦੇਸੋਦਿਸ੍ਸਂ ਨਾਮ – ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏવਰੂਪੇਸੁ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇਸੁ ਜਨਪਦੇਸੁ વਿਨਯਧਰਪਞ੍ਚਮੇਨ ਗਣੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਦ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੨੫੯) ਏવਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਦੇਸੇ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾਨਿ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਦੀਨਿ, ਤਾਨਿ ਤਤ੍ਥੇવ વਟ੍ਟਨ੍ਤਿ, ਨ ਮਜ੍ਝਿਮਦੇਸੇ।

    Desodissaṃ nāma – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, evarūpesu paccantimesu janapadesu vinayadharapañcamena gaṇena upasampada’’nti (mahāva. 259) evaṃ paccantadese uddissa anuññātāni upasampadādīni, tāni tattheva vaṭṭanti, na majjhimadese.

    વਸੋਦਿਸ੍ਸਂ ਨਾਮ – ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਸਾਨਿ ਭੇਸਜ੍ਜਾਨੀ’’ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੨੬੨) ਏવਂ વਸਾਨਾਮੇਨ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ , ਤਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਮਨੁਸ੍ਸવਸਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯવਸਾਨਂ ਤੇਲਂ ਤਂਤਦਤ੍ਥਿਕਾਨਂ ਤੇਲਪਰਿਭੋਗੇਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ।

    Vasodissaṃ nāma – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, vasāni bhesajjānī’’ti (mahāva. 262) evaṃ vasānāmena anuññātaṃ , taṃ ṭhapetvā manussavasaṃ sabbesaṃ kappiyākappiyavasānaṃ telaṃ taṃtadatthikānaṃ telaparibhogena paribhuñjituṃ vaṭṭati.

    ਭੇਸਜ੍ਜੋਦਿਸ੍ਸਂ ਨਾਮ – ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਞ੍ਚ ਭੇਸਜ੍ਜਾਨੀ’’ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੨੬੦-੨੬੧) ਏવਂ ਭੇਸਜ੍ਜਨਾਮੇਨ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾਨਿ ਆਹਾਰਤ੍ਥਂ ਫਰਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾਨਿ ਸਪ੍ਪਿਨવਨੀਤਤੇਲਮਧੁਫਾਣਿਤਨ੍ਤਿ। ਤਾਨਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਤਦਹੁਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਯਥਾਸੁਖਂ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਤਿ ਪਚ੍ਚਯੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾਨਿ।

    Bhesajjodissaṃ nāma – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, pañca bhesajjānī’’ti (mahāva. 260-261) evaṃ bhesajjanāmena anuññātāni āhāratthaṃ pharituṃ samatthāni sappinavanītatelamadhuphāṇitanti. Tāni paṭiggahetvā tadahupurebhattaṃ yathāsukhaṃ pacchābhattato paṭṭhāya sati paccaye vuttanayeneva sattāhaṃ paribhuñjitabbāni.

    ੬੨੪. ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਸਚੇਪਿ ਸਾਸਪਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ ਸਕਿਂ વਾ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਗਹੇਤ੍વਾ ਜਿવ੍ਹਾਯ ਸਾਯਨਮਤ੍ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਮੇવ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਞ੍ਚ ਦੇਸੇਤਬ੍ਬਂ।

    624.Sattāhātikkante atikkantasaññī nissaggiyaṃ pācittiyanti sacepi sāsapamattaṃ hoti sakiṃ vā aṅguliyā gahetvā jivhāya sāyanamattaṃ nissajjitabbameva, pācittiyañca desetabbaṃ.

    ਨ ਕਾਯਿਕੇਨ ਪਰਿਭੋਗੇਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਕਾਯੋ વਾ ਕਾਯੇ ਅਰੁ વਾ ਨ ਮਕ੍ਖੇਤਬ੍ਬਂ। ਤੇਹਿ ਮਕ੍ਖਿਤਾਨਿ ਕਾਸਾવਕਤ੍ਤਰਯਟ੍ਠਿਉਪਾਹਨਪਾਦਕਥਲਿਕਮਞ੍ਚਪੀਠਾਦੀਨਿਪਿ ਅਪਰਿਭੋਗਾਨਿ। ‘‘ਦ੍વਾਰવਾਤਪਾਨਕવਾਟੇਸੁਪਿ ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹਣਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਮਕ੍ਖੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ‘‘ਕਸਾવੇ ਪਨ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਦ੍વਾਰવਾਤਪਾਨਕવਾਟਾਨਿ ਮਕ੍ਖੇਤਬ੍ਬਾਨੀ’’ਤਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ વੁਤ੍ਤਂ।

    Na kāyikena paribhogena paribhuñjitabbanti kāyo vā kāye aru vā na makkhetabbaṃ. Tehi makkhitāni kāsāvakattarayaṭṭhiupāhanapādakathalikamañcapīṭhādīnipi aparibhogāni. ‘‘Dvāravātapānakavāṭesupi hatthena gahaṇaṭṭhānaṃ na makkhetabba’’nti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. ‘‘Kasāve pana pakkhipitvā dvāravātapānakavāṭāni makkhetabbānī’’ti mahāaṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ.

    ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤੋਸਤ੍ਤਾਹਂ ਅਧਿਟ੍ਠੇਤੀਤਿ ਸਤ੍ਤਾਹਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਸਪ੍ਪਿਞ੍ਚ ਤੇਲਞ੍ਚ વਸਞ੍ਚ ਮੁਦ੍ਧਨਿਤੇਲਂ વਾ ਅਬ੍ਭਞ੍ਜਨਂ વਾ ਮਧੁਂ ਅਰੁਮਕ੍ਖਨਂ ਫਾਣਿਤਂ ਘਰਧੂਪਨਂ ਅਧਿਟ੍ਠੇਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਸਚੇ ਅਧਿਟ੍ਠਿਤਤੇਲਂ ਅਨਧਿਟ੍ਠਿਤਤੇਲਭਾਜਨੇ ਆਕਿਰਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਭਾਜਨੇ ਚੇ ਸੁਖੁਮਂ ਛਿਦ੍ਦਂ ਪવਿਟ੍ਠਂ ਪવਿਟ੍ਠਂ ਤੇਲਂ ਪੁਰਾਣਤੇਲੇਨ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰੀਯਤਿ, ਪੁਨ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਂ। ਅਥ ਮਹਾਮੁਖਂ ਹੋਤਿ, ਸਹਸਾવ ਬਹੁਤੇਲਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਪੁਰਾਣਤੇਲਂ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਤਿ, ਪੁਨ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ। ਅਧਿਟ੍ਠਿਤਗਤਿਕਮੇવ ਹਿ ਤਂ ਹੋਤਿ, ਏਤੇਨ ਨਯੇਨ ਅਧਿਟ੍ਠਿਤਤੇਲਭਾਜਨੇ ਅਨਧਿਟ੍ਠਿਤਤੇਲਾਕਿਰਣਮ੍ਪਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।

    Anāpatti antosattāhaṃ adhiṭṭhetīti sattāhabbhantare sappiñca telañca vasañca muddhanitelaṃ vā abbhañjanaṃ vā madhuṃ arumakkhanaṃ phāṇitaṃ gharadhūpanaṃ adhiṭṭheti, anāpatti. Sace adhiṭṭhitatelaṃ anadhiṭṭhitatelabhājane ākiritukāmo hoti, bhājane ce sukhumaṃ chiddaṃ paviṭṭhaṃ paviṭṭhaṃ telaṃ purāṇatelena ajjhottharīyati, puna adhiṭṭhātabbaṃ. Atha mahāmukhaṃ hoti, sahasāva bahutelaṃ pavisitvā purāṇatelaṃ ajjhottharati, puna adhiṭṭhānakiccaṃ natthi. Adhiṭṭhitagatikameva hi taṃ hoti, etena nayena adhiṭṭhitatelabhājane anadhiṭṭhitatelākiraṇampi veditabbaṃ.

    ੬੨੫. વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਚੇ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਸਨ੍ਤਕਂ ਏਕੇਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਅવਿਭਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਮੇ ਦ੍વਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਪਨ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਸਚੇ ਯੇਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ, ਸੋ ਇਤਰਂ ਭਣਤਿ – ‘‘ਆવੁਸੋ, ਇਮਂ ਤੇਲਂ ਸਤ੍ਤਾਹਮਤ੍ਤਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜ ਤ੍વ’’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਚ ਪਰਿਭੋਗਂ ਨ ਕਰੋਤਿ, ਕਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ? ਨ ਕਸ੍ਸਚਿਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿ । ਕਸ੍ਮਾ? ਯੇਨ ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਤੇਨ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਤ੍ਤਾ, ਇਤਰਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ।

    625.Vissajjetīti ettha sace dvinnaṃ santakaṃ ekena paṭiggahitaṃ avibhattaṃ hoti, sattāhātikkame dvinnampi anāpatti, paribhuñjituṃ pana na vaṭṭati. Sace yena paṭiggahitaṃ, so itaraṃ bhaṇati – ‘‘āvuso, imaṃ telaṃ sattāhamattaṃ paribhuñja tva’’nti. So ca paribhogaṃ na karoti, kassa āpatti? Na kassacipi āpatti . Kasmā? Yena paṭiggahitaṃ tena vissajjitattā, itarassa appaṭiggahitattā.

    વਿਨਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਪਰਿਭੋਗਂ ਹੋਤਿ। ਚਤ੍ਤੇਨਾਤਿਆਦੀਸੁ ਯੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਚਤ੍ਤਞ੍ਚ વਨ੍ਤਞ੍ਚ ਮੁਤ੍ਤਞ੍ਚ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਚਤ੍ਤਂ વਨ੍ਤਂ ਮੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਤੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਨਪੇਕ੍ਖੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤ੍ਤਿ, ਏવਂ ਅਨਪੇਕ੍ਖੋ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ ਦਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਦਂ ਕਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਂ? ‘‘ਏવਂ ਅਨ੍ਤੋਸਤ੍ਤਾਹੇ ਦਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਾ ਲਭਿਤ੍વਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ ਮਹਾਸੁਮਤ੍ਥੇਰੋ ਆਹ। ਮਹਾਪਦੁਮਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨਾਹ – ‘‘ਨਯਿਦਂ ਯਾਚਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਨ੍ਤੋਸਤ੍ਤਾਹੇ ਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਹਿ ਪੁਨ ਪਰਿਭੋਗੇ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવ ਨਤ੍ਥਿ। ਸਤ੍ਤਾਹਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਪਰਿਭੋਗੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਮਿਦਂ વੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਏવਂ ਦਿਨ੍ਨਂ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਸਚੇ ਸਾਮਣੇਰੋ ਅਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ વਾ ਅਨਭਿਸਙ੍ਖਰਿਤ੍વਾ વਾ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਨਤ੍ਥੁਕਮ੍ਮਤ੍ਥਂ ਦਦੇਯ੍ਯ, ਗਹੇਤ੍વਾ ਨਤ੍ਥੁਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਬਾਲੋ ਹੋਤਿ, ਦਾਤੁਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਅਞ੍ਞੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ વਤ੍ਤਬ੍ਬੋ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਤੇ, ਸਾਮਣੇਰ, ਤੇਲ’’ਨ੍ਤਿ ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ। ‘‘ਆਹਰ, ਥੇਰਸ੍ਸ ਭੇਸਜ੍ਜਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ। ਏવਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇવ।

    Vinassatīti aparibhogaṃ hoti. Cattenātiādīsu yena cittena bhesajjaṃ cattañca vantañca muttañca hoti, taṃ cittaṃ cattaṃ vantaṃ muttanti vuccati. Tena cittena puggalo anapekkhoti vuccatti, evaṃ anapekkho sāmaṇerassa datvāti attho. Idaṃ kasmā vuttaṃ? ‘‘Evaṃ antosattāhe datvā pacchā labhitvā paribhuñjantassa anāpattidassanattha’’nti mahāsumatthero āha. Mahāpadumatthero panāha – ‘‘nayidaṃ yācitabbaṃ, antosattāhe dinnassa hi puna paribhoge āpattiyeva natthi. Sattāhātikkantassa pana paribhoge anāpattidassanatthamidaṃ vutta’’nti. Tasmā evaṃ dinnaṃ bhesajjaṃ sace sāmaṇero abhisaṅkharitvā vā anabhisaṅkharitvā vā tassa bhikkhuno natthukammatthaṃ dadeyya, gahetvā natthukammaṃ kātabbaṃ. Sace bālo hoti, dātuṃ na jānāti, aññena bhikkhunā vattabbo – ‘‘atthi te, sāmaṇera, tela’’nti ‘‘āma, bhante, atthī’’ti. ‘‘Āhara, therassa bhesajjaṃ karissāmā’’ti. Evampi vaṭṭati. Sesaṃ uttānatthameva.

    ਕਥਿਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ, ਅਕਿਰਿਯਂ, ਨੋਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਂ, ਅਚਿਤ੍ਤਕਂ, ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿવਜ੍ਜਂ, ਕਾਯਕਮ੍ਮવਚੀਕਮ੍ਮਂ,

    Kathinasamuṭṭhānaṃ, akiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ,

    ਤਿਚਿਤ੍ਤਂ, ਤਿવੇਦਨਨ੍ਤਿ।

    Ticittaṃ, tivedananti.

    ਭੇਸਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੩. ਭੇਸਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 3. Bhesajjasikkhāpadaṃ

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੩. ਭੇਸਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੩. ਭੇਸਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੩. ਭੇਸਜ੍ਜਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Bhesajjasikkhāpadavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact